Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mart (135)      Şubat (116)      Ocak (139)      Aralık (134)

Anonim Şirketlerde Şarta Bağlı Sermaye Artırımı

Anonim Şirketlerde Şarta Bağlı Sermaye Artırımı



Sayfa Sayısı
:  
329
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2009
ISBN NO
:  
9786055868345

22,00 TL

Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!
Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...









ANONİM ŞİRKETLERDE ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMI

Anonim şirketlerin iş yapma kabiliyeti sermayeleri ile doğru orantılıdır. Bu orantı, sermaye büyüdükçe şirketin faaliyet alanı genişlediği ya da faaliyet alanının genişletmek isteyen şirketin sermayesini artırmak zorunda olduğu şeklinde ifade edilebilir. Faaliyet alanını genişletmek isteyen şirket, çeşitli finansman araçları ve yöntemlerini kullanarak finansal p[yasalardan borçlanabileceği gibi, öz sermayesini artırma veya her iki imkânı birlikte kullanma yoluna da gidebilir. Bu bakımdan Ticaret Kanunu Tasarısı, Türk hukukuna önemli bir yenilik getirmekte ve şirketlere finansman sağlamada oldukça esneklik tanıyan şarta bağlı sermaye artırımını kabul etmektedir. Bu sayede şirketler, ihtiyaç duydukları anda ve o oranda sermaye sağlayabileceklerdir. Bir yandan esneklik sağlayan bu yöntemin sağlıklı işlemesi bakımından pay sahiplerinin ve diğer hak sahiplerinin korunması amacıyla uyulması gereken önemli kurallar bulunmaktadır.

Bu yüzden teknik olarak uygulanması diğer sermaye artırım yöntemlerine göre daha dikkatli olmayı gerektiren bu yöntemin hali hazırda kullanılabildiği ülkelerdeki uygulamaların ülkemiz için de yol gösterici olacaktır. Türk uygulamacılarına yol göstermek amacıyla hazırlanmış bu eserde, şarta bağlı sermaye artırımyönteminyaklaşık 70yıldir uygulanmakta olan Almanya ve yaklaşık 20 yıldır uygulanmakta olan İsviçre hukuk sistemlerindeki durum karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.

( ARKA KAPAK DAN )




öNSöZ


Şarta bağlı sermaye artırımı konusunda bir çalışma yapma fikri, oldukça geriye dayanmaktadır. Doktora çalışmasını tamamladıktan sonra, doçentlik çalışması olarak hangi konuda çalışma yapabileceğimi araştırırken, kıymetli hocam Prof. Dr. Sami Karahan ilk olarak konuya dikkatimi çekmişti. Türkçe literatürde yapmış olduğumuz araştırmalarda konunun sadece birkaç çalışmada ancak birkaç paragraf olarak yer aldığını gördük. Konuya değinen yazarlar çeşitli faydalarından bahsetmekte ve Türk Hukukunda da uygulanmasının yararlı olacağını belirtmekteydi. Ancak bunun için yasal bir düzenleme olması gerekiyordu.

Yabancı literatürü tararken konunun 1937 yılında Almanya\\\′da POK\\\′da düzenlendiğini ve o tarihten bugüne uygulandığını, uygulamanın İsviçre ve Avusturya\\\′da da benimsenerek yasal düzenlemeye kavuşturulduğunu gördük. Konuya daha fazla artmış olan ilgimiz, Ticaret Kanunu Tasarısının açıklanmasıyla doruk noktasına varmıştı. Zira Tasarı\\\′da şarta bağlı sermaye artırımı ayrıntılı bir şekilde düzenlenmekteydi. Konuya ilişkin olabildiğince ayrıntılı bir çalışmanın artık Türk Hukukuna kazandırılması gerektiğine olan inancımız sonucunda başlayan çalışmalarımız, bu eserle sonuçlanmış ve somutlaşmıştır.

Tasarının meclise sunulmasının üzerinden geçen uzunca bir süreye rağmen henüz yasalaşamamış olması hem çalışmamızın uzamasına hem de çalışmamızda yöntem sorununa yol açmıştır. Sermaye artırımına ilişkin 6762 sayılı Ticaret Kanunundaki hükümler ile Tasarı\\\′daki hükümler arasında esaslı farklılıklar bulunması, hangi hükmün esas alınması gerektiği konusunda tereddütlere yol açmıştır. Önce tasarının bir an önce yasalaşacağına ilişkin açıklamalar çerçevesinde konu bütünüyle Tasarı çerçevesinde incelenmiş ve Tasarının yasalaşması beklenmiştir. Ancak, Tasarının bu süreçte yasalaşamaması nedeniyle, mevcut Ticaret Kanunundaki hükümler de dikkate alınarak çalışmaya dere edilmiştir. Nihayet, mehaz kanunlardaki hükümlerin de çalışmaya aktarılmasıyla, eser mukayeseli hukuk çerçevesinde şarta bağlı sermaye artırımını inceleyen bir kapsama kavuşmuştur.

Tasarının yasalaşacağına olan inancımız nedeniyle, çalışmanın Tasarı\\\′daki hükümler esas alınarak hazırlandığını vurgulamak gerekir. Yine konunun kapsam itibariyle geniş olması, buna bağlı olarak pek çok hukuk dalı, özellikle sermaye piyasası hukuku, kıymetli evrak hukuku, iş hukuku ile ilişkili inceleme yapılmasını da gerektirmiştir. Kapsamı bu kadar geniş olmakla birlikte henüz yasal bir düzenlemeye kavuşmamış olan konunun incelenmesinde eksik ya da

eleştirilebilecek pek çok hususun bulunabileceğinin bilincindeyiz. Eleştiri ve katkı niteliğindeki düşüncelerin tarafımıza iletilmesi bizi mutlu edecektir.

Yoğun ve uzunca bir zaman içerisinde ortaya çıkan bu çalışma sırasında desteklerini esirgemeyen aileme, kontrol kavramı ile ilgili makalesini yayınlanmadan önce benimle paylaşan Prof. Dr. Ünal TEKİN ALP\\\′e ve eseri yayımlayarak bilim dünyasına kazandıran Asil Yayın Dağıtım\\\′in yetkili ve çalışanlarına teşekkür ediyorum.

Bilkent, 03.04.2009
Dr. Tahir SARAÇ
tahirsarac @ hotmail.com






İÇİNDEKİLER


§1. GİRİŞ 1

I. ESAS SERMAYE KAVRAMI 1
II. ESAS SERMAYENİN İŞLEVİ 2
III. ESAS SERMAYENİN ARTTIRILMASI 3

BİRİNCİ BÖLÜM

ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIM YÖNTEMİNİN ESASLARI

§ 2. DİĞER SERMAYE ARTIRIM YÖNTEMLERİNDEN FARKLILIKLARI 7

I. DİĞER SERMAYE ARTIRIM YÖNTEMLERİ 7
A. Sermaye Taahhüdü Yoluyla Esas Sermayenin Artırılması 9
1. Sabit Sermaye Sisteminde Sermaye Artırımı 9
a. Genel Olarak 9
b. Sabit Sermaye Sisteminin Sakıncaları 12
aa. ihtiyaca Göre Sermaye Artırımına imkân Bulunmaması 12
bb. Sermaye Artırımındaki Prosedür Güçlükleri 13
cc. Çalışanların Şirkete Katılımlarının Sağlanamaması 15
dd. Şirketlerin Birleşmesine Önceden Hazırlık Yapılamaması 16
ee. Değiştirilebilir Tahvil Çıkarılamaması 16
2. Kayıtlı Sermaye Sisteminde Esas Sermayenin Artırılması 23
B. iç Kaynaklardan Sermaye Artırımı 27
II. ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIM YÖNTEMİ 28
A. Genel Olarak 28
B. Amaç ve Yararları 30
III. FARKLILIKLAR 32
A. Yöntem 33
B. Payların Taahhüdü ve Ödenmesi 34
C. Payların Doğumu ve Pay Sahipliğinin Kazanılması 35
D. Süre 35

§ 3. MUKAYESELİ HUKUKTA ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMI 36

§ 4. ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMININ TEMEL ÖZELLİKLERİ 38

I. ALIM VEYA DEĞİŞTİRME HAKLARI 38
A. Alım Hakkı Kavramı 38
B. Değiştirme Hakkı Kavramı 40





C. Alım veya Değiştirme Hakkının Hukuki Niteliği 42
D. Alım Hakkının Diğer Haklardan Farklılıkları 44
1. Rüçhan Hakkından 45
2. Opsiyon Hakkından 46
3. Alım ve Değiştirme Hakkının Birbirinden Farklılıkları 48
II. RÜÇHAN HAKLARININ KALDIRILMASI 49
A. Rüçhan Hakkı Kavramı 49
B. Rüçhan Hakkının Kaldırılması Zorunluluğu 50
C. Rüçhan Hakkının Kaldırılma Şartları 51
1. Genel Olarak 51
2. Şekli Şartlar 52
a. Genel Kurul Kararı 52
b. Toplantı Gündeminde Yer Alma 53
c. Yetersayılar 55
d. Yeni Payların Kullanım Biçiminin Belirlenmesi 56
3. Maddi Şartlar 57
a. Haklı Sebep 57
aa. Haklı Sebep Kavramı 57
bb. Rüçhan Hakkının Kaldırılmasının Haklı Görüldüğü Haller 61
b. Eşit İşlem İlkesi 67
4. Şartlara Aykırılığın Yaptırımı 69
III. PAYLARIN ŞİRKETİN İHTİYACINA GÖRE ÇIKARILMASI 71
IV. ŞARTA BAĞLI OLMA 74
A. Şart Kavramı 74
B. Şartın Çeşitleri 74
C. Şartın Hüküm ve Sonuçları 75
D. Sermaye Artırımının Şarta Bağlanabildiği 76
1.Şartın Konusu 77
2. Şart Olarak Belirlenen Olay 77
3. Şartın Niteliği 78
4. Şartın Gerçekleşmesi 78
V. ÖZEL BİR YÖNTEMİN UYGULANMASI 79

§ 5. ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMININ TABİ OLDUĞU SINIRLAMALAR 81

I. SINIRLAMANIN GEREKLİLİĞİ 81
II. GETİRİLEN SINIRLAMALAR 82


A. Kapsam Bakımından 82
B. Artırım Miktarı Bakımından 82
1. Genel Olarak 82
2. Dikkate Alınacak Esas Sermaye 84
a. Sermayenin Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Tarih 84
b. Dikkate Alınacak Sermaye Türü 85
aa. Tescilli Sermaye, Ödenmiş Sermaye, Tamamlanmamış Sermaye İşlemleri 85
bb. Kayıtlı Sermaye ve Şarta Bağlı Sermayenin Birlikte Uygulanması 87
cc. Şirketin Kuruluşu Sırasında Şarta Bağlı Sermaye Oluşturulması 89
dd. Olağan ve Şarta Bağlı Sermaye Artırımının Birlikte Uygulanması 93
ee. Sermaye Azaltımının Şarta Bağlı Sermaye Artırımına Etkisi 93
C. Ödeme Miktarı Bakımından 95
D. Zaman Bakımından 95
E. Kullanım Bakımından 96


İKİNCİ BÖLÜM

ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMININ UYGULAMA ALANLARI


§6. MUKAYESELİ HUKUKTA DURUM 99

§ 7. ALIM VEYA DEĞİŞTİRME HAKKI VEREN TAHVİL İHRACI 99

I. GENEL OLARAK 99
II. TAHVİL TÜRLERİ 103
A. Hisse Senedi ile Değiştirilebilir Tahviller 105
1. Tanım ve Genel Özellikleri 105
2. Yararları 108
a. Şirket Açısından 108
b. Yatırımcı Açışından 109
3. Sakıncaları 110
4. Yasal Durum 111
B. Opsiyonlu Tahviller 113
1. Opsiyonlu Tahvil Kavramı 113
2. Yasal Durum 116

III. ŞİRKETLER TOPLULUĞUNDA DURUM 117
IV. ESKİ TAHVİLLERİN DURUMU 122
İS. \\\"BENZERİ BORÇLANMA ARAÇLARI\\\" İHRACI 123

§ 9. ŞİRKET ÇALIŞANLARINA ALIM HAKKI TANINMASI 129



I. ÇALIŞANLARIN ŞİRKETE KATILMALARININ ÖNEMİ,
YARARLARI VE SAKINCALARI 129
A. Önemi 129
B. Yararları 131
1. Şirket Bakımından 131
2. Çalışanlar Bakımından 133
C. Sakıncaları 134
II. ÇALIŞANLARIN ŞİRKETE KATILMASINI SAĞLAYAN YÖNTEMLER 134
A. Genel Olarak 134
B. Hisse Opsiyon Planları 135
III. ÇALIŞANLARIN KATILMA ŞEKİLLERİ 137
A. Doğrudan-Dolaylı Katılım 137
B. Arızi-Sistematik Katılım 138
C. Şarta Bağlı Katılım 140
1. Başarı 140
2. Süre 141

IV. YASAL DURUM 141
V. ÇIKARILACAK HİSSELERİN FİNANSMANI 145
VI. ÇALIŞAN KAVRAMININ KAPSAMI 147
A. Çalışan Kavramına Dâhil Olanlar 147
B. Bağlı Şirket Çalışanlarının Durumu 151
C. Eski Çalışanların Durumu 152
D. Gelecekte Çalışacak Kimselerin Durumu 153
VII. TASARRUF HAKKINA GETİRİLEN KISITLAMALAR 153

§ 10. UYGULAMA HALLERİNİN GENİŞLETİLMESİ SORUNU 155

I. SORUNUN ORTAYA KONULMASI 155
II. DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER 156
A. isviçre Hukukundaki Görüşler 156
B. Alman Hukukundaki Görüşler 157
III. TÜRK HUKUKU İÇİN DEĞERLENDİRME 159
IV. ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMININ DİĞER UYGULAMA HALLERİ 162
A. Hissedar Opsiyonları 162
B. Seçimlik Kâr Payları 165
C. Birleşme 166

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIMINDA MENFAATLERİN KORUNMASI


§11. PAY SAHİPLERİNİN KORUNMASI 171

I. KORUMANIN GEREKLİLİĞİ 171
II. SERMAYE ARTIRIM TÜRLERİ AÇISINDAN PAY SAHİPLERİNİN
KORUNMASINDAKİ PARALELLİK 172
III. PAY SAHİPLERİNİN KORUNMASINDA KULLANILAN ARAÇLAR 173
A. Genel Olarak 173
B. Önerilmeye Muhatap Olma Hakkı 174
1. Kavram 174
2. Hukuki Niteliği 175
3. Diğer Haklarla Arasındaki Farklılıklar 177
a. Rüçhan Hakkından Farklılığı 177
b. Alım veya Değiştirme Hakkından Farklılığı 177
4. Amaç ve Önemi 177
5. Tanınması ve Kullanılması 180
6. Kısıtlanması veya Kaldırılması 184
a. Genel Olarak 184
b. Sınırlandırma veya Kaldırma Şartları 185
aa. Şekli Şartlar 185
bb. Maddi Şartlar 193
c. Sonradan Kısıtlanması 197
7. Devri 199

§ 12. ALIM VEYA DEĞİŞTİRME HAKKI SAHİPLERİNİN KORUNMASI 201

I. GENEL OLARAK 201
II. KORUMANIN KAPSAMI 201
III. KORUMANIN KALDIRILABİLMESİ 203
IV. KORUMA GEREKTİREN DURUMLAR 204
A. Sermaye Artırımı 205
B. Yeni Alım veya Değiştirme Hakkı Tanınması 206
C. Diğer Yollar 207
1. Şirketlerin Birleşmesi 207
2. Hisse Senetlerinin Bölünmesi, Birleştirilmesi veya Türlerinin Değiştirilmesi 208
3. Yedeklerin Dağıtılması/Olağan Dışı Temettü Ödemesi 208
4. Tasfiye 209

5. Anonim Şirketinin Bir Limited Şirketine Dönüştürülmesi 210
6. Alım veya Değiştirme Hakkının İhracına Dayanak Oluşturan Kararın İptali 211
7. Azınlık Pay Sahiplerinin Şirketten Çıkarılmaları 211
8. Şarta Bağlı Sermaye Artırımı Kararından Vazgeçilmesi 212
V. KAYBIN DENKLEŞTİRİLMESİ 213
A. Kaybın Hesaplanmasında Esas Alınacak An 213
B. Kaybın Denkleştirilmesinde Kullanılabilecek Yöntemler 213
1. Alım veya Değiştirme Fiyatının indirilmesi 213
2. Uygun Diğer Bir Denkleştirme 214
a. Yeni Payları Almada Öncelik Tanınması 214
b. Yeni Tahvillerin Önerilmesi 215
c. Nakit Ödeme 215
VI. ALIM VEYA DEĞİŞTİRME HAKKI İLE DEVİR SINIRLAMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ 216


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ŞARTA BAĞLI SERMAYE ARTIRIM SÜRECİ


§13. GENEL OLARAK 221

§14. KARAR ALMA SÜRECİ 222

I. KARARIN NİTELENDİRİLMESİ SORUNU 222
II. KARAR YETERSAYISI 225
A. İsviçre Hukukunda 225
B. Alman Hukukunda 226
C. Türk Hukukunda 228
III. KARARDA BELİRTİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 230
A. Genel Olarak 231
B. Kararda Bulunması Gereken Mutlak Zorunlu Hususlar 232
1. Şarta Bağlı Sermaye Artırımının itibarî Değeri 233
2. Payların Sayıları, İtibarî Değerleri ve Türleri 235
3. Değiştirme veya Alım Hakkından Yararlanabilecek Gruplar 236
4. Mevcut Pay Sahiplerinin Rüçhan Haklarının Kaldırılmış Olduğu ve Bunun Miktarı 239
5. Belli Pay Gruplarına Tanınacak İmtiyazlar 241
6. Yeni Nama Yazılı Payların Devrine İlişkin Sınırlamalar 242
C. Kararda Bulunması Gereken Alternatif Zorunlu Hususlar 243
1. Değiştirme Veya Alım Haklarının Kullanılma Şartları 243
2. İhraç Bedelinin Hesaplanma Esasları 244

D. Kararda Bulunması Faydalı Olabilecek Hususlar 247
IV. TİCARET SİCİLİNE TESCİL 248
A. Tescilin Önemi 249
B. Tescilin Niteliği 250
C. Talepte Bulunmaya Yetkili Olanlar 251
D. Yetkili Sicil Memurluğu 252
E. Sicil Memurluğunun inceleme Yetkisi 252
F. Tescil Talebinin Geri Çekilmesi 254
V. İLAN 254
VI. GENEL KURUL KARARINDAKİ SAKATLIKLAR 255
A. Sakatlığın Yaptırımı 255
1. Genel Kurul Kararının İptali 256
2. Genel Kurul Kararının Butlanı 257
3. İptal ve Butlan Arasındaki Fark 257
B. Sakatlığın Giderilmesi 258
1. İptal Davası 258
a. Dava Süresi ve Yetkili Mahkeme 258
b. Yargılamanın Kapsamı 258
c. ispat Yükü \\\′ 259
d. İptal Kararının Etkisi 259
2. Genel Kurul Kararının Geri Alınması 262
3. Pay Sahibini Koruyucu Diğer Yollar 264

§15. UYGULAMA SÜRECİ 265

I. ALIM VE DEĞİŞTİRME HAKLARININ TANINMASI 265
A. Hakların Doğum Anı ve Tanınma Şekli 265
B. Tescilden Önce Tanınması 269
C. Genel Kurul Kararına Aykırı Olarak Hakkın Tanınması 271
1. Dayanak Kararı Olmaksızın Alım veya Değiştirme Hakkı Tanınması 271
2. Kararlaştırılan Miktardan Fazla Değiştirme veya Alım Hakları Tanınması 272
3. Dayanak Kararının içeriğine Uyulmaması 273
D. Alım Hakkının Geçersizliği 274
II. ALIM HAKLARININ KULLANILMASI: ALIM BEYANI 275
A. Genel Olarak 275
B. Hukuki Niteliği 276
C. Öznesi ve Muhatabı 277

D. Şekli 278
E. İçeriği 280
F. Alım Hakkının Kısmen Kullanılması 282
G. Beyanda Bulunma (Alım) Süresi 284
H. Hukuki Etkileri 285
I. Beyandaki Noksanlıklar 286
III. YENİ ÇIKARILAN PAY BEDELLERİNİN ÖDENMESİ 287
A. Genel Olarak 287
B. Ödeme Yöntemleri 289
1. Nakdi Ödeme 289
2. Aynî Ödeme 290
a. Aynî Ödemenin Mümkün Olup Olmadığı Sorunu 291
b. Aynî Ödemenin Yapılması 294
c. Aynî Ödemenin Mümkün Olduğu Haller 295
3. Takas 297
C. Ödemenin Yapılması 299
1. Tam (Eksiksiz) Ödeme 299
2. Bankanın inceleme Yükümlülüğü ve Sorumluluğu 300

IV. PAYLARIN İHRACI ve PAY SAHİPLİĞİ HAKLARININ DOĞUMU 303
V. İŞLEM DENETÇİSİNİN ONAYI 305
VI. ESAS SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI 307
A. Beyanname Hazırlanması 308
B. Ana Sözleşmenin Uyumlaştırılması 309
C. Ticaret Siciline Tescil 310
D. Ana Sözleşme Hükmünün Çıkarılması 313

SONUÇ 314

KAYNAKÇA 317