Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mart (135)      Şubat (116)      Ocak (139)      Aralık (134)

Eskiçağ Aile Hukuku ( Asur, Babil ve Hitit Devletlerinin Yıkılışına Kadar )

Eskiçağ Aile Hukuku ( Asur, Babil ve Hitit Devletlerinin Yıkılışına Kadar )



Sayfa Sayısı
:  
191
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2014
ISBN NO
:  
9786055022488

13,00 TL

Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!
Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...









ÖNSÖZ

  İnsanlık tarihinde önemli dönüm noktalan vardır. Bu ge­lişmelerin mühim bir kısmı ilkçağ tarih süreci içerisinde gerçek­leşmiştir. Öyle ki, önce köy daha sonra kent yaşamının ortaya çıkışı dolayısıyla üretimin yapılması ve yönetim yapısının biçim kazanması bu süreç içerisinde oluşmuştur. Ayrıca yazının icadı ve kullanılması, adelet fikrinin oluşması ve buna bağlı olarak hukuk kavramının ortaya çıkışı, yasaların çıkarılması bu sürecin eseridir. Tüm bu siyasal gelişmelere paralel olarak sosyal ilişki­lerin belirli kaidelere bağlanması ve aile kavramının ortaya çıkışı da bu dönemdedir. Bu noktada kadın ve erkeğin örf-adet ve kanunlar çerçevesinde ve şahitler huzurunda düzenlenen hukuki vesika ile bir arada bulunmaları ailenin kurulmasının başlangıcıdır. Böylece önce kan koca ve daha sonralan çocuk­ların katılmasıyla aile kavramı tamamlanmış olmaktadır. Aile­nin kuruluşundan itibaren sağlıklı bir yapının teşekkül etmesi, söz konusu kurumun bekasının sağlanması ve bu suretle toplu­mun düzen içinde yürümesi için insanlığın erken zamanlanndan itibaren sözlü ve yazılı bazı kurallann tespit edilerek işlerlik kazandınldığı bilinmektedir. Ancak en erken sözlü kuralların neler oldukları ve ne şekilde uygulandıklan hususu çok açık değildir. Buna rağmen yazılı normlann oluşturuldukları dönem­de örfi hukukun temel alınması ve bazı örfi uygulamalann yazı­lı kanunlann geçerli olduklan dönemde bile varlığını devam ettirmesi bize önemli ipuçları vermektedir. Yani örfi normlann yazılı hukuk kurallanyla son derece benzer olan taraflannı tes­pit etmemize yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte günümüze kadar ulaşan sınırlı sayıdaki çivi yazılı belge ve diğer tarihi malzeme vasıtasıyla aile kurumunun nasıl ve kimlerden oluş­tuğu, anne, baba ve kardeşler arasındaki ilişkiler öğrenilmekte­dir.  

Bu cümleden olmak üzere, farklı zamanlarda değişik kitap, tebliğ ve makalelerde ele alınıp incelenen Mezopotamya'da Sümer, Akad, Babil, Asur, Anadolu'da ise Hitit Öncesi Top­lumlar ve Hitit Toplumunun aile hukukuna ait orijinal belgele­rin yeniden değerlendirilmesi, yani bir araya getirilen belgelerin yeni yorumlara dayalı mukayeseli ve toplu bir şekilde sunulma­sı bu çalışmanın esas amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrul­tusunda yapılan bu çalışma, Doktora Tezi olarak yapılmış olup, esas itibariyle giriş ve iki ana bölümden ibarettir.   Çalışmanın Giriş kısmında; konunun daha iyi anlaşılabil­mesi için, ilk hukuk kavramlarının ortaya çıkışı ve gelişmesine yer verilmiştir. Ayrıca söz konusu Mezopotamya ve Anadolu toplumlarının hukuk anlayışları ve özellikle aile hukuku alanın­daki uygulamaları ile bu konudaki etkileşimlerine değinilmiştir. Bu noktada Mezopotamya'nın güneyinde yaşayan Sümerliler tarafından ilk defa hukukî kuralların yazılı hale getirildiği ifade edilmiştir. Ayrıca Sümer hukukunun kronolojik bir sıra halinde daha sonraları hem Mezopotamya'da hem de Anadolu'da ya­şamış olan kavimlerin hukuklarına tesir ederek varlığını nasıl koruduğu ve bunun bir etkileşme içerisinde çağdaş toplumlara dahi etki edip, modern hukuktaki izleri de göz önüne serilmye çalışılmıştır.  

Çalışmanın Birinci Bölümü'nde, Mezopotamya'nın kadim kavimleri olan Sümer, Akad, Babil ve Asurlulann aile hukuku ile ilgili olarak çivi yazılı vesikalara dayalı ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Bu nedenle ilk olarak Sümerliler ve onlardan sonra Mezopotamya'ya egemen olan Sami kavim Akadlılarda evlen­me, boşanma, evlatlık alma, miras ve kadınlara nafaka verilmesi konuları, ele geçen kanun metinleri ile hukukî bilgiler veren her türlü vesikadan yararlanılarak, detaylı bir şekilde incelenmiş ve yeni yorumlara gidilmiştir. Ayrıca, yine Sami kavimleri olan Babil ve Asurlulann aile hukuku da aynı metod dâhilinde tasnif edilerek, detaylarıyla ortaya konmaya çalışılmıştır. Özellikle Sümer hukukunun Sami kökenli kavimler olan Akad, Babil ve Asur halklarının hukukuna temel teşkil etmiş olduğu gerçeği de belgelerle açıklanmaya çalışılmıştır.

 

Çalışmanın İkinci Bölümü 'nde ise, ilk olarak Hitit Öncesi Anadolu kavimlerinin aile hukukları hakkında çivi yazılı vesi­kalara dayalı açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Bu çerçevede olmak üzere, M. Ö. II. binyılın ilk çeyreğine tesadüf eden Asur Ticaret Kolonileri Çağı'ndan kalma ve umumiyetle "Kültepe Tabletle­ri" veya "Kapadokya Tabletleri" olarak isimlendirilen çivi yazı­lı belgelerin neşredilmiş olanlarından yararlanılmıştır. Bu belge­lerden dönemin Anadolu kavimlerinin toplum yapısı ve özellik­le de aile hukuklarını oluşturan evlenme, boşanma, evlatlık alma ve miras konularıyla ilgili olanlar derlenerek sunulmuştur. Ayrıca metinlerden elde edilen bilgiler yorumlanarak yeni so­nuçlara varılmaya çalışılmıştır. Yine bu bölümde, M.Ö. 1750 yıllannda Anadolu'nun orta bölümüne gelen ve burada ilk defa merkezî bir devlet kuran Hint-Avrupa kavmi Hititlerin aile hu­kuku da aynı tarzda tasnif edilmiş ve incelenmiştir. Hitit hukuku üzerinde yapılan çalışma neticesinde, Mezopotamya toplumla­rının hukukunda pek görülmeyen içgüveylik uygulamasının Hitit toplumundaki varlığına rastlanılmıştır. Ayrıca Mezopo­tamya hukukunun Anadolu kavimlerinin hukuklanna etkileri de ortaya konulmaya çalışılmıştır.

  Böyle bir çalışmanın yapılması konusunda bilgi ve yorum­larıyla beni yönlendiren ve her türlü konuda desteğini gördü­ğüm Sayın Hocam Prof. Dr. Sebahattin BAYRAM'a öncelikle teşekkür ederim. Yine bu çalışma sırasında ve her konuda yar­dımlarını gördüğüm Sayın Hocalarım; Prof. Dr. Hüseyin SE­VER, Prof. Dr. Cahit GÜNBATTI, Prof. Dr. Salih ÇEÇEN, Prof. Dr. Aygül SÜEL, Prof. Dr. Ayfer ÖZÇELİK, Prof. Dr. İlhami DURMUŞ'a teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca, kaynakla­rın Türkçe'ye çevrilmesinde yardımlarını gördüğüm Sayın Ho­calarım; Yrd. Doç. Dr.Zülâl KELEŞ, Doç. Dr. Saadet KARAKÖSE, Prof. Dr. Milay KÖKTÜRK, Prof. Dr. İrfan ALBAYRAK'a da teşekkür ederim. Yine aynı şekilde, çalışmanın bilgisayarda dosyalanması ve düzeltilmesi konusunda yar­dımlarını gördüğüm Doç.Dr. Tahir KODAL, Yrd. Doç.Dr. Tur­gay BEYAZ ve Yrd. Doç. Dr. Yasemin YAYLA BEYAZIT'a teşekkürü bir borç bilirim. Bu çalışmanın yapılması esnasında desteğini ve sabnm gördüğüm kıymetli eşim Beyhan ve çocuk­larım Ayşe Kübra ile Hüseyin Alperen'e teşekkür ederim.


 
İÇİNDEKİLER
 

GİRİŞ............................................................................................................ 12

I. BÖLÜM....................................................................................................... 25 Mezopotamya'da Aile Hukuku................................................................. 25

1. Sümerliler Ve Akadlilarda Aile Hukuku........................................... 25

1.1.  Evlenme............................................................................................. 29

  1. Ur-Nammu Kanunu'nda Evlenme........................................... 29
  2. Lipit-İstar Kanunu'nda Evlenme............................................. 34
  3. Esnunna Kanunu'nda Evlenme.............................................. 38

1.2.  Boşanma............................................................................................ 41

  1. Ur-Nammu Kanunu'nda Boşanma.......................................... 43
  2. Ana-İttisu Kanunu'nda Boşanma.......................................... 46
  3. Lipit-İstar Kanunu'nda Boşanma........................................... 46
  4. Esnunna Kanunu'nda Boşanma............................................. 47
  1. Evlatlık Alma (Adoption)................................................................ 49
  2. Miras.................................................................................................. 51
  1. Urukagina Reformu'nda Miras................................................ 52
  2. Ur-Nammu Kanunu'nda Miras................................................ 53
  3. Lipit-İstar Kanunu'nda Miras................................................. 53
  4. Esnunna Kanunu'nda Miras................................................... 55

2. Babilliler'de Aile Hukuku.................................................................... 56

2.1.  Evlenme............................................................................................. 59

2.1.1.  Hammurabi Kanunu'nda Evlenme.......................................... 59

  1. Kocası Ölmüş Dul Kadınların Evlenmesi........................... 61
  2. Boşanmış Dul Kadınların Evlenmesi.................................. 62
  3. Kocası Gaip Kadınların Evlenmesi..................................... 63
  1. Gönülsüz Yokluk (Gaiplik)................................................ 64
  2. Gönüllü Yokluk (Gaiplik)................................................... 66
  1. Rahibelerin Evlenmesi.......................................................... 67
  2. Birden Fazla Kadınla Evlenme............................................. 68
  1. Orta Babil Çağı'nda Evlenme.................................................. 71
  2. Yeni Babil Kanunu'nda Evlenme............................................ 72

2.2.  Boşanma............................................................................................ 74

2.2.1.  Sebeplere Dayalı Boşanmalar................................................. 74

  1. Kadının İtaatsizliği Sebebiyle Boşanma............................ 74
  2. Kadının Çocuk Doğuramaması (Çocuksuz........................ 76

Evlilik) Sebebiyle Boşanma................................................................ 76

2.2.1.3.   Kadının Hastalıklı Olması Sebebiyle Boşanma................. 77

2.2.2.  Sebepsiz Boşanmalar............................................................... 78

  1. Evlatlık Alma (Adoption)................................................................ 79
  2. Miras.................................................................................................. 82

3. Asurlular'da Aile Hukuku.................................................................. 90

3.1.  Evlenme............................................................................................ 93

  1. Eski Asur Çağı'nda Evlenme.................................................. 93
  2. Orta Asur Çağı'nda Evlenme............................................... 103

3.2.  Boşanma......................................................................................... 107

  1. Eski Asur Çağı'nda Boşanma.............................................. 107
  2. Orta Asur Çağı'nda Boşanma.............................................. 112
  1. Evlatlık Alma (Adoption)............................................................. 112
  2. Miras............................................................................................... 113

3.4. 1. Eski Asur Çağında Miras..................................................... 113

3.4.2. Orta Asur Çağında Miras...................................................... 119 II. BÖLÜM.................................................................................................. 125 Anadolu'da Aile Hukuku.......................................................................... 125

2.1.  Hitit Öncesi Anadolu Kavimlerinde Aile Hukuku.................... 128

2.1.1.  Evlenme....................................................................................... 128

  1. Yerli Kadınların Yerli Erkeklerle Evlenmeleri.................. 128
  2. Yerli Kadınların Asurlu Erkeklerle Evlenmeleri.............. 130

2.1.2.  Boşanma...................................................................................... 137

2.1.2.1 Yerli Kadınlarla Yerli Erkeklerin Boşanmaları.................... 137

  1. Evlatlık Alma (Adoption).......................................................... 145
  2. Miras............................................................................................ 148

2.2.  Hititlerde Aile Hukuku.................................................................. 150

2.2.1.  Evlenme....................................................................................... 155

2.2.1.1. İçgüveylik............................................................................. 157

  1. Boşanma...................................................................................... 163
  2. Evlatlık Alma (Adoption).......................................................... 167

2.2.4.  Miras............................................................................................ 174

SONUÇ....................................................................................................... 177

KAYNAKLAR........................................................................................... 181

DİZİN........................................................................................................... 187