Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Eser Sözleşmesi
.jpg){kind=small}
Eser Sözleşmesi
Yaşar Engin SELİMOĞLU
123,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
Günlük yaşantımızda, satış sözleşmesinden sonra en çok yaptığımız sözleşmelerden biri de, hiç şüphesiz, eser sözleşmesidir.
Bir bedel karşılığında; eskiyen ayakkabıyı tâmir ettirmekten, berberde saç-sakal kestirmekten, saç ektirmekten, su veya elektrik tesisatındaki ârızanın onarımını yaptırmaktan, terziye giysi diktirmekten, kirlenen giysiyi kuru temizlemeye vermekten, ev veya işyeri temizliği yaptırmaktan, aracımızı yıkatmaktan veya bakım-onarım için servise bırakmaktan, diş ve organ protezi ile estetik ameliyat yaptırmaktan, bina, yol, liman, asma köprü, havaalanı, tünel, baraj ve nükleer santral inşaatına kadar, küçükten büyüğe, akla gelebilecek olumlu-olumsuz tüm yapım faaliyetleri, eser (istısnâ) sözleşmelerinin konularını oluşturur.
Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 2017/1 sayı ve 20.01.2017 tarihli kararı gereğince; eser sözleşmeleri ile ilgili olarak yerel mahkemelerce verilen kararlardan arsa payı (kat) karşılığı inşaata ilişkin olanlar ile İİK’nın 94/II. maddesine ilişkin kararların temyizen inceleme görevi Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’ne; bunların dışında kalan esere ilişkin tüm kararların temyizen inceleme görevi de, 15. Hukuk Dairesi’ne ait bulunmaktadır.
Görevli Dairelerin, tarihleri ne olursa olsun, ilkelerini içeren ve güncelliklerini koruyan emsal nitelikteki kararlarına da, mümkün olduğu ölçüde, kitapta yer verilmiştir.
Kitabın nüvesini, ders notları oluşturmaktadır. Kitap, bu niteliği itibarıyla bir içtihat kitabı olmaktan ziyade; okurları, eser sözleşmesi ile tanıştırmayı amaçlamaktadır.
6098 sayılı (yeni) Türk Borçlar Kanunu’na göre yeniden düzenlenen ve eski - yeni madde karşılaştırması yapılan kitap, bu 4. baskısında da bir kez daha gözden geçirilmiş ve yenilenmiştir.
Konular, dokuz bölüm hâlinde elealınmış ve deyim yerindeyse; sözleşmenin, doğumundan ölümüne kadar olan tüm yaşamı, sıra takip edilerek, siz değerli okurlara sunulmaya çalışılmış ve daha iyi anlaşılabilmesi için de, zorunlu olarak, bazı tekrarlar yapılmıştır.
Birinci bölümde; ilgili bazı kavramlar ile bu sözleşmenin mevzuat içerisindeki yerine ve niteliğine değinilerek, hâfızalar tazelenmiş ve eser sözleşmesine girişin anahtarı verilmeye çalışılmıştır.
İkinci bölüm, eser sözleşmesinin doğumuna tanıklık eden bölümdür.
Üçüncü bölümde, tarafların borçları sayılmış ve ifa açıklanmıştır. Başka bir anlatımla; bu bölüm, direnime düşmeksizin, karşılıklı yükümlülüklerin yerine getirilmesini, süresinde ifanın gerçekleştirilmesini ve sonunda da, sözleşmenin doğal yoldan sona ermesini açıklayan bölümdür.
Dördüncü bölüm ise, direnim ve sonuçlarını (geciken ifayı beklemeyi veya ifadan vazgeçerek zararın giderilmesini ya da sözleşmeden dönmeyi) içeren bölümdür.
Beşinci bölüm, üçüncü kişilerin haklarının açıklandığı bölümdür. Daha ziyade, kat (pay) karşılığı olarak yapılmakta olan inşaattan bağımsız bölüm satın alanların hakları incelenmiştir.
Altıncı bölümde, eserin meydana getirilişi sırasında vuku bulan kazalar ve bu kazalar karşısında tarafların sorumlulukları elealınmıştır.
Yedinci bölüm, eser sözleşmelerinin sona erme nedenlerinin toplu olarak özetlendiği bölümdür.
Sekizinci bölümde, eser sözleşmeleri yönünden, yargı yolu, görev ve yetki kurallarına değinilmiştir.
Dokuzuncu bölümde de, sözleşme örnekleri ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi yer almıştır.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ..............................................................................................................................VII
İÇİNDEKİLER......................................................................................................................IX
KISALTMALAR................................................................................................................XXV
BÖLÜM I
ESER SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE KAVRAMLAR
A- SÖZLÜK ANLAMI..............................................................................................1
B- ESER SÖZLEŞMESİNİN YASAL TANIMI..............................................................1
C- ESER SÖZLEŞMESİNİN DÜZENLENDİĞİ YASA MADDELERİ...............................2
Ç- ESER SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI...................................................................4
1- İşsahibi.....................................................................................................4
2- Yüklenici.................................................................................................13
3- Mühendis...............................................................................................15
D- ESER SÖZLEŞMESİNİN NİTELİĞİ.....................................................................16
E- ESER SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI................................................................17
1- Meydana Getirme (İmal)........................................................................18
2- Eser........................................................................................................19
3- Bedel......................................................................................................19
F- ESER SÖZLEŞMESİNİN BENZERİ SÖZLEŞMELERDEN AYIRT EDİLMESİ............21
1- Satış Sözleşmesinden Ayırt Edilmesi......................................................21
2- Vekâlet Sözleşmesinden Ayırt Edilmesi..................................................24
3- Hizmet Sözleşmesinden Ayırt Edilmesi..................................................25
4- Yayım Sözleşmesinden Ayırt Edilmesi....................................................29
G- SÖZLEŞMELERİN YORUMU............................................................................29
Ğ- ÂNÎ - SÜREKLİ EDİM KAVRAMI......................................................................31
H- GERİYE-İLERİYE ETKİLİ FESİH KAVRAMI.........................................................33
BÖLÜM II
ESER SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
A- SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN TANIMI......................................................................45B- SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN KOŞULLARI................................................................45
1- Ehliyet Koşulu.........................................................................................46
2- İrade Koşulu...........................................................................................49
a- Yanılma (hata).................................................................................50
aa- Esaslı yanılma........................................................................50
aaa- Sözleşmenin niteliğinde yanılma................................50
bbb- Sözleşmenin konusu olan şeyde yanılma...................52
ccc- Kişide yanılma............................................................52
ççç- Miktarda yanılma.......................................................52
bb- Esaslı olmayan yanılma..........................................................52
b- Aldatma (hile).................................................................................53
c- Korkutma (ikrah).............................................................................55
3- İçerikte Anlaşma Koşulu.........................................................................56
a- İçerik (konu)....................................................................................56
aa- Kanunun emredici hükümlerine aykırılık...............................57
bb- Ahlâka (âdâba) aykırılık.........................................................57
cc- Aşırı yararlanma (gabin)........................................................59
çç- Kamu düzenine aykırılık.........................................................61
dd- Kişilik haklarına aykırılık.........................................................63
ee- İmkânsızlık.............................................................................63
ff- Yaptırım.................................................................................65
b- Anlaşma..........................................................................................66
4- Neden (Sebep) Koşulu............................................................................67
5- Şekil Koşulu............................................................................................68
a- Şekle aykırılığın sonuçları................................................................72
b- Şekle aykırılığın ileri sürülemeyeceği hâller....................................73
C- SÖZLEŞMENİN DEĞİŞTİRİLMESİ (TÂDİLİ).......................................................76
Ç- SÖZLEŞMENİN TAPU SİCİLİNE ŞERHİ.............................................................79
1- Şerh Anlaşması.......................................................................................80
2- Vekilin Şerh Anlaşması Yapabilmesi Vekâletnamesinde Özel Yetki
Bulunmasına Bağlıdır.............................................................................81
D- SÖZLEŞME METNİNİN TÜRKÇE OLMASI........................................................83
E- SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN KANITLANMASI.........................................................84
1- Sözleşme İlişkisinin Yadsınması (İnkâr)..................................................84
2- Sözleşme İlişkisinin Bulunmaması; Ancak, İşin Davacı Tarafından
Yapıldığının Kabulü.................................................................................90
3- Sözleşme İlişkisinin Kabulü; Ancak, İşin Bir Başkası Tarafından
Yapıldığının Savunulması........................................................................94
X4- Sözleşme İlişkisinin ve İşin Davacı Tarafından Yapıldığının Kabulü; Ancak,
Bedelde Uyuşmazlık...............................................................................97
5- Sözleşme İlişkisinin Kabulü; Ancak, Talî Nitelikteki İşlerde Uyuşmazlık. 99
XIBÖLÜM III
ESER SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI VE İFA
A- GENEL..........................................................................................................101
B- YÜKLENİCİNİN ESER MEYDANA GETİRME (İMAL) BORCU...........................102
C- YÜKLENİCİNİN ESER MEYDANA GETİRME ANA BORCUNA BAĞLI YAN
BORÇLARI....................................................................................................102
1- Sadakat Borcu......................................................................................102
2- Özen Borcu...........................................................................................103
3- Eseri Bizzat Yapma veya Yönetimi Altında Yaptırma Borcu..................105
a- Yüklenicinin, meydana getirilecek eseri doğrudan doğruya
kendisinin yapmakla yükümlü olduğu hâller.................................106
b- Yüklenicinin, meydana getirilecek eseri kendi yönetimi altında
yaptırabileceği hâller.....................................................................107
c- Yüklenicinin, meydana getirilecek eserin bir kısmını veya tamamını
alt yüklenicilere yaptırabileceği hâller..........................................107
aa- Alt yüklenici (taşeron)..........................................................108
bb- Yüklenicinin devir yetkisi.....................................................110
4- Araç ve Gereçleri Sağlama Borcu.........................................................111
5- Malzemeye İlişkin Borcu......................................................................113
6- Genel İhbar Borcu................................................................................117
7- İşe Zamanında Başlama ve Yürütme Borcu..........................................121
a- İfa zamanının belirtildiği sözleşmelerde erken dönme hâli...........123
aa- İşe başlama tarihinin belirtilmediği sözleşmeler.................123
bb- İşe başlama tarihinin de belirtildiği sözleşmeler..................125
b- İfa zamanının belirtilmediği sözleşmelerde erken dönme hâli........125
aa- Başlama tarihinin de belirtilmediği sözleşmeler..................125
bb- Başlama tarihinin belirtildiği sözleşmeler............................126
Ç- YÜKLENİCİNİN ESERİ TESLİM BORCU...........................................................129
1- İfa Zamanı (Vâde - Süre).......................................................................129
2- İfa Zamanını Uzatma (Süre Uzatımı - Ek Süre)......................................130
a- İşsahibinden kaynaklanan nedenlerle gecikme.............................131
b- Yükleniciden kaynaklanan nedenlerle gecikme............................134
c- Taraflardan kaynaklanmayan nedenlerle gecikme.......................134
3- Cezalı Süre............................................................................................136
4- Erken İfa (Vaktinden Evvel İfa).............................................................137
5- Eserin Teslimi.......................................................................................138
6- Eserin Teslim Yeri.................................................................................142
XIID- YÜKLENİCİNİN AYIP NEDENİYLE SORUMLULUĞU (AYIBA KARŞI TEKEFFÜL
BORCU)........................................................................................................142
1- Ayıp Nedeniyle Sorumluluğun Koşulları...............................................143
a- Eser teslim edilmiş olmalıdır.........................................................143
b- Teslim alınan eseri gözden geçirme ve bildirim yükümlülüğü yerine
getirilmiş olmalıdır (TBK m. 474 - BK m. 359)................................144
c- İşsahibi eseri kabul etmemiş olmalıdır (TBK m. 477 - BK m. 362).........149
ç- Eser ayıplı olmalıdır.......................................................................149
aa- Açık ve gizli ayıp...................................................................151
bb- Maddî ve hukukî ayıp..........................................................151
d- İşsahibi eserin ayıplı olduğunu kanıtlamak zorundadır.................152
e- Ayıp işsahibinden kaynaklanmamalıdır (TBK m. 476 - BK m. 361)........155
aa- Ayıbın, işsahibinin verdiği talimattan doğmuş bulunması...155
bb- Ayıbın, işsahibine yüklenebilecek herhangi bir nedenden
doğmuş bulunması..............................................................155
2- İşsahibinin, Eserin Ayıplı Teslimi Hâlinde Kullanabileceği Haklar.........156
a- Sözleşmeden dönme hakkı...........................................................157
b- Eseri alıkoyup, ayıp oranında bedelden indirim isteme hakkı.......161
aa- Ortak yerlerde indirim.........................................................164
bb- Birlikte ifa suretiyle indirim.................................................164
c- Eserin ücretsiz onarılmasını isteme hakkı.....................................165
ç- Tazminat isteme hakkı..................................................................165
aa- İmara aykırılık......................................................................168
3- Ayıplı İşlerde Zamanaşımı....................................................................176
4- Garanti Sözleşmesi...............................................................................181
a- Genel.............................................................................................181
b- Ayıp Garantisi................................................................................182
5- Teminat................................................................................................186
a- İşsahibi lehine teminat..................................................................186
aa- Teminat senedi....................................................................186
bb- Teminat mektubu................................................................187
aaa- Geçici teminat mektubu...........................................188
bbb- Kesin teminat mektubu............................................188
ccc- Avans teminat mektubu...........................................190
cc- İpotek tesisi.........................................................................191
çç- Ceza niteliğindeki teminatlar...............................................192
b- Yüklenici lehine teminat................................................................194
aa- Hapis hakkı..........................................................................195
bb- Yapı alacaklısı ipoteği (inşaatçı ipoteği)...............................195
6- Yapı Denetimi.......................................................................................199
XIIIE- İŞSAHİBİNİN BEDEL BORCU.........................................................................205
1- Bedelin Çeşitleri...................................................................................206
a- Götürü bedel.................................................................................206
aa- Toptan sabit bedel (paçal)...................................................208
bb- Birim fiyatlı bedel................................................................211
cc- Sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması.......................215
çç- Fiyat farkı kararnameleri.....................................................221
b- Değere göre bedel........................................................................225
aa- Sözleşmede belirlenmemiş bedel........................................225
bb- Yaklaşık olarak belirlenmiş bedel.........................................229
aaa- Yaklaşık bedelin çok aşılması hâlinde sözleşmeden
dönme......................................................................229
bbb- İşsahibinin arsası üzerine yapılan inşaatlarda bedel
indirimi veya fesih....................................................231
2- Bedeli Ödeme Zamanı (Bedelin Muacceliyeti).....................................231
a- Bedel eserin tesliminde ödenir.....................................................231
b- Bedelin teslimde ödenmesi kuralının aksi kararlaştırılabilir..........233
aa- Peşin ödeme........................................................................233
bb- İşin aşamalarına göre ödeme..............................................234
3- Bedeli Ödeme (İfa) Yeri........................................................................234
4- Ödemezlik Def’i....................................................................................235
5- Ödemenin Kanıtlanması.......................................................................235
6– Bedelde Zamanaşımı..............................................................................236
7- Katma Değer Vergisi.............................................................................239
8- Fatura...................................................................................................241
9- Vâde farkı.............................................................................................246
F- EKSİK İŞLER VE BEDELİ.................................................................................247
1- Eksik İşler..............................................................................................247
2- Eksik İşler Bedeli...................................................................................251
3- Eksik İşler Bedelinde Zamanaşımı........................................................255
G- SÖZLEŞME DIŞI YAPILAN İŞLER....................................................................255
1- Sözleşmesiz İşler...................................................................................255
2- Sözleşme Fazlası İşler...........................................................................258
a- Sözleşme fazlası sayılmayan işler..................................................264
3- Sözleşmesiz ve Sözleşme Fazlası İşlerde Zamanaşımı..........................267
Ğ- SONUÇ.........................................................................................................268
XIVBÖLÜM IV
ESER SÖZLEŞMESİNDE DİRENİM (TEMERRÜT)
A- GENEL..........................................................................................................269
B- ALACAKLI DİRENİMİ.....................................................................................270
1- Alacaklı Direniminin Koşulları...............................................................271
a- Borçlu edimini sunmuş olmalı.......................................................271
b- Alacaklı ifaya katılmaktan veya sunulan edimi kabulden kaçınmış
olmalı............................................................................................271
c- Alacaklı kaçınmakta haksız olmalı.................................................272
2- Alacaklı Direniminin Sonuçları..............................................................272
a- Hasar alacaklıya geçer...................................................................273
b- Borçlu yaptığı giderleri alacaklıdan isteyebilir...............................273
c- Borçlu, borçlu direniminden kurtulur...........................................273
ç- Borçlu şeyin tevdiini isteyebilir.....................................................273
d- Borçlu şeyi satarak satış bedelini tevdi edebilir............................274
e- Borçlu sözleşmeden dönebilir.......................................................274
3- Borcun İfasına Engel Nedenler.............................................................275
C- BORÇLU DİRENİMİ.......................................................................................275
1- Borçlu Direniminin Koşulları.................................................................276
a- Borç istenebilir (muaccel) olmalı...................................................276
b- Borçluya ihtar gönderilmiş veya ifa günü birlikte belirlenmiş olmalı
......................................................................................................278
c- İfa mümkün olmalı........................................................................279
aa- Kusurlu imkânsızlık..............................................................279
bb- Kusursuz imkânsızlık............................................................280
cc- Özel imkânsızlık hâlleri........................................................281
aaa- Eserin yok olması (TBK m. 483 - BK m. 368).............281
bbb- İşsahibinin yüzünden ifanın imkânsızlaşması (TBK m.
485 - BK m. 370).......................................................283
ccc- Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi (TBK
m. 486 - BK m. 371)..................................................284
ç- İfa gerçekleşmemiş olmalı.............................................................286
d- Direnime engel bir neden bulunmamalıdır...................................286
Ç- BORÇLU DİRENİMİNİN SONUÇLARI.............................................................287
1- Borçlu Direnimi Sonrası Süre................................................................287
a- Süre verilmesi...............................................................................288
b- Süre verilmesini gerektirmeyen durumlar....................................289
XVaa- Borçlunun içinde bulunduğu durumdan veya tutumundan
süre verilmesinin etkisiz olacağının anlaşılması (TBK m. 124/1
- BK m. 107/1)......................................................................289
bb- Borçlunun direnimi sonucunda borcun ifasının alacaklı için
yararsız kalması (TBK m.124/2 - BK m. 107/2).....................290
cc- Borcun ifasının, belirli bir zamanda veya belirli bir süre içinde
gerçekleşmemesi üzerine, ifanın artık kabul edilmeyeceğinin
sözleşmeden anlaşılması (TBK m. 124/3 - BK m. 107/3)......290
2- Alacaklının Seçimlik Hakları..................................................................291
a- Gecikmiş ifayı bekleme ve gecikme nedeniyle tazminat isteme hakkı
......................................................................................................292
aa- Aynen ifayı beklemek..........................................................293
bb- Nâma İfa..............................................................................295
aaa- İfaya izin davası........................................................295
bbb- Alacak davası............................................................300
aaaa- Tamamlama (eksik - ayıplı işler) giderinin
hesabında esas alınması gereken tarih.........301
bbbb- Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa dönme
hâlinde nâma ifa istenemez.........................302
cccc- Yüklenici, nâma ifa sonucu ifa borcundan
kurtulur.........................................................303
cc- Gecikme tazminatı...............................................................303
aaa- Şeklen geçersiz sözleşmeye dayanarak gecikme
tazminatı istenemez.................................................304
bbb- Konusu hukuken imkânsız sözleşmeye dayanarak
gecikme tazminatı istenemez...................................305
ccc- İmara aykırılığa sessiz kalan işsahibi gecikme tazminatı
isteyemez.................................................................305
ççç- Gecikme tazminatının, sözleşmede kararlaştırılmış
olması zorunlu değildir.............................................306
ddd- Gecikme tazminatı maktu olarak da kararlaştırılabilir
.................................................................................308
eee- Gecikme tazminatı gecikilen sürenin tamamı için talep
edilebilir....................................................................311
fff- Gecikme tazminatı kural olarak direnim gününden
eserin kullanıma elverişli olarak fiilen teslim edildiği
güne kadar istenebilir...............................................316
ggg- Fazla işin süresi, sözleşme süresine eklenerek gecikme
süresi hesaplanır......................................................317
ğğğ- Teslimin kanıtlanamaması hâlinde gecikme tazminatı
oturma izin tarihine kadar hesaplanabilir................317
XVIhhh- Teslimden önce bağımsız bölüme yerleşen arsa sahibi
bu tarihe kadar olan süre için gecikme tazminatı
isteyebilir..................................................................318
ııı- Teslimden önce satılan veya kiraya verilen bağımsız
bölümler için bu tarihlere kadar gecikme tazminatı
istenebilir.................................................................319
iii- Yazlık konutlar için aksi kararlaştırılmamışsa yaz
mevsimi ile sınırlı olarak gecikme tazminatı istenebilir
.................................................................................320
jjj- Önceki dava sonraki dava yönünden kesin hüküm
oluşturmaz...............................................................320
kkk- Birlikte mülkiyette herbir paydaş kendi bağımsız
bölümü için gecikme tazminatı isteyebilir................321
lll- Teslim sırasında gecikme tazminatını isteme hakkının
saklı tutulmasına (çekince koyma) gerek yoktur......321
mmm- Daha önce ihtar yoksa gecikme zararı alacağına dava
tarihinden itibaren direnim faizi yürütülür...............322
nnn- Geriye etkili fesih (dönme) hâlinde gecikme tazminatı
istenemez.................................................................322
ooo- İleriye etkili fesih hâlinde feshin kesinleştiği tarihe
kadar gecikme tazminatı istenmesi mümkündür.....323
ööö- Gecikme tazminatı ile ceza arasındaki ilişki..............324
ppp- Gecikme tazminatında zamanaşımı..........................324
çç- Ceza koşulu..........................................................................327
aaa- Ceza koşulunun amacı..............................................328
bbb- Ceza koşulunun sözleşme niteliği.............................329
ccc- Ceza koşulunun fer’î niteliği.....................................341
ççç- Ceza koşulunun çeşitleri...........................................344
aaaa- Seçimlik ceza.................................................344
aaaaa- Seçimlik cezayı isteyenin, kendi
öncelikli edimini ifası gerekir...........347
bbbbb- Seçimlik cezayı isteyen tarafın,
sözleşmeden dönmemiş olması gerekir
.........................................................347
ccccc- Asıl borcun sona ermesi, seçimlik
cezayı da sona erdirir.......................347
ççççç- Seçimlik ceza ile zarar arasındaki ilişki
.........................................................348
ddddd- Seçimlik cezada indirim (tenkis)......349
eeeee- Seçimlik ceza ve faiz........................349
fffff- Seçimlik cezada zamanaşımı............349
bbbb- Gecikme cezası.............................................349
XVIIaaaaa- Gecikme cezasını isteyenin, kendi
öncelikli edimini ifası gerekir............350
bbbbb- Gecikme cezası isteyenin açıkça feragat
etmemesi ve ifayı kabul ederken de
çekince koyması gerekir..................350
ccccc- Gecikme cezasının istenebilmesi, aksi
sözleşmede kararlaştırılmış olmadıkça,
sözleşmeden dönülmemiş olmasına
bağlıdır.............................................353
ççççç- Asıl borcun sona ermesi, gecikme
cezasını da sona erdirir....................355
ddddd- Gecikme cezası, gecikilen sürenin
tamamı için istenebilir.....................355
eeeee- Fazla işin süresi sözleşme süresine
eklenerek gecikme süresi hesaplanır
.........................................................356
fffff- Teslimin kanıtlanamaması hâlinde
gecikme cezası oturma izin tarihine
kadar hesaplanır..............................356
ggggg- Gecikme cezasının istenmesinde
zararın varlığı aranmaz....................356
ğğğğğ- Önceki dava, sonraki dava yönünden
kesin hüküm oluşturmaz.................357
hhhhh- Gecikme cezası ile gecikme tazminatı
arasındaki ilişki................................357
ııııı- Ceza niteliğindeki teminatlar...........360
iiiii- Gecikme cezasında indirim (tenkis). 361
jjjjj- Gecikme cezası ve faiz.....................363
kkkkk- Gecikme cezasında zamanaşımı......364
cccc- Dönme (fesih) cezası....................................365
aaaaa- Taraflardan biri cezayı ödemek
suretiyle sözleşmeden dönebileceği
veya feshedebileceği gibi diğer taraf da
cezanın ödenmesinin isteyebilir......367
bbbbb- Dönme (fesih) cezası, sözleşmenin
karşılıklı anlaşma ile ortadan
kaldırılması hâlinde istenemez........368
ccccc- Dönme (fesih) cezasında, aksi
kararlaştırılmış olmadıkça, cezayı aşan
zarar kuralı uygulanmaz..................369
ççççç- Dönme hâlinde tarafların birbirlerine
kazandırdıklarının iadesi gerekir......369
XVIIIddddd- Dönme (fesih) cezasında indirim.....370
eeeee- Dönme (fesih) cezası, karşı taraf
sayısınca çoğaltılamaz.....................370
fffff- Dönme (fesih) cezasının istenebilmesi
için bu hakkın saklı tutulması gerekmez
.........................................................370
ggggg- Dönme (fesih) cezasında zamanaşımı
.........................................................370
b- Borcun ifasından ve gecikme tazminatı isteme hakkından
vazgeçildiği hemen bildirilerek, borcun ifa edilmemesinden doğan
olumlu (müsbet) zararın giderilmesini isteme hakkı.....................371
aa- Eser sözleşmesinde olumlu zararın hesabı..........................372
aaa- Bedelin para olduğu eser sözleşmesinde olumlu
zararın tazmini..........................................................372
bbb- Bedelin arsa payı olduğu eser sözlemesinde olumlu
zararın hesabı............................................................373
bb- Olumlu zararın hesabında esas alınacak tarih.....................375
cc- Borcun ifa edilmemesinden doğan zararda zamanaşımı.....375
c- Sözleşmeden dönme ve fesih hakkı..............................................375
aa- Ânî edimli sözleşmeden dönme...........................................376
aaa- Ânî edimli sözleşmeden dönmek için karşı tarafa
uygun bir süre verilmelidir.......................................376
bbb- Bedeli para olan ânî edimli sözleşmeden dönmek tek
taraflı irade beyanı ile mümkündür..........................376
ccc- Arsa payı inşaat sözleşmesinden dönmek tek taraflı
mümkün değildir......................................................377
ççç- Ânî edimli sözleşmeden dönme anlamına gelen istemler
.................................................................................378
ddd- Paylı mal ile ilgili işlemler ve sözleşmeden dönme, aksi
kararlaştırılmamış ise, tüm paydaşların kabulüne
bağlıdır.....................................................................380
bb- Sürekli edimli sözleşmenin feshi..........................................381
aaa- Ânî edimli bir sözleşmenin alacaklının iradesiyle ileriye
etkili feshi.................................................................382
bbb- Ânî edimli bir sözleşmenin, Yargıtay içtihadı gereği
ileriye etkili feshi......................................................383
D- TASFİYE........................................................................................................384
1- Ânî Edimli Eser Sözleşmelerinde Tasfiye..............................................384
a- Yüklenicinin yaptığı yararlı şeyi geri vermekten kaçınma hakkı.........390
b- Kamu inşaatlarında tasfiye............................................................391
2 -Sürekli Edimli Sözleşmelerde Tasfiye......................................................392
XIXa- Ânî Edimli Sözleşmenin İleriye Etkili Feshi hâlinde Tasfiye...........393
3- Tasfiyede Zamanaşımı..........................................................................396
E- OLUMSUZ (MENFÎ) ZARAR..........................................................................398
1- Olumsuz Zararlar..................................................................................398
2- Alacaklı, Kendi Zararını ve Borçlu da Kusursuz Olduğunu Kanıtlamalıdır
.............................................................................................................406
3- Olumsuz Zarar Tutarı, Olumlu Zarar Tutarını Geçemez........................406
4- Olumsuz Zararda Zamanaşımı..............................................................406
F- OLUMLU (MÜSBET) ZARAR.........................................................................406
1- Olumlu zararın hesaplanması, tazminat talebinde bulunan tarafa göre
değişir...................................................................................................407
a- İşsahibinin, yüklenicinin kusurlu olarak sözleşmeden dönmesi
hâlinde, isteyebileceği olumlu zarar.............................................407
b- Yüklenicinin, işsahibinin kusurlu olarak sözleşmeden dönmesi
hâlinde isteyebileceği olumlu zarar..............................................408
2- Haklı Nedenle Dönen Tarafın Olumlu Zararını İsteyebileceği Sözleşmede
Kararlaştırılabilir...................................................................................412
3- Olumlu Zararda Zamanaşımı................................................................412
G- TAZMİNAT KARŞILIĞI FESİH (BÂLİGAN MÂBELAG TAZMİNAT)....................412
1- Tazminatı Hesaplama Yöntemi.............................................................416
2- Zamanaşımı..........................................................................................416
Ğ- MÂNEVİ TAZMİNAT.....................................................................................416
1- Sözleşmeye Salt Aykırılık Mânevî Tazminat İstemini Haklı Kılmaz.......417
H- FAİZ.............................................................................................................419
1- Direnim Faizinin Başlangıcı...................................................................429
a- Direnimin ihtarla gerçekleşmesi...................................................429
b- Direnimin ihtarsız gerçekleşmesi..................................................430
c- Direnimin icra takibi veya dava ile gerçekleşmesi.........................431
ç- Direnimin (saklı tutulan kısım için) ikinci dava günü gerçekleşmesi
......................................................................................................431
d- Direnimin (ıslahla arttırılan kısım için) ıslah gününde gerçekleşmesi
......................................................................................................432
2- İşlemiş Direnim Faizinin Saklı Tutulması..............................................433
I- AŞKIN ZARAR (MUNZAM ZARAR)................................................................435
1- Aşkın Zararda Zamanaşımı...................................................................438
BÖLÜM V
ALACAĞIN DEVRİ VE İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEN DÖNMENİN
ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ
XXA- GENEL..........................................................................................................441
B- ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE ALACAĞIN DEVRİ...........445
1- İnşaat Aşamasında Arsa Sahibinin Kişisel Hakkını Devralan Üçüncü
Kişinin Hakları.......................................................................................446
2- İnşaatın Tamamlanmasından ve Yüklenici Tarafından Tesliminden Sonra
Arsa Sahibinden Bağımsız Bölüm Satın Alan Üçüncü Kişinin Hakları....447
3- İnşaat Aşamasında Yüklenicinin Kişisel Hakkını Devralan Üçüncü Kişinin
Hakları..................................................................................................449
a- Tapu kaydı arsa sahibinin üzerindeyken inşaat aşamasında
yüklenicinin kişisel hakkını devralan üçüncü kişinin hakları..........449
aa- Tapu kaydı ile devralanın hakları.........................................449
bb- Satış vaadi sözleşmesi ile devralanın hakları.......................449
cc- Âdî yazılı satış sözleşmesi ile devralanın hakları..................452
b- Tapu kaydı yüklenicinin üzerindeyken inşaat aşamasında ondan
bağımsız bölüm alan üçüncü kişinin hakları..................................453
aa- Tapu kaydı ile devralanın hakları.........................................453
bb- Satış vaadi sözleşmesi ile devralanın hakları.......................454
cc- Âdî yazılı satış sözleşmesi ile devralanın hakları..................454
c- Tapu kaydı yüklenicinin üzerindeyken inşaatın tamamlanmasından
sonra ondan bağımsız bölüm satın alan üçüncü kişinin hakları....464
C- İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEN DÖNMENİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ..............465
1- Eser Sözleşmesinden Dönmenin, Arsa Sahibinin Kişisel Hakkını
Devralmış Bulunan Üçüncü Kişiye Etkisi...............................................465
a- Tapu kaydı ile devralanın hakları..................................................466
b- Satış vaadi sözleşmesi ile devralanın hakları.................................466
c- Âdî yazılı satış sözleşmesi ile devralanın hakları...........................466
2- Eser Sözleşmesinden Dönmenin, Yüklenicinin Kişisel Hakkını Devralmış
Bulunan Üçüncü Kişiye Etkisi................................................................467
a- Tapu kaydı ile devralanın hakları..................................................467
aa- Tapu kaydı ile devralanların inşaattaki eksiklikleri
tamamlamaları....................................................................469
b- Satış vaadi sözleşmesi ile devralanın hakları.................................470
c- Âdî yazılı satış sözleşmesi ile devralanın hakları...........................471
Ç- İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN FESHİNİN (İLERİYE ETKİLİ) KİŞİSEL HAKKI
DEVRALMIŞ BULUNAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ........................................473
D- ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN BORÇLU NÂMINA TESCİL İSTEME HAKKI.........................474
BÖLÜM VI
ESER SÖZLEŞMESİNDE KAZÂ VE
SONUÇLARINDAN SORUMLULUK
XXIA- GENEL..........................................................................................................479
B- YÜKLENİCİNİN GEÇİRDİĞİ KAZÂ VE SONUÇLARINDAN DOLAYI İŞSAHİBİNİN
SORUMLULUĞU..........................................................................................479
1- Eser Sözleşmesi ile Hizmet Sözleşmesi Arasındaki Fark.......................479
2- İşsahibinin Sorumluluğu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatına Göre
Değil, Borçlar Hukukunun Sorumluluk Hükümlerine Göre Belirlenir...480
3- Hukuk Hâkimi, Ceza Hâkiminin Saptadığı Kusur Oranı İle Bağlı Değildir
.............................................................................................................482
4- Eser Sözleşmesinde Sorumsuzluk Hükmü............................................483
C- İŞÇİLERİN GEÇİRDİĞİ KAZÂ VE SONUÇLARINDAN DOLAYI İŞSAHİBİNİN
SORUMLULUĞU..........................................................................................484
Ç- İŞÇİLERİN GEÇİRDİĞİ KAZÂ VE SONUÇLARINDAN DOLAYI YÜKLENİCİNİN
SORUMLULUĞU..........................................................................................485
1- Hizmet Sözleşmesinde Sorumsuzluk Hükmü.......................................486
D- ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE VERİLEN ZARARDAN DOLAYI YÜKLENİCİNİN
SORUMLULUĞU...........................................................................................487
E- İŞÇİLERİN VE DİĞER İFA YARDIMCILARININ İŞSAHİBİNE VERDİKLERİ
ZARARDAN DOLAYI YÜKLENİCİNİN SORUMLULUĞU...................................489
F- İŞSAHİBİNİN TAŞINMAZ MÂLİKİ OLARAK SORUMLULUĞU..........................490
1- Mâlikin Sorumluluğunun Koşulları.......................................................491
a- Zarar..............................................................................................491
b- İlliyet bağı......................................................................................491
c- Mülkiyet hakkının kullanılması yasal kısıtlamalara aykırı olmalıdır
......................................................................................................491
2- Mâlikin Dışındaki Sorumlular...............................................................491
3- Komşunun Dava Hakkı.........................................................................492
a- Tehlikenin giderilmesi davası........................................................492
b- Durumun eski hâle getirilmesi davası...........................................492
c- Tazminat davası............................................................................492
4- Zamanaşımı..........................................................................................493
5- Kamu Tüzel Kişilerinin Sorumlulukları..................................................493
G- YAPI (BİNA) MÂLİKİNİN SORUMLULUĞU.....................................................494
1- Yapı ve Yapı Mâliki...............................................................................494
2- Sorumluluk...........................................................................................495
a- Sorumluluğun Koşulları.................................................................495
aa- Yapı ayıplı imal edilmiş olmalı veya bakımında eksiklik
bulunmalı.............................................................................495
bb- Zarar meydana gelmelidir....................................................496
cc- İlliyet bağı bulunmalıdır.......................................................496
XXIIb- Yapı mâlikinin sorumluluğu için zilyed bulunması koşulu aranmaz
......................................................................................................497
c- İntifa ve oturma hakkı sahiplerinin bakım sorumluluğu...............497
3- Rücû Hakkı............................................................................................498
4- Yapı Mâlikinin Sorumluluğu ile Taşınmaz Mâlikinin Sorumluluğu
Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar.......................................................499
5- Zamanaşımı..........................................................................................500
6- Kamu Tüzel Kişilerinin Sorumlulukları..................................................500
7- Zarar Tehlikesini Önleme.....................................................................500
BÖLÜM VII
ESER SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME HÂLLERİ
A- GENEL..........................................................................................................501
B- ESER SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME NEDENLERİ..........................................501
1- İfa Nedeniyle Sona Erme......................................................................501
2- Anlaşma Nedeniyle Sona Erme............................................................502
3- Borç Ödemekten Acz (İfa Güçsüzlüğü) Nedeniyle Sona Erme..............502
a- İşsahibinin güçsüzlüğü..................................................................502
b- Yüklenicinin güçsüzlüğü................................................................503
4- İfa İmkânsızlığı Nedeniyle Sona Erme..................................................503
a- Genel hükümler yönünden imkânsızlık.........................................504
aa- Kusurlu imkânsızlık..............................................................504
bb- Kusursuz imkânsızlık............................................................504
b- Özel hükümler yönünden imkânsızlık...........................................505
aa- Eserin yok olması (TBK m. 483 - BK m. 368)........................505
bb- İşsahibinin yüzünden ifanın imkânsızlaşması (TBK m. 485 - BK
m. 370)................................................................................506
cc- Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi (TBK m. 486 -
BK m. 371)...........................................................................507
5- Kararlaştırılan Cezanın Ödenmesi Suretiyle Sona Erme.......................509
6- İşe Zamanında Başlama ve Yürütmede Gecikme Nedeniyle Sona Erme
.............................................................................................................509
a- Sözleşmede teslim tarihi belirlenmişse.........................................510
aa- İşe başlama tarihi belirlenmemişse.....................................510
bb- İşe başlama tarihi belirlenmişse..........................................511
b- Sözleşmede ifa zamanı belirlenmemişse......................................511
aa- Başlama tarihi belirlenmemişse..........................................512
bb- Başlama tarihi belirlenmişse................................................512
XXIII7- İşin Ayıplı veya Sözleşmeye Aykırı Yapılacağının Anlaşılması Nedeniyle
Sona Erme............................................................................................512
8- Eserdeki Ayıp Nedeniyle Sona Erme....................................................513
9- Bedelden Kaynaklanan Nedenlerle Sona Erme....................................514
a- Götürü bedelli eser sözleşmesinin önceden öngörülemeyen veya
öngörülüp de taraflarca gözönünde tutulmayan durumlar
nedeniyle sona ermesi..................................................................514
aa- Başlangıçta öngörülemeyen veya öngörülüp de taraflarca
gözönünde tutulmayan durumlar ortaya çıkmalıdır............515
bb- Olağanüstü durum taraflarca belirlenen götürü bedelle eserin
yapılmasına engel olmalı veya son derece güçleştirmelidir 515
cc- Eserin, götürü bedelle yapılamaması veya son derece
güçleşmesi yükleniciden kaynaklanmamalıdır.....................515
çç- Sözleşmede olağanüstü durumun ortaya çıkması hâlinde
bedelin arttırılmayacağına veya dönme istenemeyeceğine
ilişkin bir hüküm bulunmamalıdır........................................516
dd- Eser bitmemiş olmalı ve yüklenici haklarını sıraya göre
kullanmalıdır........................................................................516
b- Eser sözleşmesinin yaklaşık bedelin aşırı derecede aşılması
nedeniyle sona ermesi..................................................................516
aa- Giderler yaklaşık bedelin aşırı derecede üstüne çıkmış
olmalıdır..............................................................................517
bb- Yaklaşık bedelin aşırı derecede aşılmasında işsahibi kusurlu
olmamalıdır.........................................................................517
cc- Yüklenici eseri yaklaşık bedel ile yapmaktan kaçınmalıdır. .517
çç- İşsahibi aşırı derecedeki giderleri açıkça veya örtülü kabul
etmiş olmamalıdır................................................................518
dd- İşsahibinin arsası üzerine yapılan inşaat..............................518
10- Tazminat Karşılığı (Bâligan Mâbelag) Sona Erme.................................518
11- İşsahibinin İfaya Katılmakta veya Bedel Ödemekte Direnimi Nedeniyle
Sona Erme............................................................................................519
12- Yüklenicinin Eseri Teslimde Direnimi Nedeniyle Sona Erme................519
BÖLÜM VIII
ESER SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA
YARGI YOLU, GÖREV VE YETKİ
A- YARGI YOLU.................................................................................................521
B- GÖREV.........................................................................................................524
1- Hukuk - Ticarî Dava Ayırımı..................................................................529
C- YETKİ...........................................................................................................535
XXIVBÖLÜM IX
SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ VE YAPIM İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ
A- DÜZENLEME ŞEKLİNDE TAŞINMAZ SATIŞ VAADİ VE ARSA PAYI KARŞILIĞI
İNŞAAT SÖZLEŞMESİ....................................................................................541
B- TEKNİK ŞARTNAME......................................................................................545
C- BİRİM FİYAT / GÖTÜRÜ SÖZLEŞMESİ..........................................................547
D- YAPIM İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ..............................................................557
KAYNAKÇA................................................................................................................599
KAVRAM DİZİNİ.........................................................................................................601
MADDE DİZİNİ...........................................................................................................617
XXV
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı