Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesi
Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesi
Ömer ARBEK
Sayfa Sayısı
:
249
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2005
ISBN NO
:
9789754643367
1.000,00
TL GİRİŞ § 1- GENEL OLARAK İNCELEMENİN KONUSU VE AMACI Satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffül, eskiden beri büyük bir önem taşımakla beraber, özellikle, endüstri devriminden sonra, gerek ticarî yaşamda, gerekse hukuk dogmatiğinde yeni boyutlar kazanmış¬tır. Satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffül yönünden ortaya çıkan bu yeni süreci, bilhassa, endüstriyel malların sahip olduğu özellikler, önemli ölçüde hızlandırmıştır1. Kanun koyucu, Borçlar Kanunu′nun 194-207′nci maddeleri ara¬sında, satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffül hükümlerini ayrıntılı olarak düzenlemiştir. Ancak, bu hükümler, gerek kapsam ve gerekse dayandığı teorik düşünce itibarıyla, günümüz ihtiyaçlarına artık cevap verememektedir. Zira, İsviçre-Türk Borçlar Kanunları ve Kara Avrupasındaki diğer büyük kanunlar" hazırlanırken, satım sözleşme¬sinde ayıba karşı tekeffül hükümleri, Roma Borçlar Hukuku örnek alı¬narak hazırlanmıştır. Dolayısıyla, bu hükümler, günümüzde satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde ortaya çıkan bazı sorunların çö¬zümlenmesinde, ihtiyaçlara cevap verememeye başlamıştır. Filhakika, bu düzenlemelerin günümüz ihtiyaçlarına cevap verememesi de gayet doğaldır. Zira, kanun koyucudan toplum yaşamında ileride ortaya çı¬kacak olan bütün gelişmelerin ve değişikliklerin tamamını önceden öngörmesini ve dolayısıyla da buna göre sözleşmenin taraflarını ta- Götz. Volkmar, Sachmângelbeseitigung beim Kauf, Reclıt der Nachbesserung, Biefeld 1960, sh. 23-24. Roma Borçlar Hukuku S istemi′nden etkilenen diğer kanunlar arasında özellikle, Alman Medenî Kanunu′nu (BGB), Avusturya Medenî Kanunu′nu (ABGB) ve Code Civil′i (CC.) satabiliriz. Giger, Hans, Kommentar zum schvveizerischen Privatrecht, Band VI, Obligationenrecht, 2. Abt., I. Teilband, Kauf und Tausch-Sclıenkung, 1. Abschnitt, Allgemeine Bestimmungen-Der Fahrniskauf, Art. 184-215 OR, Bern 1979. Vorbem. zu Art. 197-210, N. 18. mamen memnun edici hükümler koymasını beklemek pek doğru ol- 4 m az . Kanun koyucu, Borçlar Kanunu′nda, satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde, alıcıya, sözleşmeden dönme (Wandelung), semenin tenzili (Minderung) ve cins satımında da satım konusu ayıplı malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi (Nachlieferung) talep etme haklarını tanımıştır. Borçlar Kanunu′nda alıcı lehine tanınan bu kanunî talep hakları, satım konusu malın ayıplı olması nedeniyle, alıcının aleyhine oluşan menfaat dengesinin yeniden sağlanmasında önemli bir görev görmektedir. Ancak, zamanla, satım konusu malların niteliklerinin de¬ğişmesi nedeniyle, mevcut kanunî hükümlerin, sözleşme taraflarının arzuladığı en uygun çözüm yolunu sağlayabilmesi, her zaman müm¬kün olmamaktadır. Nitekim, ticarî yaşamda ortaya çıkan gelişmeler de, buna işaret etmektedir. Gerek Roma Borçlar Hukuku′nun etkisinden dolayı ve gerekse bir hukuk politikası sonucu olarak, Borçlar Kanunu′nda, satım sözleşme¬sinde ayıba karşı tekeffül hükümleri arasında, satım konusu ayıplı ma¬lın tamir edilmesinin (Nachbesserung) öngörülmemiş olmasıyla ortaya çıkan eksiklik, ticarî yaşamda, formüler sözleşmelerde yer alan genel işlem şartlarıyla ve satılan mallarla beraber verilen garanti belgelerin¬de yer alan hükümlerle çözülmeye çalışılmıştır. Keza, Borçlar Kanu-nu′nun kabul ettiği irade serbestisi ilkesi de, her zaman, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi hususunda tarafların bir anlaşmaya varma¬larına imkan tanımıştır. Zamanla, satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi seçeneğinin hukuki düzenlemelerde kabul edilmesine, "tüketicilerin korunması" fikri önemli katkıda bulunmuş¬tur. Nitekim, kanun koyucusu, Tüketicinin Korunması Hakkında Ka¬nun′da, tüketiciyi koruyucu bir araç olarak, diğer seçeneklerin yanın¬da, satım konusu malın tamir edilmesini de öngörmüştür (TKHK. md. 4/2). Daha önce de ifade edildiği gibi, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi, ticarî yaşamda eskiden beri yaygın olarak baş vurulan bir hukukî çare olmasına rağmen, öğretide ve uygulamada bu konuya iliş- Öztan, Bilge, İmalâtçının Sorumluluğu, Ankara 1982, sn. 3. 40 kin yeterli ve ayrıntılı bir çalışma veya literatür birikimi henüz oluş¬mamıştır. Gerçi, hem öğretide hem de yargı kararlarında bu konuya ilişkin ciddî literatür birikiminin olmamasında, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun′da yer alan düzenlemeye kadar, pozitif hukukta, sa¬tım konusu ayıplı malın tamir edilmesine ilişkin olarak her hangi bir düzenlemenin yapılmamış olmasının önemli bir katkısı vardır. Nite¬kim, öğretide ve yargı kararlarında, istisna sözleşmesinde ayıplı eserin tamir edilmesine ilişkin olarak geniş bir literatürün oluşmuş olması, bu fikri destekler mahiyettedir. Endüstri devriminin sonucunda, üretim tekniklerinin temelden de¬ğişmesi, doğal olarak, günlük yaşamda ve hukuk sahasında yeni ve karmaşık problemleri de beraberinde getirmiştir. Zira, günümüz ticari yaşamında satım sözleşmesinin konusunu artık seri olarak üretilen, karmaşık yapılı sanayi malları oluşturmaktadır. Netice itibarıyla, bu malların özellikleri, satım sözleşmesinde yeni gelişmelere ve dolayı¬sıyla da bazı yeni problemlerin gündeme gelmesine sebebiyet vermek¬tedir. Nitekim, satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde, satım ko¬nusu ayıplı malın tamir edilmesinin sözleşmesinin her iki tarafınca da istenilen bir çözüm yolu olarak kabul edilmesi, söz konusu bu geliş¬melerin doğal bir sonucudur. Keza, zamanla hukuk dogmatiğinde meydana gelen bazı gelişmeler de, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi hususunda, farklı yeni anlayışların ortaya çıkmasına önemli katkıda bulunmuştur. Zira, sözleşmenin taraflarının yükümlülüklerinin içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan bu teorik gelişmeler, ayıplı malın tamir edilerek, yeniden sözleşmeyle öngörülen hale getirilmesinin, sözleşme hukukunun doğal bir sonucu olduğu görüşünü de ön plana çıkarmıştır. Nitekim, bu anlayış, zamanla, 1980 Tarihli Uluslararası Emtia Satımları Hakkında Uluslararası Viyana Sözleşmesi′nde ve Tü¬keticinin Korunması Hakkında Kanun′da olduğu gibi, pozitif düzen¬lemelerde de yerini almıştır. Biz, bu çalışmada, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesini, sa¬dece tüketicinin korunması bakımından veya diğer bir ifadeyle, sadece tüketici sözleşmeleri açısından değerlendirmeyeceğiz. Bunun yanında, konunun bütün yönleriyle daha iyi anlaşılması ve incelenebilmesi için, özellikle, konunun tarihsel gelişimini, mukayeseli hukuktaki yerini ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamı dışında kalan satım 41 sözleşmeleri bakımından da ele alacağız. Hatta çalışmanın ağırlığını bu konular oluşturacaktır. Bu çalışma, giriş, sonuç ve dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, öncelikle tamir etme kavramı, satım konusu ayıplı malın ta¬mir edilmesinin kanunî düzenlemeler dışındaki durumu ele alınacak ve buna müteakip olarak, Borçlar Kanunu′nda satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde satım konusu ayıplı malın tamir edilmesinin dü-zenlenmemesinin tarihî ve teorik sebepleri ve bunların sonuçlan üze¬rinde durulacaktır. Daha sonra da, Borçlar Kanunu′nda satım sözleş¬mesinde satım konusu ayıplı malın tamir edilmesinin mevcut kanunî hükümlere dayanarak, mümkün olup olmadığı hususunda, öğretide ileri sürülen görüşler, ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Birinci bölümde son olarak, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesinin kanunî düzen¬lemelerdeki genel durumu ele alınarak, özellikle, tüketicinin korunma¬sı ve bunun sağlanmasında satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi¬nin fonksiyonunun ne olduğu incelenecektir. İkinci bölümde, alıcının ve satıcının ayıplı malın tamir edilmesini talep etmesi, hukuk tarihi ve karşılaştırmalı hukuk açısından ayrıntılı olarak incelenecek ve satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi talebi¬nin genel işlem şartlarını içeren tip sözleşmelerde yer alması, ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Keza, satım konusu ayıplı malın tamir edilme¬sinde, ticarî yaşamda ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun′da, önemli bir yer tutan garanti belgelerinin incelenmesine de, geniş ölçü¬de yer verilecektir. Ayrıca, konu, öneminden dolayı, Avrupa Birliği Mevzuatı yönünden de ayrıntılı olarak incelenecektir. Keza, 1980 Ta¬rihli Uluslararası Emtiaya Satımlarına İlişkin Uluslararası Viyana Söz¬leşmesi (Viyana Satım Sözleşmesi), satım sözleşmesi teorisine getir¬diği yeni anlayışlar ve satım sözleşmesinde ayıba karşı tekeffülde sa¬tım konusu ayıplı malın tamir edilmesini kabul eden uluslararası ilk sözleşme olması nedeniyle de, çalışma konumuzda önemli bir yer iş¬gal edecektir. Üçüncü bölümde, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesinin maddî ve şekli şartları ele alınacak ve öneminden dolayı da, bilgisayar programlarında (software) ve bilgisayar parçalarında (hartvvare) ortaya çıkan ayıp veya ayıpların giderilmesi, özel bir başlık altında incelecek-tir. Keza, bu bölümde, yine arz ettiği özelliklerinden dolayı, kullanıl¬mış mallardaki ayıpların tamir edilmesi de, ayrıca ele alınacaktır. 42 Dördüncü bölümde ise, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi¬nin hüküm ve sonuçları ele alınarak, özellikle de satım konusu ayıplı malın tamir edilmesinin muhtevası, satım konusu ayıplı malın tamir edilmesi borcunun gereği gibi ifa edilmemesi, temerrüt hükümleri ve zaman aşımı süreleri incelenecektir. 43 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 7 İÇİNDEKİLER 9 KISALTMALAR 23 BİBLİYOGRAFYA 27 GİRİŞ § 1. GENEL OLARAK İNCELEMENİN KONUSU VE AMACI 39 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK SATIM KONUSU AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİ KAVRAMI VE AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN KANUNİ DÜZENLEMELER DIŞINDAKİ VE KANUNİ DÜZENLEMELERDEKİ DURUMU § 2. TAMİR ETME KAVRAMI 45 § 3. SATIM KONUSU AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN KANUNİ DÜZENLEMELER DIŞINDAKİ DURUMU 46 I- Genel Olarak 46 II- Borçlar Kanıınu′nda Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffülde Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Düzenlenmemiş Olması ve Bunun Hukuki Sonuçları 48 A-Genel Olarak 48 B- Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerine Tekeffül Teorisi′nin Etkisi 49 1- Tekeffül Teorisi 49 2- Roma Borçlar Hukuku′nda Tekeffül Teorisi′nin Kaynağı 50 a- Klâsik Hukukta 50 b- Justinianus Hukuku′nda 51 9 C- Roma Borçlar Hukuku′ndaki Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Borçlar Kanunu′na Olan Etkisi 52 D- Klâsik Ayıba Karşı Tekeffül Araçları Olan Sözleşmeden Dönme, Semenin Tenzili ve Cins Satımında Ayıplı Malın Ayıpsız Misliyle Değiştirilmesi ve Bunların Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesiyle Olan İlişkisi 53 1- Sözleşmeden Dönme 53 a- Genel Olarak 53 b- Sözleşmeden Dönmenin Hukuki Neticeleri 54 aa- Alıcının Borçları 54 bb- Satıcının Borçları 55 2- Semenin Tenzili 57 3- Alıcının Cins Satımında Ayıplı Malın Ayıpsız Misliyle Değiştirilmesini Talep Etmesi 59 4- Sözleşmeden Dönmenin, Semenin Tenzilinin ve Cins Satımında Ayıplı Malın Ayıpsız Misliyle Değiştirilmesinin, Ayıplı Malın Tamir Edilmesiyle Olan İlişkisi 60 a- Genel Olarak 60 b- Özellikle Semenin Tenzilinin Ayıplı Malın Tamir Edilmesiyle Olan İlişkisi 62 c- Cins Satımında Ayıplı Malın Ayıpsız Misliyle Değiştirilmesinin Ayıplı Malın Tamir Edilmesiyle Olan Ayniliği 62 III- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Kanunî Düzenlemelerdeki Bazı Hükümlerden Hareket Ederek Mümkün Olduğunu Savunan Görüşler 64 A-Genel Olarak 64 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Medenî Kanun′un 2′nci Maddesine Göre Talep Edilmesi 64 C- Borçlar Kanunu′nda İstisna Sözleşmesine İlişkin Olarak Öngörülen Düzenlemenin Fonksiyonu ve Satım Sözleşmesine Muhtemel Etkisi 67 1- Eserdeki Ayıbın Tamir Edilmesine İlişkin Hükmün Fonksiyonu 67 2- İstisna Sözleşmesine İlişkin Hükmün Satım Sözleşmesine Muhtemel Etkisi 72 a- Borçlar Kanunu′nun 360′ncü Maddesinin İkinci Fıkrasının Kıyas Yoluyla Satım Sözleşmesine Uygulanabilirliği 72 10 b- İstisna Sözleşmesi Hükümlerinin Satım Sözleşmesine Uygulanabilir Olup Olmadığı 74 D- Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerini Açıklayan Teorilerden Biri Olan İfa Teorisi′nden Hareketle Ayıplı Malın Tamir Edilebilirliği 76 1- İfa Teorisi 76 2- İfa Teorisi′nin Dayanağına İlişkin Olarak İleri Sürülen Gerekçeler 77 a- Borçlar Kanunu′nun Sistemine Dayanan Gerekçeler 78 b- Parça ve Cins Satımlarında Ayıptan Doğan Sorumluluğun Hukukî Mahiyetindeki Aynilik 79 c- Temel Gerekçe Olarak Tarafların Zımnî İradeleri 80 E- Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Objektifleştirilmiş Yorum Yöntemiyle Yorumlanması ve Teknolojik Gelişmenin Sonucu Olarak Ayıplı Malın Tamir Edilebilirliği 81 1- Genel Olarak 81 2- Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Objektifleştirilmiş Yorum Yöntemi ile Yorumlanmasının Gerekliliği 82 3- Ayıplı Malın Tamir Edilebilirliği 83 a- Ekonomik ve Pratik İhtiyaçlar Yönünden Meselenin İncelenmesi 83 b- Ayıplı Malın Tamir Edilebilirliğinin Kıstasları 84 aa- Objektif Kıstas 84 bb-Sübjektif Kıstas 85 F- Borçlar Kanunu′nun 194 ve 96 vd. Maddelerinin Yarışarak Uygulanmasıyla Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffüldeki Boşluluğun Doldurulması 86 1- Genel Olarak Yarışma Problemi 86 2- Ayıba Karşı Tekeffül Hükümleri ile Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesinden (Kötü İfa) Kaynaklanan Sorumluluk Hükümlerinin Yarışması 86 3- Ayıba Karşı Tekeffül Hükümleri ile Satıcının Temerrüdü Hükümlerinin Yarışması 87 4- Borçlar Kanunu′nun 96 vd. Maddelerine Dayanarak Hukuki Niteliği Aynen İfa Olan (Realerfüllung) Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Talep Edilmesi 88 11 5- Ayıplı Malın Tamir Edilme Masraflarının Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesinden Kaynaklanan Müspet Zarar Olarak Talebi 90 IV- Sözleşme Serbestisi İlkesine Göre Satım Sözleşmesinin Taraflarının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Kararlaştırmaları 91 V- Formüler Sözleşmelerde ve Satılan Mallarla Beraber Verilen Garanti Belgelerinde Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Düzenlenmesi 91 A-Genel Olarak 91 B- Formüler (Tip) Sözleşmelerde Ayıba Karşı Tekeffülle ve Özellikle Ayıplı Malın Tamir Edilmesine İlişkin Olarak Yer Alan Genel İşlem Şartları 93 C- Ayıplı Malın Tamiri Edilmesine İlişkin Düzenlemelerin Garanti Belgelerinde Yer Alması 94 § 4. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN KANUNİ DÜZENLEMELERDEKİ DURUMU 95 I- Genel Olarak 95 II- Tüketicinin Korunması ve Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Tüketiciyi Koruma Amacıyla Kanunî Düzenlemelerde Yer Alması ....95 A- Genel Olarak Tüketicinin Korunması 95 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Tüketicinin Korunması Amacıyla Kanuni Düzenlemelerde Yer Alması 100 İKİNCİ BÖLÜM SATIM KONUSU AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN TALEP EDİLMESİ § 5. ALICININ AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİ SATICIDAN TALEP ETMESİ 103 I- Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesinin Tarihî Gelişimi ve Karşılaştırmalı Hukuktaki Durumu 103 A- Alıcının Ayıplı Bir Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesinin Tarihî Gelişimi 103 1- Roma Borçlar Hukuku′nda Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 103 2- Prusya Medenî Kanunu′nda Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 106 12 3- 1811 Tarihli Avusturya Medenî Kanunu′nda Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 107 4- İsviçre′de Önceleri Yürürlükte Olan Özel Hukuk Mevzuatı′nda Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi ! 108 B- Karşılaştırmalı Hukukta Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 109 1- Fransız Hukuku′nda Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 109 2- Alman Medenî Kanunu′nda (BGB.) Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 110 3- Avusturya Medenî Kanunu′nda (ABGB.) Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 112 4- Avrupa Birliği′nde Ayıplı Malın Tamir Edilmesine İlişkin Olarak Yapılan Çalışmalar 113 a- Genel Olarak 113 b- Avrupa Birliği Komisyonu′nun Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffüle, Garanti Belgelerine ve Müşteri Hizmetlerine İlişkin Olarak İleri Sürdüğü Görüşleri 1 15 aa- Komisyon′un Ayıba karşı Tekeffüle İlişkin Görüşleri.. 115 bb- Komisyon′un Satım Konusu Mala İlişkin Olarak Verilen Garanti Belgeleri Hakkında Önerileri 117 cc- Komisyon′un Müşteri Hizmetlerine İlişkin Önerileri... 1 18 c- Avrupa Parlamentosu′nun Kararı 119 5- 1980 Tarihli Milletlerarası Emtia Satımlarına İlişkin Viyana Sözleşmesi′nde Ayıplı Malın Tamir Edilmesi 121 a- Genel Olarak 121 b- Viyana Satım Sözleşmesi′nde Ayıba Karşı Tekeffülde Ayıplı Malın Tamir Edilmesi 123 II- Alıcının Borçlar Kanunu′na Göre Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Satıcıdan Talep Etmesi 127 III- Alıcının Ticarî Örf ve Adet Kurallarına Göre Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 127 IV- Tüketicinin Türk Standardlan Enstitüsü Belgelendirme Talimatına Göre Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi.... 128 V- Alıcının Formüler Sözleşmeler ve Satılan Mallara İlişkin Olarak Verilen Garanti Belgelerine Göre Ayıplı Bir Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 129 13 A- Formüler Sözleşmelere Göre Alıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 129 1 - Genel Olarak 129 2- Tüketicinin Türk Standardları Enstitüsü′nün Firmalarla Yaptığı TSE Markasını Kullanmak İçin Tip Sözleşme′ye Göre Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 131 B- Alıcının Satılan Mallarla Beraber Verilen Garanti Belgelerine Göre Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 132 1-Genel Olarak 132 2- Garanti Belgelerinin Satım Sözleşmesinde Ayıba Karşı Tekeffül Kurallarıyla Olan İlişkisi 134 3- Garanti Belgesinin Çeşitleri 135 a- Satıcı Garanti Belgesi (Verkaufergarantie) 136 b- Üretici Garantisi (Herstellergarantie) 136 c- Birlik Garantileri (Verbandgarantie) 137 d- İthalatçı veya Genel Temsilci Garantisi 137 e- Zorunlu Garanti Belgesi 138 f- İhtiyari Garanti Belgesi 138 4- Garanti Belgelerinde Yer Alan Garanti Kavramının Anlamı ... 139 a- Genel Olarak 139 aa- Satıcı Garantisinin Anlamı 140 aaa- Satıcının Garanti Kavramını Malı Tavsiye Anlamında Kullanması 141 bbb- Satıcının Garanti Kavramını Satım Konusu Malın Özelliklerini Tanımlama Anlamında Kullanması 141 ccc- Satıcının Garanti Kavramını Satım Konusu Mala İlişkin Olarak Zikir ve Vaat Ettiği Özellikler Anlamında Kullanması 142 ddd- Garanti Kavramının Bağımlı veya Gerçek Olmayan Garanti Anlamında Kullanması (Satım Sözleşmesinin Bir Şartı Olarak Garanti)... 