Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Åžubat (116)      Ocak (138)

Türk Bankacılık Sistemi

Türk Bankacılık Sistemi



Sayfa Sayısı
:  
104
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2007
ISBN NO
:  
9789944250122

1.200,00 TL









GÄ°RÄ°Åž







Dünyada modern anlamda bankacılık Avrupa′nın coÄŸrafi keÅŸifleri izleyen dönemde sömürgeleriyle olan ticaretinden saÄŸladığı kazançları, sanayi devriminin kullanımına sunduÄŸu 1800lü yıllarda baÅŸlar. Türk bankacılık sistemi de aynı yıllarda, devletin borçlanma gereksinimleri dolayısıyla, batının geliÅŸmiÅŸ ülkelerinden çeÅŸitli giriÅŸimcilerin ve Ä°stanbul′daki azınlık sarrafların, baÅŸta bir merkez bankasının olmamasından kaynaklanan finansal yapı boÅŸluklarını doldurmalarıyla oluÅŸmaya baÅŸlamış; 1908′den sonraki özendirmelere karşın ulusal çapta ve bütünsel bir sistem olarak yapılanamamış ancak cumhuri-yetten sonra çaÄŸdaÅŸ iÅŸlevleriyle varolmuÅŸtur. Ulusal bir eserdir.





Cumhuriyetten önce de Türkiyede sermaye ve düşünce yetersizliklerine karşın bankalar vardı ama onlar işlevsellik açısından -ileri görüşlü Niş valisi Mithat Paşanınkiler dışında- Türkler için sadece borçlanma olanakları sunan, yabancı sermayenin dış yatırım örnekleri idi. Özellikle, bu bankaların "Merkez Bankası" işlevlerini de yüklenmiş olmaları ulusal bankaların varlıklarının fark edilmesini engelleyen bir nedendir.






1930 yılında T.C.M.B.nın kuruluşuyla, kendi paramızı kendi imzamızla oluşturmaya başlamamızla; bu alanda da -geçerli bir dayanağı olmayan- yabancı boyunduruğundan çıkılarak ulusal bağımsızlığın bir aşaması daha gerçekleştirilmiş, bankacılık sistemimiz bütün-selleştirilmiş ve ulusal egemenliğin -biçimsel de olsa- bir öğesi daha tamamlanmıştır.






Ulusal bankacılık sisteminin oluşumunda ki en önemli temel iki etmen; bankacılığın halk tarafından benimsenmesi ve -yabancı çoğunluğu olsa bile- sistemin kamu otoriteleri tarafından denetlenebil-mesidir.






Bugün ülkemizde bankacılık, tüm etkinliğiyle tüm kesimler tarafından yararlanıldığı söylenemese bile, başarılı bir faaliyet alanı olarak vardır. Sürekli gelişim içindedir. Hizmetinden yararlanmayan kesimlerin sergilediği potansiyel de büyüme olanakları açısından olumlu oteraV. değerlendirilmektedir. Bankacılık sistemimiz, ülkemizinküresel ilerleyişinde doğru yönde alınacak sonuçlar için öncü olabilecek fırsatlara hala sahiptir.






Aşağıda bir birini tamamlayarak bir bütün oluşturabilecek bölümler halinde, bankacılık sistemimizin gelişim dinamiklerini ve olanaklarını açıklayan çalışmalar yer almıştır. Türk bankacılık sisteminde, cumhuriyetle hatta öncesinden başlayan yapılandırma çalışmalarının yerini bu gün artık yeniden yapılandırma çalışmaları almıştır. Son yapılan ve sürmekte olan bu çalışmalar Avrupa Birliği uyum çalışmalarının yanı sıra son 25 yılda yaşanan finansal krizler sonrasında çeşitli çözüm arayışlarını ve önlemleri de kapsamaktadır.






1980li yılların başında bankacılık sisteminin kabuk değiştirmekte gecikmesi dolayısıyla finansal sistem Bankerlik faaliyetleriyle eksiklerini tamamlama serüvenine girişmiş, buna karşılık bir takım ser-bestleşme adımlarının atılmasıyla bankacılık gelişmiş ekonomilerdeki finans sistemlerinin esaslarına kısmen de olsa dayanarak yeni bir gelişim sürecine girmiştir. Ancak bu süreçte de yüksek maliyetli fonların kredi analizlerinde gerekii değişiklikler yapılmadan krediye dönüştürülmesinden kaynaklanan sorunlar yoğunlaşmış, süreç bazı bankaların tasfiye zorunluluğuyla sonuçlanmıştır.





1994 yılında ve 1998 yılında farklı kaynaklardan alınan olumsuz etkiler, yapısal çözümlere başvurulmadan aşılmıştır.





Bankacılık sistemimizde görülen son kriz ise iki aşamalı olup kasım 2000-Şubat 2001 tarihlerinde yaşanmıştır. Hatta 1994 yılındaki krizle bağlantılı olduğuna, o tarihte sorunun tam olarak çözülme-yip kısmen zamana bırakılmış olduğuna dair birçok gösterge bulunmaktadır. Özellikle, krizin üst düzeydeki bir tartışmanın kamu oyuyla paylaşılmasından kaynaklanan, Şubat 2001deki ikinci yarısının; kamu bankalarındaki sorunların çözümünün ihmal edilmemesi gereğinin anımsatılması ve çözümün bütünselleştirilmesine ilişkin uyarılara dayandığı ve çözüm önlemlerini olgunlaştırdığı anlaşılmaktadır.






Bu sayede, bir finansal krizin nedenlerinin kökten çözümünde kararlı olunması ve yapısal önlemlere geçilmesi ile etkin sonuçlar alınabileceği görülmüş, bu durum, olgunlaştırıcı bir deney olarak yerini almıştır.





Krizlere karşı korunma ve çözüm önlemlerinin, zamanında, köklü ve kapsamlı olarak alınmaması halinde -antibiyotiklerin isabetli se-çilmeyip, dozunun iyi ayarlanamayıp üstelik erken bırakılmasında; hastalıkların tekrarlaması gibi- sorunların önüne geçilemeyeceği, tekrarının önlenemeyeceği anlaşılmaktadır.





Aşağıdaki bölümlerde tarih sırasıyla yer alan çalışmalar, Türk bankacılık sisteminin genel gelişimini ve sorunlarını, ilerde yaşanabilecek yeni olayların köklerini analize yönelik retrospektif bir yaklaşımla yansıtmaktadır. Bütünsel olarak bankacılık sisteminin bütünü ya da belli işlevleri ve yapısal etmenleri üzerinde ki saptamaları ve yorumları kapsamaktadır.







ÖNSÖZ





Bankacılık sistemi, özellikle Türkiye gibi yön bulmada zorlanmak değil ama sürekli yeni ufuklara yönelmek gibi bir dinamizm içindeki, gelişmekte olan ülkelerde, hızlı bir değişim süreci gösterir.





Bankacılığın binlerce yıldır değişmeyen temel işlevleri; yanına her geçen gün bir başka finansal yenilik katarak hükmünü sürdürmektedir. Ülkemizde bankacılık Cumhuriyetle oluşmuş, daha doğrusu benimsenmiş ve yaygınlaşmış bir kurum olmakla beraber, bu kısa geçmişinden beklenmeyecek ölçüde gelişmiş olup; reel üretim ve hizmet sektörlerine göre çok daha hızlı bir ilerleme göstermektedir.





Yaşanan hızlı ilerlemenin yanı sıra karşı karşıya bulunulan riskler de her geçen gün çeşitlenmektedir. Bu gün bankacılığı bekleyen risklerin en önemlisi ve en ilginci; değerlerinin bilinememesidir. Sahiplerinin, çalışanlarının, müşterilerinin ve kamu otoritelerinin yanlış yaklaşımları, ilerde toplumsal düzeyde finansman kanallarının daralması, ülkelerin kendi kaynaklarını etkin kullanamamaları gibi sorunlara yol açabilir.






Uzun bankacılık yıllarımdan sonra, Marmara Ãœniversitesinde, Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu ders programlarını hazırladığımız yıllarda, ABD, ingiltere ve Almanya gibi ülkelerindeki banka birliklerinin ve enstitülerinin kurs listelerine önemle dikkat ederek dersleri seçip eÄŸitim dönemi önceliklerine ve kapsamlarına göre sıralarken; Türk bankacılık sisteminin hiç de geri olmadığını fark etmiÅŸtik. Gerek TBB′nin eÄŸitim programlarının ve gerekse bankalarımızın hizmet içi eÄŸitim programlarının içeriÄŸi, hep ileri düzey bir bankacılığın varlığını ve gereksinimlerini yansıtmaktadır.





Bir yandan ders hazırlayıp, tez yönetirken; bir yandan da bir yüksekokulun yönetsel işlemlerine katılarak gene öğrenciler için çalışırken, fırsat buldukça hazırladığım konferans, seminer, bildiri, gazete yazılan vesilesiyle sürekli izlenmesi gerektiğine inandığım bankacılık sektörünün durumunu değerlendirmek olanakları buldum. Bu çalışmalarımın bir kitapta derlenme-siyle, bankacılık sistemimiz hakkında ortaya yararlı bir eser çıkacağını düşünerek bu yayın girişimini seçtim.






Bu vesile ile bana eğitim ortamında faaliyet olanaklarını sağlayan ve çalışmalarımı destekleyen akademik çevreme; başta BSYO kurucu müdürü, azimli insan Prof. Dr. İlhan ULUDAĞ hocamız olmak üzere gene Yüksekokulun değerli müdürleri Prof. Dr. Niyazi BERK ve Prof. Dr. Erişah ARICANa çok teşekkür ederim.







SUNUÅž





Bilindiği gibi 24 Ocak istikrar kararları ile benimsenen dışa açık ihracata yönelik büyüme stratejisi serbest piyasa ekonomisinin temel taşlarını oluşturmuştur. Bu kararların ardından 1 Temmuz 1980 kararnamesi ile başlatılan serbest faiz uygulaması bankacılık sektörünün bu sisteme uyumlaştırılmasını kolaylaştırmıştır. Bu yapılanmaya bankacılık sektörü hızla ayak uydurarak teknolojik altyapısını geliştirmiş ve modern bankacılık hizmetlerini sunmaya başlamıştır. Küresel piyasalarda bankacılık sektörünün bu hızlı gelişimi yabancı sermayenin de ilgi gösterdiği sektörlerin başında gelmesine neden olmuştur.





Özellikle bankacılık sektörünün dinamik yapısı, bankaların son yıllarda sadece para toplayıp bu fonları plase eden kurumlar olmaktan çıkarmış, finansal piyasalar içersinde yaptıkları hizmetlerin çeşitlenmesine neden olmuştur. Böylece, bankalar ABne uyum sürecinde Basel II kriterleri çerçevesinde, likidite yönetimlerinde, vade yapısını farklılaştırabilmekte ve riskini azaltabilmektedir. Bu durumda sektörde rekabet gücü ve maliyetleri azaltmanın önemi ortaya çıkmaktadır.





Bankacılık sektöründe son yıllarda yaşanan bu değişim, ortaya çıkan krizler, ardından yeniden yapılanma konusunda atılan adımlar ve sonuçları kısacası bankacılık sektörünün dünü-bugünü yüksekokulumuzun değerli hocası Yrd. Doç. Dr. Hayati Erişin uygulamacı ve araştırıcı kimliği ile incelenmiş ve kaleme alınmıştır, inanıyorum ki bu kadar dinamik sektörün sorunlarını ve geçmişini makale ve bildirileri ile bir araya getiren Dr. Eriş bu eseriyle konuyla ilgilenenler kadar öğrencilerimize de katkı sağlayacaktır. Finansal piyasalar araştırma ve uygulama merkezinin ilk yayını olan bu kitabı yayına hazırlayan hocamıza teşekkür eder kitabın öğrencilerimize ve okuyucularımıza yararlı olmasını dilerim.







Prof. Dr. EriÅŸah ARICAN


Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu
Müdürü Eylül - 2007







İÇİNDEKİLER







ÖNSÖZ VI


GÄ°RÄ°Åž 1




TÜRK BANKACILIK SİSTEMİ; DURUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE
ÇALIŞMALAR 5




1. TÜRK BANKACILIK SİSTEMİNİN GELİŞİMİ VE YENİDEN
YAPILANDIRILMA ÇALIŞMALARI 5
Bildiri; 5.6.2002
Marmara Üniversitesi, Bankacılık Ve Sigortacılık Yüksekokulu ve Enstitüsü Geleneksel Sempozyumu
2. BİREYSEL YATIRIMCILAR İÇİN ALTERNATİF YATIRIM
ARAÇLARI 29
Konferans; 9.5.2002
Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu
3. A.B. ADAYLIK AÅžAMASINDA TÃœRK FÄ°NANSAL SÄ°STEMÄ°NÄ°N
YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE FİNANS KANALLARINDAKİ DEĞİŞİM
EĞİLİMLERİ. 47
Bildiri; 11.12.2003
Marmara Üniversitesi, Bankacılık Ve Sigortacılık Yüksekokulu ve Enstitüsü Geleneksel Sempozyumu
4. TÃœRKÄ°YEDE BANKACILIK SÄ°STEMÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N YASAL
DÜZENLEMELERİN GELİŞİM AŞAMALARI VE DİNAMİKLERİ 61
Seminer, 14.2.2004
5. "TÃœRK BANKACILIK SÄ°STEMÄ°NDE 2005 YILI GELÄ°ÅžMELERÄ° VE KOBÄ°
BANKACILIĞI YAKLAŞIMLARINDA DEĞİŞİM SÜRECİ 67
Gazete Yazısı; Mart 2006
Gözlem Gazetesi - İzmir
6. THE HOUSING FINANCE MARKETS; FROM THE STANDPOINT OF
TURKEY 73
Bildiri; 25.5.2006
Marmara Üniversitesi, Bankacılık Ve Sigortacılık Yüksekokulu ve Enstitüsü ile Viyana Ekonomi Üniversitesi Ortak Uluslararası Sempozyumu




GENEL DEÄžERLENDÄ°RME 93