Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Sorunlar Ve Çözüm Önerileri Sempozyumu
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Sorunlar Ve Çözüm Önerileri Sempozyumu
Kerem Cem SANLI
Sayfa Sayısı
:
601
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2011
ISBN NO
:
9786055373337
2.640,00
TL
SUNUŞ
Tekellerin ve hakim durumda olan teşebbüslerin piyasanın perfor¬mansını olumsuz etkilediği ve tüketici refahını azaltarak sosyal maliyete neden olduğu konusunda iktisatçı ve hukukçular arasında bir görüş bir¬liği vardır. Nitekim, Türk hukuku da dahil olmak üzere,modern rekabet hukuku sistemlerinin tümünde hakim durumdaki teşebbüslerin davra¬nışlarını kontrol etmeyi hedefleyen kurallar bulunmaktadır. Mesela Türk rekabet hukuku, hakim durumdaki teşebbüsün ekonomik gücünü kötüye kullanmasını yasaklamaktadır. Bu kuralın neden vazedildiği hususunda herhangi bir tartışma olmasa da, yorumu ve tatbiki konusunda önemli tartışmalar vardır. Daha açık bir ifadeyle, hakim durumdaki teşebbüsün davranışlarına ne amaçla ve hangi şartlar altında müdahale edileceği, kötüye kullanmanın hangi davranışları kapsadığı hususlarında belirsizlik yaşanmaktadır. Birbirinden tamamen farklı tipte davranışlar kötüye kul¬lanma kapsamında kabul edilmekte ve bu kavram, tutarlı ve bütünsel bir teori olmaksızın yorumlanmaktadır. Şüphe yok ki bu tutarsızlık, hukuk güvenliğini de zedelemekte ve rekabet hukukunun etkinliğine zarar ver¬mektedir.
Son yıllarda büyük ölçüde bu soruna bağlı olarak Avrupa Birliği hukukunda kötüye kullanma kavramının yorumu konusunda önemli gelişmeler olmuştur. Komisyon 2003 yılından bu yana, ABİHA.\\\\\\\′mnlO2. maddesinin dışlayıcı kötüye kullanmalar açısından nasıl yorumlanması ve tatbik edilmesi gerektiği hususunda inisiyatif almış ve bu, önce İç Çalışma, arkasından bir Tartışma Metni ve en son da 2008 yılı itibarıyla-Avrupa Topluluğu Anlaşması\\\\\\\′nm 82. maddesinin Teşebbüslerin Hakim Durumlarını Dışlayıcı Kötüye Kullanmalarında Komisyon\\\\\\\′un Uygulama Önceliklerine Hakkında Kılavuz\\\\\\\′da somutlaşmıştır1. Hukuk politikası açısından ekonomik teorinin (analizin) derin izlerini taşıyan bu Kılavuz, kötüye kullanma kavramının tutarlı ve rasyonel standartlar tahtında yo¬rumlanmasını ve uygulanmasını sağlamayı hedeflemektedir. Kılavuz\\\\\\\′un yayınlanması, tartışmaları sonlandırmak bir kenara yeni bazı tartışmaları beraberinde getirmiştir. Önümüzdeki günlerde de bu konu rekabet hu¬kuku doktrinini meşgul edecektir.
Bu çalışmaların ve tartışmaların Türk hukuku açısından son derece değerli olduğunda tereddüt yoktur. Zira hakim durumun kötüye kullanıl¬masının düzenlendiği 6. maddenin yorumunda da aynı sorunlar mevcut¬tur. Nitekim bu kitaba temel olan \\\\\\\"Hakim Durumun Kötüye Kullanılması: Sorunlar ve Çözüm Önerileri\\\\\\\" başlıklı konferansın düzenlenmesinin nede¬ni de budur. Amacımız, Türk rekabet hukukunda 6. maddenin yorumu ve tatbikinde yaşanan sorunları ortaya koymak ve bu sorunları, mukaye¬seli hukuk ve ekonomi biliminin verilerinden yararlanarak tartışmak ve çözüm önerileri üretmektir. Bu amaçla, bu alanda çalışan, akademisyen, avukat, danışman ve rekabet uzmanları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Rekabet Kurumunun ortaklaşa düzenlendiği konferansta bir araya gelmişler ve konu ile ilgili düşüncelerini paylaşmışlardır. Konferans düzenlenmesi aşamasında da konunun taşıdığı önem dikkate alınarak sunumların yayınlanması konusunda tebliğ sahipleri ile mutabakata va¬rılmış ve bu kitap ortaya çıkmıştır.
Bu noktada konferans ve kitap ile ilgili kısa bir vermek uygun olur. Konferans, yarışma makaleleri ve davetli makaleler olmak üzere iki şekilde belirlenen tebliğlerden oluşmaktadır. Rekabet Kurumu, konferans başlığı ile aynı adı taşıyan bir makale yarışması organize etmiş ve 17 Kasım 2009 tarihinde bu yarışma kamuya duyurulmuştur. Bu yarışmaya katılan ma¬kaleler, uzman ve akademisyenlerden oluşan bir hakem heyeti tarafından değerlendirilmiş ve yedi başvuru arasından ilk üçe giren makale sahipleri, konferansa katılmaya hak kazanmıştır2. Diğer tebliğ sahipleri ise, davet usulü ile konferans organizasyon komitesi tarafından belirlenmiştir. Dört oturumdan oluşan konferansta 12 tebliğ sahibi tarafından 10 ayrı tebliğ sunulmuştur. Tebliğlerin haricinde her oturumda, tebliğleri değerlen¬dirmek üzere 5 ayrı tartışmacı yer almış ve eleştiri ve yorumları değerli katkılar yapmışlardır.
Bu konferans, gerek katılımcıların sayısı ve gerekse sunulan tebliğle¬rin nitelikleri itibarıyla hakim durumun kötüye kullanılması konusunda Türkiye\\\\\\\′de düzenlenen en kapsamlı akademik etkinlik olma vasfını taşı¬maktadır. Bu itibarla, konferans kitabının basılması ve siz okuyucular ile paylaşılması bizler açısından ayrıca değerlidir. Konferans kitabında tek bir tebliğ3 hariç tüm tebliğler, oturum başkanlarının ve tartışmacıların yorum ve değerlendirmeleri yer almaktadır. Bu tebliğler, tebliğ sahipleri tarafından kapsamları da genişletilerek makale haline getirilmiş ve bu şekilde yayınlanmıştır. Ayrıca bu makalelerin bir kısmı, hakem kontro¬lünden geçmek suretiyle Rekabet Dergisi\\\\\\\′nin muhtelif sayılarında da yer almaktadır. Bu, konferans kitabının bilimsel değerini arttırmakta ve kitabı konuyla ilgili değerli bir kaynak haline getirmektedir.
Kitabın muhtevasından bahsetmek gerekirse, kitap, konferans düzeni içerisinde, tebliğ sahiplerinin makalelerine ve oturum başkanı ve yorum¬cuların katkılarına yer vermektedir. İlk oturum, Kanun\\\\\\\′un 6. maddesine genel bakışı konu almaktadır. Bu oturumda üç tebliğ sunulmuştur ve tümü kitapta yer almaktadır. İlki, aynı zamanda bu kitabın editörü olan İstan¬bul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem Sanlı tarafından kaleme alman: \\\\\\\"Rekabet Kurulunun RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesine İlişkin Yaptırım Politikası Hakkında Değerlendirme\\\\\\\" başlığını taşımaktadır. Yazar bu makalesinde, ampirik bir çalışma ile Rekabet Ku¬rulu kararları (205 karar) tahtında, 6. maddeye dair yaptırım politikasına dair bir resim çekmeye çalışmıştır. Makale, soruşturma politikası ve idari para cezalan başlıklı iki kısımdan oluşmaktadır. Soruşturma politikası başlığı altında, 6. maddenin uygulanmasına dair usule ve esasa ilişkin çeşitli konular incelenmiştir. Kararların, Kanun\\\\\\\′daki hangi inceleme saf¬hasında verildiği, bunların dağılım yüzdeleri, ihlal kararlarının oranı, ihlal tipleri, süreler, hangi sektörlerde en sık inceleme yapıldığı, incelemelerin nasıl başladığı, teşebbüslerin piyasa payları, hakkında inceleme yapılan teşebbüslerin ne kadarının kamu tarafından kontrol edildiği ve en fazla incelemeye muhatap teşebbüslerin kimler olduğu gibi konular bu başlık altında yer almaktadır. İdari para cezaları başlığı altında ise, Kurul\\\\\\\′un 6. maddenin ihlali nedeniyle verdiği idari para cezaları incelenmiş ve özellikle Ceza Yönetmeliğinin uygulanması durumunda bu cezaların ağırlığında bir farkın oluşup oluşmayacağı araştırılmıştır. Bu çalışma, 6. maddenin tatbiki hakkında önemli veriler içermekte ve bu açıdan, hakim durumun kötüye kullanılması hakkında yapılacak çalışmalar için değerli bir kaynak vasfını taşımaktadır.
İlk oturumun ikinci makalesi, East Anglia Üniversitesi Hukuk Fa¬kültesi öğretim üyesi Dr. Pınar Akman tarafından kaleme alınan: \\\\\\\"AB Komisyonunun 102. Madde Kılavuzu Işığında Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Reformuna îlişkin Eleştiriler ve Ö«en/er\\\\\\\"başlığım taşımakta¬dır. Rekabet hukukunda ve özellikle hakim durumun kötüye kullanılması konusunda uluslararası literatüre katkı yapmış eserleri bulunan Yazar, ma¬kalesinde, 102. madde Kılavuzu na giden süreci, Kılavuzun kapsamını ve dışlayıcı uygulamalara ilişkin getirdiği ana ilkeleri, eleştirel bir bakış açısı ile ele almaktadır. Bu eleştiriler çerçevesinde Kılavuz\\\\\\\′un Türk hukuku açısından olası yansımaları ve Rekabet Kurumunun bir Kılavuz hazırla¬masının hangi şartlar altında isabetli olacağı tartışılmaktadır. AB hukuku¬nun, Türk hukuku açısından konumu dikkate alındığmda,RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesi bağlamında yapılacak tartışmalar açısından,makalede yer alan bilgiler son derece önemlidir.
İlk oturumun son makalesi ise Akdeniz Üniversitesi İİBR öğretim üyesi Doç. Dr. Ayşe OdmanBoztosun tarafından kaleme alınan, \\\\\\\"Tek Taraflı Firma Davranışlarına Nasıl Yaklaşalım?\\\\\\\" başlıklı makaledir. Ya¬rışmada dereceye giren bu makale aynı zamanda Rekabet Dergisi\\\\\\\′nde de yayınlanmıştır4. Yazar bu makalesinde,RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesinin, Kanun\\\\\\\′un amacını gözetmeyecek şekilde, yanlış kaleme alındığını ileri sürmekte, doğrudan tüketici refahını gözeten, kanunilik ilkesine uygun, ekonomik etkinliği dikkate alan yeni bir 6. madde önerisi yapmaktadır. Yazar, 6. maddenin, muhtelif hukuki sorunlar içerdiğini ve bu sorunların belirsizliğe yol açtığını belirtmekte ve bunların yorum yoluyla da aşıla¬mayacağını ileri sürmektedir. Getirilen öneriye göre, 6. madde tek yanlı davranışlara odaklanmalı (birlikte hakimliğe yer verilmemeli), doğal ve yasal tekeller için ayrı hukuki düzenleme olmalı, yasaklama öncesinde hukuk güvenliğini sağlamak adına hakim durumun ölçütleri hukuken bağlayıcı olarak şekilde belirlenmeli ve kötüye kullanma analizinden bağımsız olarak hakim durum tespiti yapılmalıdır. Yeni 6. madde salt hukuki jargondan kurtularak teknik bir ifade içermeli, doğrudan tüketici refahına zarar veren davranışları kapsamalı ve verimliliği baz almalıdır. Yazarın yaptığı yeni 6. madde önerisi, özellikle Kanun\\\\\\\′da yapılması düşü¬nülen değişiklikler bağlamında tartışmalara yol açacaktır.
Sömürücü Uygulamalar başlığını taşıyan ikinci oturumda, konuya ilişkin iki tebliğ sunulmuştur. Bu tebliğlerden, rekabet uzmanı Çiğdem Ünal tarafından kaleme alınan \\\\\\\"Rekabet Hukukunda Tek Taraflı Sömü¬rücü Davranışlar\\\\\\\" başlıklı makale kitapta yer almaktadır. Aynı zamanda Rekabet Dergisi\\\\\\\′nde yayınlanan5 bu makalede yazar, sömürücü kötüye kullanma olarak adlandırılan davranışlara rekabet hukuku kuralları ile müdahale edilmesinin uygun olup olmadığını ve eğer uygun görülüyor¬sa, bunun şartlarını tartışmaktadır. Öncelikle ABD antitröst hukuku ve Avrupa Birliği hukukundaki farklı yaklaşımları ve bunların nedenlerini ele alan yazar, akabinde sömürücü kötüye kullanma tiplerini (uygulanan standartlar ile birlikte) ele almış ve son olarak da Rekabet Kurulu karar¬lan çerçevesinde Türk hukukundaki durumu incelemiştir. Temel olarak aşırı fiyatlama tahtında yapılan değerlendirmelerde yazar, bu kötüye kul¬lanma tipinin (piyasa şartlan ile ilgili) istisnai hallerde rekabet hukuku müdahalesine tabi olması gerektiğini belirtmekte ve rekabet otoritelerinin davranışsal yaptırım uygulamak yerine, piyasa yapısına odaklanması gerektiğini belirtmektedir. Makale, sömürücü kötüye kullanma tiplerini mukayeseli hukuku da dikkate alarak bir bütün olarak ele alması ve nor¬matif önermeler içermesi itibarıyla konuyla ilgili önemli bir kaynaktır.
Konferansın öğleden sonra oturumu dışlayıcı uygulamalara ayrıl¬mıştır. Üçüncü oturum \\\\\\\"Dışlayıcı Uygulamalar I\\\\\\\" başlığım taşımaktadır ve bu oturumda üç tebliğ sunulmuştur. İlk makale, Av. Ece Fatma Aslan tarafından kaleme alman: \\\\\\\"Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Hukukunda Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Doktrininde Fiyat Ayrımcılığı Ey¬lemlerinin Sınıflandırılması Sorunu\\\\\\\" başlıklı makaledir6. Yazar, ayrımcılık yasağının tatbikinde bir sorun olduğu önermesinden yola çıkarak, bu sorunun çözümüne bir katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yazara göre so¬run, birbirinden farklı etkileri olan ayrımcı davranışlara, farklı standartlar uygulanması gerekirken, aynı hukuki analizin tatbik edilmesidir. Bu ise, aslında refahı arttırabilecek eylemlerin yasaklanmasına neden olmaktadır. Makalede ayrımcılık tanımlandıktan sonra, bu eylemin yasaklanmasının temel gerekçeleri irdelenmiş ve çeşitli ayrımcılık türleri hakkında Avrupa Birliği makamlarının içtihatları incelenmiştir. Yazara göre ABİHA\\\\\\\′mn 102/c maddesi, düşük ispat standardı nedeniyle sadece sömürücü vasıf¬taki ayrımcı eylemlere uygulanmalıdır. Benzer bir sorunun, Türk rekabet hukukunda da bulunduğu dile getirilmekte ve fakat RKHK\\\\\\\′nun 6/2.b maddesinin farklı lafzı nedeniyle daha sınırlı hallere uygulanması gerek¬tiği belirtilmektedir.
İkinci makale rekabet uzmanı Remzi Özge Arıtürk tarafından kaleme alman: \\\\\\\"İndirim Sistemleri\\\\\\\" başlığını taşımaktadır7. Makalenin temel aldığı sorun, rekabetçi indirimler (competition on the merits) ile anti-rekabetçi indirim sistemlerinin birbirinden ayrılmasına imkan veren bir hukuka aykırılık testinin bulunmamasıdır. Bu soruna ilişkin olarak, mukayeseli hukuk verilerinden hareketle, etki temelli, iktisadi açıdan rasyonel bir hukuki testinin bulunması, makalenin konusunu oluşturmaktadır. Yazar indirim sistemini kavramsal olarak tanımladıktan sonra, ABD antitröst hukuku ve AB rekabet hukukunda, indirim sistemleri konusunda ortaya atılan muhtelif testleri incelemiş ve bunların mukayesesine yer vermiştir. Farklı yaklaşımlar ve bu yaklaşımların altında yatan politika tercihlerine dair analizler, Türk hukukunda indirim uygulamalarının nasıl ele alınması gerektiği konusunda yol gösterici olacaktır.
Bu oturumun son tebliğ, \\\\\\\"Hakim Durumun Kötüye Kullanılmasının Sonucu Olarak Zorunlu Lisanslama: Değerlendirme Kriterleri ve Uygula¬nan Standartlar\\\\\\\" başlığını taşımaktadır8. Rekabet uzmanları Ali Anöz ve Özgür Can Özbek tarafından kaleme alınan makalede, Türk hukukunda zorunlu lisanslamanm reddi davalarında belirli bir kriterin uygulanıp uygulanmadığı ve eğer uygulanıyorsa, standartların açık ve net olup olmadığı sorularına yanıt aranmaktadır. Mal vermenin reddedilmesinin fikri mülkiyet hukukundaki özel bir görünümü olan bu kötüye kullanma hali, teknoloji piyasalarının gelişmesi (ve Microsoft davası) ile birlikte son derece önemli hale gelmiştir. Fikri mülkiyet hukuku ve rekabet huku¬ku arasındaki ilişkiyi ele alarak soruna eğilen yazarlar, Türk hukukunda (konu özelinde karar olmamasından ötürü) mal vermenin reddi başlığı altında zikredilen kararlan incelemişler ve yeknesak ve tutarlı standartla¬rın bulunmadığı tespitini yapmışlardır. Akabinde AB hukukunda zorunlu lisanslama davalarını ele almışlar ve bu hukuk uygulaması açısından da benzer bir sonuca varmışlardır. Makalede son olarak Kılavuz\\\\\\\′un konuya ilişkin yaklaşımı değerlendirilmiş ve Kılavuz\\\\\\\′un da, ilerleme sağlamakla birlikte, tam ihtiyaca cevap vermediği tespiti yapılmıştır.
\\\\\\\"Dışlayıcı Uygulamalar II\\\\\\\" başlıklı son oturumda iki tebliğ sunul¬muştur. İlki, rekabet uzmanı Barış Ekdi tarafından hazırlanan \\\\\\\"Ürün Bağlama ve Paket Satışlar Yoluyla Hakim Durumun Kötüye Kullanılması\\\\\\\" başlıklı çalışmadır9. Çalışmanın yanıtlamaya çalıştığı temel problematik, ürün bağlama uygulamalarının hangi şartlar altında kötüye kullanma
kapsamında değerlendirildiğinin belirlenmesidir. Yazar bu sorunu, mu¬kayeseli hukuk ve iktisat bilimi verilerinden yararlanarak ele almakta ve Türk hukukundaki uygulamayı da değerlendirmektedir. Çalışmanın var¬dığı önemli sonuçlardan biri, kararlarda farklı bazı koşullar aranmış olsa bile, varılan sonuçlar itibarıyla Rekabet Kurulu\\\\\\\′nun bu konuda verdiği kararların genel olarak tutarlı bulunmasıdır.
Av. Gönenç Gürkaynak tarafından sunulan \\\\\\\"Microsoft Davası Ek¬seninde înnovasyon Pazarlarında Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Teorisinin Yeri ve Etkisi Konusundaki Düşünceler\\\\\\\" başlıklı tebliğ, konferan¬sın son tebliğidir. Tebliğ, makaleye dönüştürülürken, Av. M. Hakan Öz-gökçen ve Av. Oznur İnanılır da katkıda bulunmuşlardır. Aynı zamanda Microsoft davasında vekillik görevi bulunan Gürkaynak, konuya ilişkin tecrübesini,geniş rekabet hukuku bilgisiyle birleştirerek, rekabet hukuku¬nun bu en uzun ve karmaşık davası tahtında rekabet hukukunun innovas-yon piyasalarında nasıl uygulanması gerektiğine dair bir değerlendirme sunmaktadır. Öncelikle innovasyon piyasalarının genel özelliklerini (ve farklarını) ele alan yazarlar, Microsoft davasının Atlantik Okyanusu\\\\\\\′nun her iki yakasındaki gelişimini, mahkeme kararlarını ve uygulanan tedbir¬leri ele alarak; farklı yaklaşımlara dair aydınlatıcı çözümlemeler yapmak¬tadırlar. Özellikle AB Komisyonu kararına dair getirilen eleştiriler ve zo¬runlu lisanslama açısından öngörülen test hakkındaki yaklaşım, rekabet hukukunun bu piyasalarda nasıl tatbik edilmesi gerektiği konusunda yol göstericidir.
Görüldüğü üzere kitapta yer alan makaleler, hakim durumun kötü¬ye kullanılmasına dair en temel (ve tartışmalı) davranış tiplerini çeşitli boyutları ile ele almaktadır. Kitaba makaleleri ile katkıda bulunan yazar¬lar, sorunu salt Türk hukuku perspektifinden değil, mukayeseli hukuku dikkate alarak ele almışlar ve konunun disiplinler arası (ekonomi-hukuk) boyutunu ihmal etmemişlerdir. Bunun sonucunda ise, bilimsel açıdan son derece zengin, sorunu çözmeye yönelen ve normatif önermeler içe¬ren makaleler bütünü ortaya çıkmıştır. Bu özellikleri itibarıyla Rekabet Hukuku ve Politikası Uygulama ve Araştırma Merkezi\\\\\\\′nin katkılarıyla yayına hazırlanan bu kitabın hakim durumun kötüye kullanılması konu¬sunda en kapsamlı ve güncel başvuru kaynağı olacağını umuyoruz.
Tabiatıyla bu kitap, çok sayıda kişinin katkı ve emeği ile yayınlanmış¬tır. Evvela konferansa tebliğ sahibi olarak katılan ve makalelerini ulaştıran tüm yazarlara, oturum başkanı ve yorumculara değerli emekleri ve katkı¬ları için müteşekkirim. Bu bağlamda tebliğlerin makalelere dönüşümünü sağlayarak beni önemli bir yükten kurtaran Rekabet Dergisi ekibine ve bilhassa rekabet uzmanı Gökşin Kekevi\\\\\\\′ ye teşekkür ederim. Konferansın düzenlenmesi ve kitabın basımı hususunda şahsıma ve Rekabet Hukuku ve Politikası Uygulama ve Araştırma Merkezi\\\\\\\′ne her türlü desteği sağla¬yan İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi dekanı Prof. Dr. Turgut Tarhanlı\\\\\\\′ya, gösterdiği işbirliği, ilgi ve anlayış için Rekabet Kurumu baş¬kanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı\\\\\\\′ya ve başkan yardımcısı Sayın Erkan Yardımcıya teşekkürlerimi sunarım. Konferans öncesi ve sonrasında yar¬dımcı olan araştırma görevlisi Ece Baş\\\\\\\′a, lisans programı öğrencilerimiz Pelin Erkut, Fatma Canbay ve Zeynep Akar\\\\\\\′a, kitabın basımı öncesinde, makaleleri benimle birlikte gözden geçiren Rekabet Hukuku ve Politika¬sı Uygulama ve Araştırma Merkezi uzmanı Esra Ünal\\\\\\\′a ve kitabın basım sürecinde ki emeği için Erol Öz\\\\\\\′e ve On İki Levha çalışanlarına teşekkür ederim.
Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem Sanlı
Akatlar/İstanbul 2011
İÇİNDEKİLER :
SUNUŞ....................................................................................................................... v
İÇİNDEKİLER......................................................................................................xv
AÇILIŞ KONUŞMALARI
Prof. Dr. Turgut Tarhanlı.......................................................................................3
Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı................................................................................7
İLK OTURUM
HÃKİM DURUMDAKİ TEŞEBBÜSLERİN
TEK TARAFLI DAVRANIŞLARINA GENEL
BAKIŞ
Rekabet Kurulunun Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun
6. Maddesine İlişkin Yaptırım Politikası Hakkında Değerlendirme
Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem SANLI...............................................................15
AB Komisyonu 102. Madde Kılavuzu Işığında Hâkim Durumun
Kötüye Kullanılması Reformuna Dair Eleştiriler ve Öneriler
Dr. Pınar AKMAN........................................................................................ 69
Tek Yanlı Davranışlara Nasıl Yaklaşalım?
Doç. Dr. N. Ayşe ODMAN BOZTOSUN................................................91
İKİNCİ OTURUM
SÖMÜRÜCÜ UYGULAMALAR
Rekabet Hukukunda Tek Taraflı Sömürücü Davranışlar
Çiğdem ÜNAL............................................................................................. 153
Soru-Cevap Bölümü............................................................................................217
ÜÇÜNCÜ OTURUM
DIŞLAYICI UYGULAMALAR I
Türk Rekabet Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Doktrininde Ayrımcılık Eylemlerinin Sınıflandırılması Sorunu
Av. Ece ASLAN............................................................................................. 229
İndirim Sistemleri: AB ve ABD Uygulamaları Işığında
Test Önerileri ve AB Uygulamasındaki Son Gelişmeler
Remzi Özge ARITÜRK.............................................................................309
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasının Sonucu Olarak Zorunlu
Lisanslama: Değerlendirme Kriterleri ve Uygulanan Standartlar
Ali ARIÖZ - Özgür Can ÖZBEK............................................................. 371
Yorumlar
Dr. Pınar Akman.......................................................................................... 423
Ali Ilıcak......................................................................................................... 431
DÖRDÜNCÜ OTURUM
DIŞLAYICI UYGULAMALAR II
Ürün Bağlama ve Paket Satışlar Yoluyla
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Barış EKDİ.....................................................................................................443
Microsoft Davası Ekseninde, İnovasyon
Pazarlarında Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Teorisinin Yeri ve Etkileri Üzerine Düşünceler
Av. Gönenç GÜRKAYNAK - Av. M. Hakan ÖZGÖKÇEN -
Av. Öznur İNANILIR.................................................................................507
Yorumlar
İzak Atiyas...................................................................................................... 581
Dr. Pınar Artıran.......................................................................................... 589
Soru-Cevap Bölümü........................................................................................... 595
Tekellerin ve hakim durumda olan teşebbüslerin piyasanın perfor¬mansını olumsuz etkilediği ve tüketici refahını azaltarak sosyal maliyete neden olduğu konusunda iktisatçı ve hukukçular arasında bir görüş bir¬liği vardır. Nitekim, Türk hukuku da dahil olmak üzere,modern rekabet hukuku sistemlerinin tümünde hakim durumdaki teşebbüslerin davra¬nışlarını kontrol etmeyi hedefleyen kurallar bulunmaktadır. Mesela Türk rekabet hukuku, hakim durumdaki teşebbüsün ekonomik gücünü kötüye kullanmasını yasaklamaktadır. Bu kuralın neden vazedildiği hususunda herhangi bir tartışma olmasa da, yorumu ve tatbiki konusunda önemli tartışmalar vardır. Daha açık bir ifadeyle, hakim durumdaki teşebbüsün davranışlarına ne amaçla ve hangi şartlar altında müdahale edileceği, kötüye kullanmanın hangi davranışları kapsadığı hususlarında belirsizlik yaşanmaktadır. Birbirinden tamamen farklı tipte davranışlar kötüye kul¬lanma kapsamında kabul edilmekte ve bu kavram, tutarlı ve bütünsel bir teori olmaksızın yorumlanmaktadır. Şüphe yok ki bu tutarsızlık, hukuk güvenliğini de zedelemekte ve rekabet hukukunun etkinliğine zarar ver¬mektedir.
Son yıllarda büyük ölçüde bu soruna bağlı olarak Avrupa Birliği hukukunda kötüye kullanma kavramının yorumu konusunda önemli gelişmeler olmuştur. Komisyon 2003 yılından bu yana, ABİHA.\\\\\\\′mnlO2. maddesinin dışlayıcı kötüye kullanmalar açısından nasıl yorumlanması ve tatbik edilmesi gerektiği hususunda inisiyatif almış ve bu, önce İç Çalışma, arkasından bir Tartışma Metni ve en son da 2008 yılı itibarıyla-Avrupa Topluluğu Anlaşması\\\\\\\′nm 82. maddesinin Teşebbüslerin Hakim Durumlarını Dışlayıcı Kötüye Kullanmalarında Komisyon\\\\\\\′un Uygulama Önceliklerine Hakkında Kılavuz\\\\\\\′da somutlaşmıştır1. Hukuk politikası açısından ekonomik teorinin (analizin) derin izlerini taşıyan bu Kılavuz, kötüye kullanma kavramının tutarlı ve rasyonel standartlar tahtında yo¬rumlanmasını ve uygulanmasını sağlamayı hedeflemektedir. Kılavuz\\\\\\\′un yayınlanması, tartışmaları sonlandırmak bir kenara yeni bazı tartışmaları beraberinde getirmiştir. Önümüzdeki günlerde de bu konu rekabet hu¬kuku doktrinini meşgul edecektir.
Bu çalışmaların ve tartışmaların Türk hukuku açısından son derece değerli olduğunda tereddüt yoktur. Zira hakim durumun kötüye kullanıl¬masının düzenlendiği 6. maddenin yorumunda da aynı sorunlar mevcut¬tur. Nitekim bu kitaba temel olan \\\\\\\"Hakim Durumun Kötüye Kullanılması: Sorunlar ve Çözüm Önerileri\\\\\\\" başlıklı konferansın düzenlenmesinin nede¬ni de budur. Amacımız, Türk rekabet hukukunda 6. maddenin yorumu ve tatbikinde yaşanan sorunları ortaya koymak ve bu sorunları, mukaye¬seli hukuk ve ekonomi biliminin verilerinden yararlanarak tartışmak ve çözüm önerileri üretmektir. Bu amaçla, bu alanda çalışan, akademisyen, avukat, danışman ve rekabet uzmanları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Rekabet Kurumunun ortaklaşa düzenlendiği konferansta bir araya gelmişler ve konu ile ilgili düşüncelerini paylaşmışlardır. Konferans düzenlenmesi aşamasında da konunun taşıdığı önem dikkate alınarak sunumların yayınlanması konusunda tebliğ sahipleri ile mutabakata va¬rılmış ve bu kitap ortaya çıkmıştır.
Bu noktada konferans ve kitap ile ilgili kısa bir vermek uygun olur. Konferans, yarışma makaleleri ve davetli makaleler olmak üzere iki şekilde belirlenen tebliğlerden oluşmaktadır. Rekabet Kurumu, konferans başlığı ile aynı adı taşıyan bir makale yarışması organize etmiş ve 17 Kasım 2009 tarihinde bu yarışma kamuya duyurulmuştur. Bu yarışmaya katılan ma¬kaleler, uzman ve akademisyenlerden oluşan bir hakem heyeti tarafından değerlendirilmiş ve yedi başvuru arasından ilk üçe giren makale sahipleri, konferansa katılmaya hak kazanmıştır2. Diğer tebliğ sahipleri ise, davet usulü ile konferans organizasyon komitesi tarafından belirlenmiştir. Dört oturumdan oluşan konferansta 12 tebliğ sahibi tarafından 10 ayrı tebliğ sunulmuştur. Tebliğlerin haricinde her oturumda, tebliğleri değerlen¬dirmek üzere 5 ayrı tartışmacı yer almış ve eleştiri ve yorumları değerli katkılar yapmışlardır.
Bu konferans, gerek katılımcıların sayısı ve gerekse sunulan tebliğle¬rin nitelikleri itibarıyla hakim durumun kötüye kullanılması konusunda Türkiye\\\\\\\′de düzenlenen en kapsamlı akademik etkinlik olma vasfını taşı¬maktadır. Bu itibarla, konferans kitabının basılması ve siz okuyucular ile paylaşılması bizler açısından ayrıca değerlidir. Konferans kitabında tek bir tebliğ3 hariç tüm tebliğler, oturum başkanlarının ve tartışmacıların yorum ve değerlendirmeleri yer almaktadır. Bu tebliğler, tebliğ sahipleri tarafından kapsamları da genişletilerek makale haline getirilmiş ve bu şekilde yayınlanmıştır. Ayrıca bu makalelerin bir kısmı, hakem kontro¬lünden geçmek suretiyle Rekabet Dergisi\\\\\\\′nin muhtelif sayılarında da yer almaktadır. Bu, konferans kitabının bilimsel değerini arttırmakta ve kitabı konuyla ilgili değerli bir kaynak haline getirmektedir.
Kitabın muhtevasından bahsetmek gerekirse, kitap, konferans düzeni içerisinde, tebliğ sahiplerinin makalelerine ve oturum başkanı ve yorum¬cuların katkılarına yer vermektedir. İlk oturum, Kanun\\\\\\\′un 6. maddesine genel bakışı konu almaktadır. Bu oturumda üç tebliğ sunulmuştur ve tümü kitapta yer almaktadır. İlki, aynı zamanda bu kitabın editörü olan İstan¬bul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem Sanlı tarafından kaleme alman: \\\\\\\"Rekabet Kurulunun RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesine İlişkin Yaptırım Politikası Hakkında Değerlendirme\\\\\\\" başlığını taşımaktadır. Yazar bu makalesinde, ampirik bir çalışma ile Rekabet Ku¬rulu kararları (205 karar) tahtında, 6. maddeye dair yaptırım politikasına dair bir resim çekmeye çalışmıştır. Makale, soruşturma politikası ve idari para cezalan başlıklı iki kısımdan oluşmaktadır. Soruşturma politikası başlığı altında, 6. maddenin uygulanmasına dair usule ve esasa ilişkin çeşitli konular incelenmiştir. Kararların, Kanun\\\\\\\′daki hangi inceleme saf¬hasında verildiği, bunların dağılım yüzdeleri, ihlal kararlarının oranı, ihlal tipleri, süreler, hangi sektörlerde en sık inceleme yapıldığı, incelemelerin nasıl başladığı, teşebbüslerin piyasa payları, hakkında inceleme yapılan teşebbüslerin ne kadarının kamu tarafından kontrol edildiği ve en fazla incelemeye muhatap teşebbüslerin kimler olduğu gibi konular bu başlık altında yer almaktadır. İdari para cezaları başlığı altında ise, Kurul\\\\\\\′un 6. maddenin ihlali nedeniyle verdiği idari para cezaları incelenmiş ve özellikle Ceza Yönetmeliğinin uygulanması durumunda bu cezaların ağırlığında bir farkın oluşup oluşmayacağı araştırılmıştır. Bu çalışma, 6. maddenin tatbiki hakkında önemli veriler içermekte ve bu açıdan, hakim durumun kötüye kullanılması hakkında yapılacak çalışmalar için değerli bir kaynak vasfını taşımaktadır.
İlk oturumun ikinci makalesi, East Anglia Üniversitesi Hukuk Fa¬kültesi öğretim üyesi Dr. Pınar Akman tarafından kaleme alınan: \\\\\\\"AB Komisyonunun 102. Madde Kılavuzu Işığında Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Reformuna îlişkin Eleştiriler ve Ö«en/er\\\\\\\"başlığım taşımakta¬dır. Rekabet hukukunda ve özellikle hakim durumun kötüye kullanılması konusunda uluslararası literatüre katkı yapmış eserleri bulunan Yazar, ma¬kalesinde, 102. madde Kılavuzu na giden süreci, Kılavuzun kapsamını ve dışlayıcı uygulamalara ilişkin getirdiği ana ilkeleri, eleştirel bir bakış açısı ile ele almaktadır. Bu eleştiriler çerçevesinde Kılavuz\\\\\\\′un Türk hukuku açısından olası yansımaları ve Rekabet Kurumunun bir Kılavuz hazırla¬masının hangi şartlar altında isabetli olacağı tartışılmaktadır. AB hukuku¬nun, Türk hukuku açısından konumu dikkate alındığmda,RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesi bağlamında yapılacak tartışmalar açısından,makalede yer alan bilgiler son derece önemlidir.
İlk oturumun son makalesi ise Akdeniz Üniversitesi İİBR öğretim üyesi Doç. Dr. Ayşe OdmanBoztosun tarafından kaleme alınan, \\\\\\\"Tek Taraflı Firma Davranışlarına Nasıl Yaklaşalım?\\\\\\\" başlıklı makaledir. Ya¬rışmada dereceye giren bu makale aynı zamanda Rekabet Dergisi\\\\\\\′nde de yayınlanmıştır4. Yazar bu makalesinde,RKHK\\\\\\\′nun 6. maddesinin, Kanun\\\\\\\′un amacını gözetmeyecek şekilde, yanlış kaleme alındığını ileri sürmekte, doğrudan tüketici refahını gözeten, kanunilik ilkesine uygun, ekonomik etkinliği dikkate alan yeni bir 6. madde önerisi yapmaktadır. Yazar, 6. maddenin, muhtelif hukuki sorunlar içerdiğini ve bu sorunların belirsizliğe yol açtığını belirtmekte ve bunların yorum yoluyla da aşıla¬mayacağını ileri sürmektedir. Getirilen öneriye göre, 6. madde tek yanlı davranışlara odaklanmalı (birlikte hakimliğe yer verilmemeli), doğal ve yasal tekeller için ayrı hukuki düzenleme olmalı, yasaklama öncesinde hukuk güvenliğini sağlamak adına hakim durumun ölçütleri hukuken bağlayıcı olarak şekilde belirlenmeli ve kötüye kullanma analizinden bağımsız olarak hakim durum tespiti yapılmalıdır. Yeni 6. madde salt hukuki jargondan kurtularak teknik bir ifade içermeli, doğrudan tüketici refahına zarar veren davranışları kapsamalı ve verimliliği baz almalıdır. Yazarın yaptığı yeni 6. madde önerisi, özellikle Kanun\\\\\\\′da yapılması düşü¬nülen değişiklikler bağlamında tartışmalara yol açacaktır.
Sömürücü Uygulamalar başlığını taşıyan ikinci oturumda, konuya ilişkin iki tebliğ sunulmuştur. Bu tebliğlerden, rekabet uzmanı Çiğdem Ünal tarafından kaleme alınan \\\\\\\"Rekabet Hukukunda Tek Taraflı Sömü¬rücü Davranışlar\\\\\\\" başlıklı makale kitapta yer almaktadır. Aynı zamanda Rekabet Dergisi\\\\\\\′nde yayınlanan5 bu makalede yazar, sömürücü kötüye kullanma olarak adlandırılan davranışlara rekabet hukuku kuralları ile müdahale edilmesinin uygun olup olmadığını ve eğer uygun görülüyor¬sa, bunun şartlarını tartışmaktadır. Öncelikle ABD antitröst hukuku ve Avrupa Birliği hukukundaki farklı yaklaşımları ve bunların nedenlerini ele alan yazar, akabinde sömürücü kötüye kullanma tiplerini (uygulanan standartlar ile birlikte) ele almış ve son olarak da Rekabet Kurulu karar¬lan çerçevesinde Türk hukukundaki durumu incelemiştir. Temel olarak aşırı fiyatlama tahtında yapılan değerlendirmelerde yazar, bu kötüye kul¬lanma tipinin (piyasa şartlan ile ilgili) istisnai hallerde rekabet hukuku müdahalesine tabi olması gerektiğini belirtmekte ve rekabet otoritelerinin davranışsal yaptırım uygulamak yerine, piyasa yapısına odaklanması gerektiğini belirtmektedir. Makale, sömürücü kötüye kullanma tiplerini mukayeseli hukuku da dikkate alarak bir bütün olarak ele alması ve nor¬matif önermeler içermesi itibarıyla konuyla ilgili önemli bir kaynaktır.
Konferansın öğleden sonra oturumu dışlayıcı uygulamalara ayrıl¬mıştır. Üçüncü oturum \\\\\\\"Dışlayıcı Uygulamalar I\\\\\\\" başlığım taşımaktadır ve bu oturumda üç tebliğ sunulmuştur. İlk makale, Av. Ece Fatma Aslan tarafından kaleme alman: \\\\\\\"Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Hukukunda Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Doktrininde Fiyat Ayrımcılığı Ey¬lemlerinin Sınıflandırılması Sorunu\\\\\\\" başlıklı makaledir6. Yazar, ayrımcılık yasağının tatbikinde bir sorun olduğu önermesinden yola çıkarak, bu sorunun çözümüne bir katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yazara göre so¬run, birbirinden farklı etkileri olan ayrımcı davranışlara, farklı standartlar uygulanması gerekirken, aynı hukuki analizin tatbik edilmesidir. Bu ise, aslında refahı arttırabilecek eylemlerin yasaklanmasına neden olmaktadır. Makalede ayrımcılık tanımlandıktan sonra, bu eylemin yasaklanmasının temel gerekçeleri irdelenmiş ve çeşitli ayrımcılık türleri hakkında Avrupa Birliği makamlarının içtihatları incelenmiştir. Yazara göre ABİHA\\\\\\\′mn 102/c maddesi, düşük ispat standardı nedeniyle sadece sömürücü vasıf¬taki ayrımcı eylemlere uygulanmalıdır. Benzer bir sorunun, Türk rekabet hukukunda da bulunduğu dile getirilmekte ve fakat RKHK\\\\\\\′nun 6/2.b maddesinin farklı lafzı nedeniyle daha sınırlı hallere uygulanması gerek¬tiği belirtilmektedir.
İkinci makale rekabet uzmanı Remzi Özge Arıtürk tarafından kaleme alman: \\\\\\\"İndirim Sistemleri\\\\\\\" başlığını taşımaktadır7. Makalenin temel aldığı sorun, rekabetçi indirimler (competition on the merits) ile anti-rekabetçi indirim sistemlerinin birbirinden ayrılmasına imkan veren bir hukuka aykırılık testinin bulunmamasıdır. Bu soruna ilişkin olarak, mukayeseli hukuk verilerinden hareketle, etki temelli, iktisadi açıdan rasyonel bir hukuki testinin bulunması, makalenin konusunu oluşturmaktadır. Yazar indirim sistemini kavramsal olarak tanımladıktan sonra, ABD antitröst hukuku ve AB rekabet hukukunda, indirim sistemleri konusunda ortaya atılan muhtelif testleri incelemiş ve bunların mukayesesine yer vermiştir. Farklı yaklaşımlar ve bu yaklaşımların altında yatan politika tercihlerine dair analizler, Türk hukukunda indirim uygulamalarının nasıl ele alınması gerektiği konusunda yol gösterici olacaktır.
Bu oturumun son tebliğ, \\\\\\\"Hakim Durumun Kötüye Kullanılmasının Sonucu Olarak Zorunlu Lisanslama: Değerlendirme Kriterleri ve Uygula¬nan Standartlar\\\\\\\" başlığını taşımaktadır8. Rekabet uzmanları Ali Anöz ve Özgür Can Özbek tarafından kaleme alınan makalede, Türk hukukunda zorunlu lisanslamanm reddi davalarında belirli bir kriterin uygulanıp uygulanmadığı ve eğer uygulanıyorsa, standartların açık ve net olup olmadığı sorularına yanıt aranmaktadır. Mal vermenin reddedilmesinin fikri mülkiyet hukukundaki özel bir görünümü olan bu kötüye kullanma hali, teknoloji piyasalarının gelişmesi (ve Microsoft davası) ile birlikte son derece önemli hale gelmiştir. Fikri mülkiyet hukuku ve rekabet huku¬ku arasındaki ilişkiyi ele alarak soruna eğilen yazarlar, Türk hukukunda (konu özelinde karar olmamasından ötürü) mal vermenin reddi başlığı altında zikredilen kararlan incelemişler ve yeknesak ve tutarlı standartla¬rın bulunmadığı tespitini yapmışlardır. Akabinde AB hukukunda zorunlu lisanslama davalarını ele almışlar ve bu hukuk uygulaması açısından da benzer bir sonuca varmışlardır. Makalede son olarak Kılavuz\\\\\\\′un konuya ilişkin yaklaşımı değerlendirilmiş ve Kılavuz\\\\\\\′un da, ilerleme sağlamakla birlikte, tam ihtiyaca cevap vermediği tespiti yapılmıştır.
\\\\\\\"Dışlayıcı Uygulamalar II\\\\\\\" başlıklı son oturumda iki tebliğ sunul¬muştur. İlki, rekabet uzmanı Barış Ekdi tarafından hazırlanan \\\\\\\"Ürün Bağlama ve Paket Satışlar Yoluyla Hakim Durumun Kötüye Kullanılması\\\\\\\" başlıklı çalışmadır9. Çalışmanın yanıtlamaya çalıştığı temel problematik, ürün bağlama uygulamalarının hangi şartlar altında kötüye kullanma
kapsamında değerlendirildiğinin belirlenmesidir. Yazar bu sorunu, mu¬kayeseli hukuk ve iktisat bilimi verilerinden yararlanarak ele almakta ve Türk hukukundaki uygulamayı da değerlendirmektedir. Çalışmanın var¬dığı önemli sonuçlardan biri, kararlarda farklı bazı koşullar aranmış olsa bile, varılan sonuçlar itibarıyla Rekabet Kurulu\\\\\\\′nun bu konuda verdiği kararların genel olarak tutarlı bulunmasıdır.
Av. Gönenç Gürkaynak tarafından sunulan \\\\\\\"Microsoft Davası Ek¬seninde înnovasyon Pazarlarında Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Teorisinin Yeri ve Etkisi Konusundaki Düşünceler\\\\\\\" başlıklı tebliğ, konferan¬sın son tebliğidir. Tebliğ, makaleye dönüştürülürken, Av. M. Hakan Öz-gökçen ve Av. Oznur İnanılır da katkıda bulunmuşlardır. Aynı zamanda Microsoft davasında vekillik görevi bulunan Gürkaynak, konuya ilişkin tecrübesini,geniş rekabet hukuku bilgisiyle birleştirerek, rekabet hukuku¬nun bu en uzun ve karmaşık davası tahtında rekabet hukukunun innovas-yon piyasalarında nasıl uygulanması gerektiğine dair bir değerlendirme sunmaktadır. Öncelikle innovasyon piyasalarının genel özelliklerini (ve farklarını) ele alan yazarlar, Microsoft davasının Atlantik Okyanusu\\\\\\\′nun her iki yakasındaki gelişimini, mahkeme kararlarını ve uygulanan tedbir¬leri ele alarak; farklı yaklaşımlara dair aydınlatıcı çözümlemeler yapmak¬tadırlar. Özellikle AB Komisyonu kararına dair getirilen eleştiriler ve zo¬runlu lisanslama açısından öngörülen test hakkındaki yaklaşım, rekabet hukukunun bu piyasalarda nasıl tatbik edilmesi gerektiği konusunda yol göstericidir.
Görüldüğü üzere kitapta yer alan makaleler, hakim durumun kötü¬ye kullanılmasına dair en temel (ve tartışmalı) davranış tiplerini çeşitli boyutları ile ele almaktadır. Kitaba makaleleri ile katkıda bulunan yazar¬lar, sorunu salt Türk hukuku perspektifinden değil, mukayeseli hukuku dikkate alarak ele almışlar ve konunun disiplinler arası (ekonomi-hukuk) boyutunu ihmal etmemişlerdir. Bunun sonucunda ise, bilimsel açıdan son derece zengin, sorunu çözmeye yönelen ve normatif önermeler içe¬ren makaleler bütünü ortaya çıkmıştır. Bu özellikleri itibarıyla Rekabet Hukuku ve Politikası Uygulama ve Araştırma Merkezi\\\\\\\′nin katkılarıyla yayına hazırlanan bu kitabın hakim durumun kötüye kullanılması konu¬sunda en kapsamlı ve güncel başvuru kaynağı olacağını umuyoruz.
Tabiatıyla bu kitap, çok sayıda kişinin katkı ve emeği ile yayınlanmış¬tır. Evvela konferansa tebliğ sahibi olarak katılan ve makalelerini ulaştıran tüm yazarlara, oturum başkanı ve yorumculara değerli emekleri ve katkı¬ları için müteşekkirim. Bu bağlamda tebliğlerin makalelere dönüşümünü sağlayarak beni önemli bir yükten kurtaran Rekabet Dergisi ekibine ve bilhassa rekabet uzmanı Gökşin Kekevi\\\\\\\′ ye teşekkür ederim. Konferansın düzenlenmesi ve kitabın basımı hususunda şahsıma ve Rekabet Hukuku ve Politikası Uygulama ve Araştırma Merkezi\\\\\\\′ne her türlü desteği sağla¬yan İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi dekanı Prof. Dr. Turgut Tarhanlı\\\\\\\′ya, gösterdiği işbirliği, ilgi ve anlayış için Rekabet Kurumu baş¬kanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı\\\\\\\′ya ve başkan yardımcısı Sayın Erkan Yardımcıya teşekkürlerimi sunarım. Konferans öncesi ve sonrasında yar¬dımcı olan araştırma görevlisi Ece Baş\\\\\\\′a, lisans programı öğrencilerimiz Pelin Erkut, Fatma Canbay ve Zeynep Akar\\\\\\\′a, kitabın basımı öncesinde, makaleleri benimle birlikte gözden geçiren Rekabet Hukuku ve Politika¬sı Uygulama ve Araştırma Merkezi uzmanı Esra Ünal\\\\\\\′a ve kitabın basım sürecinde ki emeği için Erol Öz\\\\\\\′e ve On İki Levha çalışanlarına teşekkür ederim.
Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem Sanlı
Akatlar/İstanbul 2011
İÇİNDEKİLER :
SUNUŞ....................................................................................................................... v
İÇİNDEKİLER......................................................................................................xv
AÇILIŞ KONUŞMALARI
Prof. Dr. Turgut Tarhanlı.......................................................................................3
Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı................................................................................7
İLK OTURUM
HÃKİM DURUMDAKİ TEŞEBBÜSLERİN
TEK TARAFLI DAVRANIŞLARINA GENEL
BAKIŞ
Rekabet Kurulunun Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun
6. Maddesine İlişkin Yaptırım Politikası Hakkında Değerlendirme
Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem SANLI...............................................................15
AB Komisyonu 102. Madde Kılavuzu Işığında Hâkim Durumun
Kötüye Kullanılması Reformuna Dair Eleştiriler ve Öneriler
Dr. Pınar AKMAN........................................................................................ 69
Tek Yanlı Davranışlara Nasıl Yaklaşalım?
Doç. Dr. N. Ayşe ODMAN BOZTOSUN................................................91
İKİNCİ OTURUM
SÖMÜRÜCÜ UYGULAMALAR
Rekabet Hukukunda Tek Taraflı Sömürücü Davranışlar
Çiğdem ÜNAL............................................................................................. 153
Soru-Cevap Bölümü............................................................................................217
ÜÇÜNCÜ OTURUM
DIŞLAYICI UYGULAMALAR I
Türk Rekabet Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Doktrininde Ayrımcılık Eylemlerinin Sınıflandırılması Sorunu
Av. Ece ASLAN............................................................................................. 229
İndirim Sistemleri: AB ve ABD Uygulamaları Işığında
Test Önerileri ve AB Uygulamasındaki Son Gelişmeler
Remzi Özge ARITÜRK.............................................................................309
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasının Sonucu Olarak Zorunlu
Lisanslama: Değerlendirme Kriterleri ve Uygulanan Standartlar
Ali ARIÖZ - Özgür Can ÖZBEK............................................................. 371
Yorumlar
Dr. Pınar Akman.......................................................................................... 423
Ali Ilıcak......................................................................................................... 431
DÖRDÜNCÜ OTURUM
DIŞLAYICI UYGULAMALAR II
Ürün Bağlama ve Paket Satışlar Yoluyla
Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Barış EKDİ.....................................................................................................443
Microsoft Davası Ekseninde, İnovasyon
Pazarlarında Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması
Teorisinin Yeri ve Etkileri Üzerine Düşünceler
Av. Gönenç GÜRKAYNAK - Av. M. Hakan ÖZGÖKÇEN -
Av. Öznur İNANILIR.................................................................................507
Yorumlar
İzak Atiyas...................................................................................................... 581
Dr. Pınar Artıran.......................................................................................... 589
Soru-Cevap Bölümü........................................................................................... 595
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı