Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Avrupa Birliği Sürecinde Türk Sigorta Sektörü

Avrupa Birliği Sürecinde Türk Sigorta Sektörü



Sayfa Sayısı
:  
164
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2009
ISBN NO
:  
9789757429760

17,00 TL

Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!
Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...









Dr. Halil Yolcu

1964 yılında Adıyaman Besni\\\′de doğdu.

İlk, orta ve lise eğitimini Besni Lisesi\\\′nde tamamladıktan sonra, Çukurova Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İngilizce işletme Bölümünden mezun oldu.

Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü nde, master ve doktora dereceleri aldı.

İş hayatına Pamukbank ile başladı. Impexbank ile devam etti. 2,5 yıl bankacılık deneyiminden sonra sigorta sektörü ile tanıştı. 18 yıldan beri Elementer, Hayat ve Bireysel Emeklilik konularında çalışmaktadır.

Dr. Halil Yolcu SMMM belgesi sahibidir.




öNSöZ

Bireyler, hayatlarındaki risklerden korunmak için çeşitli yöntemlere başvururlar. Bireylerin can ve mallan için gelecekte oluşabilecek riskler onların hayatında önemli yer tutmaktadır. Bu nedenle bireyler ve kurumlar üstlenmek istemedikleri riskleri sigorta şirketlerine prim karşılığında devretmeyi tercih etmektedirler.

Bu eserde, ülkemizdeki sigorta şirketlerinin yapısal analizi, yasal düzenlemeler ve yönetim ilkeleri üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Türk sigorta sektörünün Avrupa Birliği\\\′ne uyum sürecinde yaşanması muhtemel durumlar, yasal uyum problemleri, yapılması gereken yapısal ve yasal değişiklikler bu eser kapsamında incelenmiştir.

Bu eserin oluşması sırasında değerli desteklerini esirgemeyen eşim Bağdat Yolcu\\\′ya ve tüm dostlarıma, bilgi ve deneyimlerini benimle paylaşan ve yardımlarını esirgemeyen kıymetli hocam Sayın Prof. Dr. Niyazi Berk\\\′e, Sayın Prof. Dr. Erişah Arıcan\\\′a ve Sayın Yrd. Doç. Dr. Ayşegül Bölükbaşı\\\′na ve kitabın basımında büyük özen gösteren Avcıol Basım Yayın çalışanlarına en içten teşekkürlerimi sunarım.

Eserin sigorta sektörü ile ilgilenen herkese faydalı olmasını diliyorum.

Dr. Halil Yolcu

İstanbul, Şubat 2009

GİRİŞ

Sigorta, ekonomik değeri olan ve bu değeri kaybetme riski ile karşılaşan kişi yada kuruluşların ödeyeceği kabul edilebilir bir bedel karşılığı, riskini diğer taraflara transfer işlemidir. Sigortacılığın ekonomi için önemi, gelişmiş ülke ekonomilerinde hayat sigortası fonlarının yarattığı sermaye ve ekonomik güçle, hayat dışı sigortalarda ise beklenmeyen risklere karşı ekonomik varlıklara sağladığı koruma görüldüğünde anlaşılmıştır.

İnsanların ve kurumların karşılaşma olasılıkları bulunan risklerin yol açacağı zararları önlemek amacıyla bir araya gelerek oluşturdukları bir organizasyon olarak sigorta işletmeleri, ekonomi açısından büyük önem taşımaktadırlar. Sigorta işletmeleri, risklerle karşılaşma olasılığı bulunan ekonomik üniteleri biraraya getirmekte ve belirli bir bedel karşılığında risklerin gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak zararı karşılamayı taahhüt etmektedirler.

Sigortacılığın en etkin fonksiyonu, fon yaratmak ve yaratılan fonları çeşitli yatırım enstrümanları vasıtası ile ekonomiye kazandırmaktır. Sigorta sektörünün kullandığı fonlar, sigortalıların ihtiyari tasarruflarıyla yaratılmakta, toplanan primler mali kesime aktarılarak rasyonel alanlarda yatırımlara yönlendirilmektedir. Gelişmiş ülkelerin en büyük kurumsal yatırımcıları arasında yer alan sigorta şirketlerinin fonları, teminat hesaplarında ve hayat fonlarında birikmektedir.

Sigorta kesiminin fon yaratma işlevi dar anlamda tanımlandığında, hisse senedi ve tahvil alımına tahsis edilmiş tutarlar şeklinde ifade edilmektedir. Geniş anlamda tasarruflara katkı bakımından fon yaratma işlevini sağlayan primler ise kurumsal tasarruf niteliğindedir.

Tarihsel gelişmeler incelendiğinde, X. ve XI. yüzyıllarda Almanya, Danimarka ve İngiltere\\\′de mesleki organizasyonların üyeleri tarafından kurulmuş olan yardımlaşma kurumları bugünkü karşılıklı sigorta kurumlarının esasını oluşturmuştur.

Osmanlı Devletinde ise sigortacılığın gelişimi açısından 1898 yılı önemli bir tarihtir. O yıl faaliyette bulunan, sayıları 44\\\′ü bulan sigorta şirketleri bir güvenlik örgütü ve ortak bir yangın sigorta tarifesi hazırlamak üzere bir araya gelmişlerdir.


Bu oluşumun temsilcilerinin bir araya geldiği 12 Temmuz 1900 tarihli toplantıda; İstanbul\\\′da faaliyette bulunan Yangın Sigorta Şirketleri Sendikası adı altında bir derneğin kuruluşu, 1 Ağustos 1900\\\′den itibaren geçerli olmak üzere ortak bir yangın tarifesi uygulaması ve devamlı bir denetim mekanizması oluşturulması kararları alınmıştır. 1916 yılında tescil işlemleri yeniden düzenlenirken dernek, Türkiye\\\′de Çalışan Sigorta Şirketleri Cemiyeti adını almıştır.

1923 yılında İzmir İktisat Kongresi\\\′nde ele alınan kararlar içinde sigortacılık ile ilgili kararlar da vardı. Kongre\\\′de sigortacılık ile ilgili belirlenen ilke ve kararların, sigortacılık üzerinde daha önce şikayete konu olan hususların giderilmesi amacıyla devlet kontrolünü mümkün kılacak ilke ve kararlar olduğu anlaşılmaktadır

1959 yılında yürürlüğe giren 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu ve bu kanun gereğince yapılan diğer yasal düzenlemeler ile ülkemizde sigorta sektörünün yasal çerçevesi oluşturulmuştur. 1995 yılında 7397 sayılı kanun, 510 ve 529 sayılı KHK ile, 676 sayılı TTK da 537 sayılı KHK ile yeniden düzenlenmiştir. Ancak bu düzenlemeler daha sonra, ilgili KHK\\\′ların Anayasa Mahkemesi karan ile iptal edilmesi sonucunda yürürlükten kalkmıştır. 14.Haziran.2007 tarih ve 26552 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile sigorta sektörü çağdaş bir düzenlemeye kavuşmuştur.

Swiss Re adlı şirketinin reasürans yayını olan \\\′Sigma\\\′mn, her yıl düzenli olarak derlediği ve 2008 yılında yayınladığı 2007 yılına ilişkin dünya sigortacılık istatistiklerine göre, Türkiye, prim üretimini 6.6 milyar dolardan 8.3 milyar dolara yükselterek 34. sırada yer almıştır. % 25.7 lik bir büyüme ile üretimimizin %77\\\′si hayat dışı dallardan, %13\\\′ü de hayat dalından kaynaklanmaktadır. Kişi başına prim üretimi hayat branşında 14,5 dolar, hayat dışı branşlarda ise 96,3 dolar olmak üzere toplam 110,8 USD düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu rakamlarla ülkemiz 62. sırada yer almıştır.

Genel olarak sigortacılık ve AB ile ilgili kaynaklar kullanılan bu çalışmada, Avrupa Birliği\\\′ndeki uygulama ve düzenlemeler incelenerek, ülkemizdeki mevcut uygulama ve düzenlemelerle karşılaştırılacaktır.

Giriş bölümünde sigortacılıkla ilgili olarak Avrupa\\\′da ve Türkiye\\\′deki tarihsel gelişmeler kısaca belirtildikten sonra, birinci bölümde Avrupa Birliği, sigortacılık ve özel emeklilik sistemleri ile ilgili genel tanımlar ve açıklamalar yer almaktadır. Bu kapsamda hayat sigortalarının çeşitleri, yasal ve teknik özellikleri, hayat fonlarının oluşumu ve prosedürlere yer verilecektir.

İkinci bölümde, Avrupa Birliği\\\′nde sigortacılığın yapısı ve işleyişi, sektör büyüklükleri, sigorta şirketlerinin kuruluş izin prosedürleri, ortaklık yapıları, ortakların taşımaları gereken özellikler, şirketlerin sermaye yapıları, mali bünyeleri, vergi politikaları ve denetim prosedürleri detaylı olarak incelenecektir.




Üçüncü bölümde ülkemizde sigorta sektörü büyüklükleri, sigorta şirketlerinin kuruluş izin prosedürleri, ortaklık yapıları, ortakların taşımaları gereken özellikler, şirketlerin sermaye yapıları, mali bünyeleri, vergi politikaları ve denetim prosedürleri incelenecektir.

Dördüncü bölümde ise ülkemizin Avrupa Birliği\\\′ne katılma sürecindeki uyum sorunları, Avrupa Birliği\\\′ndeki uygulama ve düzenlemeler doğrultusunda incelenecektir. Ayrıca, ülkemizin ekonomik ve sosyal şartlarına uygun önerileri ve piyasalarda yaşanan gelişmeler, yeni geliştirilen ürünler ve pazarlama kanalları ile ilgili model önerileri yer almaktadır.

Sonuç bölümünde ise, ülkemizde sigorta sektörünün gelişmesi için öneriler, yapılması gereken yapısal reformlarla ilgili görüş ve öneriler yer verilecektir.



İÇİNDEKİLER

Giriş 1

Bölüm 1

Sigortacılıkla İlgili Temel Çerçeve

1.1 Sigorta Kavramının Tanımı 5
1.2 Hayat Dışı Sigortalar 6
1.3 Hayat Sigortalan 8
1.4 Bireysel Emeklilik 9
1.5 Kişisel Emeklilik Hesabı (IRA) 10
1.6 Reasürans 11
1.7 Koasürans 11


Bölüm 2

Avrupa Birliği\\\′nde Sigortacılığın Yasal Boyutu ve Yapısal Özellikleri

2.1 Avrupa Birliği\\\′nin Tarihçesi ve Organları 13
2.2 Avrupa Birliği\\\′nde Sigorta Sektörünün Gelişimi 16
2.3 Sermaye Yapısı 19
2.4 Muhasebe Standartları ve Mali Tablolar 19

2.4.1 Muhasebe Standartları 21
2.4.2 Tek Düzen Hesap Planları 22
2.4.3 Finansal Tablolar 22

2.4.3.1 Bilanço 23
2.4.3.2 Kar Zarar Tablosu 23
2.4.4 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları 25
2.5 Mali Bünye 25
2.5.1 Sermaye Yeterliliği (Solvency) 27
2.5.1.1 Sermaye Yeterliliği (Solvency I) 29
2.5.2.2 Sermaye Yeterliliğinde Gelişmeler (Solvency II) 35
2.5.2 Sigorta Şirketlerinin Derecelendirmesi 36


2.6 Teknik Düzenlemeler 38
2.6.1 Hayat Dışı Sigortalar 38
2.6.2 Hayat Sigortaları 39
2.6.3 Reasürans 39
2.6.4 Bireysel Emeklilik 40

2.7 Denetim 41
2.8 Avrupa Birliği Ülkelerinde Vergilendirme 43

2.8.1 Almanya 45
2.8.2 Avusturya 46
2.8.3 Belçika 47
2.8.4 Danimarka 49
2.8.5 Finlandiya 50
2.8.6 Fransa 51
2.8.7 Hollanda 53
2.8.8 İngiltere 54
2.8.9 İri anda 56

2.8.10 İspanya 57
2.8.11 İtalya 59
2.8.12 Polonya 61
2.8.13 Portekiz 62


Bölüm 3

Türk Sigortacılık Sisteminin Yasal Boyutu ve Yapısal Analizi

3.1 Türk Sigorta Sektörünün Gelişimi 65
3.2 Sigorta Şirketlerinin Kuruluşu ve Sermaye Yapıları 70
3.3 Tek Düzen Hesap Planı ve Mali Tablolar 72

3.3.1 Tek Düzen Hesap Planları 72
3.3.2 Finansal Tablolar 74

3.3.2.1 Bilanço 74
3.3.2.2 Kar Zarar Tablosu 75
3.3.3 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları 75
3.4 Mali Bünye 76

3.4.1 Yükümlülük Karşılama Yeterliliği (Solvency) 76
3.4.2 Sigorta Şirketlerinin Derecelendirilmesi 81
3.5 Teknik Düzenlemeler 82
3.5.1 Hayat Dışı Sigortalar 82
3.5.2 Hayat Sigortalan 84
3.5.3 Bireysel Emeklilik 85
3.5.4 Reasürans 86
3.6 Denetim 88
3.6.1 İç Denetim 88
3.6.2 Kamu Denetimi 90
3.6.3 Bağımsız Denetim 91
3.7 Türkiye\\\′de Vergilendirme 92
3.7.1 Sigorta Şirketleri 93
3.7.1.1 Kurumlar Vergisi 93
3.7.1.2 B.S.M.V 95
3.7.1.3 Damga Vergisi 96
3.7.1.4 Yangın Sigorta Vergisi 98

3.7.2 Bireysel Emeklilik Yatırım Fonları 99
3.7.3 Sigortalılar 100

3.7.3.1 Prim ve Katkı Paylarının Vergilendirilmesi 100
3.7.3.2 Süre Sonu Ödemelerinin Vergilendirilmesi 102


Bölüm 4

Türk Sigorta Sektörünün Avrupa Birliği\\\′ne Uyum Sorunları

4.1 Yasal Düzenlemeler 105
4.1.1 Denetim 106
4.1.2 Ruhsat Verme ve Tescil 108
4.1.3 Mali Raporlama Standartları 109
4.1.4 Aracılık Faaliyetleri 110
4.1.5 Diğer Yasal Düzenlemeler 110
4.2 Şirketlerin Mali Yapısı 111
4.2.1 Sermaye Yeterliliği (Solvency) 111

4.2.2 Sigorta Şirketlerinin Derecelendirilmesi 112
4.2.3 Borçlanma 113
4.3 Vergilendirme 113
4.3.1 Sigorta Şirketleri 113
4.3.2 Sigortalılar 115
4.4 Ürün Çeşitlendirmesi 116
4.4.1. Hayat Dışı Sigortalar 116
4.4.2 Hayat Sigortalan 117
4.4.3 Bireysel Emeklilik 117
4.4.4 Sorumluluk Sigortaları 118
4.5 Dağıtım Kanalları 119
4.5.1 Direkt Satış Örgütleri 119
4.5.2 Acenteler 119
4.5.3 Banka Sigortacılığı 120
4.5.4 Internet 122

4.6 Uluslararası Rekabet 124
4.7 Risk ve Portföy Yönetimi 125
Sonnotlar 133
Sonuç ve Öneriler 127
Ekler 139
Kaynaklar 159

TABLOLAR VE ŞEKİLLER


Tablo 1 -2007 Yılında Avrupa Birliğinde Sigorta Sektörü 17
Tablo 2 - Ayarlanmış Yeterliliğin Hesaplanması 34
Tablo 3 - Almanya\\\′da Vergileme Tablosu 46
Tablo 4 - Avusturya Vergileme Tablosu 47
Tablo 5 - Belçika Vergileme Tablosu 48
Tablo 6 - Danimarka\\\′da Vergileme 50
Tablo 7 - Finlandiya\\\′da Vergileme 51
Tablo 8 - Fransa\\\′da Vergileme .• 53
Tablo 9 - İngiltere\\\′de Vergileme 55
Tablo 10 - İspanya\\\′da Vergileme 58
Tablo 11 - İRAP Hesaplaması 60
Tablo 12 - İtalya\\\′da Vergileme 61
Tablo 13 - Türkiye\\\′de Sigortacılığın Gelişimi 66
Tablo 14-Sigorta Şirketleri Hesap Planı 73
Tablo 15 - Yeni Hesap Planı Yapısı Örnek 74
Tablo 16- İç Sistemlerin Organizasyondaki Yerleşimi 89
Tablo 17 - Türkiye AB Yasal Düzenlemelerinin Karşılaştırılması 105


EKLER

Ek 1 - Türkiye\\\′de Sigorta Branşları 139
Ek 2 - Avrupa Birliği Sigorta Branşları 144
Ek 3 - YKY Tablosu 147
Ek 4 - Karşılaştırmalı Bilanço 149
Ek 5 - Gelir Tablosu 156