Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (43)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Borçlar Hukuku I Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerliliği ( TBK m. 1 - 48 ) - FATİH GÜNDOĞDU

Borçlar Hukuku I Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerliliği ( TBK m. 1 - 48 ) - FATİH GÜNDOĞDU

- Vedat Kitapçılık

Sayfa Sayısı
:  
333
Kitap Ölçüleri
:  
16*24
Basım Yılı
:  
2017
ISBN NO
:  
9786059263535

560,00 TL










ÖNSÖZ

1969 tarihli “Borçlar Hukuku I, Akitlerin Kuruluşu ve Geçerliliği (BK m.1-40)” isimli eserin yeniden

basılarak eğitim hayatına kazandırılmasının sevincini yaşıyor, kitabın kıymetli öğrencilerimize yardımcı

olmasını umuyoruz.

Kitabın önceki basısında benimsenmiş olan sade anlatım özelliği bu basıda da korunmaya çalışılmış

ve ilk basıdaki sistematiğe sadık kalınmıştır. Bu basıda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan

değişiklik ve yenilikler göz önünde bulundurulmuştur. Çalışmada yerli ve yabancı çok sayıda kıymetli

eserden faydalanılmış, özellikle yerli ve yabancı güncel mahkeme kararlarına yer verilmiştir.

Kitabın yayınlanmasında verdiği destek sebebiyle TC İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Dekanı Prof. Dr. Bahri Öztürk’e ve kitabın basımını üstlenen Vedat Kitapçılığa teşekkür ederiz.

 

Prof. Dr. Turhan Esener

 

İstanbul, Ocak 2017

 

İÇİNDEKİLER

 

ÖNSÖZ III

 

KISALTMALAR XXI

 

GİRİŞ 1

 

I) SÖZLEŞMELERİN KURULMASI PROBLEMİNİN

 

ÖNEMİ 1

 

II) BORCUN KAYNAKLARI 4

 

III) HUKUKİ OLAYLAR, HUKUKİ FİİLLER VE HUKUKİ

 

İŞLEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI 5

 

A) Hukuki olay 6

 

B) Hukuki fiil 6

 

1) Düşünce açıklamaları 7

 

2) His açıklamaları 7

 

3) İrade açıklamaları 7

 

a) Fiili işlemler veya maddi fiiller 7

 

b) Hukuki işlem benzeri fiiller 8

 

c) Hukuki işlemler 9

 

IV) HUKUKİ İŞLEMLERİN TANIMI VE İRADE

 

BELİRTİLERİ 9

 

V) HUKUKİ İŞLEMLERİN, BUNLARA KATILAN

 

TARAF SAYISINA GÖRE AYIRIMI 11

 

A) Tek taraflı hukuki işlemler 11

 

1) Borç doğuran (kurucu) yenilik doğuran haklar 13

 

2) Bir hukuki ilişkiyi değiştiren (değiştirici) yenilik

 

doğuran haklar 13

 

3) Bir borcu ortadan kaldıran (bozucu) yenilik

 

doğuran haklar 14

 

B) İki ve çok taraflı işlemler 15

 

1) Müşterek hukuki işlemler 15

 

2) Kararlar 15

 

3) Sözleşmeler 15

 

VI) SÖZLEŞMELERİN SINIFLANDIRILMASI 15

 

A) Özel Hukuk Sözleşmeleri – Kamu Hukuku Sözleşmeleri 17

 

1). Aile hukuku sözleşmeleri 17

 

2) Miras hukuku sözleşmeleri 17

 

3) Ayni sonuç doğuran sözleşmeler 17

 

4) Borçlar hukuku sözleşmeleri 18

 

B) Doğurdukları sonuca göre ayırım 18

 

1) Tek taraflı sözleşmeler 18

 

2) İki taraflı sözleşmeler 19

 

a) Tam iki taraflı sözleşmeler 19

 

b) Eksik iki taraflı sözleşmeler 19

 

C) Edimlerin karşılıklı olup olmamasına göre ayırım 20

 

1) Karşılıksız sözleşmeler 20

 

2) Karşılıklı sözleşmeler 21

 

D) Ayni sözleşmeler – Rızai sözleşmeler 21

 

1) Ayni sözleşmeler 21

 

2) Rızai sözleşmeler 22

 

BÖLÜM I

 

SÖZLEŞMENİN KURULMASININ ŞARTLARI

 

I) İRADE BEYANI 23

 

A) İrade ve Beyan Sistemleri 24

 

1) İrade ilkesi 24

 

2) Beyan ilkesi 25

 

3) Güven ilkesi 26

 

B) İrade beyanının unsurları 27

 

1) Taraf iradesi 27

 

2) Beyan iradesi 27

 

C) Karşı tarafa ulaşması gereken ve gerekmeyen

 

irade beyanları 28

 

1) Karşı tarafa ulaşması gerekli olmayan

 

irade beyanları 28

 

2) Karşı tarafa ulaşması gereken irade beyanları 28

 

D) Açık ve örtülü irade beyanı 29

 

II) İRADE AÇIKLAMASININ KARŞILIKLI OLMASI 31

 

III) İRADE AÇIKLAMALARININ UYGUN OLMASI 31

 

A) Anlaşma – Açık anlaşmazlık ve gizli anlaşmazlık 31

 

B) Sözleşmenin esaslı ve ikinci derecedeki noktaları 33

 

1) Sözleşmenin esaslı noktaları 37

 

2) Sözleşmenin ikinci derecedeki noktaları 40

 

IV) SÖZLEŞME EHLİYETİ 41

 

BÖLÜM II

 

SÖZLEŞMENİN KURULMASININ AŞAMALARI

 

I) ÖNERİ 43

 

A) Önerinin Şartları 44

 

B) Önerinin Hükmü: Öneri sahibinin önerisi ile bağlılığı 48

 

1) Süreli Öneriler 51

 

2) Süresiz Öneriler 51

 

a) Hazırlar arasındaki süresiz öneri 51

 

b) Hazır olmayanlar arasında süresiz öneri 52

 

C) Öneri sahibinin ölümü veya ehliyetini kaybetmesi 54

 

D) Öneride bulunanı bağlamayan öneriler 56

 

1) Bağlayıcı olmayan öneri 56

 

2) Önerinin geri alınması 57

 

II) KABUL 58

 

A) Açık kabul 61

 

B) Örtülü kabul 62

 

C) Susma ile örtülü kabul 63

 

D) TBK m.1 ile TBK m.6 arasındaki ilişki 67

 

III) SÖZLEŞMENİN KURULMASI SIRASINDAKİ

 

GÖRÜŞMELER VE CULPA IN CONTRAHENDO 69

 

IV) SÖZLEŞMENİN KURULMA ANI 72

 

A) Sözleşmenin kurulma anını tespit için ileri

 

sürülen teoriler 72

 

1) Açıklama Teorisi 73

 

2) Gönderme Teorisi 73

 

3) Ulaşma Teorisi 73

 

4) Bilgi Edinme Teorisi 73

 

B) Fransız ve Alman Hukuklarında sözleşmenin

 

kurulma anı 74

 

C) Türk – İsviçre Borçlar Kanunlarının kabul ettiği sistem 75

 

1) Sözleşmelerin kurulması bakımından ulaşma

 

teorisi geçerlidir 75

 

2) Öneri ve kabulün geri alınmasında bilgi edinme

 

ilkesi geçerlidir 76

 

V) SÖZLEŞMENİN KURULMA YERİ 77

 

VI) İLAN YOLUYLA ÖDÜL SÖZÜ VERME 77

 

A) Genel Olarak 77

 

B) İlan yoluyla yapılan söz vermenin şartları 78

 

1) Bir vaadin yapılmış olması gerekir 78

 

2) Söz veren kimsenin bir ödül vermeyi teklif

 

etmesi gerekir 79

 

3) İlan yoluyla ödül sözü verme bir veya birkaç

 

kişinin edimini gerektirir 80

 

C) İlan yoluyla ödül sözü vermenin hukuki niteliği 80

 

D) İlan yoluyla verilen sözden cayılması 83

 

1) Caymanın şartları 83

 

2) Tazminatın kapsamı 84

 

E) Ödüllü Yarışma 84

 

VII) SÖZLEŞMENİN İLERİDE YAPILMASI HUSUSUNDA

 

SÖZLEŞME (ÖNSÖZLEŞME) 85

 

A) Sözleşmenin ileride yapılması konusunda tarafların

 

anlaşmaları 85

 

B) Önsözleşmenin şartları 86

 

C) Önsözleşmenin hükümleri 88

 

D) Önsözleşme kavramının eleştirilmesi 89

 

BÖLÜM III

 

İRADE İLE AÇIKLAMA ARASINDA İSTENEREK

 

YARATILAN UYGUNSUZLUK:

 

MUVAZAALI İŞLEMLER

 

I) CIDDI OLMAYAN BEYANLAR (LATIFE BEYANI)

 

VE ZIHNI KAYIT 92

 

II) MUVAZAANIN TÜRLERI 94

 

A) Basit (mutlak / adi) muvazaa 94

 

B) Nitelikli (nisbi / mevsuf) muvazaa 95

 

1) Sözleşmenin içerik ve niteliğine ilişkin

 

olan muvazaa 95

 

2) Sözleşmenin konusunda (veya şartlarında)

 

muvazaa 95

 

3) Tarafların şahsında muvazaa 95

 

III) MUVAZAANIN TARAFLAR ARASINDA MEYDANA

 

GETIRDIĞI HÜKÜM VE SONUÇLAR 96

 

A) Muvazaalı (görünürdeki) işlem 96

 

B) Gizli işlem 97

 

C) Kısmi muvazaa veya sözleşmenin şartlarında

 

muvazaa 101

 

IV) MUVAZAANIN TARAFLARDAN BIRI

 

TARAFINDAN ISPATI 102

 

A) Kanunun belli bir delil ile ispatını emrettiği

 

işlemlerde muvazaanın ispatı 102

 

1) Adi senede bağlı işlemlerde muvazaa iddiası 102

 

2) Resmi senede bağlı muvazaa iddiası 103

 

B) Doğumu belli bir resmi şekle bağlı işlemlerde

 

muvazaanın ispatı 104

 

C) İspatı veya doğumu belirli bir şekle bağlı olmayan

 

işlemlerde muvazaanın ispatı 104

 

V) MUVAZAANIN ÜÇÜNCÜ KIŞILER BAKIMINDAN

 

MEYDANA GETIRDIĞI HÜKÜM VE SONUÇLAR 105

 

A) Muvazaayı ileri sürebilecek üçüncü kişiler 105

 

1) Üçüncü kişi olarak kabul edilmesi gereken kişiler 106

 

2) Muvazaalı işlem karşısında ön alım hakkı

 

sahibinin durumu 106

 

B) Muvazaanın üçüncü kişiler tarafından ispatı 108

 

VI) MUVAZAANIN ÜÇÜNCÜ KIŞILERE KARŞI

 

ILERI SÜRÜLMESI 108

 

A) Fransız Hukuku 109

 

1) Gizli sözleşmenin üçüncü kişilere karşı

 

ileri sürülememesi 110

 

2) Gizli sözleşmenin üçüncü kişiler tarafından

 

ileri sürülmesi 110

 

B) Alman Hukuku 110

 

C) Türk – İsviçre Hukuku 112

 

1) TBK m.19 f.2 ile üçüncü kişilerin korunması 112

 

2) TBK m.19 f.2’nin uygulanma şartları 113

 

VII) İNANÇLI IŞLEMLER 115

 

A) İnançlı işlem kavramı ve hukuki niteliği 115

 

B) İnançlı işlemlerin hüküm ve sonuçları 116

 

VIII) İNANÇLI IŞLEM, MUVAZAA VE KANUNA KARŞI

 

HILENIN KARŞILAŞTIRILMASI 117

 

A) Muvazaa ve kanuna karşı hile 117

 

B) Muvazaa ve inançlı işlemler 119

 

BÖLÜM IV

 

İRADE İLE BEYAN ARASINDA İSTENİLMEDEN

 

MEYDANA GELEN UYGUNSUZLUK:

 

İRADEYİ SAKATLAYAN SEBEPLER

 

I) YANILMA 122

 

A) Yanılmanın uygulanma alanı 123

 

1) Fransız Hukuku 123

 

a) Sözleşmenin esasında yanılma 123

 

b) Şahısta yanılma 124

 

c) Saikte yanılma 124

 

d) Ekonomik değerlendirmede yanılma 124

 

2) Alman Hukuku 125

 

a) Beyan davranışında yanılma 125

 

b) Beyanın içeriği hakkında yanılma 126

 

c) Beyanın özelliklerinde yanılma 126

 

3) Türk – İsviçre Hukuku 127

 

a) Savigny’nin sistemi 128

 

b) Esaslı yanılma halleri 130

 

aa) Sözleşmenin niteliğinde yanılma 130

 

bb) Sözleşmenin konusunu oluşturan

 

şeyde yanılma 130

 

cc) Kişide yanılma 131

 

dd) Sözleşme yapılırken nitelikleri göz önünde

 

bulundurulan kişide yanılma 131

 

ee) Miktarda yanılma 131

 

ff) Esaslı kabul edilen saikte yanılma –

 

Temel Hatası 132

 

gg) İletmede yanılma 140

 

B) İradeyi sakatlayan sebeplerden esaslı yanılmanın

 

meydana getirdiği hüküm ve sonuçlar 141

 

1) Fransız Hukukunda yanılmanın hüküm ve sonuçları 141

 

a) İptal yetkisinin kullanılması 142

 

b) İptalin hüküm ve sonucu 142

 

2) Alman Hukukunda yanılmanın hüküm ve sonucu 143

 

a) İptal yetkisinin kullanılması 143

 

b) İptalin hüküm ve sonucu 144

 

3) Türk – İsviçre Hukukunda yanılmanın

 

hüküm ve sonucu 145

 

a) İrade bozukluğu ile sakat olan bir sözleşmenin

 

askıda olması 145

 

b) İrade bozukluğu ile sakat olan sözleşmenin

 

geçerli olabilmesi için aranan şartlar 147

 

c) Şartın gerçekleşmemesi 148

 

d) Yanılmayı ileri sürmenin sınırları 149

 

e) Sözleşmenin yanılma sebebiyle iptali halinde

 

diğer tarafın haklarının korunması 150

 

II) ALDATMA 155

 

A) Aldatmanın şartları 156

 

1) Aldatmanın kasıtlı olması 156

 

2) Yanılgıya düşürme 157

 

3) Nedensellik bağı 157

 

B) Üçüncü kişinin aldatması 159

 

C) Aldatmanın hüküm ve sonucu 161

 

III) KORKUTMA 162

 

A) Korkutmayı açıklayan teoriler 162

 

1) Haksız fiil teorisi 162

 

2) Yetersiz irade teorisi 162

 

3) Rızanın mevcut olmayışı teorisi 162

 

4) Beyan teorisi 163

 

5) Güven teorisi 163

 

B) Korkutmanın türleri 163

 

1) Maddi korkutma 163

 

2) Manevi korkutma 164

 

C) Korkutmanın şartları 164

 

1) Bir kimse iradesini korkutma altında

 

açıklamış olmalıdır 164

 

2) Korkutma, irade beyanına muhatap olan kimsenin

 

içinde bulunduğu şartlara göre mevcut sayılmalıdır 164

 

3) Korkutma, kişinin kendisine veya yakın

 

akrabasından birine karşı yapılmalıdır 165

 

4) Korkutma ile iradenin açıklanmış olması arasında

 

bir nedensellik bağı mevcut olmalıdır. 166

 

5) Korkutma, derhal meydana gelecek ağır bir

 

tehlike olmalıdır 166

 

6) Korkutma haksız (hukuka aykırı) olmalıdır 167

 

7) Korkutma, diğer tarafça veya üçüncü kişi

 

tarafından yapılmalıdır 169

 

8) Korkutma ciddi olmalıdır 169

 

D) Korkutmanın hüküm ve sonucu 170

 

IV) İRADE BOZUKLUĞUNDAN AYRI OLARAK

 

SÖZLEŞMEYİ SAKATLAYAN BİR SEBEP:

 

AŞIRI YARARLANMA (GABİN) 170

 

A) Aşırı yararlanmanın hukuki niteliği 170

 

B) Türk – İsviçre Borçlar Hukuku sistemindeki yeri 172

 

C) Aşırı yararlanmanın şartları 173

 

1) Objektif şart 174

 

2) Sübjektif şart 176

 

D) Aşırı yararlanmanın sonuçları 178

 

1) Sözleşmeyi iptal ederek karşılıklı edimlerin

 

geri verilmesi 178

 

2) Sözleşmeyle bağlı kalarak edimler arasındaki

 

oransızlığın giderilmesi 180

 

3) Hak düşürücü süre 180

 

BÖLÜM V

 

SÖZLEŞMENİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI

 

I) ŞEKİL 183

 

A) Şeklin fayda ve sakıncaları 183

 

1) Şeklin faydaları 183

 

2) Şeklin sakıncaları 184

 

B) Geçerlilik şekli – İspat şekli 184

 

1) Geçerlilik şekli 184

 

2) İspat şekli 185

 

C) Şeklin kapsamı ve etki derecesi 186

 

D) Kanuni şekil 188

 

1) Resmi şekil 188

 

2) Adi yazılı şekil 189

 

a) Metin 189

 

b) İmza 190

 

E) Şekle bağlı hukuki işlemin değiştirilmesi 194

 

F) Şekle bağlı bir hukuki işlemin ortadan kaldırılması 195

 

G) İradi şekil 195

 

II) BORCUN SEBEBİ: CAUSA 196

 

A) Sebep kavramı 196

 

B) Kazandırıcı işlem ve sebebi 197

 

1) Tasarruf işlemleri 197

 

a) Hakkın devri 197

 

b) Hakkın sınırlanması 198

 

c) Hakkın değiştirilmesi 198

 

d) Hakkın ortadan kaldırılması 198

 

2) Hukuki sebep çeşitleri 199

 

a) Bağışlama sebebi 199

 

b) Alacak sebebi 199

 

c) İfa sebebi 200

 

d) Diğer sebepler 200

 

C) Sebebe bağlı (illi) işlemler ile sebepten soyut

 

(mücerret) işlemlerin ayırımı 200

 

1) Tasarruf işlemlerinin sebebe bağlı veya

 

sebepten soyut olması 201

 

2) Borç doğuran işlemlerin sebebe bağlı veya

 

sebepten soyut olması 204

 

III) BORÇ TANIMASI 204

 

A) Borç sebebinin gösterildiği borç tanıması

 

(sebebe bağlı borç tanıması) 204

 

B) Borç sebebinin gösterilmediği borç tanıması 205

 

IV)- SÖZLEŞME SERBESTİSİ PRENSİBİ VE SINIRLARI 210

 

A) Kurulma serbestisi 211

 

1) Kamu ihtiyaçlarının giderilmesi ve zorunlu

 

maddelerin sağlanması hizmetleri 213

 

2) Güdümlü iktisat sisteminde sözleşme zorunluluğu 214

 

3) Haksız fiil sebebiyle sözleşme zorunluluğu 214

 

B) Düzenleme serbestisi 215

 

1) Sendikal hareketler sonucu düzenleme

 

serbestisinin sınırlandırılması 216

 

2) Kanun koyucu tarafından öngörülen

 

düzenleyici sözleşmeler 218

 

C) Sözleşme konusunun sınırları 218

 

1) Sözleşmenin konusu kanunun emredici

 

hükümlerine aykırı olmamalıdır 219

 

2) Sözleşmenin konusu ahlâka aykırı olmamalıdır 220

 

3) Sözleşmenin konusu kamu düzenine aykırı

 

olmamalıdır 222

 

4) Sözleşmenin konusu kişilik haklarına aykırı

 

olmamalıdır 222

 

5) Sözleşmenin konusu imkânsız olmamalıdır 224

 

6) Edim belirli veya belirlenebilir olmalıdır 227