Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (73)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Damping ve Antidamping Önlemler

Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Damping ve Antidamping Önlemler



Sayfa Sayısı
:  
354
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
1996
ISBN NO
:  
9754410852

980,00 TL











ÖNSÖZ İç piyasada olduğu gibi, uluslararası düzeyde de belirli fiyat oluşumları hukuka aykırıdır. Bir malın haklı bir neden olmaksızın normal değerinden daha düşük bir fiyatla başka bir ülkeye ihracı veya ithal ülkesinde bağlantılı ithalâtçı tarafından böyle bir fiyatla satışı biçiminde tanımlanabilecek damping, uluslararası rekabet hukukunu bozan bir oluşumdur. Bu çalışmada damping ve buna karşı alınabilecek önlemler, Türk, Avrupa Birliği, GATT ve Dünya Ticaret Örgütü hukuku temel alınmak suretiyle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışma, 23.3.1995 tarihinde Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nde doktora tezi olarak savunulmuş ve oybirliğiyle kabul edilmiştir. Tezin hazırlanması ve yayımı sırasında birçok kişinin yardımı ve katkısı oldu. Öncelikle, konunun seçiminden yayımına kadar gösterdiği özveri, son derece değerli önerileri ve yapıcı eleştirileri için tez danışmanım Sayın Prof. Dr. Hikmet Sami Türk′e, akademik yaşamım boyunca desteklerini esirgemeyen Sayın Prof. Dr.Fırat Öztan′a ve önerileriyle bana ışık tutan Sayın Doç.Dr. TNurkut İnana teşekkürlerimi ifade etmek benim için son derece zevkli bir görevdir. Çalışmanın ortaya çıkmasında Alman Akademik Mübadele Kurumu′nun (DAAD) sağladığı bursun ve Almanya′da bulunduğum sırada ideal çalışma ve araştırma koşullarını sağlayan Sayın Prof. Dr. Dr. W.Schlüter′in, Sayın Prof. Dr. Aydın Zevkliler ile değerli eşi Suhandan Zevklilerin önemi son derece büyüktür. Teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca tez çalışmalarım boyunca gösterdiği sabır, hoşgörü ve yardımları dolayısıyla eşim Sayın Cenan Hüseyin Dirikkan′a, anneme ve küçük yaşına rağmen, bu çalışmanın yaşamımızdaki önemini kavrayan ve sorun çıkarmayan kızıma minnettarım. Tezin basılması konusundaki yardımlarından dolayı Fakültemiz Dekanı Sayın Prof. Dr. M.Polat Soyer ve Sayın Prof. Dr. İrfan Baştuğ′a şükran borçluyum. Son olarak tashihlerde büyük bir titizlikle bana yardımcı olan meslektaşım Sayın Arş.Gör. Vural Seven′e, kitabın dizgisini üstlenen Sayın Nesrin Kaygulu′ya ve mizanpajını yapan Sayın Serab Şen′e sabır ve özverili çalışmalarından dolayı teşekkür ederim. Ayrıca basımı üstlenen Adalet Matbaacılık Tic. Ltd. Şti.′nin tüm çalışanlarına teşekkür ederim. Karşıyaka, Aralık 1995 Dr. Hanife Dirikkan İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ V VORWORT VI KISALTMALAR XXI §1. GİRİŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM DAMPİNG KAVRAMI, ANTİDAMPİNG HUKUKUNUN AMACI, TARİHÎ GELİŞİMİ, İHRACATÇIYI DAMPİNG YAPMAYA İTEN NEDENLER, DAMPİNGİN ORTAYA ÇIKIŞ BlÇlMLERl VE ETKlLERl § 2. TERlM ve TANIM 3 § 3. DAMPİNG KAVRAMI 5 I. DAMPİNG KAVRAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER 6 A) ULUSAL PİYASALAR ARASİNDA FİYAT FARKLILIĞI 6 B) YABANCI BİR ÜLKE LEHİNE FİYAT FARKLILAŞTIRMASI GÖRÜŞÜ 7 C) KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜKLER GÖRÜŞÜ 7 D) MALİYETİN ALTİNDA SATIŞ GÖRÜŞÜ 7 E) DAMPİNG YAPANIN AMAÇLARINA GÖRE KAVRAMIN BELİRLENMESİNİ SAVUNAN GÖRÜŞ 8 II. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 8 III. DAMPİNG KAVRAMININ UNSURLARI 11 A) İHRACATÇI İÇİN BİR İÇ VE DIŞ PİYASANIN BULUNMASI 11 B) GERİ İTHALÂT OLANAĞININ BULUNMAMASI 13 1. Genel Olarak 13 2. Geri ithalâtı Engelleyen Nedenler 13 a) Doğal Engeller , 13 b) Yapay Engeller 14 c) İhracatçıların Yarattığı Engeller 14 C) İTHAL ÜLKESİNDE ANTİDAMPİNG ÖNLEMLERİN BULUNMAMASI 15 D) MALI İHRAÇ VE İTHAL EDEN ÜLKE PİYASALARINDA FİYAT FARKLI LAŞTIRMASI 15 1. ihracatçılar Açısından Eşitlik tikesi ve Farklılaştırma 15 a) Genel Olarak 15 IX X . b) Fiyat Farklılaştırması Kavramı 16 c) Uygulamada Fiyat Farklılaştırmasının Türleri 17 2. Damping Kavramının Unsuru Olarak Fiyat Farklılaştırması 18 a) Genel Olarak 18 b) Malın Normal Değerinin Altında Bir Fiyatla İhracı 19 IV. KAVRAMA DAHİL OLMAYAN UNSURLAR 20 A) ZARAR UNSURU 20 B)TERS DAMPİNG 21 C) KISMÎ PİYASALAR ARASINDA FİYAT FARKLILAŞTIRMASI 22 D) DAMPİNG YAPANIN UYRUĞU 23 E) DAMPİNGLİ UYGULAMANIN SÜRESİ 23 F) SÜBVANSİYONLAR , 23 V. TARTIŞMALI NOKTALAR 25 A) İŞGÖRME EDİMLERİ VE SERMAYE 25 B) TARIM ÜRÜNLERİ 26 C) DAMPİNGLİ MALIN SERBEST DOLAŞIMA BIRAKILMASI 27 i 4. DAMPİNGİN BENZER KAVRAMLARDAN AYRILMASI 29 I. SATIŞ DAMPİNGİ 30′ II. SOSYAL DAMPİNG 31 A) KAVRAM 31 B) YAPTIRIM 33 ffl. PİYASA EKONOMİSİ OLMAYAN ÜLKELERDEN İTHALÂTTA DAMPİNG... 34 AjTERİM 34 B) DOKTRİNDEKİ TANIMLAR 34 C) HUKUKÎ NİTELİĞİ 35 D) NEDENLERİ 36 E) PİYASA EKONOMİSİ OLMAYAN ÜLKELERİN DAMPİNGİNE KARŞI ÖNLEMLER 36 IV. KUR FARKI DAMPİNGİ (Valutadumping, Wahrungsdumping) 37 A) TANIM VE KAVRAM 37 B) HUKUKÎ NİTELİĞİ 38 C) KUR FARKI DAMPİNGİNE KARŞI ÖNLEMLER 40 D) BİRDEN FAZLA KUR UYGULANMASI 40 V. SÜBVANSİYON DAMPİNGİ 41 A) TANIM VE KAVRAM 41 B) HUKUKÎNİTELİĞİ 42 C) NEDENLERİ 43 D) TÜRLERİ VE ÖNLEMLER 43 1. Genel Sübvansiyonlar-Doğrudan ihracat Primleri 43 2. Telâfi Edici Sübvansiyonlar-Gerçek Sübvansiyonlar 44 VI. DÜŞÜK FİYATLI İTHALÂT 46 A)GENELOLARAK 46 B)TÜRK HUKUKUAÇISINDAN DÜŞÜK FİYATLI İTHALÂT 47 f 5. ANTlDAMPlNG HUKUKUNUN AMACI 49 I. MEVZUATTA BELİRTİLEN AMAÇLAR , 49 A) TÜRK HUKUKU 49 1. ithalâtta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun 49 2. ithalâtta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar 49 3. ithalâtta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik 49 B) AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU 49 C) AVRUPA KÖMÜR VE ÇELİK TOPLULUĞU HUKUKU 50 D) GATT HUKUKU 50 II. DOKTRİNDE BELİRTİLEN AMAÇLAR 50 A) DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER 50 B) DEĞERLENDİRME 51 f 6. TARİHÎ GELİŞİM 53 I. GENEL OLARAK 53 II. ÇEŞİTLİ ÜLKELERDE ANTÎDAMPlNG MEVZUATI 53 A) KANADA 53 B) AVUSTRALYA 54 C) GÜNEY AFRİKA BİRLİĞİ 55 D) YENİ ZELANDA 55 E) İNGİLTERE 56 F) AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ 56′ 1. Genel Olarak 56 2.1916 Tarihli Kamu Gelirleri Kanunu (Revenue Act) 56 3.1921 Tarihli Antidamping Kanunu (Antidumping Act) 57 4.1930 Tarihli Gümrük Kanunu (Tariff Act) 58 5. Amerikan Antidamping Hukukunda GATT Sonrası Gelişmeler 59 III. ULUSLARARASI ANLAŞMALARDA ANTİDAMPİNG DÜZENLEMELER 59 A) GATT 59 1. Tarihî Gelişim 59 2. GATT′ın Hukukî Niteliği 60 3. GATT′ın Temel tikeleri 60 XI 4. GATT′m VI. Maddesinin Kapsamı 61 5. 30.6.1967 Tarihli Antidamping Kodu 63 6.17.12.1979 Tarihli Antidamping Kodu 64 7.15.4.1994 Tarihli Antidamping Kodu 65 B) AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU 65 1. Avrupa Ekonomik Topluluğu′nu Kuran Antlaşma′daki Düzenleme 65 a) Avrupa Ekonomik Topluluğu′nu Kuran Antlaşma′nın 91.Maddesi 65 1° Geçiş Dönemi 66 aa) Kurucu Devletler Açısından Geçiş Dönemi 66 bb) Birliğe Sonradan Katılan Ülkeler Açısından Geçiş Dönemi 67 2° Geçiş Dönemi Sonrası 68 aa) Genel Olarak 68 bb) "Bumerang Etkisi" 68 b) Avrupa Ekonomik Topluluğu′nu Kuran Antlaşma′daki Diğer Hükümler 70 1° Ayırımcılık Yasağı 70 2° Kartel ve Piyasaya Egemen işletmelerin Rekabete Aykırı Fiyat , Düşürmeleri veya Fiyat Farklılaştırmalarına Karşı Hükümler 70 2. Birlik Konseyi Tüzükleri 71 3. Avrupa Birliği′nin Üçüncü Ülkelere Dampingi 71 C) AVRUPA KÖMÜR VE ÇELİK TOPLULUĞU HUKUKU (EUROPEAN COAL AND STEEL COMMUNITY) 72 D) AVRUPA ATOM BİRLİĞİ HUKUKU (EUROPEAN ATOM1C ENERGY COMMUNITY) 74 E) AVRUPA SERBEST TİCARET BİRLİĞİ HUKUKU (EUROPEAN FREE TRADEASSOCIATION) 74 IV. TÜRK HUKUKU 75 , A) GENEL OLARAK 75 ′ B) İLK DÜZENLEMELER 75 1. 25.1949 Tarih ve 5383 Sayılı Gümrük Kanunu 75 2.19.7.1972 Tarih ve 1615 Sayılı Gümrük Kanunu ′. 75 3. ithalât Rejimi Kararları 77 C) İTHALÂTTA HAKSİZ REKABETİN ÖNLENMESİ HAKKINDA KANUN VE İLGİLİ MEVZUATLA GETİRİLEN DÜZENLEMELER 77 D) TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ ÇERÇEVESİNDE DAMPİNG 80 E) TÜRKİYE-EFTA İLİŞKİLERİ ÇERÇEVESİNDE DAMPİNG 82 § 7. TEORİ VE UYGULAMADA DAMPtNGlN ORTAYA ÇIKIŞ BlÇlMLERl 83 I. SÜRESİNE GÖRE DAMPtNGlN ORTAYA ÇIKIŞ BlÇlMLERl 83" A) SÜREKLİ DAMPİNG 84 XII 1. Uzun Süreli Damping 84 2. Orta Süreli Damping 85 o) Saldırı Amaçlı Damping (offensives Dumping) 85 b) Savunma Amaçlı Damping (defensives Dumping) 87 B) KISA SÜRELİ DAMPİNG 87- II. DAMPİNGİN DOĞRUDAN DOĞRUYA ANLAŞILABİLMESİ KRİTERİNE GÖRE ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ 87 A) AÇIK DAMPİNG 88 B) GİZLİ DAMPİNG 88 III. DAMPİNGİN KONUSUNA GÖRE ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ 89 IV. MALIN İTHALÂTÇI ÜLKEDEKİ FİYATI ile DAMPİNGLİ tHRAÇ FİYATI ARASINDAKİ İLİŞKİYE GÖRE ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ 90 A) İTHALÂTÇI ÜLKEDEKİ FİYAT DÜZEYİNE UYGUN FİYATLARLA DAMPİNG 90 B) İTHALÂTÇI ÜLKEDEKİ FİYAT DÜZEYİNDEN DAHA DÜŞÜK FİYAT- LARLA DAMPİNG 92 V. DAMPİNG YAPANLARIN SAYISINA GÖRE DAMPİNGİN ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ 92 A) BİREYSEL DAMPİNG 92 B) KARTEL DAMPİNGİ 93 VI. DOLAYLI DAMPİNG 94 VII. ÜÇÜNCÜ ÜLKE DAMPİNGİ 95 VIII. TAŞIMA DAMPİNGİ 96 IX. GlRDl DAMPİNGİ (INPUT DUMPİNG) VE MONTAJ DAMPİNGİ (ASSEMBLY DUMPİNG) 97. A) GlRDl DAMPİNGİ (INPUT DUMPİNG) 97 B) MONTAJ DAMPİNGİ (ASSEMBLY DUMPİNG) 98 OGATT HÜKÜMLERİ 98 D) YAPTIRIM :. 99 § 8. İHRACATÇIYI DAMPİNG YAPMAYA İTEN NEDENLER 101 § 9. DAMPİNGİN ETKİLERİ 103 I. İTHAL ÜLKESİNE ETKtLERt 105 A) ALICILAR YÖNÜNDEN 103 B) DAMPİNGLİ MALI ÜRETENLER YÖNÜNDEN.... 103 C) İŞ İLİŞKİLERİ YÖNÜNDEN 104 II. İHRAÇ ÜLKESİNE ETKİLERİ 104 m. DAMPİNGLİ MALI İHRAÇ EDEN DİĞER ÜLKELERE ETKlSl 105 XIII İKİNCİ BÖLÜM FİYAT KARŞILAŞTIRMASI 10. GENEL OLARAK FİYAT KARŞILAŞTIRMASI VE KARŞILAŞTIRMAYA ESAS UNSURLAR ....107 i 11. NORMAL DEĞER 108 I. KAVRAM 108 II. NORMAL DEĞERİN BELİRLENMESİ 109 IH. NORMAL DEĞER KRİTERLERİNİN UYGULANMA SIRASI 110 IV. NORMAL DEĞER KRİTERLERİ 111 A) İHRACATÇI ÜLKEDEKİ İÇ PİYASA FİYATI (ANA KRİTER) 111 1. Kavram 111* 2. Normal Değere Esas Almacak iç Piyasa Fiyatı 111 3. Özdeş veya Benzer Mal 113 a) Kavram 113 b) Özdeş veya Benzer Mal Kriterleri 114 c) Mallar Arasındaki Farklılıklar 117 d) İkame Mallar 117 1° Kavram 117 2° Doktrindeki Görüşler 118 3° Değerlendirme 118 4. ihracatçı Ülkedeki Liste Fiyatlar ^ 119 5. Normal Ticarî işlemler 119 a) Genel Olarak 119 b) Mevzuattaki Düzenleme 120 c) Kavram 121 1° Doktrindeki Görüşler 122 2° Görüşlerin Değerlendirilmesi 123 3° Çeşitli Durumlar 123 6. Birden Fazla iç Piyasa Fiyatının Bulunması 126 B) NORMAL DEĞER BELİRLEMEDE YARDIMCI KRİTERLER 128 1. Genel Olarak 128 2. Üçüncü Ülkeye İhraç Fiyatı 129 3. Üretim Maliyetine Uygun Bir Kâr Marjı Eklenmesi Esasma Dayanan Kriter.... 131 a) Genel Olarak 131 b) Üretim Maliyeti 131 c) Kâr Marjı 134 XIV d) Kriterin Uygulanmasında Ortaya Çıkan Sorunlar 135. C) ÖZEL DURUMLAR 136 1. Dış Ticareti Devletleştirilmiş ve Piyasa Ekonomisi Olmayan Ülkelerden ithalâtta Normal Değerin Belirlenmesi 136 a) Dış Ticareti Devletleştirilmiş ve Piyasa Ekonomisi Olmayan Ülkeler 136 b) Dış Ticareti Devletleştirilmiş ve Piyasa Ekonomisi Olmayan Ülkeler den Dampingli İthalâtta Olağan Normal Değer Kriterlerinin Uygulanamaması Nedenleri 138 c) Bu Tür Ülkelerden İthalâtta Normal Değer Kriterleri ve Uygulanma Sırası 139 1° Mevzuattaki Düzenleme 139 2° Referans Ülkesinin Seçimi 140 aa) Referans Ülkesinin Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar 140 bb) Referans Ülkesinin Seçiminde Ortaya Çıkan Sorunlar 143 2. Dolaylı Damping veya Transit ihracatta Normal Değer Kriterleri ve Kaynak Sorunu 144 a) Genel Olarak 144 b) Dolaylı Damping veya Transit İhracatta Normal Değer Kriterleri 145 c) Kaynak Kriterleri..... 147 1° Gümrük Yönetmeliği 147 2° Dolaşım Sertifikaları Yönetmeliği 148 D) TETİK FİYAT SİSTEMİ (TRIGGER-PREIS-SYSTEM) 149 E) TEMEL FİYAT SİSTEMİ (BASIS-PREİS-SYSTEM) 150′ § 12. ÎHRAÇ FİYATI 151 I. ANA KURAL 151 A) MEVZUATTAKİ DÜZENLEME , 151 B) KARŞILAŞTIRMAYA ESAS ALINACAK İHRAÇ FİYATININ BELİRLENMESİ.. 152 II. ÖZEL DURUMLAR ,..154 A) TRANSİT MALLARDA İHRAÇ FİYATI 154 B) TAKAS VE TRAMPA İŞLEMLERİ 155 C) GİZLİ DAMPİNGDE İHRAÇ FİYATI 155 D) DİĞER NEDENLER 158 § 13. FİYAT KARŞILAŞTIRMASINDA DÜZELTMELER 159 I. GENEL OLARAK 159 XV ?#H II. FİZİKSEL ÖZELLİKLER (MAL KARŞILAŞTIRMASINDA DÜZELTMELER). 159 III. İTHALÂT VERGİLERİ VE DOLAYLI VERGİLER 160 A) KONUNUN ÖNEMİ 160 B) İTHALÂTTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETME LİKTEKİ DÜZENLEME 160 C) FİYAT DÜZELTMESİNDE DİKKATE ALINMASI GEREKEN VERGİLER 161 D) VERGİLERDE DÜZELTME BİÇİMİ 162 IV. SATIŞ GİDERLERİ 163 A)GENELOLARAK 163 B) TAŞİMA GİDERLERİ 164′ 1. Genel Olarak Taşıma Giderleri ve Fiyat Karşılaştırmasına Etkileri 164 2. Taşıma Giderlerinin Dampingin Belirlenmesi Açısından Önemi 165 3. Uygulama Yönünden Önem Taşıyan Sistemler 166 a) Fabrika Çıkış Fiyatı 166 b) Fob Satış Fiyatı 166 c) Cif Satış Fiyatı 167 4. Diğer Fiyat Sistemleri ve Fiyat Düzeltmesi 168 a) Geminin Belirlenmesi Suretiyle Yapılan Satışlar 168 b) Boşaltma Yerinde Teslim Koşuluyla Satış 168 c) Alıcıya Teslim Kaydıyla Satış 168 C) AMBALAJ GİDERLERİ 169 D) KREDİ MALİYETİ 169 E) KEFALET, GARANTİ, TEKNİK YARDIM VE DİĞER SATIŞ SONRASI HİZMETLER 170 F) KOMİSYON VE TEMSİLCİLERE ÖDENEN ÜCRETLER 171 G) ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 171 H) REKLAM GİDERLERİ 172 V. ISKONTOLAR, ÖZELLİKLE MİKTAR ISKONTOLARI 173 VI. TİCARÎ AŞAMA 175 VII. NEDENSELLİK SORUNU 176" Vin. İSPAT YÜKÜ 177 IX. ORTALAMA VE ÖRNEKLEME TEKNİKLERİ 177 X. ÖNEMSİZ DÜZELTMELER 178 XI. FİYAT KARŞILAŞTIRMASINDA ESAS ALINACAK ZAMAN DlLlMl 179 XVI ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DAMPİNG SORUŞTURMASI, ZARAR VE ANTÎDAMPİNG ÖNLEMLER i 14. DAMPİNG SORUŞTURMASI 181 I. GENEL OLARAK 181 II. ŞİKAYET DİLEKÇESİ 182 III. DİLEKÇENİN GEÇERLİĞİ 184 A) BAŞVURUNUN ÜRETİM DALI ADINA YAPILMASI 184 B) DİLEKÇENİN YETERLİ DELİL İÇERMESİ 185 IV. SORUŞTURMA KİME KARŞI AÇILIR? 186 V. SORUŞTURMA AÇILMAMASI 187 VI. SORUŞTURMA AÇILMASI 188 A) MEVZUATTAKİ DÜZENLEME 188 B) BİLGİLERİN ELDE EDİLMESİ , 188 C) BİLGİLERİN GİZLİLİĞİ VE GİZLİLİĞİN SAKINCALARI 189 D) TARAFLARIN İNCELEME VE BİLGİ ALMA HAKKI 190′ VII. SORUŞTURMANIN SONA ERMESİ 191 i 15. ZARAR KOŞULU , 192 I. YASAL DÜZENLEME 192 II. İTHALÂTTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİ HAKKINDA KANUN VE YÖNETMELİK ANLAMINDA ZARAR TÜRLERİ 193 III. MADDÎ ZARAR 194 A) ZARARIN TESPİTİ AÇISINDAN ÜRETİM DALI 194 1. Kavram 194 2. Üretim Dalı Kavramının Belirlenmesinde Ortaya Çıkan Sorunlar 196 a) Dampingli İthalâttan Zarar Gören Üreticilerin Değişik Mallar Üretmesi 196 b) Dampingli Malın Üreticilerinin Konzern Oluşturmaları 196 c) Piyasanın Kısmî Rekabet Piyasalarına Bölünmesi , 197 d) İkame Malların Üreticileri 198 e) Münferit Parçalarda Damping Yapılması 198 B) MADDÎ (ÖNEMLİ) ZARAR KAVRAMİ 199 1. Genel Olarak 199. 2. Zarar Kriterleri 200 a) Genel Olarak 200. b) Maddî Zararın Belirlenmesinde Kriterler 201 XVII 1° Dampingli ithalâtın Miktarı 201 2° Türkiye′deki Üretim Dalının Fiyatı ile ithal Malının Fiyatı Arasındaki ilişki 202 3. Dampingli ithalâtın Etkileri 203 a) İthalâtta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik′teki Düzenleme 203 b) Üretim 204′ c) Kapasite Kullanımı 205 d) Stoklarda Artış 205 e) İthal Ülkesindeki Üreticilerin Satış Miktarının Düşmesi.,.. 205 f) Dampingli Matın ve İthalâtçı Ülkedeki Üreticilerin Piyasa Payları 206 g) Ülke İç Piyasa Fiyatının Düşmesi veya Fiyat Artışının Engellenmesi 206 1° Ülke iç Piyasa Fiyatının Düşmesi 207 2° Fiyat Artışının Engellenmesi 208 h)Kâr 208 i) Yatırım Hâsılatı 208 J) Nakit Akışı (Cash Flow) 209 k) İstihdam 209 IV. NEDENSELLİK 210 A) NEDENSELLİK KONUSUNDA ULUSLARARASI DÜZENLEMELER 210 1. GATT Hukuku 210 a) 30.6.1967 Tarihli Antidamping Kodu 210 b) 17.12.1979 Tarihli Antidamping Kodu 210 c) 15.4.1994 Tarihli Antidamping Kodu 210 2. Avrupa Birliği Hukuku 211 B)TÜRK HUKUKU 211 C) NEDENSELLİĞİN BULUNMADIĞI DURUMLAR 212- 1. Dampingli Olmayan ithalâtın Fiyatı ve Miktarı 212 2. işletme ve Üretim Dalına ilişkin Faktörler 212 3. Kartel Hukukuna ve Rekabete ilişkin Faktörler 212 4. Talebin Azalması 213 D) BİRDEN ÇOK ÜLKEDEN DAMPİNGLİ İTHALÂT YAPİLMASİ 213 V. ZARAR TEHDİDİ 214 A) ULUSAL VE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER 214 B) ZARAR TEHDİDİ KAVRAMI 215 C) ZARAR TEDHİDİKRİTERLERİ 217 1. Kaynak veya ihracatçı Ülkedeki ihracat Kapasitesi ve Türkiye′ye Yapılabilecek ihracat Olasılığı 217 2. Türkiye′ye Dampingli ihracatın Artış Hızı 3. Dampingin Yapısal Niteliği ve Piyasadaki Olası Ticarî Etkileri 218 VI. DAMPİNGLİ İTHALÂTIN PİYASANIN BOZULMASINA YOL AÇMASI 219 VII. DAMPİNGLİ İTHALÂTIN ÜRETİM DALININ KURULMASINI FÎZÎKÎ OLARAK GECİKTİRMESİ 220 A) ULUSLARARASI HUKUK VE TÜRK HUKUKUNDAKİ DÜZENLEME LERDE TERİM KARGAŞASI 220 B) KAVRAM 220 1. Üretim Dalının Kurulması Kavramı 221 2. Kuruluşun Fizikî Olarak Gecikmesi Kavramı 222 C) NEDENSELLİK 222 VIII. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU AÇISINDAN BlRLlK YARARI 223 § 16. GENEL OLARAK ANTÎDAMPÎNG ÖNLEMLER 223 I. DAMPİNGLE MÜCADELEDE DİĞER USULLER VE UYGULAMA OLANAKLARI 224′ A) KORUYUCU GÜMRÜK VERGİLERİ (SCHUTZZÖLLE) 224 B) GERİ İTHALÂTIN SAĞLANMASI 224 II. ANTÎDAMPÎNG ÖNLEMLERİN TERCİH EDİLMESİNİN NEDENLERİ 225 III. ANTÎDAMPÎNG ÖNLEMLERİN SAKINCALARI 225 IV. ANTIDAMPİNG ÖNLEMLERDE FARKLILAŞTIRMA YASAĞI 227 A) GATT HÜKÜMLERİ .^^ 227 B)TÜRK HUKUKUNDAKİ DÜZENLEME "... 228 § 17. GEÇÎCl ÖNLEMLER 229 I. GENEL OLARAK 229 II. GEÇİCİ ÖNLEMLERİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 230 İÜ. AMACI VE MİKTARI 230 IV. GEÇİCİ ÖNLEM TÜRLERİ 231 V. SÜRESİ 232 VI. GEÇİCİ ÖNLEMLERİN KESİN ÖNLEME DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VEYA KALDIRILMASI 232 § 18. KESÎN ÖNLEMLER 234 I. TAAHHÜT 234 A) YASAL DÜZENLEME 234 B) AMACI VE NİTELİĞİ 235 1. Amacı 235 2. Niteliği 235 XIX CjTÜRLERl 236 1. Dampingli ithalâtın Durdurulması veya Sınırlanması 236- 2. Fiyat Değiştirme TaahhUdü 236 D) SÜRESİ 237 E) TAAHHÜDÜN KABULÜ İLE SORUŞTURMANIN SONA ERMESİ 238 II. DAMPİNGE KARŞI VERGİ 238 A) YASAL DÜZENLEME 238 B) DAMPİNGE KARŞİ VERGİ KONULMA ZORUNLUĞU 240 C) HUKUKÎ NİTELİĞİ 240 D) DAMPİNGE KARŞI VERGİNİN ÖZELLİĞİ 242 E)TÜRLERİ 242 F) DAMPİNGE KARŞI VERGİNİN KONU YÖNÜNDEN UYGULANMASI 243 G) MİKTARI 244 1. Kural 244 2. istisnalar 245 a) Üretim Dalının Zararını Karşılayacak Miktarda Dampinge Karşı Vergi Konulması 245 b) Gizli Damping 245 c) Dolaylı damping 246 H) SÜRESİ 246 /) DAMPİNGE KARŞI VERGİNİN GERİYE ETKİLİ OLARAK UYGULANMASI.... 247 1. Doktrindeki Görüşler ^.7... 248 2. Değerlendirme 249 3. Mevzuattaki Düzenleme 249 J) DOLAYLI ZARARDA DAMPİNGE KARŞİ VERGİ 251 1. GATT′daki Düzenleme 251 2. GATT′daki Düzenlemenin Yetersizliği ve Çözüm 253 K) VERGİ MÜKELLEFİ 253 L) TAHSİL MERCİİ 254 M) TAHSİL ZAMANI 254 III. KESİN ÖNLEMLERİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ 255 § 19. İDARÎ YARGI YOLU 255 I. DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER 255 II. BİREYSEL İŞLEMLER 256 § 20. UYGULAMADA ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR 257 I. SORUŞTURMADA EŞİTLİĞİN SAĞLANMASI 257 II. SORUŞTURMANIN SONA ERMESİ 257 XX m. DELİLLERİN TOPLANMASI 258 IV. İTHAL ÜLKESİNDEKİ FİYATA KATILMA VE İHRAÇ FİYATININ NORMAL DEĞERDEN DAHA DÜŞÜK OLMASININ GERÇEK ANLAMDA DAMPİNG OLUP OLMADIĞININ ARAŞTIRILMAMASI 258 V. BİLGİLERİN GİZLİLİĞİ..... 259 vi. İSPAT YÜKÜ VE DELİLLER 260 VII. PİYASA EKONOMİSİ BULUNMAYAN ÜLKELERDEN DAMPİNGLİ İTHALÂTTA TEMSİL EDEN ÜÇÜNCÜ ÜLKENİN SEÇlMl 260 VIII. DAMPİNGİN ETKİLERİ 260 IX. UYGULAMANIN SÜRESİ 261 X. NEDENSELLİK BAĞI 261 XI. İTHALÂTTA HAKSIZ REKABETİ DEĞERLENDİRME KURULU′NUN TEŞKİLÂT VE SORUŞTURMA ANLAYIŞI 261 XII. ANTIDAMPING ÖNLEMLERİN KORUMACI AMAÇLARLA KUL LANILABİLMESİ 261 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM REKABET HUKUKU VE DAMPİNG i 21. DAMPİNGE KARŞI ÖZEL HUKUKA İLİŞKİN YAPTIRIMLAR 263 I. GENEL OLARAK 263 II.DAMPINGE KARŞI ÖZEL HUKUK YAPTIRIMINI SAVUNAN GÖRÜŞ 265 ffl. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERÎNDEKl YASA ÇALIŞMALARI 266 IV. DAMPİNGE KARŞI ÖZEL HUKUKA İLlŞKlN YAPTIRIMI REDDEDEN GÖRÜŞ 267 V. DEĞERLENDİRME 268 VI. DAMPİNGE KARŞI TÜRK TİCARET KANUNU′NUN HAKSIZ RE-KABET HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI 271 A) GENEL OLARAK 271 B) ANTIDAMPING ME\rZUATININ UYGULANMA KOŞULLARININ BULUN MAMASI DURUMUNDA HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİNİN UYGULAN MASI 272 C) ANTIDAMPING MEVZUATI VE HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİNİN UYGULANMA KOŞULLARININ BİRARADA BULUNMASI 273 i 22. REKABET VE REKABET ÖZGÜRLÜĞÜ 274 I. REKABET 274 XXI II. REKABET ÖZGÜRLÜĞÜ 275 A) GENEL OLARAK.... 275 B) KİŞİLİK HAKKI OLARAK REKABET ÖZGÜRLÜĞÜ 276 C) DIŞ TİCARETTE REKABET ÖZGÜRLÜĞÜ 277 D) DAMPİNG VE REKABET ÖZGÜRLÜĞÜ 279 § 23. REKABET KURALLARI VE HAKSIZ REKABET 280. I. REKABET KURALLARI VE BU KURALLARLA KORUNAN YARAR 280 A) REKABET KURALLARİ 280 B) REKABET KURALLARIYLA KORUNAN YARAR 280 1. Antitröst Kurallarıyla Korunan Yarar 280 2. Haksız Rekabet Kurallarıyla Korunan Yarar 281 II. HAKSIZ REKABET 283 A) KAVRAM.. 283 B) UNSURLAR 283 1. Ekonomik Rekabet 283 2. Hukuka Aykırılık 284 a) Genel Olarak 284 b) Ekonomik Rekabet Hakkının Kötüye Kullanılması 284 c) Türk Ticaret Kanunu′nun 57. Maddesinin 10. Bendi Hükmüne Aykırılık Z^Z..... 287 d) Türk Ticaret Kanunu′nun 57. Maddesinin 10. Bendi ve Sosyal Damping 288 3. Haksız Rekabette Zarar veya Zarar Tehlikesi, Kavramsal Bir Unsur mudur? 289 a) Doktrindeki Görüşler 289 b) Yargıtay′ın Görüsü 291 c) Değerlendirme 291′ § 24. REKABET HUKUKUNUN BÎR PARÇASI OLARAK ANTÎDAMPİNG HUKUKU 292 I. GENEL OLARAK 292 II. DEVLETLER HUKUKU (ULUSLARARASI REKABET HUKUKU) AÇISINDAN DAMPİNG 293 III. DAMPİNGİN HAKSIZ REKABET NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ 295 A) DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER 295 1. Dampingin Zararlı Etkilerinin Bulunması Durumunda Haksız Rekabet Kabul Edilebileceğini Savunan Görüş 295 2. Damping Yapanın Amacına Göre Dampingi Haksız Rekabet Sayan XXII Görüş 295 3. Davranış Biçimine Göre Dampingi Haksız Rekabet Sayan Görüş 296 B) DEĞERLENDİRME 296 IV. SERBEST FİYAT UYGULAMA HAKKININ KÖTÜYE KULLANILMASI OLARAK DAMPİNG 298 A) GENEL OLARAK 298 B) FİYAT FARKLILAŞTIRMASI NEDENİYLE DAMPİNGİN HAKSIZ REKABET OLUŞU 298 § 25. HAKSIZ REKABET SAYILAN ÖZEL DAMPİNG HALLERİ 300 I. İTHALÂTÇI VEYA İHRACATÇI ÜLKEDEKİ RAKİPLERİN FİYATLARININ ALTINDA DAMPİNGLİ SATIŞ 300 II. İHRACATÇININ İTHAL ÜLKESİNDE TEKEL KURMAYI AMAÇLAMASI 302 III. RAKİPLERİ ENGELLEME VEYA YOK ETME AMACIYLA DAMPİNG YAPILMASI 302 AjGENELOLARAK 302 B) ENGELLEME VE YOK ETME REKABETİ (BEHINDERUNGS- UND VERNICHTUNGSWETTBEWERB) 303 IV. IŞLETMELERARASI ANLAŞMALARLA VEYA PİYASAYA EGEMEN KONUMDAN YARARLANILARAK DAMPİNG YAPILMASI 304 A) GENEL OLARAK 30T B) AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU 305 C)TÜRK HUKUKU 306 V. MALİYETİN ALTINDA SATIŞ 306 VI. YAN EDİMLER VE ISKONTOLAR 309 VII. YAPTIRIMA TABÎ OLMAYAN DAMPİNG 309 § 26. DAMPİNG NEDENİYLE AÇILABİLECEK HAKSIZ REKABET DAVALARI 311 I. GENEL OLARAK 311 II. TESPİT DAVASI 312 m. YASAKLAMA (MEN) DAVASI 313 IV. SONUÇLARIN ORTADAN KALDIRILMASI (REF) DAVASI 315 V. TAZMİNAT DAVASI 316 A) GENEL OLARAK 316. B) TAZMİNAT DAVASININ ÖZEL KOŞULLARI 317 1. Zarar ve Zarar Tehlikesi 317 2. Kusur 318 3. Nedensellik Bağı 319 XXIII C) TARARIN HESAPLANMASI 321 VI. ZAMANAŞIMI : 323 VII. DAVACI VE DAVALILAR 324′ A) DAVACILAR 324 1. Zarar Gören veya Zarar Tehlikesi ile Karşılaşanlar 325 2. Müşteriler 325 3. Meslekî ve Ekonomik Kuruluşlar 326 B) DAVALILAR... 328 VIII. YETKİLİ MAHKEME VE DEVLETLER ÖZEL HUKUKU AÇISINDAN UYGULANACAK HUKUK 328 A) YETKİLİ MAHKEME 328 B) DEVLETLER ÖZEL HUKUKU AÇISINDAN UYGULANACAK HUKUK 329 § 27. SONUÇ VE ÖNERİLER 331 ZUSAMMENFASSU N G 337 BİBLİYOGRAFYA 339