Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Çocukların Akit Dışı Vermiş Oldukları Maddi Zararlardan Sorumluluk
Çocukların Akit Dışı Vermiş Oldukları Maddi Zararlardan Sorumluluk
Ömer ARBEK
Sayfa Sayısı
:
108
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9789754644333
200,00
TL §1-GİRİŞ I- Genel Olarak Çocuklar, bilerek veya bilmeyerek, başkalarının şahıslarına veya mallarına zarar verebilir. Çocukların vermiş olduğu bu zararlardan kimin veya kimlerin nasıl sorumlu tutulacağı sorunu, sorumluluk hu¬kukunun en önemli konularından birisidir. Hukukumuzda çocukların akit dışı vermiş olduğu maddi zararlar¬dan dolayı sorumluluk, ortak bir başlık altında özel olarak düzenlen¬memiştir. Bu konuya ilişkin düzenlemeler, değişik kanunlarda ve bu kanunların değişik maddelerinde yer almaktadır. Ayrıca bu düzenle¬meler, çocukların akit dışı vermiş oldukları maddi zararlardan sorum¬luluğu bütün yönleriyle düzenlemekten de uzaktır. Hukukumuzda da¬ğınık olarak yer alan bu düzenlemelerin sistematik olarak incelenmesi ve değerlendirilmesi, sorumluluk hukuku bakımından son derece önemlidir. Bu yüksek lisans tez çalışması, böyle bir amacı gerçekleş¬tirmek maksadıyla, Türk Hukuku′nda ilk kez yapılmıştır. II- Çalışma Konusunun Sınırlandırılması ve İnceleme Planı Çocuklar, başkalarına maddi ve manevi zararlar verebilir. Ancak biz, bu çalışmada sadece çocukların akit dışı vermiş oldukları maddi zararları inceledik. Çocukların akit dışı vermiş oldukları manevi zarar¬lar ise, ayrı bir çalışmanın konusudur. Çalışma konumuz, giriş, dört bölüm ve bir de sonuçtan oluşmak¬tadır. Girişte konunun niçin tez konusu olarak ele alındığını açıklan¬mıştır. Birinci bölümde, sorumluluk ve çocukların akit dışı verdikmiş ol¬dukları maddi zararlardan sorumluluk kavramları açıklanmıştır. Tezde taşıdığı önemden dolayı, sorumluluğun çeşitleri de kısaca incelenmiş¬tir. Ayrıca bu bölümde, çalışma konumuzun temel kavramlarından biri olan, çocuk kavramı da incelenmiştir. Çocuğun akit dışı vermiş oldu¬ğu maddi zararlardan sorumluğun genel şartları, akit dışı sorumlulu¬ğun genel şartlarıyla bir paralellik arz ettiği için, bu bölümde çocukla¬rın vermiş olduğu maddi zararlardan sorumluluğun genel şartları ince- 21 lenmiş ve böylece diğer bölümlerde gerek çocukların bizzat sorumlu olmaları gerekse başkalarının sorumlu halleri incelenirken bu genel şartların tekrar edilmesi önlenmiştir. Ayrıca bu bölümde, temyiz kud¬reti, sorumluluk bakımından taşıdığı önem nedeniyle ayrı bir başlık altında incelenmiş ve çocukların temyiz kudretine sahip olup olmama durumlarına göre, sorumlu olup olmayacakları hususu üzerinde derin¬lemesine durulmuştur. Keza çocukların davranışlarının haksız fiil oluşturup oluşturmadığının tespiti bakımından kusur kavramı ayrıntılı olarak ele alınmıştır. İkinci bölümde çocukların vermiş oldukları maddi zararlardan biz¬zat sorumlu olmalarının hukuki sebepleri ve özel şartları ele alınmıştır. Çocuklar, akit dışı vermiş oldukları maddi zararlardan Borçlar Kanu-nu′nun 41 ′inci maddesine istinaden kusur sorumluluğuna göre veya hakkaniyet gereği Borçlar Kanunu′nun 54′üncü maddesine istinaden bizzat kendileri sorumlu olabilirler. Ayrıca çocukların, sebep sorumlu¬luğuna istinaden adam çalıştıran, hayvan tutucusu olarak veya Kara Yolları Trafik Kanunu′na göre işleten olarak sorumlu olmaları da mümkündür. Bu sebep sorumluluklarından sadece işletin sorumluluğu önem arz ettiği için bu bölümde genel hatlarıyla ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, çocuğun akit dışı vermiş oldukları maddi zarar¬lardan diğer şahısların sorumluğu incelenmiştir. Bu bölümde, çocukla¬rın vermiş olduğu maddi zararlardan sorumluluğun genel şartları bi¬rinci bölümde incelendiği için değinilmemiş, ancak her sorumluluk sebebinin gerektirdiği özel şartlar üzerinde ayrıntı olarak durulmuştur. Dolayısıyla bu bölümde ev başkanının, adam çalıştıranın, hayvan tu¬tucusunun ve motorlu araç işletenin sorumlulukları, tek, tek ele alına¬rak, çocukların akit dışı vermiş oldukları maddi zararın tazmin edil¬mesi bakımından bunların sorumlulukları incelenmiştir. Dördüncü bölümde çocukların akit dışı vermiş oldukları maddi za¬rarlardan müteselsil sorumluluk ve sorumlulukların çalışması ince¬lenmiştir. Bu bölümde çocukların akit dışı vermiş oldukları maddi zararın tazmin edilmesinin hukuki sebepleri birbiriyle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Tezde bir de sonuç kısmı yer almaktadır. 22 İÇİNDEKİLER §1-GİRİŞ 21 I- Genel Olarak 21 II- Çalışma Konusunun Sınırlandırılması ve İnceleme Planı 21 BİRİNCİ BÖLÜM ÇOCUK VE SORUMLULUK KAVRAMLARI, SORUMLULUK ÇEŞİTLERİ VE ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUĞU MADDİ ZARARLARDAN SORUMLU OLMANIN GENEL ŞARTLARI Ş2-ÇOCUK KAVRAMI.. 23 § 3-SORUMLULUK KAVRAMI 24 I- Genel Olarak 24 II- Sorumluluğun Çeşitleri 25 A- Kusur Sorumluluğu (Dar Anlamda Haksız Fiil Sorumluluğu)....25 1- Genel Olarak 25 2- Kusur Sorumluluğun Kurucu Unsuru 26 B- Sebep Sorumluluğu 26 1- Genel Olarak 26 2- Sebep Sorumluluğunun Çeşitleri 28 a- Olağan Sebep Sorumluluğu 28 b- Tehlike Sorumluluğu 29 c- Hukuka Uygun Müdahaleden Doğan Sorumluluk (Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi) 30 § 4- ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUĞU MADDà ZARARLARDAN SORUMLULUĞUN GENEL ŞARTLARI 30 I- Genel Olarak 30 li- Maddi Zarar Meydana Gelmelidir 3 I A- Genel Olarak 31 B- Maddî (Mameleki) Zararın Tanımı ve Unsurları 32 1- Malvarlığı 32 2- Malvarlığında Azalma 32 9 3- Mal Varlığındaki Azalma Zarar Görenin iradesi Hilafına Meydana Gelmelidir 33 C- Maddî Zarar Çeşitleri 33 1- Fiilî Zarar 34 2- Yoksun Kalınan Kâr 34 3- Şahsa Verilen Zarar, Şeye Verilen Zarar 34 4- Doğrudan Doğruya Zarar, Dolaylı Zarar 35 Maddi Zararla Zararı Doğuran Sebep Arasında Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır 35 A- Genel Olarak 35 B- İlliyet Bağının Kesilmesi 38 1- Genel Olarak 38 2- İlliyet Bağını Kesen Sebepler 38 a- Mücbir Sebep 38 b- Zarar Görenin Kusuru 39 c- Üçüncü Şalısın Kusuru 40 Hukuka Aykırılık 41 A- Genel Olarak 41 B- Hukuka Uygunluk Sebepleri 42 İKİNCİ BÖLÜM ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN KENDİLERİNİN SORUMLU OLMASI GENEL OLARAK 45 ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN KUSUR SORUMLULUĞUNA İSTİNADEN SORUMLU OLMALARI 45 Genel Olarak 45 Sorumluluğun Özel Şartlan 46 A- Çocuk Temyiz Kudretine Sahip Olmalıdır 46 1- Genel Olarak 46 2- Haksız Fiil Ehliyeti ve Kusur İlişkisi 46 3- Temyiz Kudreti Kavramı 47 4- Kusur Kavramı 49 a- Genel Olarak 49 b- Kusurun Çeşitleri 50 aa- Kast 51 bb-İhmal 51 ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN SEBEP SORUMLULUĞUNA İSTİNADEN SORUMLU OLMALARI 53 Genel Olarak 53 Mümeyyiz Olmayan Çocukların Akit Dışı Vermiş Oldukları Maddi Zararlardan Hakkaniyet Gereği Sorumlu Olmaları (BK mel. 54) 53 A- Genel Olarak 53 B- Sorumluluğun Özel Şartlan 54 1- Çocuk Gayri Mümeyyiz Olmalıdır 54 2- Hakkaniyet Tazminatın Ödenmesini Gerektirmelidir 55 Çocukların Motorlu Araç İşleten Olarak Maddi Zararlardan Sorumlu Olmaları 55 A- Genel Olarak 55 B- Sorumluluğun Özel Şartları 58 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUĞU MADDà ZARARLARDAN BAŞKALARININ SORUMLU OLMASI GENEL OLARAK 59 ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUĞU MADDİ ZARARLARDAN KUSUR SORUMLULUĞUNA İSTİNADEN BAŞKALARININ SORUMLU OLMASI 59 Genel Olarak 59 Sorumluluğun Özel Şartları 60 ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUĞU MADDİ ZARARLARDAN SEBEP SORUMLULUĞUNA İSTİNADEN BAŞKALARININ SORUMLU OLMASI 61 Genel Olarak 61 Ev Başkanının Sorumluluğu 61 A- Genel Olarak 61 B- Sorumluluğun Özel Şartlan 62 11 1- Ev Başkanıyla Çocuk Arasında Ev Başkanlığı İlişkisi Olmalıdır 63 2- Bakıma ve Gözetime Muhtaç Çocuk Maddi Zarara Sebebiyet Vermelidir 65 3- Ev Başkanı Kurtuluş Beyyinesi Getirememelidir 66 a- Ev Başkanının Genel Kurtuluş Sebeplerine Dayanması 66 b- Ev Başkanının Özel Kurtuluş Sebeplerine Dayanması ...66 aa- Ev Başkanı Gerekli Gözetim Görevini Yerine Getirmelidir 66 bb- Gözetim Görevinin İspatı 70 C- Ev Başkanının Zarar Veren Çocuğa Rucü Etmesi 70 III- Adam Çalıştıranın Çocukların Vermiş Olduğu Maddi Zararlardan Sorumlu Olması (BK md. 55) 71 A- Genel Olarak 71 B- Sorumluluğun Özel Şartları 71 1- Adam Çalıştıranla Çocuk Arasında Çalışma Anlamında Bir Bağımlık İlişkisi Olmalıdır 71 2- Çocuk İşi Görürken Zarara Sebebiyet Vermelidir 73 3- Adam Çalıştıran Kurtuluş Beyyinesi Getirememelidir 75 a- Adam Çalıştıranın Genel Kurtuluş Sebeplerine Dayanması 75 b- Adam Çalıştıranın Özel Kurtuluş Sebeplerine Dayanması 75 aa- Adam Çalıştıran Gerekli Objektif Özen Görevini Yerine Getirmelidir 75 aaa- Genel Olarak 75 bbb- Objektif Özen Görevinin İspatı 77 C- Adanı Çalıştıranın Çocuğa Rucü Etmesi 78 IV- Hayvan Tutucusunun Çocukların Vermiş Olduğu Maddi Zararlardan Sorumlu Olması 79 A- Genel Olarak 79 B- Sorumluluğun Özel Şartları 79 1- Hayvan Tutma İlişkisi 79 2- Maddi Zarar Bir Hayvan Hareketinden Doğmalıdır 80 3- Hayvan Tutucusu Kurtuluş Beyyinesi Getirememelidir 81 a- Hayvan Tutucunun Genel Kurtuluş Sebepleri 81 12 b- Hayvan Tutucusunun Özel Kurtuluş Sebepleri 81 aa- Gerekli Objektif Özen Görevi Yerine Getirilmelidir... 81 bb- Gözetim Görevinin İspatı 82 C- Hayvan Tutucusunun Çocuğa Rucü Etmesi 82 V- Motorlu Araç İşletenin Çocukların Vermiş Olduğu Maddi Zararlardan Sorumlu Olması 83 A- Genel Olarak 83 B- İşleten Kavramı 85 1- Genel Olarak 85 2- Gerçek işleten 86 3- Farazi İşleten 86 C- Sorumluluğun Özel Şartlan 86 1- Zarara Motorlu Aracın İşletilmesi veya Kanun′da Öngörülen Bir Olay Sebep Olmalıdır 86 a- Motorlu Araç 86 b- İşletme Kavramı 87 c- Aracın İşletme Halinde Olmadığı Durumda Ortaya Çıkan Zarardan Sorumluluk 88 2- Motorlu Araç İşleten Çocuk Kurtuluş Beyyinesi Getirememelidir 89 a- Genel Kurtuluş Sebepleri 89 b- Özel Kurtuluş Sebepleri 89 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN MÜTESELSİL SORUMLULUK VE SORUMLULUKLARIN ÇATIŞMASI § 11- ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN MÜTESELSİL SORUMLULUK 91 I- Genel Olarak 91 II- Müteselsil Sorumluluğu Doğuran Sebepler 92 A- Birden Çok Kişinin Aynı Sebepten Sorumlu Olması 92 B- Birden Çok Kişinin Değişik Hukuki Sebeplerden Sorumlu Olması 94 III- Müteselsil Sorumluluğun Hüküm ve Sonuçları 95 A- Genel olarak 95 13 B- Dış ilişki (Müteselsil Sorumluluk ilişkisi) 95 C- İç İlişki (Zarar Verenlerin Birbirlerine Rucü) 97 1- Genel Olarak 97 2- Kusur Sorumluluklarının Yarışması 98 3- Sebep Sorumluluklarının Yarışması 98 a- Tehlike Sorumluluklarının Yarışması 98 b- Tehlike Sorumluluğun Olağan Sebep Sorumluluklarıyla Yarışması 99 c- Olağan Sebep Sorumluluklarının Yarışması 99 4- Sebep Sorumluluğuyla Kusur Sorumluluğunun Yarışması... 100 a- Tehlike Sorumluluğuyla Kusur Sorumluluğunun Yarışması 100 b- Olağan Sebep Sorumluluklarıyla Kusur Sorumluluğunun Yarışması 100 c- Olağan Sebep Sorumluluklarının Yarışması § 12- ÇOCUKLARIN AKİT DIŞI VERMİŞ OLDUKLARI MADDİ ZARARLARDAN SORUMLULUKTA SORUMLULUKLARIN ÇATIŞMASI 101 I- Genel Olarak 101 II- Kusur Sorumluluklarının Çatışması 101 III- Tehlike Sorumluluklarının Çatışması 102 IV- Olağan Sebep Sorumluluğunun Tehlike Sorunıluğuyla Çatışması.. 104 V- Olağan Sebep Sorumluluklarının Çatışması 105 VI- Kusur Sorumluluğunun Tehlike Sorumluluğuyla Çatışması 105 VII- Kusur Sorumluluğuyla Olağan Sebep Sorumluluklarının Çatışması 106 SONUÇ 107 14
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı