Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mart (135)      Şubat (116)      Ocak (139)      Aralık (134)

Finansal Kiralama (Leasing)

Finansal Kiralama (Leasing)



Sayfa Sayısı
:  
400
Kitap Ölçüleri
:  
21x18 cm
Basım Yılı
:  
2004
ISBN NO
:  
9752953662

112,00 TL









I.BOLUM


GİRİŞ


Yatırımcıların yapmak istedikleri yatırımları kendi öz kaynakla¬madan karşılamak veya banka kredisi ile gerçekleştirmek yerine kul¬lanabilecekleri alternatif finans tekniklerinden birisi de finansal kira¬lamadır.


Finansal kiralama; kiracının seçimi ve talebi üzerine finansal ki¬ralama şirketinin 3.kişilerden satın aldığı veya başka suretle temin ettiği bir malın, mülkiyetini finansal kiralama şirketinde, zilyetliğini her türlü faydayı sağlamak üzere belli bir bedel karşılığında kiracıda bırakan, malın kira süresi sonunda geri verilmesini ya da belli bir be¬del karşılığında kiracıya devredilmesini öngören bir anlaşmadır.


Ülkemizde özellikle Finansal Kiralama Kanununun yürürlüğe girdiği 1985 yılından bu yana çok hızlı gelişme gösteren finansal ki¬ralama işlemi aşağıdaki safhalardan geçmektedir:


1- Kiracı yatırım kararını verip alacağı mallan belirledikten son¬ra, bu yatırımın finansmanı için bir finansal kiralama firmasına mü¬racaat eder. İşletmesi ve aldığı kararlar hakkında finansal kiralama şirketine bilgi verir ve kendisine limit tahsis edilmesini ister.


2- Finansal kiralama şirketi, kiracının kredibilitesini, iş hacmini, saygınlığını vb. diğer etkenleri dikkate alarak limit tahsis eder ve tah¬sis ettiği limit tutarını kiracıya bildirir.


3- Kiracı, yatırım konusu malı tespit ettikten sonra, bu malların imalatçısı veya satıcısı ile ilişki kurarak proforma fatura ister ve al¬dığı proforma faturayı finansal kiralama şirketine ileterek fiyat tekli¬fi vermesini ister.


4- Finansal kiralama şirketi, yaürım yapacak işletmenin finansal durumu, yatırım konusu malın türü ve ekonomik ömrü, fiyatı, tes¬lim tarihi konularında bilgi topladıktan sonra kiracıya teklif hazırlar. Hazırladığı teklifte kira tutarı, süresi ve süre sonunda yapacağı uy¬gulama ile teminat konusunda bilgi verir. Yatırımcı firma ihracatçı ise fiyat teklifi genellikle döviz olarak yapılmaktadır.


5- Finansal kiralama şirketi ile kiracı; kira tutan, süresi, süre


sonunda yapılacak uygulama, teminat vb. diğer konularda anlaştık¬tan sonra durum, gerekli belgelerle birlikte finansal kiralama şirke¬tinin kredi komitesine intikal ettirilir. Kredi komitesi kredinin verilip verilmeyeceğini ve verilecekse hangi koşullarda (teminat karşılığı, ipotek mukabili, açık kredi gibi) verileceğini karara bağlar.


6- Müşterinin de kabul etmesi halinde proforma fatura ile birlik¬te finansal kiralama sözleşmesi taslağı hazırlanarak imzaya gönderi¬lir ve sözleşme, finansal kiralama şirketi ile kiracının imzaya yetkili temsilcileri tarafından noter huzurunda imzalanır.


7- Sözleşme noter tarafından tasdik edildikten sonra, sözleşme bedelinin belli bir bölümü ile sigorta bedeli finansal kiralama şirke¬tince tahsil edilir.


8-a) Finansal kiralama konusu mal Türkiye′deki satıcıdan alma-caksa; satıcı, alıcı tarafından imzalanmış olan ve malın alıcı tarafın¬dan teslim alındığını gösteren fatura ve sevk irsaliyesi ile birlikte fi¬nansal kiralama şirketine başvurur. Bunun üzerine finansal kirala¬ma şirketi malın bedelini banka aracılığı ile satıcıya öder.


b) Eğer finansal kiralama konusu mal yurt dışından ithal edile¬cekse, prosedür ödeme şekline göre değişir. Örneğin ödeme şekli ak¬reditifli ödeme olarak belirlenmişse, finansal kiralama şirketi banka¬sından satıcı lehine akreditif açmasını ister. Banka, akreditifi satıcı¬nın bulunduğu yerdeki muhabir bankaya iletir ve muhabir banka akreditif açıldığını satıcı firmaya bildirir. Saücı firma mallan finansal kiralama şirketine gönderir ve belgeleri bankasına verir. Satıcının bankası belgeleri finansal kiralama şirketinin bankasına iletir.


Finansal kiralama şirketinin bankası mal bedelini tahsil ettikten sonra belgeleri finansal kiralama şirketine ciro eder ve muhabir ban¬kaya bedelin satıcıya ödenmesi talimatını verir. Finansal kiralama şirketi ithal ederek gümrükten çektiği malları kiracıya teslim eder.


Satıcı ile finansal kiralama şirketi arasındaki satış sözleşmesine bağlı olarak askıda bulunan kiralama sözleşmesi, satış sözleşmesi¬nin imzalanması ve satış bedelinin ödenmesinden sonra askıdan kurtulur. Artık kiracı veya finansal kiralama şirketi tarafından söz¬leşmeden dönülmesi mümkün değildir. Dönülmez safha olarak ad¬landırılan bu safhada, tarafların belirli sorumlulukları bulunmakta¬dır. Bu sorumluluklar, 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanununda belirtilmiş olup, kitabımızın izleyen bölümlerinde ayrıntılı olarak açıklanacaktır.

İÇİNDEKİLER


I.BÖLÜM: GİRİŞ 1
II. BÖLÜM: LEASİNG VE TÜRLERİ 3
LEASİNG TÜRLERİ: 4
1. FINANSAL KİRALAMA (Financial Leasing): 4
1.1. İngiliz Muhasebe Standartları Komitesi′ne Göre Finansal Kiralama: 5
1.2. Avrupa Finansal Kiralama Birliğine Göre Finansal Kiralama: 5
1.3. Amerikan Federal Muhasebe Standard Kurulu′na Göre Finansal Kiralama: 5
1.4. Uluslar arası Muhasebe Standartları Komitesi′ne Göre Finansal Kiralama: 6
1.5. 17 nolu Türkiye Muhasebe Standardına Göre Finansal Kiralama: 6
1.6. 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu′na Göre Finansal Kiralama: 7
1.7. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu′na Göre Finansal Kiralama: 7

2. FAALİYET KİRALAMASI (Operating Lease): 8
3. ÜÇ TARAFLI - İKİ TARAFLI LEASİNG: 9
4. GERÇEK KİRALAMA (True Lease): 10
5. ÖZEL KİRALAMA (Special Lease): 10
6. YURT İÇİ - YURT DIŞI KİRALAMA (Domestic - Cross
Border Leasing): 10
7. TAM ÖDEMELİ - KISMİ ÖDEMELİ KİRALAMA (Full
Pay - Out / Non Pay - Out Lease): 11
8. BİRİNCİ EL- İKİNCİ EL KİRALAMA: 11
9. BRÜT- NET FİNANSAL KİRALAMA: 11

10. SAT VE GERİYE KİRALA (Sale and Lease Back) İŞMELERİ 12
11. TAKAS ŞEKLİNDE KİRALAMA (Swap Lease): 12
12. ALT KİRALAMA (Sublease): 12
13. KİŞİSEL KİRALAMA (Personel Lease): 13
14. TAŞINIR - TAŞINMAZ MAL KİRALAMASI: 13
LEASİNG - FİNANSAL KİRALAMA AYRIMI: 13
FİNANSAL KİRALAMA ŞİRKETİ-FİNANSMAN ŞİRKETİ AYRIMI 13
III. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMANIN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI 15
FİNANSAL KİRALAMANIN AVANTAJLARI: 15
1. KİRALAMA MALİYETİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ: 15
2. RİSKİN DAHA SINIRLI OLMASI: 15
3. TEKNOLOJİYİ YAKINDAN TAKİP EDEBİLME: 15
4. ESNEKLİK: 16
5. YATIRIM BAŞLANGICINDA FİNANSMAN TEMİNİ: 16
6. LİKİTLERİN BAŞKA YATIRIMLARA TAHSİSİ: 16
7. BORÇLANMANIN GETİRDİĞİ SINIRLAMAYI AŞMA: 16
8. KREDİ İMKANLARININ SAKLI KALMASI: 16
9. İŞLEMLERİN KISA SÜREDE TAMAMLANMASI: 17


10. UZUN VADELİ FİNANSMAN ALTERNATİFİ OLUŞU: 17
11. FAİZ HADDLERİ VE ENFLASYONDAN KORUNMA: 17
12. KİRALANAN MALA SAHİP OLUNABİLMESİ: 17
13. MALİ YETERSİZLİĞE RAĞMEN İHTİYAÇLARI
GİDEREBİLME İMKANI SAĞLANMASI: 17
14. SADECE FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA TEMİN
EDİLEBİLEN İHTİYAÇLARIN GİDERİLMESİ: 18
15. YATIRIMIN ÖTESİNDE NAKİT GİRDİSİ TEMİNİ: 18
16. ENFLASYON DÜZELTMESİNDEN YARARLANMA İMKANI: 18
17. VERGİ AVANTAJI: 19

17.1. K.D.V. Avantajı: 19
17.2. Gelir - Kurumlar Vergisi Avantajı: 19
17.3. Gümrük Vergisi Avantajı: 19
FİNANSAL KİRALAMANIN DEZAVANTAJLARI: 19
1. MALIN HURDA DEĞERİNDEN YOKSUN KALINMASI: 19
2. KULLANIM SERBESTİSİNİN KISITLANMASI: 20
3. KAYNAK SAVURGANLIĞINA YOLAÇMA İHTİMALİ: : 20
4. YATIRIM İNDİRİMİNDEN YARARLANILAMAMASI: 20
5. SÖZLEŞME SÜRESİNİN SIKINTILARA YOL AÇMASI: 21
IV. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMANIN DİĞER ALTERNATİFLERLE
KARŞILAŞTIRILMASI 23
1. PEŞİN PARA İLE SATIN ALMA - FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA
EDİNME MUKAYESESİ: 24
1.1. Kiracının Finansal Kiralama ve Peşin Parayla Satın Alma
Arasındaki Kayıtsızlık Hali: 26
Tablo-1 Başlangıç Verileri 27
Tablo-2 Peşin Para İle Satın Alma Maliyeti 28
Tablo-3 Finansal Kiralama Yoluyla Edinme Maliyeti 29
1.2. Amortisman Hesaplama Yönteminin Etkisi: 32
Tablo-4 Veri Amortisman Hesaplama Yönteminin Değişmesi 32
Tablo-5 Hızlandırılmış Amortisman Uygulandığında Satmalma Maliyeti 33
Tablo-6 Hızlandırılmış Amortisman Uygulandığında F. Kiralama Maliyeti 34
1.3. Uygulanan K.D.V Oranının Etkisi: 34
Tdblo-7 Finansal Kiralama İşlemlerinde Veri K.D.V. Oranının Değişmesi: 35
Tablo-8 %1 Yerine % 18 KDV Uygulandığında Finansal Kiralama Maliyeti 36
Tablo-9 KDV Oram Değiştiğinde Satmalma - Finansal Kiralama Mukayesesi 37
1.4. Finansal Kiralama Bedellerinin Her Dönemin Sonunda Ödenmesinin Etkisi: 37 .
Tablo-10 F Kiralama Bedellerinin Veri Ödenme Zamanının Değişmesv 38
Tablo-11 F. Kiralama Bedellerinin Dönem Sonunda Ödenmesinin EtkisU 39
1.5. Yatırım İndiriminin Etkisi: 39
Tablo-12 Veri Yatırım İndirimi Tutarının Değişmesi: 40
Tablo-13 Yatırım İndirimi Tutarının Değişmesinin Peşin Para İle
Satmalma ve F.Kiralama Yoluyla Edinme Mukayesesine Etkisi: 41
1.6.Peşin Parayla Satmalma - Finansal Kiralamayla Edinme
Mukayesesinin Özeti: 42


2. FİNANSAL KİRALAMANIN ADİ KİRALAMAYA GÖRE AVANTAJLARI: ....42
3. FİNANSAL KİRALAMANIN BORÇLANARAK SATIN
ALMAYA GÖRE AVANTAJLARI: 43
V. BÖLÜM: 3226 SAYILI KANUN ÇERÇEVESİNDE
FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİ 45
1. FİNANSAL KİRALAMA FAALİYETİNDE BULUNMAYA
YETKİLİ KURUMLAR: 46
1.1. Finansal Kiralama Şirketleri: 46
1.2. Yabancı Finansal Kiralama Şirketleri: 46

1.2.1. Yabancı Finansal Kiralama Şirketlerinin Türkiye′de Şube Açmaları: 47
1.2.2. Türkiye′de Şubesi Olmayan Finansal Kiralama Şirketlerinin
Türkiye′de Faaliyette Bulunmaları: 47
1.3. Özel Finans Kurumlan: 48
1.4. Yatırım Ve Kalkınma Bankaları: 49

2. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDE SINIR: 49
3. FİNANSAL KİRALAMA FAALİYETİNDE BULUNAN
KURULUŞLARIN DENETİMİ: 50
4. ÖN İZİNSİZ FAALİYETTE BULUNULMASI: 50
5. FİNANSAL KİRALAMA KURULUŞLARI TARAFINDAN
YAPILAMAYACAK İŞLEMLER: 51
6. YASAL KURALLARA UYULMAMASI: 51
FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİ 51
1. FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİNİN KONUSU: 52
2. SÖZLEŞMEYE KONU OLABİLECEK MALLAR 52

2.1. Taşınır Mallar: 52
2.2. Taşınmazlar: 53

2.2.1. Tapusuz Taşınmazlar: 53
2.2.2. Üst Hakkı İle Kaynak Hakkı: 53

2.3. Gemiler Ve Uçaklar: 54
2.4. Tüketim Malları: 54
3. SÖZLEŞMEYE KONU OLAMAYACAK MAL VE HAKLAR 55
3.1. Patent Hakkı, Diğer Fikri Ve Sınai Haklar: 55
3.2. İş Gücü: 55
3.3. Mahiyetleri İcabı Zilyetlikleri 3.Kişilere Devredilmek Zorunda Olan Mallar: 55
3.4. Kiracıdan Satın Alınmış Olan Mallar: 55
3.4.1. Kiralama Konusu Malın Finansal Kiralama Şirketinin
Mülkiyetinde Bulunma Zorunluluğu: 56
3.4.2. Kiracının Finansal Kiralama Şirketine Satmış Olduğu Malı
Geriye Kiralayıp Kiralayamayacagı (Sale And Lease - Back İşlemlerinin Durumu): 56
3.5. Aynen İadesi Mümkün Olmayan Mallar: 62
3.6. Finansal Kiralama Şirketinin Patrimuvanındaki Malların Kiraya Verilmesi: 62

4. FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ: 63
5. KİRALAMA SÖZLEŞMESİNİN TESCİL VE ŞERHİ: 63


5.1. Taşınır mallara İlişkin Kiralama Sözleşmelerinin. Başka Noterlik
Veya Merciler Tarafından Tescili: 64
5.2. Noterlikçe Düzenleme Şeklinde Yapılan. Tescil / Şerh Edilmeyen Sözleşmeler 65
5.3. Sözleşmenin Tescil Ve Şerh Edilmesinin Önemi: 65
6. FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMELERİNİN SÜRESİ: 66
6.1. Finansal Kiralama Sözleşmelerinin Feshinin Mümkün Olmadığı Süre: 66
6.2. Sürenin Daha Kısa Belirlenebileceği Haller:. 67
7. KİRALAMA BEDELİ ve ÖDEME DÖNEMLERİ: 67
7.1. Finansal Kiralama Bedellerinin Mahiyeti: 68
7.2. Finansal Kiralama Bedellerinin Tesblti: 68
7.3. Kiralama Bedelinin Döviz Cinsinden Tespiti: 69
7.4. Finansal Kiralama Bedelinin Ödenme Zamanı: 70
7.5. Kiralama Bedellerinin Ödenme Yeri Ve Biçimi: 71
7.6. Kiralama Bedelinin Aşın Artış Nedeniyle Uyarlanması: 71
7.7. Kiralama Bedelindeki Aşın Artış Nedeniyle Sözleşmenin Feshi: 73
8. KİRALAMA KONUSU MALIN SATIN ALINMASI: 74
KİRACININ HAK VE BORÇLARI: 74
1. MALI KULLANMA VE YARARLANMA HAKKI: 75
2. KİRALADIĞI MALI İTİNALI KULLANMA BORCU: 76
3. BAKIM ONARIM VE MUHAFAZA ETME MASRAFINA
KATLANMA BORCU: 77
4. MALIN HASAR VE ZİYAINDAN SORUMLULUĞU: 77
5. MALA AİT SİGORTA PRİMLERİNİ ÖDEME BORCU: 78
6. MALIN ZİLYETLİĞİNİ DEVRETMEME BORCU: 79
7. KİRA BEDELLERİNİ ÖDEME BORCU: 82
8. KİRALAMA KONUSU MALI GERİ VERME BORCU: 82
9. MALIN KİRACIYA TESLİM EDİLMEMİŞ OLMASI
NEDENİYLE KİRACININ SAHİP OLDUĞU HAKLAR: 83
10. FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAK VE
BORÇLARIN KİRACI TARAFINDAN ÜÇÜNCÜ BİR ŞAHIS VEYA
KURUMA DEVRİ: 85
10.1. Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Hak Ve Borçların Kiracı Tarafından Üçüncü Bir Şahsa Devrinin Kiracıya Sağlayacağı Faydalar: 87
10.2. Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Hak Ve Borçların Kiracı Tarafından Üçüncü Bir Şahsa Devrinin Kiralama Şirketine Sağlayacağı Faydalar: 87
10.3. Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Hak Ve Borçlann Kiracı Tarafından Üçüncü Şahsa Devrinin Üçüncü Kişi Veya Kuruma Sağlayacağı Faydalar 87
KİRALAMA ŞİRKETİNİN HAK VE BORÇLARI: 88
1 .MALIN MÜLKİYETİNİ ELİNDE BULUNDURMA HAKKI 88
2. KİRALAMA KONUSU MALI SİGORTA ETTİRME SORUMLULUĞU 89
3. MALIN MÜLKİYETİNİ BAŞKA BİR FİNANSAL
KİRALAMA ŞİRKETİNE DEVRETME HAKKI: 89
İFLAS VE İCRA TAKİBİ 90
1 .KİRACININ İFLASI VEYA İCRA TAKİBİNE UĞRAMASI 90


1.1. Kiracının İflası: 90
1.2. Kiracının İcra Takibine Uğraması: 92
1.3. Kiracının. İflas/İcra Yoluyla Takip İşlemleri Esnasında Alacağı Önlemler: 92
1.4. Kiracının Elinde Bulunan Finansal Kiralama Konusu Malların Haczedilebileceği Durumlar: 93
2. FİNANSAL KİRALAMA ŞİRKETİNİN İFLASI VEYA İCRA
TAKİBİNE UĞRAMASI: 94
2.1. Finansal Kiralama Şirketinin İflası: 94
2.2. Kiralama Şirketinin İcra Takibine Uğraması: 94
SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE SONUÇLARI 94
1. SÖZLEŞMENİN, SÜRESİNİN DOLMASI SEBEBİYLE SONA ERMESİ ..95
2. SÖZLEŞMENİN DİĞER NEDENLERLE SONA ERMESİ: 95
2.1. Sözleşmenin Finansal Kiralama Şirketinden Kaynaklanan Nedenlerle Sona
Ermesi: 95
2.2. Sözleşmenin Kiracıdan Kaynaklanan Nedenlerle Sona Ermesi: 96
3. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI: 96
4. SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE SONUÇLARI: 96

4.1. Kiracının Sözleşmeyi Feshetmesi ve Sonuçları: 97
4.2. Sözleşmenin Finansal Kiralama Şirketi Tarafından Feshi Ve Sonuçları: 97

5. SÖZLEŞME HAKKINDA UYGULANACAK HÜKÜMLER: 98
6. SÖZLEŞME HAKKINDA UYGULANMAYACAK
HÜKÜMLER 98
VI. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN VERGİ MEVZUATI
KARŞISINDAKİ DURUMU 103
VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN BİR İŞLEMİN FİNANSAL KİRALAMA
SAYILMA ŞARTLARI 107
1. İKTİSADÎ KIYMETİN MÜLKİYETİNİN KİRA SÜRESİ
SONUNDA KİRACIYA DEVRİ: 108
2. KİRACIYA, KİRALAMA SÜRESİNİN SONUNDA İKTİSADİ KIYMETİ
DÜŞÜK BİR BEDELLE SATIN ALMA HAKKININ TANINMASI: 108
3. KİRA SÜRESİNİN İKTİSADİ KIYMETİN EKONOMİK
ÖMRÜNÜN % 80′İNİ AŞMASI: 109
4. KİRA BEDELLERİNİN BUGÜNKÜ DEĞERİNİN, İKTİSADİ
KIYMETİN RAYİÇ BEDELİNİN % 90′INI AŞMASI: 110
4.1. İktisadi Kıymetin Rayiç Bedelinin Tespiti: 110
4.2.Yapılacak Kira Ödemeleri Toplamının Tespiti: 111
4.3.İktisadi Kıymetin Kiralanması İçin Yapılacak Ödemelerinin Bugünkü Değeri 112
4.3.1. Düzensiz Olarak Yapılan Kira Ödemelerinin Bugünkü Değerinin Tesbiti: 113
4.3.2. Düzenli Yapılan Kira Ödemelerinin Bugünkü Değerinin Tesbiti: 113

4.3.2.1. Her Dönemin Sonunda Yapılan Kira Ödemelerinin Bugünkü Değerinin Tesbiti ..113
4.3.2.2. Her Dönemin Başında Yapılan Kira Ödemelerinin Bugünkü Değerinin Tesbiti: ..114
4.3.3. Kiralamada Kullanılan Faiz Oranının Tespiti: 116
4.4. Kira Ödemelerinin Bugünkü Değerinin İktisadi Kıymetin
Rayiç Bedeli ile Mukayesesi: 117
Tablo-14:N Yıl Süreyle Her Dönem Elde Edilen 1 TL.′nin Bugünkü Değeri 118




5. ARAZİ, ARSA VE BİNALARIN KİRALANMASI: 120
6. VERGİ USUL KANUNU HÜKÜMLERİNE GÖRE
FİNANSAL KİRALAMA SAYILMAYACAK İŞLEMLER: 120
AMORTİSMAN VE DEĞERLEME UYGULAMASI 120
1. KİRALAYANA İLİŞKİN HÜKÜMLER: 122
1.1. Kiralama Bedelinin Kayıtlara Alınması: 122
1.2.Kiralama Konusu İktisadi Kıymetin Değerlemesi: 123
1.3.Gelecek Dönemlere Ait Faiz Gelirinin Tahakkuku: 124
1.4. Aktifleştirilen Alacakların Reeskontu: 124
1.5. Kur Farkı Ve Faiz Giderlerinin Kaydı: 125
1.6. İktisadi Kıymetin Rayiç Bedeli İle Maliyet Bedelinin Farklı Olması: 125
1.7.Kiralama Konusu İktisadi Kıymetin Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması 125
2. KİRACIYA İLİŞKİN HÜKÜMLER 125
2.1. Kiralama Bedelinin Kayıtlara Alınması: 125
2.2. Kiralama Konusu Malın Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması: 126
2.3. Finansal Kiralama Borçlarının Reeskontu: 127
2.4. Finansal Kiralama Giderlerinde Finansman Maliyeti: 127
3. FİNANSAL KİRALAMA BORÇ MALİYET VE ALACAK
FAİZLERİNİN DÖNEM SONU KUR DEĞERLEMESİ: 128
FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDE GELİR,
KURUMLAR, KDV, GÜMRÜK VB VERGİLER 129
1. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDE GELİR VE
KURUMLAR VERGİSİ VE VERGİ TEVKİFATI: 129
1.1. Gelir Vergisi Mükelleflerince Yapılacak Kiralamalarda Gelir Vergisi ve
Vergi Tevkifaü: 130
1.2. Kurumlar Vergisi Mükelleflerince Yapılacak Kiralamalarda Kurumlar
Vergisi ve Vergi Tevklfatı: 130
2. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN KATMA DEĞER
VERGİSİ KANUNU KARŞISINDAKİ DURUMU: 132
2.1. Finansal Kiralama İşlemlerinde K.D.V. Oranı: 132
2.1.1.Finansal Kiralama Kanunu Kapsamında Yapılan Kiralamalarda KDV Oranı 133
2.1.1.1. % 1 Oramnda KDVne Tabi Olan Finansal Kiralama Konusu Mallar: 133
2.1.1.2. % 8 Oranında KDVne Tabi Olan Finansal Kiralama Konusu Mallar: 134
2.1.1.3. % 18 Oramnda KDVne Tabi Olan Finansal Kiralama Konusu Mallar: 135
2.1.2. 3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu Kapsamı Dışında Yapılan
Kiralamalarda K.D.V. Oranı: 136
2.2. Kiralama Konusu Malın Mülkiyetinin Kiracıya Devri Halinde KDV: 137
2.3. Kiralama Konusu Binek Otomobillere Ait K.D.V.: 138
2.4. Yurt Dışındaki Kiracılarla Yapılan Finansal Kiralama İşlemlerinde K.D.V.: 139
2.5. İthali K.D.V.′nden Müstesna Olan Malların, Yurt Dışındaki Şirketlerden
Finansal Kiralama Yoluyla Kiralanması: 140
2.6. İthali K.D.V.′den Müstesna Olmayan Malların, Yurt Dışındaki Finansal
Kiralama Şirketlerinden Finansal Kiralama Yoluyla İthali: 142


2.7. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Makine ve Teçhizatın Finansal
Kiralama Yoluyla İthalinde KDV: 143
2.8. Kiralama Konusu Malın Kiracıya Tesliminden Sonra Kira Bedelinin
Ödenmesine İlişkin Olarak Ortaya Çıkan Muhtelif Harcamalarda K.D.V.: 144
3. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN GÜMRÜK
VERGİLERİ KARŞISINDAKİ DURUMU: 145
3.1. Yatırım Mallarının Finansal Kiralama Yoluyla ithalatı: 146
3.2. Finansal Kiralama Yoluyla İthalat Mevzuat: 147
3.3. Finansal Kiralama Yoluyla İthalatta Uygulanan Gümrük Rejimleri: 148
3.4. Finansal Kiralama Yoluyla Yapılan İthalatın Diğer İthalat Şekilleriyle Karşılaştırılması: 150
4. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN DİĞER VERGİ,
RESİM VE HARÇLAR KARŞISINDAKİ DURUMU: 153
5. FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN
HAKLARIN KİRACI TARAFINDAN BİR BAŞKASINA
DEVRİNİN VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN DURUMU: 154
5.1. Kiracının, Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Haklarını Başkasına Devretmesinin Gelir Vergisi Karşısındaki Durumu: 155
5.2. Kiracının, Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Haklarını Başkasına Devretmesinin Kurumlar Vergisi Açısından Durumu 155
5.3. Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Hakların Başkasına Devrinin,
K.D.V. Açısından Durumu: 156
5.4. Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Hakların Bir Başkasına Devrinin Damga
Vergisi Karşısındaki Durumu: 156
VII. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNİN
ÖRNEK OLAYLARLA AÇIKLANMASI 159
Soru 1: Kendi nam ve hesabına iş yapan firmadan, inşaatı henüz tamamlanmamış bir binanın 2003 yılı içinde "kat irtifakı" tapusuyla finansal kiralama yoluyla edinilmesi ve anahtar tesliminin 2004 yılında gerçekleşmesi halinde. Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi, KDV, Emlak Vergisi ve TapuHarçları yönünden dikkat edilmesi gereken hususları açıklar mısınız?.... 159
Soru 2: Mevcut finansal sözleşmesi çerçevesinde, kiralama için yapılacak masraflan karşılamak
üzere, döviz olarak alınmış avanslar, malın teslimi sırasında fatura düzenlenirken, hangi
tarihteki kur üzerinden TL′ye çevrilecektir? Döviz olarak alınan avanslar, başlangıçta sabit
bir kurabağlanabilir mi? 161
Soru 3: İktisadi ve teknik bakımdan bir bütün teşkil eden finansal kiralama konusu sabit
kıymetlerin, hesaplarda tek tek izlenmesine gerek var mıdır? 162
Soru 4: Finansal kiralama sözleşmesine göre kiracı konumundaki şirketin tasfiye veya birleşme
nedeniyle unvanı değiştirildiğinde, fatura düzenlenmesi açısından dikkat edilecek hususlar
nelerdir? 163
Soru 5: Finansal kiralama şirketince kiralanmış olan mallara ait sigorta poliçeleri, finansal kiralama
şirketi adına düzenlenmektedir. Bu durumda, finansal kiralama şirketi adına düzenlenmiş
olan poliçelerin bedelleri, kiracı firma tarafından sigorta gideri olarak kayıtlara nasıl intikal
ettirebilir? 166
Soru 6: Ödeme kaydedici cihazların finansal kiralama yoluyla alınıp kullanılması
mümkün müdür? 167


Soru 7: Kiracı temerrüde düştüğünde, finansal kiralama şirketi ile fmansal kiralama konusu malları üreten ve/veya satan bir başka şirket arasında imzalanacak anlaşma uyarınca, kiralama konusu malların, bu şirketlere, üzerinde mutabakata varılmış bir bedelle satışı mümkün
müdür? 168
Soru 8: Finansal Kiralama sözleşmesi çerçevesinde oluşan; ancak, ödenmediği için şüpheli hale gelen alacaklar için, Vergi Usul Kanunu′nun 323.maddesi çerçevesinde karşılık ayrılması mümkün
müdür? 169
Soru 9: Finansal kiralama konusu ekipmanların, satış faturasında, miktar, cins ve tür itibariyle ayrıntılı olarak yazılmasının güçlüğü nedeniyle gruplandırma yapılması
mümkün müdür? 170
Soru 10: Faaliyet konusu bankacılık olan müşteriye kiralanan fotokopi makinesi ile faaliyet konusu
petrol ürünleri satış ve dağıtımı olan müşteriye kiralanan faks ve fotokopi makinelerinin,
yatırım indirimi istisnasına konu edilmeleri mümkün müdür? 170
VIII. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN
TEŞVİK MEVZUATI KARŞISINDAKİ DURUMU 173
1. FİNANSAL KİRALAMA VE YATIRIMLARDA DEVLET
YARDIMLARI HAKKINDAKİ KARAR: 174
2. FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA GERÇEKLEŞTİRİLEN
TEŞVİKLİ YATIRIMLAR VE YATIRIM İNDİRİMİ: 178
2.1. Genel Olarak Yatırım İndirimi: 178
2.2. Yatırım İndiriminden Yararlanmanın Şartlan: 179
2.3. Yatırım İndirimi İstisnasına konu Edilmesine İmkan Bulunmayan Harcamalar: 179
2.4. Yatırım İndirimi İstisnasının Uygulanmasında Uyulması Gereken Usul ve
Esaslar: 181
2.5. Finansal Kiralama İşlemlerinin Yatırım İndirimi Karşısındaki Durumu: 182
2.5.1. Yatırım İndiriminden Yararlanacaklar: 182
2.5.2. Kiralama Konusu Malların Yeni Olma Zorunluluğu: 183
2.5.3. Finansal Kiralama Konusu Olabildikleri Halde, Yatırım İndirimi
İstisnasından Yararlanamayacak Harcamalar: 183
2.5.4. Finansal Kiralama Konusu Malların Mülkiyetinin Sözleşme Sona Ermeden
Başkasına Devri Halinde Yatırım İndirimi: 184
2.6. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Makine ve Teçhizatın Finansal
Kiralama Yoluyla Edinilmesi Halinde K.D.V. İstisnası: 185
2.6.1. Makina ve Teçhizat Tabiri: 185
2.6.2. İstisna Uygulaması İçin Aranan Koşullar: 185
2.6.3. Yatırımın, Teşvik Belgesinde Öngörüldüğü Şekilde Gerçekleşmemesi: 186
2.6.4. Yatırımın, Teşvik Belgesinde Öngörüldüğü Şekilde Gerçekleşmemesi
Halinde Verginin Tahsilinde Uygulanacak Gecikme Faizi: 187
IX. BÖLÜM FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 189
FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN TÜRK LİRASI
CİNSİNDEN YAPILMASI HALİNDE KAYITLAR 192
1. AYLIK TAKSİT TUTARININ HESAPLANMASI: 192
2. AYLIK TAKSİT TUTARININ FAİZ VE ANAPARA
OLARAK AYRIŞTIRILMASI: 194

XIII
Tablo 15-Anapara ve Faiz Giderlerinin Ayrıştırılması: 195
1.Taksit: 31 Ocak 2004 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 196
31 Ocak 2004 Tarihli 1.Faturanın Düzenlenmnesi: 196
2.Taksit: 29 Şubat 2004 tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 196
29 Şubat 2004 Tarihli 2. Faturanın Düzenlenmesi: 196
3.Taksit: 31 Mart 2004 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 197
31 Mart 2004 Tarihli 3. Faturanın Düzenlenmesi: 197
48.Taksit:31 Aralık 2007 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 197
31 Aralık 2007 Tarihli 48.Faturanın Düzenlenmesi: 198
3. KİRALAYANIN YAPACAĞI KAYITLAR: 198
3.1. Kiralama Konusu Malın Satın Alınması: 198
3.2. Kiralama Sözleşmesinin Kayda Alınması: 198
3.3. Ocak 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 199

3.3.1. Ocak 2004 Ayına Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 200
3.3.2. Ocak 2004 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 200
3.3.3. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Alacakların İlgili
Hesaba Aktarılması: 200
3.3.4. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Kazanılmamış
Finansal Kiralama Faiz Gelirlerinin İlgili Hesaba Aktarılması: 201
3.4. Şubat 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 201
3.4.1. Şubat 2004 Ayma Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 201
3.4.2. Şubat 2004 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 201
3.4.3. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Alacakların İlgili
Hesaba Aktarılması: 202
3.4.4. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Kazanılmamış
Finansal Kiralama Faiz Gelirlerinin İlgili Hesaba Aktarılması: 202
3.5. Aralık 2007 Dönemine Ait Kayıtlar 202
3.5.1. Aralık 2004 Ayına Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 202
3.5.2. Aralık 2007 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 203
3.6. Kiralanan Malın Mülkiyetinin Kiracıya Devri: 203
4. KİRACININ YAPACAĞI KAYITLAR: 203
4.1. Kiralama Sözleşmesinin Kayda Alınması: 203
4.2. Ocak 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 205

4.2.1. 31 Ocak 2004 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 205
4.2.2. 31 Ocak 2004 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 205
4.2.3. Ocak 2004 Dönemine Ait Faiz Giderinin Kaydı: 205
4.2.4. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Borçların İlgili
Hesaba Aktarılması: 206
4.2.5. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Ertelenmiş
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetinin İlgili Hesaba Aktarılması: 206
4.3. Şubat 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 206
4.3.1. 29 Şubat 2004 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 206
4.3.2. 29 Şubat 2004 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 207
4.3.3. Şubat 2004 Dönemine Ait Faiz Giderinin Kaydı: 207

4.3.4. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Borçların İlgili
Hesaba Aktarılması: 207
4.3.5. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Ertelenmiş
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetinin İlgili Hesaba Aktarılması: 207
4.4. Yıl Sonlarında Amortisman Giderlerinin Kaydı: 208
4.5. Aralık 2007 Dönemine Ait Kayıtlar: 208

4.5.1. 31 Aralık 2007 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 208
4.5.2. 31 Aralık 2007 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 208
4.5.3. Aralık 2007 Dönemine Ait Faiz Giderinin Kaydı: 208
4.6. Kiralama Konusu Malın Devir Alınması: 209
KİRALAMA İŞLEMLERİNİN YABANCI PARA CİNSİNDEN YAPILMASI
HALİNDE KAYITLAR 209
1. AYLIK TAKSİT TUTARININ HESAPLANMASI: 209
2. AYLIK TAKSİT TUTARININ FAİZ VE ANAPARA
OLARAK AYRIŞTIRILMASI: 210
Tablo 16- Anapara ve Faiz Giderlerinin Ayrıştırılması: 211
1.Taksit: 31 Ocak 2004 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 212
31 Ocak 2004 Tarihli 1.Faturanın Düzenlenmesi: 212
2.Taksit: 29 Şubat 2004 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 212
29 Şubat 2004 Tarihli 2.Faturanın Düzenlenmesi: 212
3.Taksit: 31 Mart 2004 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması: 213
31 Mart 2004 Tarihli 3.Faturanın Düzenlenmesi: 213
48,Taksit:31 Aralık 2007 Tarihinde Ödenecek Faiz ve Anaparanın Hesaplanması 213
31 Aralık 2007 Tarihli 48.Faturanın Düzenlenmesi: 214
3. KİRALAYANIN YAPACAĞI KAYITLAR: 214
3.1. Kiralama Konusu Malın Satın Alınması: 214
3.2. Kiralama Sözleşmesinin Kayda Alınması: 214
3.3. Ocak 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 215

3.3.1. Ocak 2004 Ayına Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 216
3.3.2. Ocak 2004 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 216
3.3.3. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Alacakların İlgili
Hesaba Aktarılması: 216
3.3.4. Ocak 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Kazanılmamış
Finansal Kiralama Faiz Gelirlerinin İlgili Hesaba Aktarılması: 217
3.4. Şubat 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 217
3.4.1. Şubat 2004 Ayına Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 217
3.4.2. Şubat 2004 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 217
3.4.3. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Alacakların İlgili
Hesaba Aktarılması: 218
3.4.4. Şubat 2004 Sonu İtibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Kazanılmamış
Finansal Kiralama Faiz Gelirlerinin İlgili Hesaba Aktarılması: 218
3.5. Aralık 2007 Dönemine Ait Kayıtlar:′ 218
3.5.1. Aralık 2007 Ayına Ait Taksidin Tahsil Edilmesi: 219
3.5.2. Aralık 2007 Dönemine Ait Faiz Gelirinin Kaydı: 219
3.6. Kiralanan Malın Mülkiyetinin Kiracıya Devri: 219


4. KİRACININ YAPACAĞI KAYITLAR: 219
4.1. Kiralama Sözleşmesinin Kayda Alınması: 219
4.2. Ocak 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 221

4.2.1. 31 Ocak 2004 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 221
4.2.2. 31 Ocak 2004 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 221
4.2.3. 31 Ocak 2004 İtibariyle Vadesi 1 yılın Altına Düşen Borçların İlgili
Hesaba Aktarılması: 222
4.2.4. Ocak 2004 sonu itibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Ertelenmiş
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetinin İlgili Hesaba Aktarılması: 222
4.2.5. Yabancı Para Cinsinden Borçların 31 Ocak 2004 Tarihi İtibariyle
Değerlemesi: 223
4.3. Şubat 2004 Dönemine Ait Kayıtlar: 223
4.3.1. 29 Şubat 2004 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 224
4.3.2. 29 Şubat 2004 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 224
4.3.3. 29 Şubat 2004 İtibariyle Vadesi 1 yılın Altına Düşen Borçların İlgili
Hesaba Aktarılması: 224
4.3.4. Şubat 2004 sonu itibariyle Vadesi 1 Yılın Altına Düşen Ertelenmiş
Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetinin İlgili Hesaba Aktarılması: 225
4.3.5. Yabancı Para Cinsinden Borçların 29 Ocak 2004 Tarihi İtibariyle
Değerlemesi: 225
4.4. Yıl Sonlarında Amortisman Giderlerinin Kaydı: 226
4.5. Aralık 2007 Dönemine Ait Kayıtlar: 226

4.5.1. 31 Aralık 2007 Tarihli Faturanın Tahakkuku: 226
4.5.2. 31 Aralık 2007 Tarihli Faturanın Ödenmesi: 227
4.6. Kiralama Konusu Malın Devir Alınması: 227
X. BÖLÜM: FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİ İLE
İLGİLİ MEVZUAT 229
1. 3226 SAYILI FİNANSAL KİRALAMA KANUNU 231
2. FİNANSAL KİRALAMA KANUNU GENEL GEREKÇESİ 238
3. FİNANSAL KİRALAMA KANUNU MADDE GEREKÇELERİ 240
4. FİNANSAL KİRALAMA KANUNU TASARISINA İLİŞKİN T.B.M.M. ADALET
KOMİSYONU RAPORU 247
5. FİNANSAL KİRALAMA KANUNU TASARISINA İLİŞKİN T.B.M.M. PLAN VE
BÜTÇE KOMİSYONU RAPORU 249
6. VERGİ USUL KANUNU′NUN FİNANSAL KİRALAMAYA İLİŞKİN. MÜKERRER
290.MADDESİ -.252
7. VERGİ USUL KANUNU′NUN FİNANSAL KİRALAMAYA İLİŞKİN MÜKERRER
290.MADDESİNİN GEREKÇESİ 255
8. VERGİ USUL KANUNU′NUN FİNANSAL KİRALAMAYA İLİŞKİN MÜKERRER
290.MADDESİ HAKKINDA T.B.M.M. PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU
RAPORU 258
9. VERGİ USUL KANUNU′NUN MÜKERRER 290.MADDESİNİN
UYGULANMASINA DAİR 319 SERİ NOLU VERGİ USUL KANUNU
GENEL TEBLİĞİ 260