HASTA ve HEKÄ°M HUKUKU
HASTA ve HEKÄ°M HUKUKU
Ali TÃœRKMEN
2. BASKIYA ÖNSÖZ
Alanında çıkan yayın azlığı sebebiyle olmalı ki, kitabımızın ilk baskısı kısa sürede tükendi.
Mevzuat değişikliklerinin tevali etmesi nedeniyle ikinci baskıyı yayınlamamız ise gecikmeli oldu.
Kitap, yeniden ve titiz bir ÅŸekilde gözden geçirildi.
1 Temmuz 2012'de yürürlüÄŸe giren 6098 sayılı yeni Borçlar Yasası ile 1 Ekim 2011'de yürürlüÄŸe giren 6100 sayılı yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu baÅŸta olmak üzere bazı mevzuat deÄŸiÅŸiklikleri kitaptaki ilgili konulara iÅŸlendi.
Keza, 663 Sayılı SaÄŸlık Bakanlığı ve BaÄŸlı KuruluÅŸlarının TeÅŸkilat Ve Görevleri Hakkında KHK'nn saÄŸlık sistemimize getirdiÄŸi yenilikler de açıklamalı olarak kitaba dercedildi.
Ayrıca, 22.06.2013 tarihinde yürürlüÄŸe girmiÅŸ bulunan 6325 sayılı "Hukuk UyuÅŸmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu"nun özel hukuk çekiÅŸmelerinin çözümlenmesine yönelik yeni düzenlemelerine de kitapta yer verilmiÅŸtir.
Hukuk ve Tıp Fakülteleriyle SaÄŸlık Yüksek Okulları'nda okutulmaya baÅŸlanan Tıp Hukuku ve SaÄŸlık Hukuku Dersleri müfredatı da göz önünde tutulmuÅŸtur.
Yrd. Doç. Dr. Ali Türkmen
Ä°ÇÄ°NDEKÄ°LER
HÄ°POKRAT YEMÄ°NÄ°-XXXI
I. KISIM
GENEL BÄ°LGÄ°LER
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNUN KONUSU, ÖNEMÄ° VE TARÄ°HÄ° GELİŞİMÄ°
I. -HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNUN KONUSU VE ÖNEMÄ°-3
II. -HASTA VE HEKİM HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ-6
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNUN KAYNAKLARI
I. -TARÄ°HÄ° KAYNAKLAR-17
II. -DÄ°NÄ° KAYNAKLAR-18
A. -Yahudilik’te-18
B. -Hristiyanlık’ta-18
C. -Ä°slâmlık’ta-19
III. -ULUSLARARASI KAYNAKLAR-21
A. -1215 Tarihli Büyük Özgürlük Fermanı (Magna Carta)-21
B. -1689 Tarihli İngiliz Yurttaşlık Hakları Bildirgesi-21
C. -1776 Tarihli Virginia İnsan Hakları Bildirisi-21
D. -1948 Tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi-22
E. -1966 Tarihli BirleÅŸmiÅŸ Milletler KiÅŸisel ve Sosyal Haklar Uluslararası SözleÅŸmesi-22
F. -1976 Tarihli BirleÅŸmiÅŸ Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası SözleÅŸmesi-22
G. -1950 Tarihli Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi-23
H. -1952 Tarihli Sosyal GüvenliÄŸin Asgari Normlarına Ä°liÅŸkin 102 Sayılı SözleÅŸme-23
I. -Avrupa BirliÄŸi Temel Haklar Bildirisi-23
J. -1965 Tarihli Avrupa Sosyal Şartı-23
K. -962 Tarihli VatandaÅŸlarla VatandaÅŸ Olmayan Kimselere Sosyal Güvenlik Konusunda EÅŸit Ä°ÅŸlem Yapılması Hakkında SözleÅŸme-23
L. -1972 Tarihli Avrupa Sosyal Güvenlik SözleÅŸmesi-24
M. -2000 Tarihli Avrupa Birliği Temel Hakları Bildirisi-24
IV. -TÜRKÄ°YE ULUSAL MEVZUAT KAYNAKLARI-24
A. -Türkiye Cumhuriyeti Anayasası-24
B. -Genel ve Temel Yasalar-25
1. -Türk Medeni Kanunu-25
2. -Türk Borçlar Kanunu-25
3. -Türk Ceza Kanunu-26
4. -Hukuk Muhakemeleri Kanunu-28
5. -Ä°dari Yargılama Usûlu Kanunu-29
6. -Ceza Muhakemesi Kanunu-29
C. -Özel Yasalar-30
D. -Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK)-32
E. -Nizamnâmeler-32
F. -Yönetmelikler-33
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HASTALIK - TANI - TEDAVÄ° - TIBBÄ° MÜDAHALE
I. -HASTALIK-35
II. -TANI / TEÅžHÄ°S-36
III. -HEKÄ°M / TABÄ°P / DOKTOR KAVRAMLARI-36
A. -Tanımlar-36
B. -Hekimlik Yapabilme Koşulları-37
1. -Türk Vatandaşı Olmak-37
2. -Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Bulunmak-38
3. -Tabip Odasına Kayıtlı Bulunmak-38
4. -Hekimlik MesleÄŸine Engel Hali Olmamak-39
IV. -TIBBÄ° TEDAVÄ°-39
V. -TIBBÄ° MÜDAHALE-40
A. -KAVRAM-40
B. -TIBBÄ° MÜDAHALENÄ°N UNSURLARI-40
1. -Tıbbi Müdahale, Yetkili Bir Hekim Tarafından Yapılmalıdır-40
2. -Tıbbi Müdahale, Tedavi Amacına Yönelik Olmalıdır-40
C. -Tıbbi Müdahalelerin Gruplandırılması-41
1. -Geleneksellik ve Yenilik Yönleriyle Tıbbi Müdahaleler-41
a. -Geleneksel Tıbbi Müdahaleler-41
b. -Yeni Usullerle Yapılan Tıbbi Müdahaleler-41
2. -Ä°cra EdiliÅŸ Biçimine Göre Tıbbi Müdahaleler-41
a. -Bedensel BütünlüÄŸü Etkileyici Müdahaleler-41
aa. -Organ Aktarma Nitelikli Müdahaleler-42
bb. -CinselliÄŸe Ä°liÅŸkin Müdahalele-42
aaa. -Kısırlaştırma-43
bbb. -Hadımlaştırma-43
ccc. -Gebeliği Sonlandırma-43
ddd. -Cinsiyeti DeÄŸiÅŸtirme-44
cc. -Estetik Amaçlı Müdahaleler-45
b. -Bedensel BütünlüÄŸü Etkilemeyen Müdahaleler-45
aa. -TeÅŸhis ve Tedavi Sonrası Tıbbî Kontrol Faaliyetleri-45
bb. -Psikolojik Tedavi Faaliyetleri-45
cc. -Ä°laçla Tedavi Faaliyetleri-45
dd. -Sun’î Dölleme Faaliyetleri-46
aaa. -Homolog Dölleme-46
bbb. -Heterolog Dölleme-46
ee. -Embriyo Aktarma Faaliyetleri-47
aaa. -Birinci Åžekil-47
bbb. -Ä°kinci Åžekil-48
ccc. -Üçüncü Åžekil-48
ddd. -Dördüncü Åžekil-48
ff. -Protez Takma Faaliyetleri-48
c. -Ä°cra EdiliÅŸ Yerine Göre Tıbbi Müdahaleler-48
d. -Bağımsız Çalışan Hekim Tarafından Özel ve Bağımsız Hekimlik Bürolarında Yapılan Tıbbi Müdahaleler-49
e. -Hastanelerde Yapılan Tıbbi Müdahaleler-49
aa. -Özel Hastanelerde Yapılan Tıbbi Müdahaleler-49
bb. -Kamu Hastanelerinde Yapılan Tıbbi Tedaviler-49
II. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M ARASINDAKÄ° HUKUKSAL Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER Ä°LE KARÅžILIKLI HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
HUKUKÄ° Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER VE TÜRLERÄ°
I. -GENEL OLARAK-53
II. -Ä°LÄ°ÅžKÄ°NÄ°N TÜRLERÄ°-53
A. -HASTA Ä°LE BAÄžIMSIZ ÇALIÅžAN HEKÄ°M ARASINDAKÄ° HUKUKSAL Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER-54
1. -SözleÅŸme Ä°liÅŸkisi-54
2. -Vekâletsiz Ä°ÅŸ Görme Ä°liÅŸkisi-55
3. -Haksız Fiil İlişkisi-56
B. -HASTA Ä°LE ÖZEL HASTANE ARASINDAKÄ° HUKUKSAL Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER-57
1. -SözleÅŸme Ä°liÅŸkisi-57
2. -Vekâletsiz Ä°ÅŸ Görme Ä°liÅŸkisi-58
3. -Haksız Fiil İlişkisi-58
C. -HASTA Ä°LE KAMU HASTANESÄ° ARASINDAKÄ° HUKUKSAL Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER-59
1. -Hasta İle Kamu Hastanesi Arasında -Kamu Hukuku İlişkisi-59
2. -Hasta İle Kamu Hastanesi Hekimi Arasında -Kişisel Kusura Dayalı- Haksız Fiil İlişkisi-60
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNDA KARÅžILIKLI HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
I. -KARÅžILIKLI HAKLAR-63
A. -HASTANIN HAKLARI-63
1. -Hastanın Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı-65
2. -Hastanın Sağlık Hizmetleri Konusunda Bilgi İsteme Hakkı-65
3. -Hastanın SaÄŸlık KuruluÅŸunu Seçme Ve DeÄŸiÅŸtirebilme Hakkı-66
4. -Hastanın SaÄŸlık Personelini Tanıma, Seçme ve DeÄŸiÅŸtirme Hakkı-66
5. -Hastanın Öncelik Sırasının Belirlenmesini Ä°stemek Hakkı-66
6. -Hastanın Tıbbi Gereklere Uygun Tanı, Tedavi ve Bakım Hakkı-66
7. -Hastanın Bilgi Verilmesini Yasaklama Hakkı-67
8. -Hastanın İzni Olmaksızın Tıbbi Operasyona Tabi Tutulmama Hakkı-67
9. -Hastanın Tıbbi Tedaviyi Reddetme ve Durdurma Hakkı-67
10. -Tıbbi Zorunluluklar Dışında Müdahale Yasağı-68
11. -Ötenazi Yasağı-68
12. -Hastanın Tıbbi Özen Gösterilmesini Ä°steme Hakkı-68
13. -Hastanın Mahremiyete Saygı Gösterilmesini Ä°steme Hakkı-68
14. -Hastanın Tanı ve Tedavi Bilgilerinin Gizli Tutulmasını İsteme Hakkı-69
15. -Hastanın Kayıtları İnceleme Hakkı-69
16. -Hastanın Kayıtlarının Düzeltilmesini Ä°steme Hakkı-69
17. -Hastanın Kendisine İlişkin Olarak Genel Bilgi İsteme Hakkı-69
18. -Hastanın Tıbbi Müdahalede Rızasının ve Ä°znini Alınmasını Talep Hakkı-70
19. -Hastanın Alışılmış Olmayan Tedavi Usullerinin Uygulanması Konusunda Bilgilendirilmesi Hakkı-71
20. -Hastanın Tıbbî AraÅŸtırmalarda Aydınlatılmayı Ä°steme Hakkı-71
21. -Hastanın GüvenliÄŸinin SaÄŸlanmasını Talep Hakkı-72
22. -Hastanın Refakatçi Bulundurma Hakkı-72
23. -Hastanın Sağlık Hizmetinin Sağlık Kurum Ve Kuruluşu Dışında da Verilmesini İsteme Hakkı-72
24. -Hastanın Ä°nsânî DeÄŸerlere Saygı Gösterilmesini Ä°steme Hakkı-72
25. -Hastanın Dinî Vecibeleri Yerine Getirebilme Ve Dinî Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı-72
26. -Hastanın Müracaat, Åžikayet ve Dava Hakkı-73
B. -HEKÄ°MÄ°N HAKLARI-73
1. -Hekimin Temiz ve SaÄŸlıklı ve ÇaÄŸdaÅŸ KoÅŸullara Uygun Ortamda Çalışma Hakkı-73
2. -Hekimin Bilimsel Gelişmeleri İzleme Hakkı-74
3. -Hekimin EkiminHekmm Hekimlerarası Saygı ve Güvene Önem Verilmesini Talep Hakkı-74
4. -Hekimin Hastadan Saygı ve Güven Bekleme Hakkı-74
5. -Hekimin Ücret Talep Etme Hakkı-74
6. -Hekimin Gereğinden Fazla Hastaya Bakmama Hakkı-74
7. -Hekimin ÇaÄŸdaÅŸ Tıp Olanaklarından Yararlanma Hakkı-75
8. -Hekimin Hastanın Tedavisini Üstlenmeme Veya Tedaviyi Yarıda Bırakma Hakkı-75
9. -Hekimin Hastaya İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı-75
10. -Hekimin MesleÄŸini Serbestçe Uygulama Hakkı-76
11. -Hekimin Sağlığını Koruma Hakkı-76
12. -Hekimin Danışma Hakkı-76
13. -Hekimin Tıp Etiği İlkelerine Uyulmasını İsteme Hakkı-76
14. -Hekimin Mesleki Yardımlaşma ve Dayanışma İsteme Hakkı-76
II. -KARÅžILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER-77
A. -HASTANIN YÜKÜMLÜLÜKLERÄ°-77
1. -Hastanın Hekim Ya da SaÄŸlık KuruluÅŸu Ä°le Olumlu Ve Yapıcı Bir Ä°ÅŸbirliÄŸi Ä°çinde Bulunma YükümlülüÄŸü-77
2. -Hastanın Hekimin Ve SaÄŸlık KuruluÅŸunun Tavsiyelerine Uyma YükümlülüÄŸü-77
3. -Hastanın Gerekli Bilgi Ve Belgeleri Verme YükümlülüÄŸü-78
4. -Hastanın Ücret Ödeme YükümlülüÄŸü-78
5. -Hastanın DiÄŸer Hastaların Ve Hasta Yakınlarının Haklarına Saygı Gösterme YükümlülüÄŸü-78
6. -Hastanın Hak Ve Ödevlerinin Bilincinde Olması Ve Bunlara Sahip Çıkması YükümlülüÄŸü-78
B. -HEKÄ°MÄ°N YÜKÜMLÜLÜKLERÄ°-79
1. -Hekimin KiÅŸisel Ä°fa Ve Edim YükümlülüÄŸü-79
2. -Hekimin Öykü (=Anamnez) Alma YükümlülüÄŸü-80
3. -Hekimin Hastayı Muayene Etme YükümlülüÄŸü-80
4. -Hekimin Hastaya TeÅŸhis Koyma YükümlülüÄŸü-81
5. -Hekimin Hastayı Tedavi Etme YükümlülüÄŸü-82
6. -Hekimin Hastaya Reçete Yazma YükümlülüÄŸü-83
7. -Hekimin Hastasıyla Ä°lgili Sırları Ä°fÅŸa Etmeme YükümlülüÄŸü-83
8. -Hekimin Tedavide Tıbbî Teknik Kullanma YükümlülüÄŸü-84
9. -Hekimin GerektiÄŸinde Tedaviyi Durdurma YükümlülüÄŸü-84
10. -Hekimin Tedaviyle Ä°lgili Kayıt Tutma YükümlülüÄŸü-85
11. -Hekimin Hastasının Rızasını Alma YükümlülüÄŸü-85
12. -Hekimin Hastayı Aydınlatma YükümlülüÄŸü-86
13. -Hekimin Organizasyon Yapma YükümlülüÄŸü-87
14. -Hekimin Tedavi Sonrası Hastayı Kontrol YükümlülüÄŸü-87
15. -Hekimin Tedavide Özen Ve Ä°htimam Göstermesi YükümlülüÄŸü-87
III. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNDAN DOÄžAN SORUMLULUKLAR
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
HEKÄ°MLERÄ°N CEZAÄ° SORUMLULUKLARI
I. -GENEL OLARAK-91
II. -HEKÄ°MLERÄ°N KASITLI EYLEMLERÄ°NDEN DOÄžAN CEZAÄ° SORUMLULUKLARI-94
A. -Kast Kavramı-94
B. -MEMUR STATÜSÜNDE OLAN HEKÄ°MLERÄ°N Ä°ÅžLEYEBÄ°LECEKLERÄ° KASITLI SUÇLAR-94
1. -Ä°rtikap Suçu-95
2. -RüÅŸvet Suçu-95
3. -Zimmet Suçu-96
4. -Görevi Kötüye Kullanma Suçu-96
5. -Görevi Ä°hmal Suçu-96
C. -ALELUMÛM BÜTÜN HEKÄ°MLERÄ°N KİŞİLER ALEYHÄ°NE Ä°ÅžLEYEBÄ°LECEKLERÄ° SUÇLAR-97
1. -Kasten Adam Öldürme Suçu-97
2. -Kasten Yaralama Suçu-97
3. -Meslek Sırrını Açıklama Suçu-98
4. -Hekimin Ä°hbar (=Bildirim) YükümlülüÄŸünü Yerine Getirmemesi Suçu-101
5. -Hekimin GerçeÄŸe Aykırı BilirkiÅŸilik veya Tercümanlık Yapması Suçu-102
6. -Hekimin Organ Ve Doku Ticareti Yapma Suçu-102
7. -Hekimin Ä°nsan Bedeni Üzerinde Deney Yapma Suçu-104
a. -Ä°nsan Üzerinde Deneyin KoÅŸulları-104
b. -Hasta Olan Ä°nsan Üzerinde Denemenin KoÅŸulları-105
8. -Hekimin Çocuk DüÅŸürtme Suçu-106
9. -Hekimin KısırlaÅŸtırma ve HadımlaÅŸtırma Yapma Suçu-106
10. -Hekimin Yasaya Aykırı Olarak Genital Muayene Yapma Suçu-107
11. -Hekimin ÇocuÄŸun Nesebini DeÄŸiÅŸtirmesi Suçu-109
12. -Hekimin Cinsel Saldırıda Bulunma Suçu-109
13. -Hekimin Cinsel Ä°stismar Veya Cinsel Tacizde Bulunma Suçu-109
14. -Hekimin Resmi Belgede Sahtecilik Suçunu Ä°ÅŸlemesi-110
15. -Hekimin Resmi Belgeyi Bozmak, Yok Etmek Ya da Gizlemek Suçunu Ä°ÅŸlemesi-111
16. -Kamu Kurumu Hekiminin Ticaret Yapma Suçunu Ä°ÅŸlemesi-111
17. -Kamu Kurumu Hekiminin Kamu Görevini Terk Etme Veya Yapmama Suçunu Ä°ÅŸlemesi-111
18. -Kamu Kurumu Hekiminin Yetkili Olmadığı Bir Hizmet Ä°çin Menfaat SaÄŸlaması Suçunu Ä°ÅŸlemesi-111
19. -Kamu Kurumu Hekiminin Kamu Görevini Usulsüz Olarak Üstlenmesi Suçu-111
20. -Kamu Görevi Yapan Hekimin Denetim Görevini Yerine Getirmemesi Suçu-112
21. -Hekimin UyuÅŸturucu veya Uyarıcı Madde Ä°mal ve Ticaretini Yapması Suçu-112
22. -Hekimin UyuÅŸturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını KolaylaÅŸtırması Suçu-112
23. -Hekimin KiÅŸilerin Hayatını ve SaÄŸlığını Tehlikeye Sokacak Biçimde Ä°laç Yapması veya Satması Suçu-112
24. -Hekimin Verileri Hukuka Aykırı Olarak Vermesi veya Ele Geçirmesi Suçu-113
25. -Hekimin Ayrımcılık Suçunu Ä°ÅŸlemesi-113
III. -HEKÄ°MLERÄ°N TAKSÄ°RLÄ° EYLEMLERÄ°NDEN DOÄžAN CEZAÄ° SORUMLULUKLARI-113
A. --Taksir- Kavramı-113
B. -Hekimin Taksirinden Dolayı Sorumluluğu-116
C. -Hekimlerin Taksirli Eylemlerinden DoÄŸan Suçlar-118
1. -Hekimin Taksirle Ölüme Sebep Olma Suçunu Ä°ÅŸlemesi-118
2. -Hekimin Taksirle Yaralamaya Sebep Olma Suçunu Ä°ÅŸlemesi-118
D. -Hekimlerin Kamu Personeli Olmaları Durumunda Cezai Sorumlulukları-119
E. -Hekimlerin Disiplin Suçları Ve Cezaları-120
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
HEKÄ°MLERÄ°N VE SAÄžLIK HÄ°ZMETÄ° VEREN KURUM VE KURULUÅžLARIN HUKUKÄ° SORUMLULUKLARI
I. -GENEL OLARAK-121
II. -SERBEST ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERÄ°N HUKUKÄ° SORUMLULUKLARI-122
A. -Serbest Çalışan Hekimin SözleÅŸmesel SorumluluÄŸu-122
a. -Akit-123
b. -Akdin Ä°hlâli-123
c. -Kusur-123
d. -Zarar-123
e. -Nedensellik Bağı-124
B. -Serbest Çalışan Hekimin SözleÅŸme Dışı SorumluluÄŸu-124
C. -Serbest Çalışan Hekimin Vekaletsiz Ä°ÅŸ Görmesinden DoÄŸan SorumluluÄŸu-126
III. -ÖZEL HASTANELERDE ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERÄ°N HASTANE Ä°ÅžLETÄ°CÄ°LERÄ°YLE BÄ°RLÄ°KTE HUKUKÄ° SORUMLULUKLARI-127
A. -Özel Hastanede Çalışan Hekimle Hasta Arasındaki Hukuki Sorumluluk-128
B. -Özel Hastane Ä°le Hasta Arasındaki Hukuki Sorumluluk-129
IV. -KAMU HASTANELERÄ°NDE GÖREV YAPAN HEKÄ°MLERÄ°N VE KURUMUN HUKUKSAL SORUMLULUKLARI-132
A. -GENEL OLARAK-132
B. -KAMU HASTANESÄ° Ä°LE HASTA ARASINDAKÄ° HUKUKSAL SORUMLULUK-133
C. -KAMU HASTANESÄ°NDE GÖREV YAPAN HEKÄ°MLE HASTA ARASINDAKÄ° HUKUKSAL SORUMLULUK-137
V. -TIBBÄ° Ä°LÂÇ VE ÂLET ÜRETENLERÄ°N VE SATANLARIN HUKUKSAL SORUMLULUKLARI-142
IV. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN UYUÅžMAZLIKLARDA ÇÖZÜM YOLLARI
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
GENEL SULH YOLU
I. -GENEL OLARAK-145
II. -SULHUN HUKUKİ NİTELİĞİ-146
III. -SULHUN UYGULANMA USÛLÜ-146
IV. -SULHUN SONUÇLARI-146
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
TAHKÄ°M YOLU
I. -GENEL OLARAK-149
II. -TAHKÄ°MÄ°N UYGULAMA ALANI-149
III. -TAHKÄ°M VE HAKEMLÄ°K SÖZLEÅžMESÄ°-150
IV. -TAHKÄ°M YARGILAMASI-151
V. -TAHKÄ°M KARARLARINA KARÅžI YASA YOLLARI-152
VI. -SAÄžLIK HUKUKU UYUÅžMAZLIKLARINA KARÅžI TAHKÄ°M YOLU-152
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
UZLAÅžTIRMA PROSEDÜRÜ
I. -GENEL OLARAK-153
II. -UZLAÅžTIRMA PROSEDÜRÜNÜN TARAFLARI-153
III. -UZLAÅžMA PROSEDÜRÜNÜN Ä°ÅžLEYİŞİ-153
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ARABULUCULUK YOLU
I. -GENEL OLARAK-157
II. -ARABULUCULUK YOLUNUN Ä°ÅžLEYÄ°Åž SÜRECÄ°-158
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
YARGI YOLU
I. -GENEL OLARAK-163
II. -Ä°DARÄ° YARGI YOLU-163
III. -ADLÄ° YARGI YOLU-164
V. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN ÇEKÄ°ÅžMELER VE DAVALAR
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
SAÄžLIK HUKUKU UYGULAMALARINDAN KAYNAKLANAN ÇEKÄ°ÅžMELER
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
CEZA DAVALARI
I. -GENEL OLARAK-173
A. -Hekimin-Kasıtlı- Ä°ÅŸleyebileceÄŸi Suçlar-173
B. -Hekimin-Taksirli- iÅŸleyebileceÄŸi Suçlar-174
II. -SERBEST OLARAK YA DA ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžLARINDA ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERE KARÅžI AÇILABÄ°LECEK CEZA DAVALARI-176
III. -KAMU HASTANESÄ°NDE YA DA KAMUSAL SAÄžLIK KURULUÅžUNDA GÖREV YAPAN HEKÄ°ME KARÅžI AÇILACAK CEZA DAVALARI-177
IV. -SERBEST ÇALIÅžAN HEKÄ°MLER HAKKINDA DÄ°SÄ°PLÄ°N TAKÄ°BATI YÜRÜTÜLMESÄ°-179
V. -HEKÄ°MLERÄ°N CEZAÄ° SORUMLULUKLARI KONUSUNDA YARGITAY CEZA DAÄ°RELERÄ°NCE VERÄ°LEN KARAR ÖRNEKLERÄ°-180
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SERBEST OLARAK YA DA ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžLARINDA ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERE VE ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžLARINA KARÅžI ADLÄ° YARGIDA AÇILACAK TAZMÄ°NAT DAVALARI
I. -GENEL OLARAK-185
II. -SERBEST ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERE KARÅžI MADDÄ° MANEVÄ° TAZMÄ°NAT DAVALARI-187
III. -ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžUNDA ÇALIÅžAN HEKÄ°MLERE VE ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžUNA KARÅžI ADLÄ° YARGIDA AÇILACAK MADDÄ° MANEVÄ° TAZMÄ°NAT DAVALARI-187
IV. -HASTA TARAFINDAN YALNIZ ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžUNA KARÅžI ADLÄ° YARGIDA AÇILACAK MADDÄ° - MANEVÄ° TAZMÄ°NAT DAVALARI-188
V. -HASTA VE HEKÄ°M HUKUKU Ä°HLÂLLERÄ° SEBEBÄ°YLE ADLÄ° YARGIDA GÖRÜLEN TAZMÄ°NAT DAVALARI KONUSUNDA YARGITAY HUKUK DAÄ°RELERÄ°NCE VERÄ°LEN KARAR ÖRNEKLERÄ°-189
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KAMU HASTANELERÄ°NDE HATALI TIBBÄ° MÜDAHALE SEBEBÄ°YLE KAMU KURUMU ALEYHÄ°NE Ä°DARÄ° YARGIDA AÇILACAK TAZMÄ°NAT DAVALARI
I. -GENEL OLARAK-201
II. -HASTANIN KAMU KURUMUNA KARÅžI AÇACAÄžI TAZMÄ°NAT DAVALARI-203
III. -HASTANIN KAMU KURUMUNDA GÖREV YAPAN HEKÄ°ME KARÅžI AÇACAÄžI MADDÄ° - MANEVÄ° TAZMÄ°NAT DAVALARI-204
IV. -KAMU KURUMLARINA KARÅžI Ä°DARÄ° YARGIDA AÇILAN MADDÄ° - MANEVÄ° TAZMÄ°NAT DAVALARI KONUSUNDA DANIÅžTAY DAÄ°RELERÄ°NCE VERÄ°LEN KARAR ÖRNEKLERÄ°-206
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
ANAYASA MAHKEMESÄ°NE BÄ°REYSEL BAÅžVURU HAKKI VE KULLANIM USULÜ
I. -GENEL OLARAK-209
II. -BÄ°REYSEL BAÅžVURU HAKKI HANGÄ° Ä°DDÄ°ALARLA KULLANILABÄ°LÄ°R?-209
III. -BÄ°REYSEL BAÅžVURU HAKKINA KÄ°MLER SAHÄ°PTÄ°R-210
IV. -BÄ°REYSEL BAÅžVURUNUN USÛLÜ-210
V. --KABUL EDÄ°LEBÄ°LÄ°RLÄ°K- Ä°NCELEMESÄ°-211
VI. -ESAS HAKKINDAKÄ° Ä°NCELEME-211
VII. -NÄ°HÂÄ° KARAR-211
VIII. NİHAİ KARARIN İLGİLİLERE TEBLİĞİ-212
IX. -Ä°ÇTÄ°HAT FARKLILIKLARI-212
X. -BÄ°REYSEL BAÅžVURU HAKKININ KÖTÜYE KULLANILMASI-212
ALTINCI BÖLÜM
AVRUPA Ä°NSAN HAKLARI MAHKEMESÄ°’NE BÄ°REYSEL BAÅžVURU HAKKI VE KULLANIMI
I. -AÄ°HM HAKKINDA GENEL BÄ°LGÄ°LER-213
II. -AİHM KARARLARININ ETKİNLİĞİ-214
III. -AÄ°HM’E BAÅžVURU-214
IV. -AÄ°HM’E BÄ°REYSEL BAÅžVURUNUN ASLÎ VE USÛLÎ ÅžARTLARI-214
V. -AÄ°HM’NÄ°N UYGULADIÄžI YÖNTEM-215
VI. -AÄ°HM’NÄ°N KABUL Ä°LE SONUÇLANAN -Ä°HLÂL- KARARLARI-216
VII. -AÄ°HM’NÄ°N KESÄ°NLEÅžEN -Ä°HLAL- KARARI SONRASINDA YARGILAMANIN YENÄ°LENMESÄ°NÄ° TALEP HAKKININ KULLANIMI-216
VI. KISIM
DÄ°LEKÇE-SÖZLEÅžME/AYDINLATILMIÅž RIZA / ONAM VE TIBBÄ° FORM ÖRNEKLERÄ°
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
DÄ°LEKÇE ÖRNEKLERÄ°
I. -SERBEST ÇALIÅžAN HEKÄ°M HAKKINDA ŞİKAYET DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-222
II. -ÖZEL HASTANEDE ÇALIÅžAN HEKÄ°M HAKKINDA KİŞİSEL KUSURUYLA Ä°LGÄ°LÄ° OLARAK ŞİKÂYET DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-223
III. -KAMU HASTANESÄ°NDE GÖREVLÄ° HEKÄ°M HAKKINDA KİŞİSEL KUSURU Ä°LE Ä°LGÄ°LÄ° OLARAK VERÄ°LEBÄ°LECEK ŞİKÂYET DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-224
IV. -SERBEST ÇALIÅžAN SORUMLU HEKÄ°MÄ°N ÅžAHSINA KARÅžI ADLÄ° YARGI’DA AÇILACAK TAZMÄ°NAT DAVASI DÄ°LEKÇE ÖRNEĞİ-225
V. -ÖZEL HASTANE Ä°ÅžLETÄ°CÄ°SÄ°NE VE HEKÄ°ME KARÅžI ADLÄ° YARGI’DA AÇILACAK TAZMÄ°NAT DAVASI DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-227
VI. -HÄ°ZMET KUSURU SEBEBÄ°YLE AÇILACAK TAM YARGI DAVASI ÖNCESÄ°NDE Ä°LGÄ°LÄ° KURUMA VERÄ°LECEK YAZILI ÖNBAÅžVURU DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-229
VII. -HÄ°ZMET KUSURUNA DAYALI OLARAK Ä°DARÄ° YARGI’DA AÇILACAK TAM YARGI DAVASI DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-230
VIII. GÖREV KUSURU SEBEBÄ°YLE AÇILACAK TAM YARGI DAVASI ÖNCESÄ°NDE YAZILI ÖNBAÅžVURU DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-232
IX. -GÖREV KUSURUNA DAYALI OLARAK Ä°DARÄ° YARGI’DA AÇILACAK TAM YARGI DAVASI DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ-233
X. -UZLAÅžTIRMA PROSEDÜRÜNÜN UYGULANMASI SÜRESÄ°NÄ°N BAÅžLATILMASI HAKKINDA BAÅžVURU ÖRNEĞİ-235
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
ANAYASA MAHKEMESÄ°’NE BÄ°REYSEL BAÅžVURU DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ
I. -ANAYASA MAHKEMESÄ°’NE BÄ°REYSEL BAÅžVURU FORMU KILAVUZU-239
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AÄ°HM’E BAÅžVURU DÄ°LEKÇESÄ° ÖRNEĞİ
I. -GELÄ°R BEYANNAMESÄ° ÖRNEĞİ-251
II. -YETKÄ° BELGESÄ° ÖRNEĞİ-252
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SÖZLEÅžME - ANAMNEZ - TIBBÄ° MUVAFAKAT BELGESÄ° ÖRNEKLERÄ°
I. -TIBBÎ TEDAVÄ° SÖZLEÅžMESÄ°-254
II. -ANAMNEZ BEYANI-256
III. -RAHÄ°M TAHLÄ°YESÄ° Ä°ÇÄ°N RIZA VE Ä°ZÄ°N BELGESÄ°-257
IV. -STERÄ°LÄ°YAZSON Ä°ÇÄ°N RIZA VE MUVAFAKAT BELGESÄ°-258
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
HASTA YAZILI BEYANI - TIBBÄ° VE CERRAHÄ° MÜDAHALE Ä°ÇÄ°N AYDINLATILMIÅž RIZA VE ONAM ÖRNEKLERÄ°
I. -HASTA YAZILI BEYANI-260
II. -TIBBÄ° VE CERRAHÄ° MÜDAHALE Ä°ÇÄ°N AYDINLATILMIÅž RIZA VE ONAM FORMU -I-261
III. -AYDINLATILMIÅž ONAM FORMU - II-263
ALTINCI BÖLÜM
SAÄžLIK BAKANLIÄžINCA DÜZENLENMÄ°Åž MUHTELÄ°F FORM BELGE ÖRNEKLERÄ°
I. -TIP MERKEZÄ° RUHSATNAMESÄ°-268
II. -POLÄ°KLÄ°NÄ°K RUHSATNAMESÄ°-269
III. -ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžLARINDA BULUNDURULMASI ZORUNLU ASGARÄ° Ä°LAÇ LÄ°STESÄ°-270
IV. -ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžLARINDA BULUNDURULMASI ZORUNLU ASGARÄ° PERSONEL LÄ°STESÄ°-271
V. -CERRAHÄ° MÜDAHALE UYGULAMA BÄ°RÄ°MÄ°NDE AMELÄ°YAT YAPMA Ä°ZÄ°N BELGESÄ°-272
VI. -ÖZEL SAÄžLIK KURULUÅžU BULAÅžICI HASTALIKLAR BÄ°LDÄ°RÄ°M FİŞİ-274
VII. -SAÄžLIK BAKANLIÄžI TAÅžRA TEÅžKÄ°LAT ÅžEMASI-275
VIII. SAÄžLIK BAKANLIÄžI MERKEZ TEÅžKÄ°LATI ÅžEMASI-276
IX. -SÖZLEÅžMELÄ° PERSONEL POZÄ°SYON VE UNVAN SAYILARI-277
X. -KAMU HASTANE BÄ°RLÄ°KLERÄ° SÖZLEÅžME ÜCRET CETVELÄ°-278
VII. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKU ALANINDA UYGULANAN DÜZENLEYÄ°CÄ° TEMEL Ä°LKE YASA VE MEVZUATIN Ä°LGÄ°LÄ° MADDE HÜKÜMLERÄ°
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
ULUSLARARASI BÄ°LDÄ°RGELER
I. -Ä°NSAN HAKLARI EVRENSEL BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1948 Tarihli)-282
II. -AVRUPA HASTA HAKLARI BÄ°LDÄ°RGESÄ° (ROMA 2002)-283
III. -AVRUPA HASTA HAKLARININ GELÄ°ÅžTÄ°RÄ°LMESÄ° BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1996 Tarihli)-288
IV. -AVRUPA KONSEYÄ° Ä°NSAN HAKLARI VE BÄ°YOTIP SÖZLEÅžMESÄ° (1996 Tarihli)-293
V. -AVRUPA HASTA ÇOCUKLAR BÄ°LDÄ°RGESÄ° (2001 Tarihli)-295
VI. -BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SAKAT KİŞİLERİN HAKLARI BİLDİRGESİ (1975 Tarihli)-296
VII. -DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ TOKYO BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1975 Tarihli)-297
VIII. DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ LÄ°ZBON BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1981 Tarihli)-298
IX. -DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ VENEDÄ°K BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1983 Tarihli)-298
X. -DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ MALPRACTICE BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1992 Tarihli)-299
XI. -DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ AMSTERDAM BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1994 Tarihli)-300
XII. -DÜNYA TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ BALÄ° BÄ°LDÄ°RGESÄ° (1995 Tarihli)-301
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
ANAYASA
I. -TÜRKÄ°YE CUMHURÄ°YETÄ° ANAYASASI (1982 Tarihli)-306
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TEMEL YASALAR
I. -TÜRK MEDENÄ° KANUNU (4721 Sayılı)-310
II. -YENÄ° BORÇLAR KANUNU (6098 Sayılı)-312
III. -HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (6100 Sayılı)-320
IV. -Ä°DARÄ° YARGILAMA USULÜ KANUNU (2577 Sayılı)-333
V. -TÜRK CEZA KANUNU (5237 Sayılı)-339
VI. -CEZA MUHAKEMESİ KANUNU (5271 Sayılı)-352
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÖZEL YASALAR
I. -SAĞLIK HİZMETLERİ TEMEL KANUNU (3359 Sayılı)-358
II. -UMUMİ HIFZISSIHHA KANUNU (1593 Sayılı)-362
III. -TABABET VE ÅžUABATI SAN’ATLARININ TARZI Ä°CRASINA DAÄ°R KANUN (1219 Sayılı)-373
IV. -TÜRK TABÄ°PLERÄ° BÄ°RLİĞİ KANUNU (6023 Sayılı)-376
V. -TÜRK DÄ°Åž HEKÄ°MLERÄ° BÄ°RLİĞİ (3224 Sayılı)-378
VI. -TÜRK ECZACILARI BÄ°RLİĞİ KANUNU (6643 Sayılı)-380
VII. -ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN (6197 Sayılı)-382
VIII. -SAĞLIK HİZMETLERİNİN SOSYALLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN (224 Sayılı)-384
IX. -HUSUSİ HASTANELER KANUNU (2219 Sayılı)-386
X. -ADLİ TIP KURUMU KANUNU (2659 Sayılı)-387
XI. -KAN VE KAN ÜRÜNLERÄ° KANUNU (2857 Sayılı)-388
XII. -KALITSAL HASTALIKLARLA MÜCADELE KANUNU (3960 Sayılı)-389
XIII. -ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ HAKKINDA KANUN (2238 Sayılı)-390
XIV. -SITMA VE FRENGÄ° Ä°LAÇLARI Ä°ÇÄ°N KANUN (2767 Sayılı)-392
XV. -RADYOLOJÄ°, RADÄ°YOM VE ELEKTRÄ°KLE TEDAVÄ° VE DÄ°ÄžER FÄ°ZYOTERAPÄ° MÜESSESELERÄ° HAKKINDA KANUN (3153 Sayılı)-393
XVI. -GÖZLÜKÇÜLÜK HAKKINDA KANUN (3958 Sayılı)-394
XVII. -HEMŞİRELİK KANUNU (6228 Sayılı)-395
XVIII. AİLE HEKİMLİĞİ PİLOT UYGULAMASI HAKKINDA KANUN (5258 Sayılı)-396
XIX. -NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA KANUN (2827 Sayılı)-397
XX. - NÜFUS HÄ°ZMETLERÄ° KANUNU (5490 Sayılı)-399
XXI. -DEVLET MEMURLARI KANUNU (657 Sayılı)-400
XXII. -MEMURLAR VE DÄ°ÄžER KAMU GÖREVLÄ°LERÄ°NÄ°N YARGILANMASI HAKKINDA KANUN (4483 Sayılı)-401
XXIII. HUKUK UYUÅžMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU-406
XXIV. Ä°Åž SAÄžLIÄžI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-418
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELER
I. -ELEMAN TEMÄ°NÄ°NDE GÜÇLÜK ÇEKÄ°LEN YERLERDE SÖZLEÅžMELÄ° SAÄžLIK PERSONELÄ° ÇALIÅžTIRILMASI Ä°LE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME-446
II. -SAÄžLIK BAKANLIÄžI VE BAÄžLI KURULUÅžLARININ TEÅžKÄ°LAT VE GÖREVLERÄ° HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME-454
ALTINCI BÖLÜM
TÜZÜKLER
I. -TIBBÄ° DEONTOLOJÄ° TÜZÜÄžÜ (1960 T. ve 4/12578 Sayılı)-504
II. -TÜRK ECZACILARI DEONTOLOJÄ° TÜZÜÄžÜ (1968 Tarih ve 6/10314 Sayılı)-509
III. -RAHÄ°M TAHLÄ°YESÄ° VE STERÄ°LÄ°ZASYON HÄ°ZMETLERÄ°NÄ°N YÜRÜTÜLMESÄ° VE DENETLENMESÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N TÜZÜK (1983 Tarih ve 83/7395 Sayılı)-511
YEDÄ°NCÄ° BÖLÜM
YÖNETMELÄ°KLER
I. -HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ (1998 Tarihli)-516
II. -ACÄ°L SAÄžLIK HÄ°ZMETLERÄ° YÖNETMELİĞİ (2000 Tarihli)-527
III. -Ä°LAÇ ARAÅžTIRMALARI HAKKINDA YÖNETMELÄ°K (1993 Tarihli)-532
IV. -SAÄžLIK MESLEKLERÄ°NÄ°N UYGULANMASINDAN DOLAYI UÄžRANILAN ZARARLARIN UZLAÅžMA YOLUYLA HALLEDÄ°LMESÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N YÖNETMELÄ°K-534
V. -HUKUK UYUÅžMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU YÖNETMELİĞİ-539
VI. -Ä°ÅžYERÄ° HEKÄ°MÄ° VE DÄ°ÄžER SAÄžLIK PERSONELÄ°NÄ°N GÖREV, YETKÄ°, SORUMLULUK VE EĞİTÄ°MLERÄ° HAKKINDA YÖNETMELÄ°K-561
SEKÄ°ZÄ°NCÄ° BÖLÜM
GENELGELER
I. -ÇALIÅžAN GÜVENLİĞİNÄ°N SAÄžLANMASI HAKKINDA GENELGE-588
II. -NÖBET HÄ°ZMETLERÄ° VE ACÄ°L SAÄžLIK HÄ°ZMETLERÄ° HAKKINDA GENELGE-593
III. -ACİL SAĞLIK HİZMETLERİNDE YEŞİL ALAN UYGULAMASI HAKKINDA GENELGE-595
IV. -SAÄžLIK HÄ°ZMETLERÄ° PROTOKOLÜ HAKKINDA GENELGE-596
V. -SAÄžLIK BAKANLIÄžI-BAÄž-KUR GENEL MÜDÜRLÜÄžÜ SAÄžLIK HÄ°ZMETLERÄ° PROTOKOLÜ-596
VI. -KATILIM PAYINDAN MUAF TUTULACAK PROTEZ, ORTEZ, ARAÇ VE GEREÇLER HAKKINDA TEBLÄ°Äž-605
DOKUZUNCU BÖLÜM
TIP ETİĞİ VE MESLEK KURALLARI
I. -BÄ°RLEÅžMÄ°Åž MÄ°LLETLER GENEL KURULU’NCA KABUL EDÄ°LEN 18 ARALIK 1982 TARÄ°HLÄ° TIBBÎ ETÄ°K Ä°LKELERÄ°-612
II. -TÜRK TABÄ°PLER BÄ°RLİĞİ HEKÄ°MLÄ°K MESLEK ETİĞİ KURALLARI (1999 Tarihli)-613
VIII. KISIM
HASTA VE HEKÄ°M HUKUKU Ä°HLALLERÄ°NDEN YAZILI MEDYAYA YANSIYAN OLAY ÖRNEKLERÄ°
KAYNAKLAR-653