142 eee- Satıcının Garanti Kavramını Bağımsız veya Gerçek Garanti Anlamında Kullanması 143 bb- Üretici Garantisinin Anlamı 144 aaa- Genel Olarak 144 bbb- İsimsiz Sözleşme Olarak Üretici Garantisi (Herstellergarantie als Innominatkontrat) 144 ccc- Üretici Garantisi ve Satım Konusu Mala ilişkin Zikir ve Vaat Edilen Özelikler 145 ddd- Üretici Garantisi ve Garanti Sözleşmesi 146 5- Garanti Belgesinin Muhtevası 146 6- Garanti Belgesinin Alıcıya (Tüketiciye) Sağladığı Talepler 147 § 6. SATICININ AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİ TALEP ETMESİ 148 I- Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesinin Tarihî Gelişimi ve Karşılaştırmalı Hukuktaki Durum 148 A- Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Talebinin Tarihî Gelişimi 148 1- Roma Borçlar Hukuku′nda Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 148 2- Prusya ve Avusturya Eski Medenî Kanunları′nda Satıcının Ayıplı Bir Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 149 3- İsviçre Kanton Medeni Kanunlarında Satıcının Ayıplı Bir Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 149 B- Karşılaştırmalı Hukukta Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 150 1- Alman Medenî Kanunu′nda Satıcının Ayıplı Bir Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 150 2- Fransız Medenî Kanunu′nda Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 151 3- Avusturya Medenî Kanunu′nda Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 151 4- İsviçre Borçlar Kanunu′nda Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 151 5- Viyana Satım Sözleşmesi′nde Satıcının Ayıplı Malı Tamir Etme Hakkı 153 II- Borçlar Kanunu′nda Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 153 III- Satıcının Formüler Sözleşmelerde ve Garanti Belgelerinde Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 154 IV- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun′da Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesini Talep Etmesi 156 15 UÇUNCU BOLUM SATIM KONUSU AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN ŞARTLARI § 7. GENEL OLARAK 157 § 8. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN MADDİ ŞARTLARI 157 I- Alıcıya Ayıplı Bir Malın Teslim Edilmesi 157 A-Genel Olarak 157 B- Ayıp Kavramı 158 1- Zikir ve Vaat Edilmiş Vasıfların Yokluğu 160 2- Satım Konusunda Lüzumlu Vasıfların Yokluğu 161 a- Genel olarak 161 b- Objektif Ayıp Kavramı Görüşü 162 c- Sübjektif Ayıp Kavramı Görüşü 162 C- Ayıbın Çeşitleri 163 1-Genel Olarak 163 2- Hukukî Ayıp 164 3- Ekonomik Ayıp 164 4- Maddî Ayıp 165 D- Bilgisayar Parçalarında (Hartvvare) ve Bilgisayar Programlarında (Softvvare) Ayıp 166 1- Genel Olarak 166 2- Bilgisayar Parçalarında (Hartvvare) Ayıp 166 3- Bilgisayar programlarında (Softvvare) Ayıp 168 E- Kullanılmış Mallarda Ayıp 170 II- Maldaki Ayıbın Önemli Olması 173 A-Genel Olarak 173 B- Satım Konusunun Lüzumlu Vasıflarındaki Ayıbın Önemli Olması 174 1- Maldaki Ayıbın O Malın Normal veya Mefruz Kullanımını Önemli Ölçüde Azaltması 174 2- Malın Değerinin Ayıptan Dolayı Önemli Ölçüde Azalması 175 C- Satıcının Özel Vasıf Vaadinde Ayıbın Önemli Olması 175 D- Ayıbın İspat Edilmesi....: 175 16 III- Ayıbın Objektif Olarak Kısmen veya Tamamen Tamir Edilmesinin Mümkün Olması 176 A-Genel Olarak 176 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Objektif Olarak Tamamen Mümkün Olması 177 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Objektif Olarak Kısmen Mümkün Olması 178 IV- Ayıplı Malın Tamir Edilme Masraflarının Aşırı Olmaması 178 A-Genel Olarak 178 B- Tamir Masraflarının Aşırılığının Tespitine İlişkin Kıstaslar 179 C- Tamir Masraflarının Aşırılığının Satıcı Tarafından İleri Sürülmesi ,% 180 V- Alıcı Tarafından Ayıplı Malın Tamir Edilmesinin Talep Edilmesi.... 180 A-Genel Olarak 180 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Talebinin Hukukî Niteliği 181 VI- Ayıbın Hasarın İntikalinden Önce Mevcut Olması veya Garanti Süresinde Doğmuş Olması 184 A-Genel Olarak 184 B- Ayıbın Hasarın İntikalinden Önce Mevcut Olması 185 C- Ayıbın (Arızanın) Garanti Süresinde Mevcut Olması 186 VII- Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Sözleşmeyle Kaldırılmamış veya Sınırlandırılmamış Olması 187 § 9. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN ŞEKLİ ŞARTLARI 188 I- Genel Olarak 188 II- Muayene Külfeti 189 A- Muayene Külfetinin Hukukî Niteliği 189 B- Alıcının Satım Konusu Malı Muayene Etme Süresi 189 1- Borçlar Kanunu′nun Kapsamına Giren Satımlarda 189 2- Türk Ticaret Kanunu′nun Kapsamına Giren Satımlarda 190 3- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun′un Kapsamına Giren Satımlarda 190 C- Malın Muayenesinin Kimin Tarafından Yapılacağı Sorunu 191 D- Muayenenin Yapılma Tarzı ve Kapsamı 192 E- Muayenenin Yapılacağı Yer 192 F- Muayene Masrafları 193 III- Alıcının (Tüketicinin) Satım Ayıbı Satıcıya Bildirmesi 194 17 A- Ayıbın Satıcıya Bildirilmesinin Hukukî Niteliği 195 B- Ayıbın Satıcıya Bildirilme Şekli 195 C- Satım Konusu Maldaki Ayıbın Satıcıya Bildirilmesi Süresi 196 1- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satımlarda 196 2- Türk Ticaret Kanunu Kapsamına Giren Satımlarda 197 3- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satımlarda 198 D- Alıcı Tarafından Yapılan Ayıp İhbarının Kapsamı ve Muhtevası 198 E- Ayıba İlişkin İhbarın Yapılmamasının Sonuçlan 199 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SATIM KONUSU AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI § 10. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME BORCUNUN MUHTEVASI...201 I- Genel Olarak 201 II- Ayıplı Malın Kimin Tarafından Tamir Edileceği Sorunu 202 III- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Yapılan Masraflar 204 A- Ayıp veya Ayıpların Tespit Edilmesine İlişkin Olan Masraflar....204 B- Ayıplı Malın Taşınma Masrafları 205 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Gerekli Olan Malzeme Masrafları 206 D-İşçilik Masrafları 209 E- Diğer Masraflar 209 F- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun′daki Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Masraflarına İlişkin Düzenleme Hakkında Genel Bir Değerlendirme 210 §11. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME YERİ 211 I- Genel Olarak 211 II- Satım Sözleşmesinin Tarafları Ayıplı Malın Tamir Edileceği Yer Hususunda Anlaşmışlarsa 211 III- Satım Sözleşmesinin Tarafları Ayıplı Malın Nerede Tamir Edileceği Yer Hususunda Bir Anlaşma Yapmamışsa 212 18 § 12. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME SURESİ 214 I- Genel Olarak 214 II- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satımlarda Ayıplı Malın Tamir Edilme süresi 215 III- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satımlarda Ayıbın Tamir Edilme Süresi 215 § 13. SATICININ AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME BORCUNU GEREĞİ GİBİ İFA ETMEMESİ 216 I- Genel Olarak 216 II- Ayıplı Malın Tamir Edi-lmesinde Kötü İfa 216 III- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Yan Yükümlerin İhlâl Edilmesi ....218 A-Genel Olarak 218 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde İfaya Yardımcı Yan Yükümlerin İhlâli 218 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Koruma Yükümlerinin İhlâli....219 IV- Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmemesinin Sonuçları 220 A-Genel Olarak 220 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Borcunun Kötü İfa Edilmesinin Sonuçları 220 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Yan Yükümlerinin İhlâlinin Sonuçları 221 § 14. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNDE TEMERRÜD 222 I- Genel Olarak 222 II- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Satıcının (Borçlunun) Temerrüdü..223 A-Genel Olarak 223 B- Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunun Zamanında İfa Edilmemesi 223 1- Genel Olarak 223 2- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Borcunu Zamanında İfa Etmemesi 223 3- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunu Zamanında İfa Edilmemesi 225 19 § 12. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME SURESİ 214 I- Genel Olarak 214 II- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satımlarda Ayıplı Malın Tamir Edilme süresi 215 III- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satımlarda Ayıbın Tamir Edilme Süresi 215 § 13. SATICININ AYIPLI MALIN TAMİR EDİLME BORCUNU GEREĞİ GİBİ İFA ETMEMESİ 216 I- Genel Olarak 216 II- Ayıplı Malın Tamir Edi-lmesinde Kötü İfa 216 III- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Yan Yükümlerin İhlâl Edilmesi ....218 A-Genel Olarak 218 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde İfaya Yardımcı Yan Yükümlerin İhlâli 218 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Koruma Yükümlerinin İhlâli....219 IV- Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmemesinin Sonuçları 220 A-Genel Olarak 220 B- Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Borcunun Kötü İfa Edilmesinin Sonuçları 220 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Yan Yükümlerinin İhlâlinin Sonuçları 221 § 14. AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİNDE TEMERRÜD 222 I- Genel Olarak 222 II- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Satıcının (Borçlunun) Temerrüdü..223 A-Genel Olarak 223 B- Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunun Zamanında İfa Edilmemesi 223 1- Genel Olarak 223 2- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Satıcının Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Borcunu Zamanında İfa Etmemesi 223 3- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunu Zamanında İfa Edilmemesi 225 19 4- Garanti Belgesiyle Satılması Zorunlu Sanayi Mallarında Ayıplı Malın Tamir Edilme Borcunu Zamanında İfa Edilmemesi 225 C- Satıcının (Borçlunun) Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Temerrüde Düşmesinin Sonuçları 226 1-Genel Olarak 226 2- Satıcının (Borçlunun) Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Temerrüdü Halinde Alıcının Borçlar Kanunu′nun Genel Hükümlerine Başvurması 227 3- Satıcının (Borçlunun) Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Temerrüdü Halinde Alıcının Ayıba Karşı Tekeffülde Sahip Olduğu Kanunî Haklarının Yeniden Canlanması 228 III- Alıcının (Alacaklının) Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Temerrüdü ...229 A-Genel Olarak 229 B- Alıcının Kusurlu Davranışı Sonucu Ayıplı Malın Tamirinin Engellenmesi veya İmkansız Olması 230 C- Ayıplı Malın Tamir Edilmesinde Alıcının Temerrüde Düşmesinin Hükümleri 231 § 15. ALICININ AYIPLI MALIN TAMİR EDİLMESİ TALEBİNİN TÃBİ OLDUĞU SÜRELER VE HÜKÜMLERİ 232 I- Ayıplı Malın Tamir Edilmesi Talebinin Tabi Olduğu Kanuni Süreler 232 A-Genel Olarak 232 B- Borçlar Kanunu Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Zaman Aşımı Süreleri 232 C- Türk Ticaret Kanunu Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde Zaman Aşımı Süresi 233 D- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Satım Sözleşmelerinde 233 E- Satıcının Hilesinin Zaman Aşımı Süresine Olan Etkisi 234 II- Zaman Aşımı Sürelerinin Taraf İradesiyle Belirlenmesi 235 III- Garanti Süreleri ve Bu Sürelerin Zaman Aşımı Sürelerine Olan Etkisi 237 A-Genel Olarak 237 B- Zorunlu Garanti Belgesiyle Satılan Mallarda Ortaya Çıkan Ayıpların Tamir Edilmesinde Zaman Aşımı Süresi 237 C- İhtiyari Garanti Belgesi ile Satılan Mallarda Ortaya Çıkan Ayıpların Tamir Edilmesinde Zaman Aşımı Süreleri 238 1-Genel Olarak 238 2- Süresiz Garanti 238 3- Garanti Süresinin Kanunî Zamanaşımı Süresinden Daha Uzun Olması 239 4- Garanti Süresinin Kanunî Zamanaşımı Süresinden Daha Kısa Olması 239 5- Garanti Süresinin Kanunî Zaman Aşımı Süresiyle Aynı Olması 240 SONUÇ 241 21
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı