Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Elektronik Ve Geleneksel Kütüphanelerde Telif Hakları
Elektronik Ve Geleneksel Kütüphanelerde Telif Hakları
Murat YILMAZ
Sayfa Sayısı
:
121
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9789758406890
440,00
TL ÖNSÖZ Elektronik ve Geleneksel Kütüphanelerde Telif Hakları isimli bu çalışmanın bir kitap haline getirilme sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz; ♦ Bilgi ve belge yönetiminde telif haklarına ilişkin sorunlar üzerine merakım, 1999 yılında başlamakla birlikte akademik olarak bu konuya eğilmem ancak, 2000 yılında Kütüphane ve Enformasyon Merkezlerinde Telif Hakları Sorunu isimli doktora tezi hazırlamaya başlamamla gerçekleşmiştir. Lakin hazırladığım doktora tezinin bitimi, 12.3.2004 tarihinde Resmi Gazete de yayınlanan 5101 sayılı "Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" dan önce gerçekleştiği için ülkemizdeki Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′ndaki son değişiklikler söz konusu bu tezde yer alamamıştır. Dolayısıyla da bilgi ve belge yönetimiyle ilişkili olarak telif hakları konusunda ülkemizde gerçekleşen her türlü gelişmenin böyle bir kitapta yansıtılması kanaatimce büyük önem arz etmektedir. GİRİŞ Araştırmanın Önemi; Telif hakkı, eserlere ilişkin fikri mülkiyet üzerindeki mânevi ve mâli haklardan ibarettir. Fikri mülkiyet ise, eser sahibinin yaratmış olduğu ürünün, bizzat eser sahibinin kendisine ait bir mülkiyet olduğu fikrine dayanmaktadır. Eser sahibinin eseri üzerindeki söz konusu haklar ise, telif hakkı kanunlarıyla korunmaktadır. Eser sahibinin eseri üzerindeki haklarını koruyan telif hakkı kanunu, sadece eser sahibinin haklarını korumakla kalmaz; ayrıca halkın telif hakkıyla korunan eserlerden yararlanma haklarını da korur. Dikkat edildiğinde halkın telif hakkıyla korunan eserlerden en çok yararlandığı merkezler, kütüphane ve enformasyon merkezleridir. Bu durumda telif hakkı konusunun kütüphane ve enformasyon merkezleriyle ilişkisi büyük önem arz etmektedir. Kütüphane ve enformasyon merkezlerindeki bilgi kaynaklarının nitelik itibariyle telif haklarıyla korunan fikri ürünler olması, bu ürünler üzerindeki haklar açısından, sözü edilen kuruluşlarda çalışan enformasyon uzmanlarının sorumluluklarını daha da artırmaktadır. Çünkü eser sahipleri ve yayıncıların fikri ürünlerine yönelik menfaatleri ile kütüphane ve enformasyon merkezlerinden yararlanan tüm kullanıcıların serbestçe fikri değişimlere, dolayısıyla da fikri gelişimlere olan gereksinimleri arasında bir denge birliği kurmada enformasyon uzmanları merkezi bir rol üstlenirler. Üstlendikleri bu rol, enformasyon uzmanlarının işleriyle ilgili yasal boyutlardan, dolayısıyla da kütüphane ve enformasyon merkezlerinde karşılaşılan en önemli yasal mesele olan telif haklarından haberdar olmalarını gerektirmektedir. Çünkü telif hakları, bilgiyi seçme, bilgiyi elde etme, bilgiyi kullanma, bilgiyi iletme, bilgiyi paylaşma, bilgiyi depolama ve bilgiyi koruma süreçlerinin her noktasında önemli bir işleve sahiptir. Araştıranın Amacı; Elektronik ve geleneksel kütüphanelerin telif haklarıyla ilgili sorunlarını belirleyerek, bu kuruluşların kullanıcılarının telif haklı eserlerden yasal olarak ne ölçüde yararlanabileceklerini tartışmaktır. Araştırmanın Yöntemi; Araştırma, kütüphane ve enformasyon merkezlerinde karşılaşılan telif hakları sorunlarını ve bu sorunların çözümlerini saptamayı amaçladığından, temel olarak dokümanter analiz yöntemi kullanılmıştır. Yine, telif hakları konusunun tarihsel gelişimiyle ilgili olarak tarihsel yönteme de başvurulmuştur. Araştırmanın Planı; Araştırmamıza öncelikle telif hakkının tanımı, kapsamı ve tarihçesine değineceğiz. Daha sonra ülkemizdeki Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′na göre eser, eser sahibinin hakları ve bu hakların sınırlandırılması konusunu işleyeceğiz. Bu konuda ülkemizdeki düzenlemelere değindikten sonra uluslar arası düzenlemeleri de anlatacağız. Buraya kadar anlatılan temel bilgilerden sonra araştırmamızın ağırlığını, bilgi ve belge yönetimiyle ilişkili telif hakları konusu oluşturacaktır. Daha açık bir ifadeyle ayrıntılı olarak elektronik ve geleneksel kütüphanelerde karşılaşılan telif hakları sorununu işleyeceğiz. Mevcut sorunlara değinirken bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerini de sunacağız. ARKA KAPAK DAN = Telif hakkı, eserlere ilişkin fikri mülkiyet üzerindeki mânevi ve mâli haklardan ibarettir. Fikri mülkiyet ise, eser sahibinin yaratmış olduğu ürünün, bizzat eser sahibinin kendisine ait bir mülkiyet olduğu fikrine dayanmaktadır. Eser sahibinin eseri üzerindeki söz konusu haklar ise, telif hakkı kanunlarıyla korunmaktadır. Eser sahibinin eseri üzerindeki haklarını koruyan telif hakkı kanunu, sadece eser sahibinin haklarını korumakla kalmaz; ayrıca halkın telif hakkıyla korunan eserlerden yararlanma haklarını da korur. Dikkat edildiğinde halkın telif hakkıyla korunan eserlerden en çok yararlandığı merkezler, kütüphane ve enformasyon merkezleridir. Bu durumda telif hakkı konusunun kütüphane ve enformasyon merkezleriyle ilişkisi büyük önem arz etmektedir. Bu kitap elektronik ve geleneksel kütüphanelerde karşılaşılan telif haklarıyla ilgili sorunları belirleyerek, bu merkezlerin kullanıcılarının telif haklı Eserlerden yasal olarak ne ölçüde yararlanabileceklerini tartışmaya açma amacı taşımaktadır. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ IV GİRİŞ VI 1 .BÖLÜM: TELİF HAKKININ TANIMI, KAPSAMI VE TARİHÇESİ 1.1 Telif Hakkının Tanımları 1 1.2. Telif Hakkının Konusu ve Kapsamı 3 1.3. Telif Hakkının Tarihçesi 6 1.3.1 Türkiye Dışında Telif Hakkının Tarihsel Gelişimi 6 1.3.2.Türkiye′de Telif Hakkının Tarihsel Gelişimi 11 2. BÖLÜM: TÜRKİYE′DE FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU′NA GÖRE ESER, ESER SAHİBİNİN HAKLARI VE BU HAKLARIN SINIRLANDIRILMASI 2.1. Eserin Tanımı ve Türleri 15 2.2. Eser Sahibi ve Eser Sahibinin Hakları 19 2.2.1. Eser Sahibinin Mânevi Hakları 20 2.2.2. Eser Sahibinin Mâli Hakları 22 2.3. Eser Sahibinin Haklarının Sınırlandırılması 27 2.4. Eser Üzerindeki Hakla İlgili Koruma Süreleri 33 3. BÖLÜM: TELİF HAKKI ALANINDA ULUSLAR ARASı DÜZENLEMELER 3.1. Bern Sözleşmesi 37 3.2. Evrensel Telif Hakları Sözleşmesi 39 3.3. Roma Sözleşmesi 40 3.4. TRIPS Anlaşması 41 3.5. WIPO Telif Hakları Anlaşması 42 3.6. WIPO İcralar ve Fonogramlar Anlaşması 45 3.7. Avrupa Birliği Direktifleri 46 4. BÖLÜM: KÜTÜPHANE VE ENFORMASYON MERKEZLERİNİ ETKİLEYEN GELENEKSEL TELİF HAKKI MESELELERİ 4.1. Ãdil Kullanım 4.2. Kütüphane ve Enformasyon Merkezlerinde Çoğaltma 55 4.3. Telif Hakkı Açısından Eserlerin Ödünç Verilmesi 68 5. BÖLÜM: KÜTÜPHANE VE ENFORMASYON MERKEZLERİNİ ETKİLEYEN GÜNCEL TELİF HAKKI MESELELERİ 5.1. Elektronik Kopyalama ve Telif Hakkı 74 5.2. Geleneksel ve Elektronik Veri Tabanları ve Telif Hakkı 82 5.3. Multimedya Ürünleri ve Telif Hakkı 87 5.4. Elektronik (Sayısal) Kütüphaneler ve Telif Hakkı 91 5.5. İnternet ve Telif Hakkı 97 SONUÇ ve ÖNERİLER 110 KAYNAKÇA 112
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı