Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Viyana Satım Sözleşmesi'nde Tazminat Sorumluluğu
.jpg){kind=small}
Viyana Satım Sözleşmesi'nde Tazminat Sorumluluğu
Abdulkerim ÇEVİK
45,00
TL
Viyana Satım Sözleşmesi (CISG), Kıta Avrupası ile Anglosakson Hukuk Sistemleri arasında bir denge kurulması ve satım hukukunun yeknesaklaştırılması maksadına matuf bir milletlerarası antlaşmadır. Anglosakson Hukuk Sistemi’nde aslî başvuru yolu tazminat olsa da, Kıta Avrupası Hukuk Sistemi’nde aynen ifa talebine öncelik tanınmaktadır. Viyana Satım Sözleşmesi’nde her iki hukuk düzeninin beklentilerinin karşılanması adına tazminatın yanında aynen ifayı talep hakkının da düzenlenmesi, başvuru yollarının sistemdeki konumları hakkında tartışmaların doğmasına sebebiyet vermiştir.
Çalışmamızın temel amacı, Viyana Satım Sözleşmesi’nde tazminat sorumluluğunun konumunu tespit edebilmektir. Bu doğrultuda, birinci bölümde öncelikle Viyana Satım Sözleşmesi’nin tarihçesi, konusu ve uygulama alanı hakkında verilmiş, ardından ifa engelleri sistemi ve akdî sorumluluğa ilişkin genel bir değerlendirme yapılarak, tazminat sorumluluğunun sistemdeki konumu hakkında bir bakış açısı yakalamak amaçlanmıştır. İkinci bölümde, tarafların yükümlülüklerine ve bunların ihlâli hakkında açıklamalar yapılmış, ardından 74, 75 ve 76’ncı maddelerde düzenlenen tazminat sorumluluğu hakkında bilgi verilmiştir. Bölümün sonunda, seçimlik haklar ile tazminat sorumluluğunun ilişkisine değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise Viyana Satım Sözleşmesi’nin 44, 74, 77, 79 ve 80’inci madde hükümleri, tazminat sorumluluğuna istisna teşkil etme biçimleri bakımından incelenmiştir.
Bir yüksek lisans tezi olarak üzerinde çalıştığım bu eserin hitama erip yayınlanması sebebiyle şükranlarımı sunmam gereken isimleri anmak isterim. Öncelikle, tez danışmanım olmayı kabul ederek değerli vakitlerini ayıran ve yönlendirmeleriyle akademik çalışma yapma konusunda beni daima teşvik eden saygıdeğer hocam Prof. Dr. Hasan AYRANCI’ya, kıymetli görüşleriyle çalışmama katkılarını sunan değerli hocalarım Doç. Dr. Yıldız ABİK ve Doç. Dr. Dr. Mehmet KILIÇ’a, her an fikir alışverişinde bulunduğum dostlarım Yiğit ÇELİK ve Eren YILDIZ’a, bu eserin yayınlanmasındaki katkıları için Yetkin Yayınevi’ne ve Muharrem BAŞER’e teşekkürü borç bilirim.
Ayrıca, halen yazma cesaretimin kaynağı olan ilk yazı tecrübelerimizi, dergi çıkartarak beraber yaşadığımız kardeşim Abdulkadir ÇEVİK’e teşekkür ederim. Son olarak, her yerde ve her zaman olduğu gibi bu süreçte de beni bir an olsun yalnız hissettirmeyen, adeta benimle birlikte hukuk çalışan, yorulduğum ve bunaldığım anlarda içime huzur veren sevgili eşim Didenur’a sevgilerimi ve şükranlarımı sunarım.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ7
İÇİNDEKİLER9
KISALTMALAR15
GİRİŞ17
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ,
VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE DÜZENLENEN
İFA ENGELLERİ SİSTEMİ VE AKDÎ SORUMLULUK
I.GENEL OLARAK VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ21
A. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NİN TARİHÇESİ21
B. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NİN KONUSU27
C. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NİN UYGULAMA
ALANI34
II. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE DÜZENLENEN
İFA ENGELLERİ SİSTEMİ VE AKDÎ SORUMLULUK41
A. GENEL OLARAK41
1. İfa Engelleri Kavramı41
2. Anglosakson Hukuk Düzeni ile Kıta Avrupası Hukuk Düzeni’nde Geçerli Olan İfa Engelleri Sistemi ve Akdî Sorumluluk44
a. Anglosakson Hukuk Düzeni’nde Geçerli
Olan Sistem44
b. Kıta Avrupası Hukuk Düzeni’nde Geçerli
Olan Sistem47
B. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE GEÇERLİ OLAN İFA ENGELLERİ SİSTEMİ VE AKDÎ SORUMLULUK49
1. Genel Olarak49
2. Esaslı İhlâl Kavramı51
a. Genel Olarak51
b. Esaslı İhlâlin Doğması İçin Gerekli Olan Şartlar54
aa. Yükümlülük İhlâli54
bb. Sözleşmenin Kurulmasından Beklenen Menfaatin Gerçekleşmesini Engelleyen Olumsuzluk55
cc. Menfaat Kaybına İlişkin Öngörülebilirlik56
3. Kusursuz Sorumluluk58
4. Aynen İfa Talebi59
İKİNCİ BÖLÜM
VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE DÜZENLENEN
TAZMİNAT SORUMLULUĞU
I. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NE GÖRE
SORUMLULUK63
A. SATICININ SORUMLULUĞUNU DOĞURAN
DURUMLAR63
1. Malın Alıcıya Teslim Edilmesi Yükümlülüğü ve İhlâli63
a. Genel Olarak63
b. Teslim Yeri Bakımından İhlâl64
c. Teslim Zamanı Bakımından İhlâl69
2. Malları Temsil Eden Belgelerin Alıcıya Teslim Edilmesi Yükümlülüğü ve İhlâli74
3. Malın Sözleşmeye Uygun Olması Yükümlülüğü ve
İhlâli76
a. Genel Olarak76
b. Maddî Uygunluk Bakımından İhlâl78
aa. Sözleşmede Öngörülen Maddî Kriterlere Uygunluk Bakımından İhlâl78
bb. Antlaşma’da Öngörülen Maddî Kriterlere
Uygunluk Bakımından İhlâl83
c. Hukuki Uygunluk Bakımından İhlâl91
d. Muayene ve İhbar Külfeti93
aa. Maddî Bakımdan Aykırılıklar Hakkında Muayene
ve İhbar Külfeti93
bb. Hukuki Bakımdan Aykırılıklar Hakkında İhbar Külfeti97
4. Diğer Yükümlülük İhlâlleri98
B. ALICININ SORUMLULUĞUNU DOĞURAN
DURUMLAR98
1. Semenin Ödenmesi Yükümlülüğü ve İhlâli99
a. Genel Olarak99
b. Semenin Miktarı100
c. Semenin Para Birimi101
d. Semenin Ödenme Yeri102
e. Semenin Ödenme Zamanı103
2. Mal ve Belgelerin Teslim Alınması Yükümlülüğü ve
İhlâli106
3. Alıcının Yan Yükümlülükleri ve Bunların İhlâli107
II. VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE TAZMİNAT SORUMLULUĞU VE SEÇİMLİK HAKLAR108
A. TAZMİNAT SORUMLULUĞU108
1. Genel Olarak108
2. Viyana Satım Sözleşmesi’nde Düzenlenen Tazminat Sorumluluğunun Temel İlkeleri111
a. Tam Tazmin İlkesi111
b. Zararı Aşan Tazminata Hükmedilmemesi İlkesi112
c. Kusursuz Sorumluluk İlkesi113
d. Öngörülebilirlik İlkesi113
e. Para ile Tazmin İlkesi114
3. Tazminat Sorumluluğunun Koşulları114
a. Genel Olarak114
b. Yükümlülük İhlâli114
c. Zarar Doğması115
d. İhlâl ile Zarar Arasında İlliyet Bağı Bulunması117
e. Sorumsuzluk Sebeplerinin Mevcut Olmaması117
4. Zararın Hesabı118
5. Tazminatın Ödenmesi121
B. SEÇİMLİK HAKLAR121
1. Genel Olarak121
2. İfayı Talep Hakkı122
a. Alıcının İfayı Talep Hakkı122
aa. Aynen İfayı Talep Hakkı122
bb. İkame Mal Talep Hakkı123
cc. Malın Tamirini Talep Hakkı124
b. Satıcının İfayı Talep Hakkı125
3. Semenin Tenzîlini Talep Hakkı126
4. Sözleşmenin Ortadan Kaldırılması Hakkı127
a. Alıcının Sözleşmeyi Ortadan Kaldırma Hakkı127
b. Satıcının Sözleşmeyi Ortadan Kaldırma Hakkı128
C. SEÇİMLİK HAKLAR İLE TAZMİNAT TALEBİ
ARASINDAKİ İLİŞKİ.129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VİYANA SATIM SÖZLEŞMESİ’NDE TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN İSTİSNALARI
I. TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN İSTİSNALARINA GENEL BAKIŞ131
II. SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI134
A. ÖNGÖRÜLEBİLİR ZARARLAR BAKIMINDAN
TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN
SINIRLANDIRILMASI (Md. 74)134
1. Genel Olarak134
2. Öngörülebilirlik İlkesi135
a. Genel Olarak135
b. Öngörülebilirlik İlkesinin Unsurları137
aa. Öngörüde Bulunması Beklenen Kişi137
bb. Öngörülebilirliğin Konusu137
cc. Öngörülebilirlik İlkesinde Geçerli Olan
Ölçütler138
dd. Öngörülebilirliğin Zamanı139
c. Öngörülebilirlik ile Zarar Kalemleri Arasındaki
İlişki140
aa. İfa Etmeme Zararları ve Öngörülebilirlik140
bb. İfa Etmeme Zararına Refakat Eden Zararlar ve Öngörülebilirlik140
cc. Dolaylı Zararlar ve Öngörülebilirlik140
B. İHLÂLE DAYANAN TARAFIN ZARARI AZALTMA KÜLFETİ BAKIMINDAN TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN SINIRLANDIRILMASI
(Md. 77)142
C. MÂKUL ÖZÜR GEREKÇESİYLE İHBARIN YAPILAMAMIŞ OLMASI HALİNDE TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN SINIRLANDIRILMASI
(Md. 44)143
III. SORUMLULUKTAN KURTULMA145
A. GENEL OLARAK145
B. ANTLAŞMA’NIN 79’UNCU MADDESİ KAPSAMINDA SORUMLULUKTAN KURTULMA147
1. Antlaşma’nın 79’uncu Maddesinde Düzenlenen Şartlar147
a. Kontrol Dışında Kalan Bir Engelin Varlığı147
b. Sözleşmenin Kurulması Anında Bu Engelin
Öngörülemez Olması150
c. İfa Engelinin veya Sonuçlarının Aşılmasının veya Bunlardan Kaçınılmasının Beklenemez Olması151
d. İhbar Külfeti152
2. İfa Aşamasında Kullanılan Üçüncü Kişilerin Fiillerinden Sorumluluk154
3. Sorumluluktan Kurtulma Uygulamasında Karşılaşılan Özel Durumlar155
a. Çeşit ve Parça Borçlarına İlişkin Sorumluluklardan Kurtulma155
b. Aşırı İfa Güçlüğü Nedeniyle Sorumluluktan
Kurtulma156
c. Ayıplı Mal Teslim Edilmesi Halinde Sorumluluktan Kurtulma160
d. İmkânsızlık Halinde Sorumluluktan Kurtulma161
e. Geçici İfa Engelleri162
C. ALACAKLININ SEBEP OLDUĞU İFA ENGELLERİNE DAYALI OLARAK SORUMLULUKTAN KURTULMA (Md. 80)163
SONUÇ165
KAYNAKÇA171
© Copyright 2020
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı