Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türkiyede Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesi ve Lisans Usulü
Türkiyede Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesi ve Lisans Usulü
Hazırlanıyor
Sayfa Sayısı
:
294
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2011
ISBN NO
:
9786055412845
150,00
TL
ÖNSÖZ
Enerji Hukuku, kamu ve özel hukuk alanlarının içi içe geçtiği yeni bir hukuk dalı olarak ortaya çıkmaktadır. Enerji alanında idare, piyasa faaliyetini yürüten bir aktör olmaktan sıyrılıp piyasa kurallarını düzenleyen, denetleyen, yaptırım uygulayan ve lisans veren yani regülasyon görevini üstlenen bir mekanizma görevini üstlenmiştir. Bu durum, kamu hizmeti kavramında değişime yol açmıştır. Bir bakış açısına göre bu değişim kamu hizmetinin daralmasına yol açmaktadır; bir diğer yaklaşıma göre de, regülasyon işlevi nedeniyle, kamu hizmetinin kapsamında genişlemeler ortaya çıkarmaktadır.
İdare lisanslama faaliyetleri ile piyasa faaliyetlerini kontrol altında tutmaktadır. Bu lisanslar bir yönüyle kolluk işlevini yerine getirmektedir. Ancak bazı alanlarda verilen lisansların kamuya ait bir hakkın devrine yol açtığı veya tekel niteliği bulunan faaliyetlerin özel hukuk kişilerince yürütülmesine imkân tanıdığı da görülmektedir. Bu ikinci gruba dâhil olan lisansları salt kolluk kapsamında değerlendirmek mümkün olamayacağından bunların hukuki mahiyetlerinin irdelenmesinde fayda bulunmaktadır.
Bu noktadan hareketle hazırlanan -Türkiyede Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesi ve Lisans Usulü- başlıklı doktora tezi olarak yürütülen bu çalışmada elektrik kamu hizmetinin hukuki niteliği tartışılmış, Türk elektrik piyasasının yönünün belirlemesinde önemli etkileri olan Avrupa Birliği müktesebatı ele alınmış ve nihayetinde lisansların hukuki mahiyeti üzerine değerlendirmeler yapılmıştır.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
ELEKTRİK KAMU HİZMETİ VEAVRUPA BİRLİĞİ ELEKTRİK PİYASASI
I. -ELEKTRİK KAMU HİZMETİNE KAVRAMSAL YAKLAŞIM-5
A. -Elektrik Enerjisinin Özel Nitelikleri-8
1. -Elektriğin Mal veya Hizmet Olarak Kabulü-10
a)-İç Hukuk Açısından Değerlendirme-10
b)-Avrupa Birliği Hukuku Açısından Değerlendirme-12
2. -Doğal Tekel Niteliği-14
3. -Organizasyon İhtiyacı-16
4. -Regülâsyon İhtiyacı-17
B. -Elektrik Kamu Hizmetinin Tanımı ve Ölçütleri-19
1. -Elektrik Kamu Hizmetinin Tanımı-21
2. -Elektrik Kamu Hizmetinin Ölçütleri-28
a)-Maddi Ölçüt-29
b)-Organik Ölçüt-32
c)-Şekli-Biçimsel Ölçüt-35
C. -Avrupa Birliğinin Kamu Hizmeti Yaklaşımı ve Elektrik Piyasası Faaliyetleri-37
1. -Avrupa Birliğinde Kamu Hizmeti Kavramına Yaklaşım-38
2. -Avrupa Birliğinde Kamu Hizmeti Yerine İkame Edilen Kavramların Elektrik Hizmetleri Açısından Değerlendirilmesi-40
a)-Kamu Hizmeti (Public Service) ve Kamu Hizmeti Yükümlülükleri (Public Service Obligations)-41
b)-Genel Yarar Hizmetleri (General Interest Services)-44
c)-Genel Ekonomik Yarar Hizmetleri (Services of General Economic İnterest)-45
d)-Evrensel Hizmetler (Universal Service)-48
II. -AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA ELEKTRİK PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER-50
A. -Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları-50
1. -Anayasal Antlaşmalar (Birincil Kaynaklar)-51
2. -Avrupa Birliği Kurumlarının Tasarrufları (İkincil Kaynaklar)-52
3. -Avrupa Topluluğu Adalet Divanının Kararları ve Belirlediği Genel İlkeler-53
4. -Üye Olmayan Devletlerle Yapılan Uluslararası Antlaşmalar-53
B. -Birincil Kaynaklarda Elektrik Piyasasına İlişkin Düzenlemeler-55
C. -İkincil Kaynaklar ve Elektrik Direktifleri-58
1. -96/92/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi -59
2. -2003/54/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi-61
3. -2009/72/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi -64
III. -AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA ELEKTRİK PİYASASI İÇİN ÖNGÖRÜLEN İLKE VE KURALLAR-67
A. -Avrupa Birliği Rekabet Hukuku Kurallarının Elektrik Hizmetlerinde Uygulanması-68
B. -Avrupa Birliği Elektrik Piyasa Yapısına İlişkin İlkeler-73
1. -Bağımsız Bir Düzenleyici ve Denetleyici Otorite Kurulması-74
2. -Dikey Ayrıştırmanın Sağlanması-79
3. -Hesap Ayrıştırması ve Saydamlığın Sağlanması-84
4. -Ağa Erişimin Sağlanması-84
C. -Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-86
1. -İletim Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-86
2. -Dağıtım Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-89
3. -Üretim Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-90
4. -Arz Güvenliğine İlişkin Kurallar-92
5. -Perakende Piyasasının Oluşumu ve Tüketicinin Korunmasına İlişkin Kurallar-94
6. -Yenilenebilir Enerji ve Çevreye İlişkin Kurallar-94
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYEDE ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİNYÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN UYGULAMA VE USULLER
I. -ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE TARİHİ SÜREÇ VE UYGULANAN USULLER-99
A. -Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesinin Kısa Tarihçesi ve Hukuki Analizi-99
1. -Özel Hukuk Kişilerinin Ağırlıkta Olduğu Başlangıç Dönemi-100
2. -Kamu Egemenliğinin Baskın Olduğu 1930 - 1984 Yılları Arası Dönem-101
3. -Serbestleşme ve Özelleştirme Çalışmalarının İvme Kazandığı 1984 Sonrası Dönem-105
B. -Elektrik Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesinde Uygulanan Usuller ve Hukuki Rejim-107
1. -Elektrik Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesinde Uygulanan Usuller-108
a)-İmtiyaz Usulü-108
b)-Yap İşlet Devret Usulü-125
c)-Yap İşlet Usulü-127
d)-İşletme Hakkı Devri-129
e)-Lisans Usulü-133
2. -Özel Hukuk Kişilerince Yürütülen Elektrik Kamu Hizmetlerine Uygulanan Hukuksal Rejim-134
II. -4628 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNU VE YENİDEN YAPILANMA ÇALIŞMALARI-138
A. -Yeniden Yapılanmanın Araçları-140
1. -Serbestleştirme ve Özelleştirme-141
a)-Elektrik Piyasasının Serbestleşmesinde ve Özelleşmesinde Dış Etkenlerin Rolü-143
b)-Özelleştirme İçin Ortaya Konan Nedenler-145
c)-Serbestleştirme ve Özelleştirme Politikası ve Sorunlu Alanlar-148
2. -Ayrıştırma-155
3. -Regülâsyon-159
B. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)-162
1. -EPDKnın Hukuki Statüsü -163
2. -EPDKnın Görev ve Yetkileri-172
a)-Düzenleme Yetkisi ve Tarifeler-172
b)-Denetleme Yetkisi-177
c)-Yaptırım Uygulama Yetkisi-178
3. -EPDK ile Avrupa Birliği Bünyesindeki Enerji Piyasası Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Örgütlerinin İlişkisi-181
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİN LİSANS USULÜİLE YÜRÜTÜLMESİ
I. -KAVRAMSAL ÇERÇEVE-185
A. -Bir İdari Tasarruf Olarak Lisans-185
1. -İdari İşlemlerde Tek Yanlılık Özelliği-186
a)-Kamu Gücünü Esas Alan Ölçüt-187
b)-Açıklanan İradenin Yönünü Esas Alan Ölçüt-188
c)-İşlemin İçeriğinin Kimin Tarafından Oluşturulduğunu Esas Alan Ölçüt-195
d)-İşlemin Konusunun Ölçüt Olarak Kullanılabilirliği-198
2. -İdarenin İki Taraflı Hukuki Tasarrufları-201
a)-Sözleşme Kavramı ve Katılmalı Sözleşmeler-202
b)-İdari Sözleşmeler-209
c)-İdarenin Özel Hukuk Sözleşmeleri-214
3. -Lisans Usulünün Hukuki Mahiyeti-217
a)-Özel Hukuk Lisans Sözleşmeleri-218
b)-İdare Hukuku Kapsamında Verilen Lisanslar-220
B. -Lisans Usulü ile Ruhsat Türlerinin Karşılaştırılması-225
1. -Kamu Hizmetinin Yürütülme Usulü Olarak Ruhsat ve Lisanslar-227
2. -Doğal Servetlerin İşletim Hakkının Devri İçin Verilen Ruhsat ve Lisanslar-230
a)-Maden İşletme Ruhsatlarının Hukuki Niteliği-230
b)-Elektrik Üretim Lisanslarının Hukuki Niteliği-233
3. -Kolluk Faaliyetinin Yürütülme Usulü Olarak Ruhsatlar-235
II. -LİSANS USULÜNÜN UYGULANMASI-237
A. -Lisans Türleri-240
1. -Üretim Lisansı-240
2. -İletim Lisansı-242
3. -Dağıtım Lisansı-244
4. -Toptan Satış Lisansı-246
5. -Perakende Satış Lisansı-247
6. -Otoprodüktör ve Otoprodüktör Grubu Lisansı-248
B. -Lisans Başvurusu ve Lisansların Verilmesi-249
1. -Lisans Alma Yükümlülüğü ve İstisnaları-252
2. -Lisans Başvurusunda Bulunacak Kişilerde Aranacak Şartlar-253
3. -Lisans Başvurularında Çevreye Uyumluluk-256
4. -Tesis Tamamlama Tarihinin Belirlenmesi ve Bu Süreye Uyulması Koşulu-259
5. -Lisans Başvurularında Teminat Aranması-260
6. -Lisansların Salt Gelir Amaçlı Kullanılamaması-261
C. -Lisansların İptal Nedenleri-263
1. -Lisans Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi ve Lisans Verilmesine İlişkin Esas Şartların Bulunmaması-263
2. -Tekerrür Eden Para Cezasının Belli Miktara Ulaşması-264
3. -Üretim Tesisi Yatırımının Öngörülen Sürede Belli Meblağa Ulaşmaması ve Yatırımın Süresi İçinde Tamamlanmamış Olması-265
SONUÇ-269
Enerji Hukuku, kamu ve özel hukuk alanlarının içi içe geçtiği yeni bir hukuk dalı olarak ortaya çıkmaktadır. Enerji alanında idare, piyasa faaliyetini yürüten bir aktör olmaktan sıyrılıp piyasa kurallarını düzenleyen, denetleyen, yaptırım uygulayan ve lisans veren yani regülasyon görevini üstlenen bir mekanizma görevini üstlenmiştir. Bu durum, kamu hizmeti kavramında değişime yol açmıştır. Bir bakış açısına göre bu değişim kamu hizmetinin daralmasına yol açmaktadır; bir diğer yaklaşıma göre de, regülasyon işlevi nedeniyle, kamu hizmetinin kapsamında genişlemeler ortaya çıkarmaktadır.
İdare lisanslama faaliyetleri ile piyasa faaliyetlerini kontrol altında tutmaktadır. Bu lisanslar bir yönüyle kolluk işlevini yerine getirmektedir. Ancak bazı alanlarda verilen lisansların kamuya ait bir hakkın devrine yol açtığı veya tekel niteliği bulunan faaliyetlerin özel hukuk kişilerince yürütülmesine imkân tanıdığı da görülmektedir. Bu ikinci gruba dâhil olan lisansları salt kolluk kapsamında değerlendirmek mümkün olamayacağından bunların hukuki mahiyetlerinin irdelenmesinde fayda bulunmaktadır.
Bu noktadan hareketle hazırlanan -Türkiyede Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesi ve Lisans Usulü- başlıklı doktora tezi olarak yürütülen bu çalışmada elektrik kamu hizmetinin hukuki niteliği tartışılmış, Türk elektrik piyasasının yönünün belirlemesinde önemli etkileri olan Avrupa Birliği müktesebatı ele alınmış ve nihayetinde lisansların hukuki mahiyeti üzerine değerlendirmeler yapılmıştır.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
ELEKTRİK KAMU HİZMETİ VEAVRUPA BİRLİĞİ ELEKTRİK PİYASASI
I. -ELEKTRİK KAMU HİZMETİNE KAVRAMSAL YAKLAŞIM-5
A. -Elektrik Enerjisinin Özel Nitelikleri-8
1. -Elektriğin Mal veya Hizmet Olarak Kabulü-10
a)-İç Hukuk Açısından Değerlendirme-10
b)-Avrupa Birliği Hukuku Açısından Değerlendirme-12
2. -Doğal Tekel Niteliği-14
3. -Organizasyon İhtiyacı-16
4. -Regülâsyon İhtiyacı-17
B. -Elektrik Kamu Hizmetinin Tanımı ve Ölçütleri-19
1. -Elektrik Kamu Hizmetinin Tanımı-21
2. -Elektrik Kamu Hizmetinin Ölçütleri-28
a)-Maddi Ölçüt-29
b)-Organik Ölçüt-32
c)-Şekli-Biçimsel Ölçüt-35
C. -Avrupa Birliğinin Kamu Hizmeti Yaklaşımı ve Elektrik Piyasası Faaliyetleri-37
1. -Avrupa Birliğinde Kamu Hizmeti Kavramına Yaklaşım-38
2. -Avrupa Birliğinde Kamu Hizmeti Yerine İkame Edilen Kavramların Elektrik Hizmetleri Açısından Değerlendirilmesi-40
a)-Kamu Hizmeti (Public Service) ve Kamu Hizmeti Yükümlülükleri (Public Service Obligations)-41
b)-Genel Yarar Hizmetleri (General Interest Services)-44
c)-Genel Ekonomik Yarar Hizmetleri (Services of General Economic İnterest)-45
d)-Evrensel Hizmetler (Universal Service)-48
II. -AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA ELEKTRİK PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER-50
A. -Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları-50
1. -Anayasal Antlaşmalar (Birincil Kaynaklar)-51
2. -Avrupa Birliği Kurumlarının Tasarrufları (İkincil Kaynaklar)-52
3. -Avrupa Topluluğu Adalet Divanının Kararları ve Belirlediği Genel İlkeler-53
4. -Üye Olmayan Devletlerle Yapılan Uluslararası Antlaşmalar-53
B. -Birincil Kaynaklarda Elektrik Piyasasına İlişkin Düzenlemeler-55
C. -İkincil Kaynaklar ve Elektrik Direktifleri-58
1. -96/92/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi -59
2. -2003/54/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi-61
3. -2009/72/EC Sayılı Avrupa Elektrik Direktifi -64
III. -AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA ELEKTRİK PİYASASI İÇİN ÖNGÖRÜLEN İLKE VE KURALLAR-67
A. -Avrupa Birliği Rekabet Hukuku Kurallarının Elektrik Hizmetlerinde Uygulanması-68
B. -Avrupa Birliği Elektrik Piyasa Yapısına İlişkin İlkeler-73
1. -Bağımsız Bir Düzenleyici ve Denetleyici Otorite Kurulması-74
2. -Dikey Ayrıştırmanın Sağlanması-79
3. -Hesap Ayrıştırması ve Saydamlığın Sağlanması-84
4. -Ağa Erişimin Sağlanması-84
C. -Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-86
1. -İletim Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-86
2. -Dağıtım Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-89
3. -Üretim Faaliyetlerine İlişkin Kurallar-90
4. -Arz Güvenliğine İlişkin Kurallar-92
5. -Perakende Piyasasının Oluşumu ve Tüketicinin Korunmasına İlişkin Kurallar-94
6. -Yenilenebilir Enerji ve Çevreye İlişkin Kurallar-94
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYEDE ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİNYÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN UYGULAMA VE USULLER
I. -ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE TARİHİ SÜREÇ VE UYGULANAN USULLER-99
A. -Elektrik Kamu Hizmetinin Yürütülmesinin Kısa Tarihçesi ve Hukuki Analizi-99
1. -Özel Hukuk Kişilerinin Ağırlıkta Olduğu Başlangıç Dönemi-100
2. -Kamu Egemenliğinin Baskın Olduğu 1930 - 1984 Yılları Arası Dönem-101
3. -Serbestleşme ve Özelleştirme Çalışmalarının İvme Kazandığı 1984 Sonrası Dönem-105
B. -Elektrik Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesinde Uygulanan Usuller ve Hukuki Rejim-107
1. -Elektrik Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesinde Uygulanan Usuller-108
a)-İmtiyaz Usulü-108
b)-Yap İşlet Devret Usulü-125
c)-Yap İşlet Usulü-127
d)-İşletme Hakkı Devri-129
e)-Lisans Usulü-133
2. -Özel Hukuk Kişilerince Yürütülen Elektrik Kamu Hizmetlerine Uygulanan Hukuksal Rejim-134
II. -4628 SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNU VE YENİDEN YAPILANMA ÇALIŞMALARI-138
A. -Yeniden Yapılanmanın Araçları-140
1. -Serbestleştirme ve Özelleştirme-141
a)-Elektrik Piyasasının Serbestleşmesinde ve Özelleşmesinde Dış Etkenlerin Rolü-143
b)-Özelleştirme İçin Ortaya Konan Nedenler-145
c)-Serbestleştirme ve Özelleştirme Politikası ve Sorunlu Alanlar-148
2. -Ayrıştırma-155
3. -Regülâsyon-159
B. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)-162
1. -EPDKnın Hukuki Statüsü -163
2. -EPDKnın Görev ve Yetkileri-172
a)-Düzenleme Yetkisi ve Tarifeler-172
b)-Denetleme Yetkisi-177
c)-Yaptırım Uygulama Yetkisi-178
3. -EPDK ile Avrupa Birliği Bünyesindeki Enerji Piyasası Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Örgütlerinin İlişkisi-181
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ELEKTRİK KAMU HİZMETİNİN LİSANS USULÜİLE YÜRÜTÜLMESİ
I. -KAVRAMSAL ÇERÇEVE-185
A. -Bir İdari Tasarruf Olarak Lisans-185
1. -İdari İşlemlerde Tek Yanlılık Özelliği-186
a)-Kamu Gücünü Esas Alan Ölçüt-187
b)-Açıklanan İradenin Yönünü Esas Alan Ölçüt-188
c)-İşlemin İçeriğinin Kimin Tarafından Oluşturulduğunu Esas Alan Ölçüt-195
d)-İşlemin Konusunun Ölçüt Olarak Kullanılabilirliği-198
2. -İdarenin İki Taraflı Hukuki Tasarrufları-201
a)-Sözleşme Kavramı ve Katılmalı Sözleşmeler-202
b)-İdari Sözleşmeler-209
c)-İdarenin Özel Hukuk Sözleşmeleri-214
3. -Lisans Usulünün Hukuki Mahiyeti-217
a)-Özel Hukuk Lisans Sözleşmeleri-218
b)-İdare Hukuku Kapsamında Verilen Lisanslar-220
B. -Lisans Usulü ile Ruhsat Türlerinin Karşılaştırılması-225
1. -Kamu Hizmetinin Yürütülme Usulü Olarak Ruhsat ve Lisanslar-227
2. -Doğal Servetlerin İşletim Hakkının Devri İçin Verilen Ruhsat ve Lisanslar-230
a)-Maden İşletme Ruhsatlarının Hukuki Niteliği-230
b)-Elektrik Üretim Lisanslarının Hukuki Niteliği-233
3. -Kolluk Faaliyetinin Yürütülme Usulü Olarak Ruhsatlar-235
II. -LİSANS USULÜNÜN UYGULANMASI-237
A. -Lisans Türleri-240
1. -Üretim Lisansı-240
2. -İletim Lisansı-242
3. -Dağıtım Lisansı-244
4. -Toptan Satış Lisansı-246
5. -Perakende Satış Lisansı-247
6. -Otoprodüktör ve Otoprodüktör Grubu Lisansı-248
B. -Lisans Başvurusu ve Lisansların Verilmesi-249
1. -Lisans Alma Yükümlülüğü ve İstisnaları-252
2. -Lisans Başvurusunda Bulunacak Kişilerde Aranacak Şartlar-253
3. -Lisans Başvurularında Çevreye Uyumluluk-256
4. -Tesis Tamamlama Tarihinin Belirlenmesi ve Bu Süreye Uyulması Koşulu-259
5. -Lisans Başvurularında Teminat Aranması-260
6. -Lisansların Salt Gelir Amaçlı Kullanılamaması-261
C. -Lisansların İptal Nedenleri-263
1. -Lisans Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi ve Lisans Verilmesine İlişkin Esas Şartların Bulunmaması-263
2. -Tekerrür Eden Para Cezasının Belli Miktara Ulaşması-264
3. -Üretim Tesisi Yatırımının Öngörülen Sürede Belli Meblağa Ulaşmaması ve Yatırımın Süresi İçinde Tamamlanmamış Olması-265
SONUÇ-269
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı