Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Yapı Hukukunun Genel Esasları - TANER AYANOĞLU
Yapı Hukukunun Genel Esasları - TANER AYANOĞLU
Taner AYANOĞLU - Vedat Kitapçılık
Sayfa Sayısı
:
451
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2014
ISBN NO
:
9786054823444
770,00
TL
GİRİŞ
İnsanoğlu daha iyi yaşam koşullarına sahip olmak istediğinden, çeşitli yaşam fonksiyonlarını yerine getirebileceği mekanlara gereksinim duymaktadır. Doğal mekanların fiziksel ve işlevsel olarak ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalması ve toplumsal yaşamın uygarlık düzeyine bağlı olarak gün geçtikçe daha da gelişmesi, insanoğlunu doğaya müdahale ederek kendisi için yeni mekanlar yaratmak zorunda bırakmıştır. Bu mekan yaratma sürecinin en önemli enstrümanı ise hiç şüphesiz "yapılar" olmuştur.
Üzerinde yapılaşma gerçekleştirilecek arazi ve taşınmazlar, tarih boyunca tarımsal kaynaklı üretim ve ekonominin temel aracı olmaları dolayısıyla hep değerli olmuşlar; en önemli servet ve zenginlik kaynağı olarak görülmüşlerdir. Günümüzde ise hem üretim şekilleri, hem de servet ve zenginlik kaynakları oldukça çeşitlenmiş ve değişmiş olmasına rağmen; arazi ve taşınmazlar, tarımsal üretimin yanında ayrıca yapılaşmanın da temel unsuru olmuşlardır. Dolayısıyla, zenginlik ve servet kaynağı olma niteliklerini devam ettirseler de, arazi ve taşınmazların özellikle yapılaşma faaliyetleri bakımından sahip oldukları değer ve önem her geçen gün daha da artmaktadır. Nitekim arazi ve taşınmazların kullanım şekline ilişkin bu değişim, tarım arazilerinin yapılaşma amacıyla kullanılmasından kaynaklanan çatışma ve uyuşmazlıklarda açık bir şekilde görülmektedir. Hatta üzerinde yapı bulunan arazilerin maliklerinin bu yapıları yıkarak tarım yapmak gibi bir istek ve eğilimlerinin olmaması da bu değişimin yönünü gösteren başka bir yalın gerçekliktir. Görülüyor ki, arazi ve taşınmazlar eskiden tarımsal üretim bakımından değerli iken; günümüzde artık yapılaşma faaliyetleri bakımından büyük değer taşımaktadırlar.
Yapılaşma faaliyetleri ile düzenli ve sağlıklı şehirleşme arasında çok sıkı bir ilişki söz konusudur. Nitekim ülkemizin en önemli sorunlarından birinin de düzenli ve sağlıklı şehirleşme olduğu kuşkusuzdur. Düzenli ve sağlıklı şehirleşme sorununa yol açan birçok etken ve sebep vardır. Ancak, bir şekilde bu sorun çözüme kavuşturulmadan eğitim, sağlık, kültür ve ekonomi gibi diğer birçok alandaki sorunları çözüme kavuşturmaya olanak olmadığı da bilinmektedir. Öte yandan yapılaşma, salt yapı yapımı faaliyeti olarak görülemeyecek kadar çok boyutlu bir olgudur. Yapılaşma faaliyeti, kültürel, sosyolojik, ekonomik, hukuki ve yapı teknikleri gibi birçok yönleri bulunan, bu sebeple de toplum yaşamım doğrudan ve dolaylı etkiyen çok boyutlu bir kavramdır. Yapılaşmanın ekonomi boyutuna çoklukla hukuki düzenlerin biçim verdiği söylenebilırse de, aynı şekilde planlama ve yapı tekniklerinin de hukuki düzenlemeleri yoğun bir şekilde biçimlendirdiği ve yönlendirdiği de söylenebilir. Bütün bu hususlar dikkate alındığında, düzenli ve sağlıklı şehirleşme amacı bakımından yapılaşmanın hukuki yönden incelenmesi ve bu suretle genel esaslarının ortaya konulmasının son derece büyük bir öneme sahip olduğu kolaylıkla görülmektedir.
Yapı yapımı, çok boyutlu bir olgu olsa da, aynı zamanda hukuki düzenlemelere konu olan ve bu sebeple de imar hukukunun en önemli konuları arasında yer alan bir faaliyet biçimidir. Bu faaliyeti konu alan kurallar bütünü olarak adlandırılan "yapı hukuku" genel esasları yönünden incelenirken; öncelikle "yapı" kavramının hukuki yönden tanımının yapılması ve yapının araziyle ilişkisinin ortaya konulması, sonrasında ise "yapı hakkı"nm kapsam ve sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple, bu çalışmanın birinci bölümü "Yapı ve Yapı Hakkı"na ayrılmış bulunmaktadır.
Diğer yandan, yapı yapma faaliyetinin temelini ve hukuki biçimini "yapı ruhsatı" oluşturmaktadır. Mevzuatta yapı sahibi tarafından idareye yapılan yapı ruhsatı başvurusuna ilişkin bir takım maddi ve biçimsel koşullar getirilmiştir. Bunun yanında, yapı ruhsatının kapsamı, niteliği, hükmü ve süresi gibi birçok incelenmeye değer konu da vardır. Çalışmanın ikinci bölümünde bu konulara "Yapı Ruhsatı" başlığı altında yer verilmektedir.
Yapı hukukunun en temel meseleleri, yapı ruhsatının alınmasıyla başlayan yapı yapım sürecinde söz konusu olmaktadır. Bu aşamada, gerek yapı sahibinin hak ve yükümlülükleri, gerekse meydana gelen birçok olguya bağlı olarak ortaya çıkan kazanılmış hak meseleleri ayrıca incelenmesi gereken konulardandır. Bu sebeple, çalışmanın üçüncü bölümünde "Yapım Sürecindeki Haklar ve Yükümlülükler" konusu ele alınmaktadır.
Son olarak, yapılaşma faaliyetlerinin hukuka ve öngörülen imar düzenine uygun gerçekleşmemesi olasılıkları da söz konusu olabilmektedir. Hukuka ve imar düzenine aykırı yapılaşmalar karşısında imar düzeninin korunması ve tekrar tesisi için idarece tesis edilecek işlem ve eylemler ile uygulanacak imar yaptırımları yapı hukukunun bir diğer önemli konusudur. Dolayısıyla, bu çalışmanın son bölümü olan dördüncü bölümünde "İmar Düzenine Aykırılıklar ve Yaptırımlar" konusu incelenmektedir.
ÖNSÖZ
Ülkemizde son yıllarda çeşitli etkenlere bağlı olarak yapılaşma faaliyetlerinde çok büyük bir artış olmuştur. Sosyal ve ekonomik sonuçları da bulunan bu imar ve yapılaşma olgusu, aynı zamanda çözüm bekleyen bir çok imar hukuku meselesini de beraberinde getirmiştir. Bu da ister istemez imar konularına olan ilgiyi tetiklemiş ve imar hukukunun büyük bir önem kazanmasına yol açmıştır.
İmar hukuku alanında çalışırken, özellikle yapı hukuku konularının yeterince incelenmediğini ve sistematik bir yaklaşımla ele alınmadığını far-kettim. Son zamanlarda bu konuya ilişkin olarak öğretide çeşitli çalışmalar yapılmakta ve eserler yaymlanmaktaysa da, bunlar henüz sayıca yeterli düzeyde değildi.
Ayrıca, bir yandan İmar Kanunu'ndaki genel, yetersiz, hatta yer yer tutarsız hükümler ile uygulama yönetmeliklerindeki oldukça ayrıntılı sayılabilecek düzenlemeler, diğer yandan da idarelerin kerameti kendinden menkul uygulamaları ve Danıştay'ın çelişkili kararlan, yapı hukuku konularının sistematik şekilde incelenmesi gerekliliğini şahsım bakımından kaçınılmaz bir zorunluluğa dönüştürmekteydi.
Nitekim 2008 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde imar hukuku derslerini vermekle görevlendirilmem üzerine, öteden beri hep ilgimi çeken ve özel bir idare hukuku disiplini olan imar hukuku konularına daha yakından ilgi duymaya başladım. Bu alanda çalışmanın verdiği haz ve istek neticesinde ise "Yapı Hukukunun Genel Esasları" adlı bu eseri kaleme almaya karar verdim. İmar hukuku alanında "yapı"ya ilişkin temel hukuki esasların incelendiği bir çalışma olan bu eser ile yapı hukuku alanındaki sistemleştirme çalışmalarına bir nebze de olsa katkı sağlamayı amaçladım. Dolayısıyla bu çalışmada, bir yandan günlük ihtiyaçları karşılamak amacıyla yürürlüğe konulan çeşitli yasal düzenlemelerin ayrıntısında kaybolmamaya özen göstererek, diğer yandan ise temelde idare hukuku bakış açısıyla ve Danıştay kararlarım etraflı bir şekilde incelemek suretiyle, yapı hukukunun genel esas ve ilkelerini ortaya koymaya çalıştım.
Bu kitabın yazım aşamasında, kızım ve oğlumdan çokça zaman çalmak zorunda kaldım. Onlar da daha hayatlarının başlangıç dönemlerinde bana sabırla katlanmayı öğrenmek zorunda kaldılar ve en az benim kadar bu kitabın bitmesini dört gözle bekler oldular. Onların küçük dünyalanndaki yerimi bir an önce alma isteği en önemli motivasyon kaynağımdı.
Onsuz asla olmayacak kişi ise eşim SULTAN'dır. Onun emeği ve sabrı herşeyin ötesinde takdire ve övgüye layıktır. Her zaman yanımda ve benimle birlikte yürüdüğü için en başta ona teşekkür etmek istiyorum.
Bu kitabın tashihlerinde yardımları olan arkadaşlarım Av. Çetin YÜKSEL, Av. Osman Nuri YOLAL ve İsmail SÖNMEZ'e de teşekkürü bir borç bilirim.
Ayrıca bu kitabın basım aşamasında her türlü yardımda bulunan Vedat Kitapçılığın sahibi Vedat ÇARBAŞ'a, dizgi işlemlerini yapan Berrin DOGRUL'a, kapak tasarımını gerçekleştiren Burak ŞAHİN'e ve tüm çalışanlarına teşekkürlerimi sunuyorum.
Taner AYANOĞLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ............................................................................................. VII
KISALTMALAR............................................................................ XIX
GİRİŞ .................................................................................................. 1
BİRİNCİ BOLUM YAPI VE YAPI HAKKI
I. YAPI KAVRAMININ TANIMI VE UNSURLARI..................... 3
A. YAPININ TANIMI................................................................... 3
B. YAPI KAVRAMININ UNSURLARI........................................ 6
1. Yapıların İnşaat Özelliği (Asli unsur)........................................ 8
İnşaatın Tanımı ve Özellikleri............................................. 8
Eserin Arz ile İlişkisi: Arza Bağlılık................................... 13
Maddi Unsur: Eserin Arzda Sabitlenmesi..................... 13
İşlevsel Unsur: Eserin Sürekli Bir Kullanıma
Özgülenmesi.............................................................. 17
Eserin Arz ile İlişkisinin Daimilik Boyutu...................... 19
c) İnşaatın Sahibi Bakımından Özelliği................................... 26
2. Yapıların Tesis Özelliği (Bağıl ve İkincil Unsur)...................... 26
II. YAPILAŞMA VE YAPI HAKKI................................................ 29
A. YAPILAŞMA KAVRAMI VE İŞLEVİ.................................... 29
B. İMAR HUKUKU BAKIMINDAN ÜZERİNDE
YAPI YAPILABİLECEK ARAZİ........................................... 34
C. YAPI HAKKI.......................................................................... 38
Yapı Hakkı Kavramı............................................................. 38
Yapı Yapma Hakkı Ve Yapı Üzerindeki Hakkın
Medeni Hukuk Boyutu.......................................................... 38
3. Yapı Yapma Hakkının İmar Hukuku Boyutu.......................... 43
III. YAPI HAKKINA İLİŞKİN SINIRLAMALARIN ANAYASAL
DAYANAĞI VE SINIRLAMA ESASLARI............................... 46
A. ARAZİ ÜZERİNDEKİ YAPILAŞMANIN SINIRLANMA
BİÇİMLERİ............................................................................ 47
B. İMAR İRTİFAKLARI MESELESİ........................................... 55
C. SINIRLAMALARIN ANAYASAL DAYANAĞI.................... 57
İKİNCİ BOLUM YAPI RUHSATI
I. YAPI RUHSATI ZORUNLULUĞU........................................... 69
A. YAPILAŞMANIN İZNE TABİ OLMASI
ESASININ TEMELİ................................................................ 69
B. YAPI RUHSATI ZORUNLULUĞUNUN KAPSAMI
VE İSTİSNALARI.................................................................. 75
1. Yapı Ruhsatı Zorunluluğunun Yasal Dayanağı
ve Kapsamı.......................................................................... 75
Kamuya Ait Yapı ve Tesisler................................................ 76
Köylerde Yapılacak Yapılar.................................................. 80
Enerji, Sulama, Tabii Kaynaklar, Ulaştırma ve
Benzeri Hizmetlerle İlgili Tesisler ve Müştemilatı.................... 84
II. YAPI RUHSATI BAŞVURUSU.................................................. 85
A. YAPI RUHSATI VERMEYE YETKİLİ İDARELER............... 85
B. YAPI RUHSATI BAŞVURUSUNDA
BULUNABİLECEKLER VE YAPI SAHİBİ KAVRAMI........ 90
1. Arazi Malikleri...................................................................... 90
2. Kendilerine Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca
Verilen Tahsis Belgesi Olanlar............................................... 93
İrtifak Hakkı Tesis Belgesi.................................................... 93
Taşınır Yapılardaki Durum.................................................... 94
C. YAPI RUHSATI VERİLMESİNİN KOŞULLARI.................... 95
1. Maddi Koşullar..................................................................... 95
a) Yapının Üzerinde Yapılacağı Arazinin Yapı
Yapmaya Elverişliliği....................................................... 95
1) İmar Durumu Bakımından Yapıya Elverişlilik............... 95
(a) İmar Planı Sınırları İçindeki Araziler...................... 96
İmar Planlarında Yapılaşma Hakkının
Tanınmış Olması Şartı................................... 96
İmar Parsellerinin Oluşturulmuş
Olması Şartı................................................ 103
(3) Teknik Alt Yapının Yapılmış Olması Şartı... 107
(b) İmar Planı Bulunmayan Yerlerdeki Araziler
Bakımından Yapıya Elverişlilik............................ 107
2) Parsel Büyüklüğü Ve Ebatları Bakımından
Yapı Yapmaya Elverişlilik.......................................... 110
b) Parsel -Yapı İlişkisi Bakımından Yapıya Elverişlilik........... 113
Yapının Yalnızca Tek Parsel Üzerine Yapılması......... 113
Bir Parsel Üzerine Tek Yapı Yapılması...................... 113
Yapının Parsel Üzerindeki Konumuna Yönelik
Sınırlamalar.............................................................. 114
c) Yapılacak Yapının Fen ve Sağlık Bakımından
Uygunluğu .................................................................... 116
2. Biçimsel Koşullar................................................................ 117
Dilekçeyle Başvuru........................................................ 117
Dilekçe Ekleri................................................................ 118
Dilekçe Eki Projelerin Hazırlanması................................ 125
D. YAPI RUHSATI BAŞVURUSUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ,
KABULÜ VEYA REDDİ...................................................... 132
1. Dilekçelerin İncelenmesi ve Eksikliklerin
Giderilmesi Usulü............................................................... 132
Dilekçe Eki Projelerin Onaylanması..................................... 134
Yapı Ruhsatı Talebinin Karara Bağlanmasında
Dikkate Alınacak Hususlar.................................................. 136
111. YAPI RUHSATININ KAPSAMI, HÜKMÜ VE NİTELİĞİ.... 145
A. YAPI RUHSATININ İÇERİK OLARAK KAPSAMI............ 145
B. YAPI RUHSATININ HÜKMÜ............................................. 163
Genel Olarak ................................................................... 163
Yapı Ruhsatının Sağladığı Haklar......................................... 167
Yapı Yapma Hakkı........................................................ 167
Yapıyı Yıkma Yasağı..................................................... 169
3. Yapı Ruhsatının Getirdiği Yükümlülükler.............................. 172
C. YAPI RUHSATININ NİTELİĞİ............................................ 172
D. TADİLAT RUHSATLARININ ANA
RUHSATLA İLİŞKİSİ........................................................... 173
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YAPIM SÜRECİNDEKİ HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
I. YAPI RUHSATININ SÜRESİ.................................................. 177
A. YAPİ RUHSATI SÜRESİNİN KAPSAMI ............................ 177
B. TADİLAT RUHSATLARININ SÜRESİ................................ 178
C. YAPİ RUHSATI SÜRELERİNE UYMAMANIN
SONUÇLARI .................................................................. 179
D. BAŞLANMIŞ YAPILARDA YENİDEN RUHSAT
ALMA ZORUNLULUĞU ve BU ZORUNLULUĞA
UYMAMANIN SONUÇLARİ............................................... 181
E. YENİLEME RUHSATININ SÜRESİ..................................... 184
F. YENİLEME RUHSATINI TALEP ZAMANI VE
TALEP SÜRESİ ................................................................. 184
G. BAŞLANMIŞ İNŞAATLARDA MÜKTESEP HAKLAR....... 185
H. DEĞERLENDİRME VE GÖRÜŞÜMÜZ................................ 192
II. YAPI RUHSATININ KAZANILMIŞ HAK BOYUTU............ 195
A. İMAR MEVZUATINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER,
S İT İLANI KARARLARI VE İMAR PLANI
DEĞİŞİKLİLERİNİN YAPI RUHSATINA ETKİSİ............... 197
Kazanılmış Hak Meselesinin Genel Çerçevesi....................... 197
Öğretideki Yaklaşımlar........................................................ 201
Danıştay'ın Yaklaşımı......................................................... 204
İmar Mevzuatı Değişiklikleri, Sit İlanı Ve İmar Planı
Değişikliklerinin Yapı ve Yapı Ruhsatlarını Etkilemesi
Biçimi Ve Tazminat Meselesi.............................................. 216
B. İMAR MEVZUATI HÜKÜMLERİNE VE İMAR
PLANLARINA İLİŞKİN YARGI KARARLARININ
YAPI RUHSATINA ETKİSİ................................................. 223
Genel Olarak...................................................................... 223
Öğretideki Yaklaşımlar....................................................... 224
Danıştay'ın Yaklaşımı......................................................... 226
C. YAPI RUHSATI İLE İLGİLİ YARGI KARARLARININ
YAPI RUHSATINA ETKİSİ................................................. 240
D. YAPI RUHSATININ İDARECE İPTALİNE İLİŞKİN
İDARİ KARARLARIN YAPI RUHSATINA ETKİSİ............ 247
E. GENEL DEĞERLENDİRME................................................. 258
III. YAPININ YAPIM SÜRECİ...................................................... 263
A. GENEL OLARAK................................................................. 263
B. YAPIM SÜRECİ ÎLE İLGİLİ TERMİNOLOJİ
SORUNU.............................................................................. 264
C. İMAR HUKUKU BAKIMINDAN YAPIM
SÜRECİNİN AŞAMALARI.................................................. 265
1. YAPIM FAALİYETİNE BAŞLAMA................................ 266
a) Yapım Faaliyetine Hukuki ve Fiili Olarak
Başlama Anı................................................................. 266
b) Yapım Faaliyetine (Yapıya) Başlamamanın
Sonuçları....................................................................... 283
Yapı Ruhsatı 2 Yıl Sonra Hükümsüz Olur ve
Bu Tarihten Sonra Yapımına Başlanan Yapılar
Ruhsatsız Yapı Sayılır.............................................. 283
Yapı Ruhsatının Yenilenmesi Gerekir........................ 284
2. YAPIM FALİYETİ SIRASINDAKİ HAK VE
YÜKÜMLÜLÜKLER.................................................... 285
a) Yapı Ruhsatı Sahibinin Yapım Sürecindeki
Hakları......................................................................... 285
1) Ruhsat ve Eklerine Uygun Yapıyı
Yapma Hakkı.......................................................... 285
2) Şantiye ve Depo Binaları Yapma Hakkı..................... 290
b) Yapı Ruhsatı Sahibinin Yapım Sürecindeki
Yükümlülükleri.............................................................. 292
1) Yapı Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı
Yapmama Yükümlülüğü........................................... 292
Yapının Yapımı Sırasında Tedbir Alma
Yükümlülüğü........................................................... 293
Yapı Ruhsat Ve Eklerinin Yapı Yerinde
Bulundurulma Yükümlülüğü...................................... 294
Fenni mesul veya Yapı Denetim Kuruluşu
Tarafından Denetlenilme Zorunluluğu........................ 294
3. Yapımın (Yapının ) Bitirilmesi.............................................. 299
Yapıyı Bitirme Süresi..................................................... 299
Yapıyı Bitirme Anı......................................................... 300
Yapının Süresinde Bitirilmemesinin Sonuçlan................... 303
4. Yapı Kullanma İzni............................................................. 308
Yapı Kullanma İzni Verilmesinin Şartlan......................... 308
Yapı Kullanma İzni Almanın Süresi ve Usulü................... 314
Yapı Kullanma İzni Yapım Sürecini Hukuken
Sona Erdirir................................................................... 315
Yapı Kullanma İzni ile Yapı Ruhsatının İlişkisi................. 318
Yapı Kullanma İzninin Fonksiyonu.................................. 321
Yapı Kullanma İzninin İptali Meselesi............................. 324
IV. YAPI DENETİMİ..................................................................... 329
A. YAPI DENETİM YETKİSİ VE SORUMLULUK................... 329
B. YAPI DENETİMİ BAKIMINDAN FENNÎ MESULLER
VE YAPI DENETİM KURULUŞLARI................................. 340
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İMAR DÜZENİNE AYKIRILIKLAR VE YAPTIRIMLAR
İMAR DÜZENİNE AYKIRILIKLARIN GENEL
ÇERÇEVESİ............................................................................. 347
İMAR KANUNU'NUN 32. MADDESİ KAPSAMINDAKİ
İŞLEM VE EYLEMLER.......................................................... 351
A. GENEL OLARAK................................................................. 351
B. RUHSAT ALINMADAN YAPIYA BAŞLANMASI
VEYA RUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI YAPI
YAPILMASI......................................................................... 358
1. Ruhsat Alınmadan Yapı Yapılması....................................... 361
Ruhsat Almadan Yapıya Başlama................................... 361
Yapı Ruhsatının Sonradan Hükümsüzlüğü, İptali,
Geri Alınması ve Kaldırılması Olguları............................. 366
Süresi İçinde Bitirilememesi Sebebiyle Ruhsatı
Hükümsüz Olan Yapılar........................................... 366
Yapı Ruhsatı Yargı Yerince İptal Edilen Yapılar........ 368
3) Yargı Kararıyla Yapı Ruhsatı ve Dayanağı İmar
Planı Birlikte İptal Edilen Yapılar.............................. 370
4) İmar Planının Yargı Yerince İptali Üzerine
İdarece Yapı Ruhsatı İptal Edilen veya
Kaldırılan Yapılar..................................................... 371
5) Yapı Ruhsatı Hukuka Aykırılık Gerekçesiyle
İdarece İptal Edilen veya Kaldırılan Yapılar............... 377
İdarece Tesis Edilen İmar Planı Değişikliği veya
Koruma Kurulu Kararı Sebebiyle Yapı Ruhsatı
Sonradan Hukuka Aykırı Hale Gelen Yapılar............. 382
İmar Durumunda Belirsizlik Ortaya
Çıkan Yapılar.......................................................... 390
2. Ruhsat ve Eklerine Aykırılık............................................ 392
a) Yapım Sürecinde Ruhsat ve Eklerine Aykırı
Yapı Yapılması........................................................ 396
b) Yapı Kullanma İzni Bulunan Yapılarda
Yapı Ruhsatına Tabi Değişikliklerin
Ruhsat Olmaksızın Yapılması.................................... 398
c) Yapının Kullanım Şeklinin Değiştirilmesi.................... 403
C. İNŞAAT DURUMUNUN TESPİTİ, YAPININ
MÜHÜRLENMESİ, İNŞAATIN DERHAL
DURDURULMASI VE YAPI TATİL TUTANAĞI............... 403
D. YAPININ RUHSATA UYGUN HALE GETİRİLMESİ
VEYA RUHSAT ALINMASI................................................ 408
1. Yapı Tatil Tutanağının Yapı Yerine Asılmasıyla
Başlayan Bir Aylık Sürenin Özellikleri.................................. 408
2. Yapı Sahibince Yapının Ruhsata Uygun Hale
Getirilmesi veya Ruhsat Alınması........................................ 413
E. RUHSAT İPTALİ İLE RUHSATA AYKIRI VEYA
RUHSATSIZ BİNANIN YIKTIRILMASI............................. 418
1. Ruhsat İptali İşlemi............................................................. 418
2 . Ruhsata Aykırı Veya Ruhsatsız Yapıların Yıktırılması........... 422
a) Yıkım Kararı ve Eyleminin Özellikleri............................... 422
Yıkım Kararı Yetkisi...................................................... 424
Yıkım Usulü.................................................................. 425
Yıkım Kararının Konusu ve Kapsamı.............................. 427
Yıkım Kararının Hukuka Aykırılığının
Sonradan Ortadan Kalkması........................................... 430
III. İDARİ PARA CEZASI ve DİĞER YAPTIRIMLAR............... 432
A. İDARİ YAPTIRIMLAR VE İMAR YAPTIRIMLARI............ 432
B. İDARİ PARA CEZASININ USULÜ...................................... 434
C. İDARİ PARA CEZASININ SEBEPLERİ............................... 436
1. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat Ve Eklerine
Aykırı Yapı Yapılması......................................................... 437
İmar Mevzuatına Aykırı Yapı Yapılması............................... 442
İmar Kanunu'nun Muhtelif Maddelerindeki
Yükümlülüklerin İhlali.......................................................... 443
KAYNAKÇA.................................................................................... 445
İnsanoğlu daha iyi yaşam koşullarına sahip olmak istediğinden, çeşitli yaşam fonksiyonlarını yerine getirebileceği mekanlara gereksinim duymaktadır. Doğal mekanların fiziksel ve işlevsel olarak ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalması ve toplumsal yaşamın uygarlık düzeyine bağlı olarak gün geçtikçe daha da gelişmesi, insanoğlunu doğaya müdahale ederek kendisi için yeni mekanlar yaratmak zorunda bırakmıştır. Bu mekan yaratma sürecinin en önemli enstrümanı ise hiç şüphesiz "yapılar" olmuştur.
Üzerinde yapılaşma gerçekleştirilecek arazi ve taşınmazlar, tarih boyunca tarımsal kaynaklı üretim ve ekonominin temel aracı olmaları dolayısıyla hep değerli olmuşlar; en önemli servet ve zenginlik kaynağı olarak görülmüşlerdir. Günümüzde ise hem üretim şekilleri, hem de servet ve zenginlik kaynakları oldukça çeşitlenmiş ve değişmiş olmasına rağmen; arazi ve taşınmazlar, tarımsal üretimin yanında ayrıca yapılaşmanın da temel unsuru olmuşlardır. Dolayısıyla, zenginlik ve servet kaynağı olma niteliklerini devam ettirseler de, arazi ve taşınmazların özellikle yapılaşma faaliyetleri bakımından sahip oldukları değer ve önem her geçen gün daha da artmaktadır. Nitekim arazi ve taşınmazların kullanım şekline ilişkin bu değişim, tarım arazilerinin yapılaşma amacıyla kullanılmasından kaynaklanan çatışma ve uyuşmazlıklarda açık bir şekilde görülmektedir. Hatta üzerinde yapı bulunan arazilerin maliklerinin bu yapıları yıkarak tarım yapmak gibi bir istek ve eğilimlerinin olmaması da bu değişimin yönünü gösteren başka bir yalın gerçekliktir. Görülüyor ki, arazi ve taşınmazlar eskiden tarımsal üretim bakımından değerli iken; günümüzde artık yapılaşma faaliyetleri bakımından büyük değer taşımaktadırlar.
Yapılaşma faaliyetleri ile düzenli ve sağlıklı şehirleşme arasında çok sıkı bir ilişki söz konusudur. Nitekim ülkemizin en önemli sorunlarından birinin de düzenli ve sağlıklı şehirleşme olduğu kuşkusuzdur. Düzenli ve sağlıklı şehirleşme sorununa yol açan birçok etken ve sebep vardır. Ancak, bir şekilde bu sorun çözüme kavuşturulmadan eğitim, sağlık, kültür ve ekonomi gibi diğer birçok alandaki sorunları çözüme kavuşturmaya olanak olmadığı da bilinmektedir. Öte yandan yapılaşma, salt yapı yapımı faaliyeti olarak görülemeyecek kadar çok boyutlu bir olgudur. Yapılaşma faaliyeti, kültürel, sosyolojik, ekonomik, hukuki ve yapı teknikleri gibi birçok yönleri bulunan, bu sebeple de toplum yaşamım doğrudan ve dolaylı etkiyen çok boyutlu bir kavramdır. Yapılaşmanın ekonomi boyutuna çoklukla hukuki düzenlerin biçim verdiği söylenebilırse de, aynı şekilde planlama ve yapı tekniklerinin de hukuki düzenlemeleri yoğun bir şekilde biçimlendirdiği ve yönlendirdiği de söylenebilir. Bütün bu hususlar dikkate alındığında, düzenli ve sağlıklı şehirleşme amacı bakımından yapılaşmanın hukuki yönden incelenmesi ve bu suretle genel esaslarının ortaya konulmasının son derece büyük bir öneme sahip olduğu kolaylıkla görülmektedir.
Yapı yapımı, çok boyutlu bir olgu olsa da, aynı zamanda hukuki düzenlemelere konu olan ve bu sebeple de imar hukukunun en önemli konuları arasında yer alan bir faaliyet biçimidir. Bu faaliyeti konu alan kurallar bütünü olarak adlandırılan "yapı hukuku" genel esasları yönünden incelenirken; öncelikle "yapı" kavramının hukuki yönden tanımının yapılması ve yapının araziyle ilişkisinin ortaya konulması, sonrasında ise "yapı hakkı"nm kapsam ve sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple, bu çalışmanın birinci bölümü "Yapı ve Yapı Hakkı"na ayrılmış bulunmaktadır.
Diğer yandan, yapı yapma faaliyetinin temelini ve hukuki biçimini "yapı ruhsatı" oluşturmaktadır. Mevzuatta yapı sahibi tarafından idareye yapılan yapı ruhsatı başvurusuna ilişkin bir takım maddi ve biçimsel koşullar getirilmiştir. Bunun yanında, yapı ruhsatının kapsamı, niteliği, hükmü ve süresi gibi birçok incelenmeye değer konu da vardır. Çalışmanın ikinci bölümünde bu konulara "Yapı Ruhsatı" başlığı altında yer verilmektedir.
Yapı hukukunun en temel meseleleri, yapı ruhsatının alınmasıyla başlayan yapı yapım sürecinde söz konusu olmaktadır. Bu aşamada, gerek yapı sahibinin hak ve yükümlülükleri, gerekse meydana gelen birçok olguya bağlı olarak ortaya çıkan kazanılmış hak meseleleri ayrıca incelenmesi gereken konulardandır. Bu sebeple, çalışmanın üçüncü bölümünde "Yapım Sürecindeki Haklar ve Yükümlülükler" konusu ele alınmaktadır.
Son olarak, yapılaşma faaliyetlerinin hukuka ve öngörülen imar düzenine uygun gerçekleşmemesi olasılıkları da söz konusu olabilmektedir. Hukuka ve imar düzenine aykırı yapılaşmalar karşısında imar düzeninin korunması ve tekrar tesisi için idarece tesis edilecek işlem ve eylemler ile uygulanacak imar yaptırımları yapı hukukunun bir diğer önemli konusudur. Dolayısıyla, bu çalışmanın son bölümü olan dördüncü bölümünde "İmar Düzenine Aykırılıklar ve Yaptırımlar" konusu incelenmektedir.
ÖNSÖZ
Ülkemizde son yıllarda çeşitli etkenlere bağlı olarak yapılaşma faaliyetlerinde çok büyük bir artış olmuştur. Sosyal ve ekonomik sonuçları da bulunan bu imar ve yapılaşma olgusu, aynı zamanda çözüm bekleyen bir çok imar hukuku meselesini de beraberinde getirmiştir. Bu da ister istemez imar konularına olan ilgiyi tetiklemiş ve imar hukukunun büyük bir önem kazanmasına yol açmıştır.
İmar hukuku alanında çalışırken, özellikle yapı hukuku konularının yeterince incelenmediğini ve sistematik bir yaklaşımla ele alınmadığını far-kettim. Son zamanlarda bu konuya ilişkin olarak öğretide çeşitli çalışmalar yapılmakta ve eserler yaymlanmaktaysa da, bunlar henüz sayıca yeterli düzeyde değildi.
Ayrıca, bir yandan İmar Kanunu'ndaki genel, yetersiz, hatta yer yer tutarsız hükümler ile uygulama yönetmeliklerindeki oldukça ayrıntılı sayılabilecek düzenlemeler, diğer yandan da idarelerin kerameti kendinden menkul uygulamaları ve Danıştay'ın çelişkili kararlan, yapı hukuku konularının sistematik şekilde incelenmesi gerekliliğini şahsım bakımından kaçınılmaz bir zorunluluğa dönüştürmekteydi.
Nitekim 2008 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde imar hukuku derslerini vermekle görevlendirilmem üzerine, öteden beri hep ilgimi çeken ve özel bir idare hukuku disiplini olan imar hukuku konularına daha yakından ilgi duymaya başladım. Bu alanda çalışmanın verdiği haz ve istek neticesinde ise "Yapı Hukukunun Genel Esasları" adlı bu eseri kaleme almaya karar verdim. İmar hukuku alanında "yapı"ya ilişkin temel hukuki esasların incelendiği bir çalışma olan bu eser ile yapı hukuku alanındaki sistemleştirme çalışmalarına bir nebze de olsa katkı sağlamayı amaçladım. Dolayısıyla bu çalışmada, bir yandan günlük ihtiyaçları karşılamak amacıyla yürürlüğe konulan çeşitli yasal düzenlemelerin ayrıntısında kaybolmamaya özen göstererek, diğer yandan ise temelde idare hukuku bakış açısıyla ve Danıştay kararlarım etraflı bir şekilde incelemek suretiyle, yapı hukukunun genel esas ve ilkelerini ortaya koymaya çalıştım.
Bu kitabın yazım aşamasında, kızım ve oğlumdan çokça zaman çalmak zorunda kaldım. Onlar da daha hayatlarının başlangıç dönemlerinde bana sabırla katlanmayı öğrenmek zorunda kaldılar ve en az benim kadar bu kitabın bitmesini dört gözle bekler oldular. Onların küçük dünyalanndaki yerimi bir an önce alma isteği en önemli motivasyon kaynağımdı.
Onsuz asla olmayacak kişi ise eşim SULTAN'dır. Onun emeği ve sabrı herşeyin ötesinde takdire ve övgüye layıktır. Her zaman yanımda ve benimle birlikte yürüdüğü için en başta ona teşekkür etmek istiyorum.
Bu kitabın tashihlerinde yardımları olan arkadaşlarım Av. Çetin YÜKSEL, Av. Osman Nuri YOLAL ve İsmail SÖNMEZ'e de teşekkürü bir borç bilirim.
Ayrıca bu kitabın basım aşamasında her türlü yardımda bulunan Vedat Kitapçılığın sahibi Vedat ÇARBAŞ'a, dizgi işlemlerini yapan Berrin DOGRUL'a, kapak tasarımını gerçekleştiren Burak ŞAHİN'e ve tüm çalışanlarına teşekkürlerimi sunuyorum.
Taner AYANOĞLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ............................................................................................. VII
KISALTMALAR............................................................................ XIX
GİRİŞ .................................................................................................. 1
BİRİNCİ BOLUM YAPI VE YAPI HAKKI
I. YAPI KAVRAMININ TANIMI VE UNSURLARI..................... 3
A. YAPININ TANIMI................................................................... 3
B. YAPI KAVRAMININ UNSURLARI........................................ 6
1. Yapıların İnşaat Özelliği (Asli unsur)........................................ 8
İnşaatın Tanımı ve Özellikleri............................................. 8
Eserin Arz ile İlişkisi: Arza Bağlılık................................... 13
Maddi Unsur: Eserin Arzda Sabitlenmesi..................... 13
İşlevsel Unsur: Eserin Sürekli Bir Kullanıma
Özgülenmesi.............................................................. 17
Eserin Arz ile İlişkisinin Daimilik Boyutu...................... 19
c) İnşaatın Sahibi Bakımından Özelliği................................... 26
2. Yapıların Tesis Özelliği (Bağıl ve İkincil Unsur)...................... 26
II. YAPILAŞMA VE YAPI HAKKI................................................ 29
A. YAPILAŞMA KAVRAMI VE İŞLEVİ.................................... 29
B. İMAR HUKUKU BAKIMINDAN ÜZERİNDE
YAPI YAPILABİLECEK ARAZİ........................................... 34
C. YAPI HAKKI.......................................................................... 38
Yapı Hakkı Kavramı............................................................. 38
Yapı Yapma Hakkı Ve Yapı Üzerindeki Hakkın
Medeni Hukuk Boyutu.......................................................... 38
3. Yapı Yapma Hakkının İmar Hukuku Boyutu.......................... 43
III. YAPI HAKKINA İLİŞKİN SINIRLAMALARIN ANAYASAL
DAYANAĞI VE SINIRLAMA ESASLARI............................... 46
A. ARAZİ ÜZERİNDEKİ YAPILAŞMANIN SINIRLANMA
BİÇİMLERİ............................................................................ 47
B. İMAR İRTİFAKLARI MESELESİ........................................... 55
C. SINIRLAMALARIN ANAYASAL DAYANAĞI.................... 57
İKİNCİ BOLUM YAPI RUHSATI
I. YAPI RUHSATI ZORUNLULUĞU........................................... 69
A. YAPILAŞMANIN İZNE TABİ OLMASI
ESASININ TEMELİ................................................................ 69
B. YAPI RUHSATI ZORUNLULUĞUNUN KAPSAMI
VE İSTİSNALARI.................................................................. 75
1. Yapı Ruhsatı Zorunluluğunun Yasal Dayanağı
ve Kapsamı.......................................................................... 75
Kamuya Ait Yapı ve Tesisler................................................ 76
Köylerde Yapılacak Yapılar.................................................. 80
Enerji, Sulama, Tabii Kaynaklar, Ulaştırma ve
Benzeri Hizmetlerle İlgili Tesisler ve Müştemilatı.................... 84
II. YAPI RUHSATI BAŞVURUSU.................................................. 85
A. YAPI RUHSATI VERMEYE YETKİLİ İDARELER............... 85
B. YAPI RUHSATI BAŞVURUSUNDA
BULUNABİLECEKLER VE YAPI SAHİBİ KAVRAMI........ 90
1. Arazi Malikleri...................................................................... 90
2. Kendilerine Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca
Verilen Tahsis Belgesi Olanlar............................................... 93
İrtifak Hakkı Tesis Belgesi.................................................... 93
Taşınır Yapılardaki Durum.................................................... 94
C. YAPI RUHSATI VERİLMESİNİN KOŞULLARI.................... 95
1. Maddi Koşullar..................................................................... 95
a) Yapının Üzerinde Yapılacağı Arazinin Yapı
Yapmaya Elverişliliği....................................................... 95
1) İmar Durumu Bakımından Yapıya Elverişlilik............... 95
(a) İmar Planı Sınırları İçindeki Araziler...................... 96
İmar Planlarında Yapılaşma Hakkının
Tanınmış Olması Şartı................................... 96
İmar Parsellerinin Oluşturulmuş
Olması Şartı................................................ 103
(3) Teknik Alt Yapının Yapılmış Olması Şartı... 107
(b) İmar Planı Bulunmayan Yerlerdeki Araziler
Bakımından Yapıya Elverişlilik............................ 107
2) Parsel Büyüklüğü Ve Ebatları Bakımından
Yapı Yapmaya Elverişlilik.......................................... 110
b) Parsel -Yapı İlişkisi Bakımından Yapıya Elverişlilik........... 113
Yapının Yalnızca Tek Parsel Üzerine Yapılması......... 113
Bir Parsel Üzerine Tek Yapı Yapılması...................... 113
Yapının Parsel Üzerindeki Konumuna Yönelik
Sınırlamalar.............................................................. 114
c) Yapılacak Yapının Fen ve Sağlık Bakımından
Uygunluğu .................................................................... 116
2. Biçimsel Koşullar................................................................ 117
Dilekçeyle Başvuru........................................................ 117
Dilekçe Ekleri................................................................ 118
Dilekçe Eki Projelerin Hazırlanması................................ 125
D. YAPI RUHSATI BAŞVURUSUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ,
KABULÜ VEYA REDDİ...................................................... 132
1. Dilekçelerin İncelenmesi ve Eksikliklerin
Giderilmesi Usulü............................................................... 132
Dilekçe Eki Projelerin Onaylanması..................................... 134
Yapı Ruhsatı Talebinin Karara Bağlanmasında
Dikkate Alınacak Hususlar.................................................. 136
111. YAPI RUHSATININ KAPSAMI, HÜKMÜ VE NİTELİĞİ.... 145
A. YAPI RUHSATININ İÇERİK OLARAK KAPSAMI............ 145
B. YAPI RUHSATININ HÜKMÜ............................................. 163
Genel Olarak ................................................................... 163
Yapı Ruhsatının Sağladığı Haklar......................................... 167
Yapı Yapma Hakkı........................................................ 167
Yapıyı Yıkma Yasağı..................................................... 169
3. Yapı Ruhsatının Getirdiği Yükümlülükler.............................. 172
C. YAPI RUHSATININ NİTELİĞİ............................................ 172
D. TADİLAT RUHSATLARININ ANA
RUHSATLA İLİŞKİSİ........................................................... 173
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YAPIM SÜRECİNDEKİ HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
I. YAPI RUHSATININ SÜRESİ.................................................. 177
A. YAPİ RUHSATI SÜRESİNİN KAPSAMI ............................ 177
B. TADİLAT RUHSATLARININ SÜRESİ................................ 178
C. YAPİ RUHSATI SÜRELERİNE UYMAMANIN
SONUÇLARI .................................................................. 179
D. BAŞLANMIŞ YAPILARDA YENİDEN RUHSAT
ALMA ZORUNLULUĞU ve BU ZORUNLULUĞA
UYMAMANIN SONUÇLARİ............................................... 181
E. YENİLEME RUHSATININ SÜRESİ..................................... 184
F. YENİLEME RUHSATINI TALEP ZAMANI VE
TALEP SÜRESİ ................................................................. 184
G. BAŞLANMIŞ İNŞAATLARDA MÜKTESEP HAKLAR....... 185
H. DEĞERLENDİRME VE GÖRÜŞÜMÜZ................................ 192
II. YAPI RUHSATININ KAZANILMIŞ HAK BOYUTU............ 195
A. İMAR MEVZUATINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER,
S İT İLANI KARARLARI VE İMAR PLANI
DEĞİŞİKLİLERİNİN YAPI RUHSATINA ETKİSİ............... 197
Kazanılmış Hak Meselesinin Genel Çerçevesi....................... 197
Öğretideki Yaklaşımlar........................................................ 201
Danıştay'ın Yaklaşımı......................................................... 204
İmar Mevzuatı Değişiklikleri, Sit İlanı Ve İmar Planı
Değişikliklerinin Yapı ve Yapı Ruhsatlarını Etkilemesi
Biçimi Ve Tazminat Meselesi.............................................. 216
B. İMAR MEVZUATI HÜKÜMLERİNE VE İMAR
PLANLARINA İLİŞKİN YARGI KARARLARININ
YAPI RUHSATINA ETKİSİ................................................. 223
Genel Olarak...................................................................... 223
Öğretideki Yaklaşımlar....................................................... 224
Danıştay'ın Yaklaşımı......................................................... 226
C. YAPI RUHSATI İLE İLGİLİ YARGI KARARLARININ
YAPI RUHSATINA ETKİSİ................................................. 240
D. YAPI RUHSATININ İDARECE İPTALİNE İLİŞKİN
İDARİ KARARLARIN YAPI RUHSATINA ETKİSİ............ 247
E. GENEL DEĞERLENDİRME................................................. 258
III. YAPININ YAPIM SÜRECİ...................................................... 263
A. GENEL OLARAK................................................................. 263
B. YAPIM SÜRECİ ÎLE İLGİLİ TERMİNOLOJİ
SORUNU.............................................................................. 264
C. İMAR HUKUKU BAKIMINDAN YAPIM
SÜRECİNİN AŞAMALARI.................................................. 265
1. YAPIM FAALİYETİNE BAŞLAMA................................ 266
a) Yapım Faaliyetine Hukuki ve Fiili Olarak
Başlama Anı................................................................. 266
b) Yapım Faaliyetine (Yapıya) Başlamamanın
Sonuçları....................................................................... 283
Yapı Ruhsatı 2 Yıl Sonra Hükümsüz Olur ve
Bu Tarihten Sonra Yapımına Başlanan Yapılar
Ruhsatsız Yapı Sayılır.............................................. 283
Yapı Ruhsatının Yenilenmesi Gerekir........................ 284
2. YAPIM FALİYETİ SIRASINDAKİ HAK VE
YÜKÜMLÜLÜKLER.................................................... 285
a) Yapı Ruhsatı Sahibinin Yapım Sürecindeki
Hakları......................................................................... 285
1) Ruhsat ve Eklerine Uygun Yapıyı
Yapma Hakkı.......................................................... 285
2) Şantiye ve Depo Binaları Yapma Hakkı..................... 290
b) Yapı Ruhsatı Sahibinin Yapım Sürecindeki
Yükümlülükleri.............................................................. 292
1) Yapı Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı
Yapmama Yükümlülüğü........................................... 292
Yapının Yapımı Sırasında Tedbir Alma
Yükümlülüğü........................................................... 293
Yapı Ruhsat Ve Eklerinin Yapı Yerinde
Bulundurulma Yükümlülüğü...................................... 294
Fenni mesul veya Yapı Denetim Kuruluşu
Tarafından Denetlenilme Zorunluluğu........................ 294
3. Yapımın (Yapının ) Bitirilmesi.............................................. 299
Yapıyı Bitirme Süresi..................................................... 299
Yapıyı Bitirme Anı......................................................... 300
Yapının Süresinde Bitirilmemesinin Sonuçlan................... 303
4. Yapı Kullanma İzni............................................................. 308
Yapı Kullanma İzni Verilmesinin Şartlan......................... 308
Yapı Kullanma İzni Almanın Süresi ve Usulü................... 314
Yapı Kullanma İzni Yapım Sürecini Hukuken
Sona Erdirir................................................................... 315
Yapı Kullanma İzni ile Yapı Ruhsatının İlişkisi................. 318
Yapı Kullanma İzninin Fonksiyonu.................................. 321
Yapı Kullanma İzninin İptali Meselesi............................. 324
IV. YAPI DENETİMİ..................................................................... 329
A. YAPI DENETİM YETKİSİ VE SORUMLULUK................... 329
B. YAPI DENETİMİ BAKIMINDAN FENNÎ MESULLER
VE YAPI DENETİM KURULUŞLARI................................. 340
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İMAR DÜZENİNE AYKIRILIKLAR VE YAPTIRIMLAR
İMAR DÜZENİNE AYKIRILIKLARIN GENEL
ÇERÇEVESİ............................................................................. 347
İMAR KANUNU'NUN 32. MADDESİ KAPSAMINDAKİ
İŞLEM VE EYLEMLER.......................................................... 351
A. GENEL OLARAK................................................................. 351
B. RUHSAT ALINMADAN YAPIYA BAŞLANMASI
VEYA RUHSAT VE EKLERİNE AYKIRI YAPI
YAPILMASI......................................................................... 358
1. Ruhsat Alınmadan Yapı Yapılması....................................... 361
Ruhsat Almadan Yapıya Başlama................................... 361
Yapı Ruhsatının Sonradan Hükümsüzlüğü, İptali,
Geri Alınması ve Kaldırılması Olguları............................. 366
Süresi İçinde Bitirilememesi Sebebiyle Ruhsatı
Hükümsüz Olan Yapılar........................................... 366
Yapı Ruhsatı Yargı Yerince İptal Edilen Yapılar........ 368
3) Yargı Kararıyla Yapı Ruhsatı ve Dayanağı İmar
Planı Birlikte İptal Edilen Yapılar.............................. 370
4) İmar Planının Yargı Yerince İptali Üzerine
İdarece Yapı Ruhsatı İptal Edilen veya
Kaldırılan Yapılar..................................................... 371
5) Yapı Ruhsatı Hukuka Aykırılık Gerekçesiyle
İdarece İptal Edilen veya Kaldırılan Yapılar............... 377
İdarece Tesis Edilen İmar Planı Değişikliği veya
Koruma Kurulu Kararı Sebebiyle Yapı Ruhsatı
Sonradan Hukuka Aykırı Hale Gelen Yapılar............. 382
İmar Durumunda Belirsizlik Ortaya
Çıkan Yapılar.......................................................... 390
2. Ruhsat ve Eklerine Aykırılık............................................ 392
a) Yapım Sürecinde Ruhsat ve Eklerine Aykırı
Yapı Yapılması........................................................ 396
b) Yapı Kullanma İzni Bulunan Yapılarda
Yapı Ruhsatına Tabi Değişikliklerin
Ruhsat Olmaksızın Yapılması.................................... 398
c) Yapının Kullanım Şeklinin Değiştirilmesi.................... 403
C. İNŞAAT DURUMUNUN TESPİTİ, YAPININ
MÜHÜRLENMESİ, İNŞAATIN DERHAL
DURDURULMASI VE YAPI TATİL TUTANAĞI............... 403
D. YAPININ RUHSATA UYGUN HALE GETİRİLMESİ
VEYA RUHSAT ALINMASI................................................ 408
1. Yapı Tatil Tutanağının Yapı Yerine Asılmasıyla
Başlayan Bir Aylık Sürenin Özellikleri.................................. 408
2. Yapı Sahibince Yapının Ruhsata Uygun Hale
Getirilmesi veya Ruhsat Alınması........................................ 413
E. RUHSAT İPTALİ İLE RUHSATA AYKIRI VEYA
RUHSATSIZ BİNANIN YIKTIRILMASI............................. 418
1. Ruhsat İptali İşlemi............................................................. 418
2 . Ruhsata Aykırı Veya Ruhsatsız Yapıların Yıktırılması........... 422
a) Yıkım Kararı ve Eyleminin Özellikleri............................... 422
Yıkım Kararı Yetkisi...................................................... 424
Yıkım Usulü.................................................................. 425
Yıkım Kararının Konusu ve Kapsamı.............................. 427
Yıkım Kararının Hukuka Aykırılığının
Sonradan Ortadan Kalkması........................................... 430
III. İDARİ PARA CEZASI ve DİĞER YAPTIRIMLAR............... 432
A. İDARİ YAPTIRIMLAR VE İMAR YAPTIRIMLARI............ 432
B. İDARİ PARA CEZASININ USULÜ...................................... 434
C. İDARİ PARA CEZASININ SEBEPLERİ............................... 436
1. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat Ve Eklerine
Aykırı Yapı Yapılması......................................................... 437
İmar Mevzuatına Aykırı Yapı Yapılması............................... 442
İmar Kanunu'nun Muhtelif Maddelerindeki
Yükümlülüklerin İhlali.......................................................... 443
KAYNAKÇA.................................................................................... 445
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı