Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
İslam Hukukunda Değişmenin Sınırı
İslam Hukukunda Değişmenin Sınırı
Ekrem Buğra EKİNCİ
Sayfa Sayısı
:
152
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2005
ISBN NO
:
9758825646
42,00
TL
ÖNSÖZ
Çocukken, etraftan bazılarının dinî bir bahis geçtiğinde, \"Zaman insana uymaz, insan zamana uymalı!\" dediğini işitildim. Bu sözün mânâsını merak eder; ancak kaçamak bir ifade olduğunu da sezerdim. \"Bilse bilse o bilir!\" diyerek bir gün gidip mahallemizdeki camiin ihtiyar vaizi Necmi Şamlı hocaefen-diye sordum. Bu sözün Hazret-i Ali\′ye ait bir söz olduğunu ve ancak çocuk terbiyesi hakkında söylendiğini ifade etti. Hazret-i Ali, kendisine gelerek çocuklarını yetiştirmekte zorluk çektiğinden yakınanlara, \"Onları hangi usule göre terbiye ediyorsunuz?\" diye sormuş; onlar da \"Elbette ki babalarımızdan gördüğümüz gibi\" diye cevap vermişler; bunun üzerine \"Çocuklarınızı babanızdan gördüğünüz usullere göre değil; zamanın icabları-na göre terbiye edin. Zaman size uymazsa, siz zamana uyun!\" buyurmuş. Bu sözün hakikaten Hazret-i Ali\′e ait olup olmadığını tahkik edemedim; ama gerçeğin bir ifadesi olduğuna şüphe yok.
Yıllar sonra İstanbul Hukuk Fakültesi\′nde doktora yaparken, derse gelen hocalardan Profesör Servet Armağan bana Mecelle\′nin, zamanın değişmesiyle hukukî hükümlerin de değişebileceğine dair meşhur 39. maddesini seminer olarak vermişti. Semineri hazırlarken, bu mevzunun uçsuz bucaksız bir deniz olduğunu fark ettim. İslâm dünyasında, bilhassa son bir asırda bu hususta hayli ihtilaflar cereyan ettiğini gördüm. Bir tarafta hararetle dinde reform isteyenler; öte tarafta da şiddetle buna karşı çıkanlar vardı. Bütün bunlar benim merakımı iyiden iyiye arttırdı.
Bu seminerden vıllar sonra bile sözkonusu mücadelenin
aktüalitesini hiç kaybetmediğini ve hatta artarak devam ettiğini gördüm. Soğuk savaşın sona ermesi ve iki bloklu dünya düzeninin yıkılması; globalleşmenin giderek yükselen değer halini alması; tedirginlik içinde yaşamaya alışmış Batı\′yı bu defa İslâm âlemi ve İslâmiyetten tekrar ürker hale getirmişti. Globalizmin değerlerinin, İslâmî hükümlerle bağdaşmadığı düşünülen hususlarda ne gibi bir tedbir alınacağı, Batılıları oldukça meşgul etmeye başlamıştı. Bunun için de İslâmî hükümlerin, yeni dünya düzeni ile çatışmayacak şekilde reforme edilmesi gündeme geldi.
Bunun üzerine konuyu kendimce tekrar ele almayı ve elde ettiğim neticeleri ortaya koymayı istedim. Değişme konusundaki birbirine zıt görüşleri ve dayandıkları delilleri; değişme ihtiyacının sebeplerini, örf ve diğer şartlarla bağlantısını hukuk tarihinden müteaddit örneklerle açıklamaya çalıştım. Meraklısına faydalı olursa ne mutlu!
Kitap, üç bölümden teşekkül etmektedir:
Birinci bölümde, İslâm hukukundaki değişme mefhumu üzerine tartışmalar ele alınmaktadır. Müfrit değişmenin savunucuları olan modernist ve tarihselcilerin görüşleri ile bunların karşısında yer alan gelenekçilerin savunmaları dile getirilmiştir.
İkinci bölüm İslâm hukukunda öıf ve âdetin yeri üzerinedir. Öıf ve âdet, hukukun önemli bir konusudur. İslâm kültüründe de o ölçüde bir yeri vardır. Ancak bu yeri doğru tayin ve tes-bit etmek de aynı derecede önemlidir.
Üçüncü bölümde, İslâm hukukunun kabul ettiği değişmenin boyutu enine boyuna ele alınmıştır. Tarihte şartlar gerektirdiğinde, hukukî hükümlerde ne gibi değişiklikler olduğu örneklerle göz önüne serilmeye çalışılmıştır. Bu sebeple üçüncü bölüm bir çeşit İslâm hukuku ansiklopedisi hüviyetindedir. Bilhassa tüp bebekten, borsaya; kredi kartından kadının mirasçılığına kadar oldukça yeni bazı meselelere, klasik kaynakların ne gibi çözümler gösterdiği üzerinde durulmaktadır.
Doç. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
İstanbul-2005
İÇİNDEKİLER
Önsöz 7
Giriş 9
Değişme nasıl anlaşılacak? 11
Değişmenin sahası hakkında görüşler:
Modern pozitif hukukçular ne diyor? 15
Modernizmin öncüleri 20
Modernistler ve Gelenekçiler 25
Modernistler in halefi: Tarihselciler 37
ŞÃ¢ri\′in ınaksadları 43
Hermenötik 49
Tarihselci sünnet anlayışı 53
Tarihselciler in yegâne mesnedleri:
Hazret-i Ömer\′in tatbikatı 57
Örf ve âdet
Örf ve âdet ne demektir? 63
Örfün kısımları 66
Örfün muteber bir delil olması için bazı şartların
gerçekleşmesi gerekir 69
MezJıeblerde örfün yeri 71
Örfe göre verilen hükümlere örnekler 72
Örf ile nassın (âyet ve hadîsin) tearuzu,
vani çatışması halinde durum nedir? 75
Zamanın değişmesiyle âdetlerde değişiklik tabiîdir 84
Ahkâmın değişmesini doğuran âmil yalnızca örf müdür?
Zamanın bozulması (Fesâdü\′z zeman) 87
Yeni buluşlar 104
Zaruret ve ihtiyaçlar 110
Sonsöz 137
Kaynakça 141
İndeks 147
Çocukken, etraftan bazılarının dinî bir bahis geçtiğinde, \"Zaman insana uymaz, insan zamana uymalı!\" dediğini işitildim. Bu sözün mânâsını merak eder; ancak kaçamak bir ifade olduğunu da sezerdim. \"Bilse bilse o bilir!\" diyerek bir gün gidip mahallemizdeki camiin ihtiyar vaizi Necmi Şamlı hocaefen-diye sordum. Bu sözün Hazret-i Ali\′ye ait bir söz olduğunu ve ancak çocuk terbiyesi hakkında söylendiğini ifade etti. Hazret-i Ali, kendisine gelerek çocuklarını yetiştirmekte zorluk çektiğinden yakınanlara, \"Onları hangi usule göre terbiye ediyorsunuz?\" diye sormuş; onlar da \"Elbette ki babalarımızdan gördüğümüz gibi\" diye cevap vermişler; bunun üzerine \"Çocuklarınızı babanızdan gördüğünüz usullere göre değil; zamanın icabları-na göre terbiye edin. Zaman size uymazsa, siz zamana uyun!\" buyurmuş. Bu sözün hakikaten Hazret-i Ali\′e ait olup olmadığını tahkik edemedim; ama gerçeğin bir ifadesi olduğuna şüphe yok.
Yıllar sonra İstanbul Hukuk Fakültesi\′nde doktora yaparken, derse gelen hocalardan Profesör Servet Armağan bana Mecelle\′nin, zamanın değişmesiyle hukukî hükümlerin de değişebileceğine dair meşhur 39. maddesini seminer olarak vermişti. Semineri hazırlarken, bu mevzunun uçsuz bucaksız bir deniz olduğunu fark ettim. İslâm dünyasında, bilhassa son bir asırda bu hususta hayli ihtilaflar cereyan ettiğini gördüm. Bir tarafta hararetle dinde reform isteyenler; öte tarafta da şiddetle buna karşı çıkanlar vardı. Bütün bunlar benim merakımı iyiden iyiye arttırdı.
Bu seminerden vıllar sonra bile sözkonusu mücadelenin
aktüalitesini hiç kaybetmediğini ve hatta artarak devam ettiğini gördüm. Soğuk savaşın sona ermesi ve iki bloklu dünya düzeninin yıkılması; globalleşmenin giderek yükselen değer halini alması; tedirginlik içinde yaşamaya alışmış Batı\′yı bu defa İslâm âlemi ve İslâmiyetten tekrar ürker hale getirmişti. Globalizmin değerlerinin, İslâmî hükümlerle bağdaşmadığı düşünülen hususlarda ne gibi bir tedbir alınacağı, Batılıları oldukça meşgul etmeye başlamıştı. Bunun için de İslâmî hükümlerin, yeni dünya düzeni ile çatışmayacak şekilde reforme edilmesi gündeme geldi.
Bunun üzerine konuyu kendimce tekrar ele almayı ve elde ettiğim neticeleri ortaya koymayı istedim. Değişme konusundaki birbirine zıt görüşleri ve dayandıkları delilleri; değişme ihtiyacının sebeplerini, örf ve diğer şartlarla bağlantısını hukuk tarihinden müteaddit örneklerle açıklamaya çalıştım. Meraklısına faydalı olursa ne mutlu!
Kitap, üç bölümden teşekkül etmektedir:
Birinci bölümde, İslâm hukukundaki değişme mefhumu üzerine tartışmalar ele alınmaktadır. Müfrit değişmenin savunucuları olan modernist ve tarihselcilerin görüşleri ile bunların karşısında yer alan gelenekçilerin savunmaları dile getirilmiştir.
İkinci bölüm İslâm hukukunda öıf ve âdetin yeri üzerinedir. Öıf ve âdet, hukukun önemli bir konusudur. İslâm kültüründe de o ölçüde bir yeri vardır. Ancak bu yeri doğru tayin ve tes-bit etmek de aynı derecede önemlidir.
Üçüncü bölümde, İslâm hukukunun kabul ettiği değişmenin boyutu enine boyuna ele alınmıştır. Tarihte şartlar gerektirdiğinde, hukukî hükümlerde ne gibi değişiklikler olduğu örneklerle göz önüne serilmeye çalışılmıştır. Bu sebeple üçüncü bölüm bir çeşit İslâm hukuku ansiklopedisi hüviyetindedir. Bilhassa tüp bebekten, borsaya; kredi kartından kadının mirasçılığına kadar oldukça yeni bazı meselelere, klasik kaynakların ne gibi çözümler gösterdiği üzerinde durulmaktadır.
Doç. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
İstanbul-2005
İÇİNDEKİLER
Önsöz 7
Giriş 9
Değişme nasıl anlaşılacak? 11
Değişmenin sahası hakkında görüşler:
Modern pozitif hukukçular ne diyor? 15
Modernizmin öncüleri 20
Modernistler ve Gelenekçiler 25
Modernistler in halefi: Tarihselciler 37
ŞÃ¢ri\′in ınaksadları 43
Hermenötik 49
Tarihselci sünnet anlayışı 53
Tarihselciler in yegâne mesnedleri:
Hazret-i Ömer\′in tatbikatı 57
Örf ve âdet
Örf ve âdet ne demektir? 63
Örfün kısımları 66
Örfün muteber bir delil olması için bazı şartların
gerçekleşmesi gerekir 69
MezJıeblerde örfün yeri 71
Örfe göre verilen hükümlere örnekler 72
Örf ile nassın (âyet ve hadîsin) tearuzu,
vani çatışması halinde durum nedir? 75
Zamanın değişmesiyle âdetlerde değişiklik tabiîdir 84
Ahkâmın değişmesini doğuran âmil yalnızca örf müdür?
Zamanın bozulması (Fesâdü\′z zeman) 87
Yeni buluşlar 104
Zaruret ve ihtiyaçlar 110
Sonsöz 137
Kaynakça 141
İndeks 147
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı