Yargıtay Kararları Işığında Yurt Dışı Borçlanması ve Aylık Hakları Sezai ÖZTÜRK

ÖNSÖZ

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının sosyal güvenliğinin sağlanma­sı, başta "Sosyal Hukuk Devleti" olmak üzere Anayasa'nın 62.maddesinin gereği ve Devletin temel görevlerinden birisidir.

Devlet, diğer temel görevleri gibi sosyal güvenliği de hakkıyla yerine ge­tirmiyor ise bunun baş sorumlusu sosyal ve bilimsel temeli olan, mali ba­kımdan sürdürülebilir ve istikrarlı bir sosyal güvenlik politikası oluşturama-yan siyasal iktidarlardır. Bir de bunun üzerine işverenlerin kanuni yükümlü­lüklerinden kaçma azimleri ile sigortalıların haklarından yapılan işlemleri takip etmemeleri eklenince geldiğimiz nokta ortadadır.

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının sosyal güvenliğinin sağlanma­sı amacıyla imzalanan uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri ile 2147 ve 3201 sayılı Kanunların genel itibariyle yararlan oldukları kuşkusuzdur. Ne var ki bu kuruma ihtiyaç olup olmadığından tutun da borçlanmanın hangi sigortalılık statüsünde kabul edilmesi gerektiğine kadar pek çok konuda yo­ğun tartışmalar halen sürmektedir.

Yurt dışı borçlanması gerekli ve faydalıdır.

3201 sayılı Kanun'un ve Kurum uygulamasının değişmesi gereken yön­leri bulunmakta ise de sosyal güvenliği "Devletin sırtındaki yük" olarak gö­ren anlayışın bu kurumun tümden kaldırılmasını savunmasını da "abesle işti­gal" olarak görüyorum. Çalışan, üreten ve paylaşan yurttaşlarımıza sosyal güvenlik bir "lütuf" değildir, haktır.

Yurt dışından aylık alamayan, ülkemizdeki çalışması aylık almaya yet­meyen 50-55 yaşındaki insanların, sağlık güvencesi olmadığı için başkasının kimlik veya karne fotokopisi ile tedavi görmelerinden kaynaklı ceza da­valarının olduğu ülkemizde, sosyal güvenlik kapsamını daraltan tasarrufları onaylamamız mümkün değildir.

  Ulusal ve sürekli toplumsal barış; sosyal adalet temeli üzerinde oluşturu­labilir. Sosyal adalet; birey toplum ilişkisinin, ortaklaşa iyinin gerçek­leştirilmesi amacıyla düzenlenmesi olduğuna göre, çağa uygun ve sürdü­rülebilir bir sosyal güvenlik sistemi sosyal adaletin ilk koşuludur.   Yıllarca çalışarak ülke ekonomisine katkıda bulunan ve prim ödeyen in­sanları, yaşlılık nedeniyle çalışma güçlerinin azalmasından sonra ağır yaşlı­lık aylığı koşullan ve düşük aylık miktarı ile başbaşa bırakan bir sosyal gü­venlik sistemi sosyal adaleti asla tesis edemez.   08.05.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5754 sayılı Kanun ile yapılan köklü değişiklik sonrasında onaya yeni sorunlar çıktığı gibi Yargıtay'ın bazı konu­larda içtihat birliği halinde olmadığını görmekteyiz.

Kurumun hukuka aykırı uygulamalarının temelinde yatan "yürütmenin" hukuku ayak bağı olarak gören anlayışı değişmedikçe, Devletin asli ve asil unsuru vatandaşlara hak ve adalet dolu bir yaşam asla kısmet olmayacaktır.

Hukukçulara gelince; Hukukçular, hukuk biliminin uygulayıcısı ve karar sahipleridirler. Hu­kukçu, önce konusunda bilgili, düşüncelerini açıklarken cesur olmalıdır. Bil­gi emekle, cesaret bilgiyle olur.   Hukuk bir bilimdir ve en değerli öğesi bilgidir. Hangi mesleği icra ederse etsin ülkemiz hukukçularının en temel hastalığı bilgi sahibi olmadan el yor­damıyla yön bulma hevesleridir. Bilgiyi özümsemek yerine kullanmak, araş­tırmak yerine sormak, eser üretmek yerine üretileni küçümsemek "bilgiye ve emeğe değer verilmeyen hukuksuzluk ikliminin" alametleridir.  

Sosyal güvenlik hukukunun bazı konularında hukukçular tarafından ya­zılmış bir kitap hatta makale dahi bulmak mümkün değil ise bunun temel nedeni bilgi ve cesaretten yoksun hukukçuların konuşamayacakları tek şeyin hukuk olmasıdır.

Bu "hukuksuzluk" ikliminde bugüne kadar eser üreterek yolumuzu ay­dınlatan sayın Cihan Orhan ile Cüneyt Olgaç'a teşekkür ediyorum.

Bu eserde yurt dışı borçlanmasına ait yöntem ve ilkeler, Yargıtay uygu­laması da dikkate alınarak anlatılmaktadır. Mevzuatın geçirdiği aşamalar, Kurumun alt mevzuatı, Kurumun hatalı uygulamaları ve sonuçlan, yargı ka­rarları mümkün olduğunca örnekler ile birlikte anlatılmıştır.

Eserin yazımında her konuyu en doğru ve anlaşılabilir şekilde yazmaya gayret etmiş olmakla birlikte eser ile ilgili her türlü eleştiri ve öneriyi saygı ve şükranla karşılamaya hazır olduğumu ifade etmeliyim.

  Bu eserin oluşmasında desteklerini her zaman yanımda hissettiğim, sos­yal güvenlik hukukunu bizlere öğreten ve eser yazımı için teşvik eden Yargı­tay 21.Hukuk Dairesi Başkanı Sayın Mesut Balcı'ya, yurt dışı borçlanma hukukunun gelişimi ile konuya dair kararların müzakere ve yazımında emeği geçen kıymetli Yargıtay Üyeleri, Tetkik Hakimleri ve kalem personeline, bilirkişi raporu örneklerinin hazırlanmasında yardımcı olan Avukat-Bilirkişi Sayın Şükrü Geçmez'e, eserin yayınlanmasında emeği geçen yayınevi ve matbaa çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım.  

Saygılarımla...

14 Mart 2014/Ankara

İÇİNDEKİLER ARMAĞAN.......................................................................................... 5 ÖNSÖZ................................................................................................. 7

İÇİNDEKİLER.................................................................................... 11 KISALTMALAR CETVELİ................................................................ 27  

I.BÖLÜM

BORÇLANMA KURUMUNU DOĞURAN NEDENLER ve AMACI

I) AVRUPA'YA EMEK GÖÇÜNÜN TARİHÇESİ......................... 29

II) BORÇLANMA KURUMUNU DOĞURAN NEDENLER

ve AMACI................................................................................. 32

1. Borçlanma Kurumunu Doğuran Temel Nedenler..................... 35
2. Borçlanma Kurumuna Eleştirel Bakış...................................... 37

III)  YURT DIŞI BORÇLANMA KANUNLARI............................... 38

1. 2147 Sayılı Kanun.................................................................. 38
2. 3201 Sayılı Kanun.................................................................. 40

1. 3201 Sayılı Kanun'un İlk Hali............................................ 42
2. 4958 Sayılı Kanun Değişikliği............................................ 45
3. 5754 Sayılı Kanun Değişikliği............................................. 46
4. Saklı Tutulan Kazanılmış Haklar........................................ 47
5. 5997 Sayılı Kanun Değişikliği............................................ 50
6. Kanun'un İlk Hali ile Son Hali Arasındaki Temel Farklar..... 50

IV)  YARGITAY KARARLARI........................................................ 55

                    II. BÖLÜM

 KANUNDAN YARARLANAMAYACAK OLANLAR

I)     KANUNDAN YARARLANMAYA ENGEL OLAN

"AYLIK" KAVRAMI.............................................................. 57

II) YARGITAY KARARLARI......................................................... 59

      III.BÖLÜM

 YURT DIŞINDA GEÇİCİ OLARAK BULUNANLARIN

SOSYAL GÜVENLİĞİ

I) YURT DIŞINDA GEÇİCİ OLARAK BULUNMA HALİ............ 65

II) SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ OLMAYAN ÜLKELERE
GÖTÜRÜLEN TÜRK İŞÇİLERİ................................................ 66

3. İDARİ SÖZLEŞME BULUNAN DURUMLAR......................... 67
4. YURT DIŞI İLE BAĞLANTILI DİĞER HALLER..................... 67

1. Türkiye'de 4/l-(b) Kapsamında Sigortalı Olup Yurt Dışında
   İkamet Edenlerin Sigortalılığı................................................... 67
2. Yurt Dışına Gönderilen Öğrenciler ile Yurt Dışında Doktora
   Öğrenimi Veya Tıpta Uzmanlık Yapanların Borçlanması........... 67
3. Devletin Prim Desteği Yurt Dışında Çalışan Sigortalılar
   Hakkında Uygulanmaz........................................................... 68
4. Borçlanarak Aylık Bağlananların Genel Sağlık Sigortası............ 69

E)  Borçlanılan Sürenin Aylık Hesabına ve Sigortalılık
Başlangıcına Etkisi................................................................. 69

V) YARGITAY KARARLARI........................................................ 70

IV.BÖLÜM

 İKİLİ ve ÇOK TARAFLI ULUSLARARASI

SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİ

1) ÇOK TARAFLI ULUSLARARASI SOSYAL GÜVENLİK

SÖZLEŞMELERİ....................................................................... 74

A)  Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri............................................... 74

1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi................................ 74
2. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme............ 76
3. Birleşmiş Milletler Ekonomik, Toplumsal ve

Kültüre! Haklar Uluslararası Sözleşmesi............................ 78

4. Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Çeşit Ayrımcılığın
   Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi (CEDAW)................... 79
5. Birleşmiş Milletler Sığınanların Statüsüne İlişkin
   Sözleşme......................................................................... 81
6. Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının
   Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme........................... 83

B)  ILO Sözleşmeleri................................................................... 85

a)    102 No'lu "Sosyai Güvenliğin Asgari Normları

Hakkında Sözleşme"......................................................... 88

b)    11S No'lu " 1962 Sosyal Güvenlik Eşit

Muamele Sözleşmesi" ...................................................... 89

C) Avrupa Konseyi Anlaşmaları................................................... 90

1. Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi ve Ek Anlaşma........... 90
2. Avrupa Sosyal Şartı......................................................... 90
3. Göçmen İşçinin Hukuki Statüsü Hakkında

Avrupa Sözleşmesi........................................................... 92

II) İKİLİ ULUSLARARASI SOSYAL GÜVENLİK

SÖZLEŞMELERİ....................................................................... 93

V.BÖLÜM

 BAŞVURULACAK KURULUŞLAR

I) MEVZUATIN GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR................................... 98

1. 3201 sayılı Kanun'un İlk Halı (22.05.1985-05.08.2003).............. 98
2. 4958 sayılı Kanun Değişikliği (6.8.2003-07.05.2008)................. 99
3. 5754 sayılı Kanun Değişikliği (08.05.2008 ve sonrası)............... 99
4. Yönetmelik Hükümleri.......................................................... 100

E)   Genelge Hükümleri.............................................................. 100

II) BAŞVURULACAK KURULUŞLAR........................................ 102

A)  4958 sayılı Kanun Değişikliğinin Yürürlükte Olduğu Dönemde
Başvurulacak Kuruluşlar (06.08.2003-07.05.2008).................. 102

1. Borçlanma Başvuru Tarihinde Yurt Dışında Bulunanlar.... 102
2. Türkiye'ye Döndükten Sonra Yurt Dışında Geçen
   Hizmetlerini Borçlanmak İsteyenler................................. 103
3. Yurt Dışında Çalışmakta İken veya Yurda Kesin Dönüş
   Yaptıktan Sonra Ölenlerin Hak Sahipleri........................... 103

2. 5754 sayılı Kanun'la Yapılan Değişiklik Sonrasında
   Başvurulacak Kuruluşlar (08.05.2008 ve sonrası dönem)......... 108
3. 506 Sayılı Kanun'un Geçici 20. Maddesinde Düzenlenen
   Sandıklara Tabi Çalışması Bulunanların

Borçlanma Başvuruları......................................................... 109

D)  Yanlış Sigortalılık Statüsü İçin Ödenen

Primlerin Aktarılması............................................................ 109 III) YARGITAY KARARLARI...................................................... 110

VI.BÖLÜM,

 BORÇLANMA KOŞULLARI ve BAŞVURU YÖNTEMİ I) BORÇLANMA KOŞULLARI................................................... 127

A)  Yurt Dışı Borçlanmasına Hakim Olan Temel İlkeler............... 128

1. Borçlanma İçin Çalışmanın Geçtiği Ülke ile
   Türkiye Arasında Uluslararası Sosyal Güvenlik
   Sözleşmesi Aranmaz....................................................... 128
2. Borçlanma İçin Kesin Dönüş ve Başvuru Süresi
   Yürürlükten Kaldırılmıştır................................................ 129
3. Kesin Hükmün Borçlanmaya Etkisi.................................. 133
4. İade veya Mahsup Yoluyla Tasfiye Edilen Borçlanmaya
   Değer Verilemez............................................................ 135

B)   Türk Vatandaşı Olunması..................................................... 136

a)   Türk Vatandaşı Olunması Kuralının İstisnaları.................. 137

1. Türk Vatandaşlığından İzinle Çıkanlar........................ 137
2. Zorunlu Göçe Tabi Tutulanlar ................................... 138

b)   Türk Vatandaşlığının İspatı Herhangi Bir Şekle

Tabi Değildir.................................................................. 139

3. Kurum Uygulaması......................................................... 140
4. Vatandaşlıktan İzinle Çıkılmasına Dair Mevzuat................ 141

1. Mülga 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu................ 141
2. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu......................... 142

5. Yargıtay Uygulaması...................................................... 147
6. Yargıtay Uygulamasında Karşı Görüş.............................. 149
7. Görüşüm........................................................................ 150

h)   Türk Vatandaşlığından İzinle Çıkanların Dava Açmadan

Önce Kuruma Başvurması Zorunlu Değildir..................... 152

i)   Yaşadıkları Ülkenin Mevzuatı Gereğince Vatandaşlıktan

Çıkmak Zorunda Kalanlar............................................... 152

3. Yaş Koşulu......................................................................... 153
4. Belirli Nitelikte Yurtdışı Süreleri Bulunması............................ 155

1. Sigortalılık Süresi............................................................ 156
2. İşsizlik Süresi ................................................................ 161
3. Ev Kadını Olarak Geçen Süreler..................................... 162
4. Borçlanma Kapsamında Olmayan Süreler........................ 164
5. Yurtdışı Sürelerinin Yurtiçi Hizmet Süreleri ile Çakışması.. 166

E)  Değerlendirilecek Sürenin Belgelendirilmesi........................... 169

1. Belgelendirme Mecburiyeti.............................................. 169
2. Yönetmelik Hükümlerine Göre Belgelendirme
   Mecburiyeti.................................................................... 171

1. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdedilen Ülkelerde
   Geçen Sürelere Ait Belgeler...................................... 171
2. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdedilmemiş

Ülkelerde Geçen Sürelere Ait Belgeler....................... 172

3. Ev Kadını Olarak Geçen Sürelere Ait Belgeler .......... 173
4. Sözleşmesiz Ülkelerde Türk İşverenlerce Çalıştırılan
   Türk İşçilerine Ait Belgeler ....................................... 173
5. Diğer ve Ortak Hususlar........................................... 174

3. Belgelendirme Mecburiyetinde HUMK'un 296 ve
   HMK'nın 224. maddeleri................................................. 174
4. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin
   Kaldırılması Sözleşmesi................................................... 175
5. Bazı İşlem ve Belgelerin Tasdikten Muaf Tutulmasına

Dair Sözleşme................................................................ 177

F)   Yazılı İstek Olması............................................................... 178

II) OLUMSUZ BORÇLANMA KOŞULU...................................... 179

3. BORÇLANMANIN İHYASI MÜMKÜN DEĞİLDİR............... 180
4. LİBYA'DA GEÇEN HİZMETLERİN BORÇLANILMASI........ 183

1. 01.10.1976-31.08.1985 Tarihleri Arasında Libya'da
   Türk İşveren Yanında Geçen Çalışmanın Borçlanılması
   Mümkündür......................................................................... 184
2. 01.09.1985 Tarihinden İtibaren Libya'da

Türk İşveren Yanında Geçen Çalışmanın Borçlanılması

Mümkün Değildir................................................................. 185

V) HAK SAHİPLERİNİN BORÇLANMA İŞLEMLERİ................. 186

VI) ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI................................ 189

A)  Anayasa Mahkemesinin 12.12.2002 gün ve 2000/36

E. 2002/198 K. sayılı kararı................................................... 189

B)  Anayasa Mahkemesinin 07.02.2008 gün ve 2005/25

E. 2008/57 K. sayılı kararı..................................................... 197 VII) YARGITAY KARARLARI....................................................... 202

VII.BÖLÜM

 SÜRE TESPİTİ, BORÇLANMA TUTARI ve İADE

I) BORÇLANMA SÜRESİNİN TESPİTİ...................................... 239

II) BORÇLANMA TUTARININ HESAPLANMASI...................... 241

1. 5754 sayılı Kanun Değişikliğinden Önce Dövizle Borçlanma
   Tutan Ödeme Tarihine Göre Belirlenmekteydi........................ 244
2. Kurumun Hatalı İşlemi Halinde Dövizle Borçlanma

Bedelinin Belirlenmesi ......................................................... 247

C)  Borçlanma Tutarı Başvuru Tarihine Göre Belirlenir

(5754 sayılı Kanun değişikliği)............................................... 249

D)  Emekli Sandığı İştirakçilerinin Yurt Dışı Borçlanma İşlemleri. 252

3. BORÇLANMA TUTARININ TEBLİĞİ VE ÖDENME SÜRESİ.. 254
4. BORÇLANMA TUTARININ ÖDENMESİ ve KISMİ ÖDEME.... 259
   V) BORÇLANMA TUTARININ İADESİ...................................... 263

VI) YARGITAY KARARLARI...................................................... 267

VIII.BÖLÜM

BORÇLANMANIN GEÇMİŞ SAYILACAĞI SİGORTALILIK HALİ

I) MEVZUAT............................................................................... 283

1. Kanun................................................................................. 283
2. Yönetmelik.......................................................................... 283
3. Genelge............................................................................... 283

II) BORÇLANMA STATÜSÜ....................................................... 285

1. 5754 sayılı Kanun İle Yapılan Düzenlemeye Yönelik
   Eleştiriler ve Öneriler........................................................... 286
2. Yargıtay Uygulaması............................................................ 291
3. Başvuru Tarihinden Sonra 4/1-(a) Bendi Kapsamında
   Sigortalılığın Borçlanma Statüsüne Etkisi................................ 293
4. Sigortalılığın İptali Halinde Yapılacak Araştırma..................... 294

E)  Sigortalılık Halinin Belirlenmesinde

Borçlanmaların Bağımsızlığı.................................................. 296

F)   Mahkemece Yapılacak Araştırma......................................... 296

3. FARKLI SİGORTALILIK STATÜSÜNDE BORÇLANDIRILAN
   YURTDIŞI SÜRELERİ ........................................................... 296
4. YARGITAY KARARLARI...................................................... 299

DC.BÖLÜM

SÜRELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİ

I) SÜRELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ..................................... 319 II) SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN TESPİTİ.............. 329

A)  Sigortalılık Başlangıç Tarihi ve Sigortalılık Süresinin

Aylık Koşullarının Belirlenmesinde Önemi.............................. 330

2. 3201 Sayılı Kanun'a Göre Sigortalılık Başlangıç Tarihi ve
   Kurum Uygulaması.............................................................. 332
3. Sosyal Güvenlik Sözleşmesinde Hüküm Bulunması Halinde
   Sigortalılık Başlangıç Tarihi................................................... 336
4. Başlangıç Tespiti İçin Fiili Çalışma Zorunludur........................ 338

E)   Başlangıç Tespiti İçin Borçlanma Koşulu Aranmaz................. 345

F)   Sözleşmeye Dayalı Başlangıç Tespiti İçin Sigortalının
Türkiye'de Tescili Koşul Değildir........................................... 354

G)   Kuruma Başvuru Olmadan Dava Açılabilir............................ 354

H) Aylık Talebi Bulunmasa Dahi Başlangıç Tespitinde

Hukuki Yarar Vardır............................................................ 355

I)   Borç Tahakkuk Cetvelinde veya Hizmet Cetvelinde Gösterilen

Başlangıç Tarihi Kurumca Sigortalılık Başlangıç Tarihi Kabul

Edilmemektedir.................................................................... 355

J) Sigortalılık Başlangıç Tarihi 18 Yaşın İkmal Edildiği Tarihtir.. 356

K) Yurt Dışında 01.04.1981 Tarihinden Önce Sigortalılık

Başlangıç Tarihinin Tespiti İçin 18 Yaşın İkmali Aranmaz....... 359

L)  Yaş Tashihinin Başlangıca Etkisi........................................... 361

M) Türkiye'deki Sigortalılık Başlangıç Tarihinin

Yurt Dışı Sigortalılık Başlangıcından Önce Olması.................. 363

N) Sözleşmeye Dayalı Sigortalılık Başlangıç Tarihi

Tüm Sigortalılık Statülerinin Başlangıcı Sayılır......................... 365

O) Başlangıç Tespitinde Taleple Bağlılık Kuralı Geçerlidir............. 370

P)  Malullük Aylığında Sigortalı Olarak İlk Defa Çalışmaya

Başlanılan Tarihin Belirlenmesi.............................................. 372

R) Borçlanma Hakkının Tespiti İle Başlangıç Tespiti İstemleri

Birlikte Dava Edilebilir.......................................................... 374

S) Askerlik Borçlanması Sözleşme Başlangıcını Geriye Götürür.. 375

T) Yurt Dışı Borçlanması Sözleşme Başlangıcını Geri Götürmez . 375

III)  ULUSLARARASI SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİNDE
YER ALAN SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNE DAİR
DÜZENLEMELER.................................................................. 377

1. Almanya............................................................................. 377
2. Avusturya........................................................................... 378
3. Belçika................................................................................ 378
4. Danimarka.......................................................................... 379

E)  Fransa................................................................................. 379

F)   Hollanda.............................................................................. 379

G)   İsviçre................................................................................. 380

H) Kanada................................................................................ 380

I)   Libya.................................................................................. 380

J)   Suudi Arabistan................................................................... 380

IV)  YARGITAY KARARLARI...................................................... 381

X.BÖLÜM

 AYLIK BAĞLANMASI, BAŞLANGICI ve KESİLMESİ

I) MEVZUATIN GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR................................. 409

1. 3201 Sayılı Kanun'un 6. Maddesinin İlk Hali........................... 409
2. 5754 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişiklik................................ 409
3. 5997 SK ile Yapılan Değişiklik ve Maddenin Son Hali............. 410

II) AYLIĞA HAK KAZANMAK İÇİN TÜRK VATANDAŞI OLMA

KOŞULU BULUNMAMAKTADIR......................................... 411

III) AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI............................... 412

A) Yurda Kesin Dönülmüş Olması.............................................. 414

1. 2147 SK'da Yurda Kesin Dönüş Koşulu Bulunmamaktadır. 416
2. 3201 SK Döneminde Yurda Kesin Dönüş Koşulu ............ 421

1. Anayasa Mahkemesi Kararlan.................................. 425
2. Hukuk Genel Kurulu Kararları .................................. 425
3. lO.Hukuk Dairesinin Kararlan................................... 426
4. 21.Hukuk Dairesinin Kararları................................... 430

3. Ev Kadınları Bakımından Yurda Kesin Dönüş Koşulu....... 433
4. Yurda Kesin Dönüş Koşulu Re'sen Araştırılmalıdır........... 435
5. Yurda Kesin Dönüş Koşulunun Aylığın Başlangıç Tarihinde
   Mutlaka Bulunması Gerekir............................................. 437
6. Kesin Dönüş Koşulunun Kesintili Sağlanması .................. 438

2. Tahakkuk Ettirilen Borcun Tamamının Ödenmiş Olması.......... 439
3. Sosyal Güvenlik Kanunlarına Göre Aylığa Hak Kazanılmış
   Olması................................................................................ 440

1. Borçlanılan Süreler Kademeli Geçiş Hükümlerine Göre
   Aylık Bağlamada Dikkate Alınır...................................... 441
2. Borçlanma Talebinin Haksız Olarak Reddedilmesi Halinde
   Aylık Bağlanması........................................................... 459

D)  Kuruma Yazılı Başvuruda Bulunulması.................................. 461

IV) AYLIĞIN BAŞLANGICI......................................................... 465

V) AYLIĞIN KESİLMESİ............................................................. 468

A)  Mevzuatın Geçirdiği Aşamalar.............................................. 468

1. 3201 sayılı Kanun'un 6/B Maddesinin İlk Hali................... 468
2. 5754 sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik........................... 469
3. 5997 SK ile Yapılan Değişiklik ve Maddenin Son Hali....... 469
4. Yönetmelik.................................................................... 470

2. Aylığın Kesilme Nedenleri.................................................... 472
3. Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Çalışma....................... 491

a)   506 SK'da Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Çalışma.. 492

1. SGDP Uygulamasının Tarihçesi................................. 493
2. Malullük Aylığı Alanların Çalışması............................ 494
3. Yaşlılık Aylığı Alanların Çalışması.............................. 496

b)   1479 SK'da Sosyal Güvenlik Destek Primine

Tabı Çalışma.................................................................. 500

1. 1479 SK'nın İlk Hali.................................................. 500
2. 4447 SK ile SGDP Uygulaması Getirilmiştir................ 501
3. 4956 SK Değişikliği (Yürürlük : 02.08.2003)............... 502
4. 5073 SK Değişikliği (Yürürlük : 28.01.2004)............... 504
5. 1479 SK'nm Ek 20. Maddenin Son Halı ..................... 505
6. 1479 SK'da Malullük Aylığı Bağlananların Çalışması.. 506

3. 5510 sayılı Kanun Dönemi............................................... 506
4. 3201 SK'da Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi

Çalışma......................................................................... 510

VI) AYLIĞIN YENİDEN BAĞLANMASI...................................... 521

7. YOKLAMA İŞLEMLERİ......................................................... 532
8. HAK SAHİPLERİNİN BORÇLANMA VE AYLIK BAĞLAMA
   İŞLEMLERİ............................................................................. 533

1. Anayasa Mahkemesinin 16.12.1998 gün ve 1998/46-83 E.K.
   Sayılı Kararı........................................................................ 535
2. Anayasa Mahkemesinin 16.12.1998 gün ve

1998/47-84 E.K. Sayılı Kararı............................................... 539

C)  Anayasa Mahkemesinin 17.04.2008 gün ve 2004/34

E. 2008/94 K. Sayılı Kararı................................................... 545

X)     YARGITAY KARARLARI...................................................... 551

1. Hukuk Gene! Kurulu Kararlan.............................................. 551
2. lO.Hukuk Dairesinin Kararlan............................................... 592
3. 21.Hukuk Dairesinin Kararları.............................................. 611

XI.BÖLÜM

KISMİ SÖZLEŞME AYLIKLARI VE TAM AYLIĞA ÇEVRİLMESİ

I) KISMİ SÖZLEŞME AYLIĞI..................................................... 633

II) KISMİ SÖZLEŞME AYLIĞININ TAM AYLIĞA

ÇEVRİLMESİ ......................................................................... 635

1. Borçlanma İçin Başvurulacak Kuruluşlar............................... 636
2. Tam Aylık Koşulları ve Bu Koşulların Belirleneceği Tarih....... 637
3. Sözleşme Aylığının Kesilmesi................................................ 640
4. Tam Aylığın Başlangıcı......................................................... 640

III) YARGITAY KARARLARI....................................................... 641

XII.BÖLÜM

ZORUNLU GÖÇE TABİ TUTULANLARIN BORÇLANMA İŞLEMLERİ

1. Borçlanma Koşullan............................................................. 647
2. Borçlanılan Süreler Yalnızca Yaşlılık Aylığına
   Hak Kazanmada Değerlendirilir ve Hak Sahiplerinin
   Borçlanma Hakkı Yoktur...................................................... 648
3. Başvurulacak Kuruluşlar ve Yazılı Talep................................ 648
4. Mahkemenin Araştırması Gereken Hususlar.......................... 648

E)  Genelge Hükümleri.............................................................. 649

F)   Yargıtay Kararları................................................................ 650

XIII.BÖLÜM

 TRANSFERİ SAĞLANAN PRİMLERİN İADESİ

I) TRANSFERİ SAĞLANAN PRİMLERİN İADESİ..................... 659

II) YARGITAY KARARLARI...................................................... 663

XIV .BÖLÜM

YURT DIŞI BORÇLANMASININ DOĞUM BORÇLANMASINA ETKİSİ

I) DOĞUM BORÇLANMASI....................................................... 669

II) YURT DIŞI BORÇLANMASI İLE DOĞUM BORÇLANMASI

ARASINDAKİ İLİŞKİ........................................................ .....670

III) YARGITAY KARARLARI...................................................... 672

XV.BÖLÜM

ALMANYADAKİ ÇALIŞMALARA AİT PRİMLERİN İADESİ

HALİNDE ÜLKEMİZDE YURT DIŞI BORÇLANMA HAKKI ve

SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN TESPİTİ

I) ALMAN EMEKLİLİK SİGORTASINDA PRİM İADESİNİN

KOŞULLARI. KAPSAMI VE YÖNTEMİ................................ 681

1. Prim İadesi İsteğe Bağlıdır.................................................... 682
2. Primlerin Tamamı İçin İade Mümkündür................................ 682
3. Primlerin İade Edileceği Haller.............................................. 683
4. İadesi Mümkün Primler........................................................ 684

E)  İadesi Mümkün Primin Oranı................................................ 685

F)   İadesi Mümkün Olmayan Primler.......................................... 685

G)  Prim İadesinde Başvurunun Yapılması................................... 686

H) Prim İadesinin Sonuçları........................................................ 687

II) TÜRK HUKUKUNDA TOPTAN ÖDEME.............................. 687

III)   ULUSLARARASI SÖZLEŞMEDE PRİM İADESİNE DAİR
HÜKÜMLER........................................................................... 691 IV)  İADENİN BORÇLANMA VE BAŞLANGICA ETKİSİ........... 692

V) SONUÇ.................................................................................... 698

VI) YARGITAY KARARLARI...................................................... 700

XVI.BÖLÜM

 SİGORTALILARIN AYLIK ve DİĞER ALACAKLARI

I) AYLIK ALACAKLARI............................................................ 709

A)  Dövizle Borçlanmada Fazla Ödeme Nedeniyle

Alacak Miktarının Hesaplanması........................................... 709

B)  Aylığın Hakedildiği İlk Tarih Belirlenerek Birikmiş

Aylıklar Hesaplanmalıdır....................................................... 709

C)  Borçlanmanın İptali Halinde Döviz Alacağının

Sigortalıya İadesi Yabancı Para Karşılığında Yapılmalıdır........ 711

D)  Kurum Takas Def inde Bulunabilir........................................ 713

E)  Aylık Koşullarının Yanlış Bildirilmesi Nedeniyle

Maddi Zararın Tazmini......................................................... 714

F)   Faiz Alacağı Karşılığının Prim Gün Sayısına Eklenmesi........... 714

II) FAİZ......................................................................................... 716

III) YARGITAY KARARLARI...................................................... 722

XVII.BÖLÜM

 FAZLA VEYA YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASI

I) FAZLA VE YERSİZ ÖDEMEDE İADE KAPSAMININ

BELİRLENMESİ..................................................................... 727

A)  Kurumun Fazla veya Yersiz Ödeme Alacakları

Genel Hükümlere Tabidir..................................................... 729

B)  BK'nın 63.maddesinin Uygulanmasına Dair Görüş ve

Yargıtay Kararlan................................................................ 730

C)   3201 sayılı Kanun'un 5997 sayılı Kanun İle

Değişik 6/B Fıkrasının Kurumca Hatalı Uygulanması Halinde
İadenin Kapsamı.................................................................. 732

1. Hukuk Genel Kurulu Kararlan ........................................ 733
2. 10.Hukuk Dairesinin Kararları......................................... 733
3. 21.Hukuk Dairesinin Kararları........................................ 735

D)  Aylık Bağlanırken Sigortalılığa Esas Çalışmanın Bilinmesi....... 736

E)  Kesinleşen Yargı Kararı Yersiz Ödemede Dikkate Alınır........ 738

F)   Kesin Dönüş Koşulu Sağlanmamış İse Yersiz Ödeme
Nedeniyle İade Yükümlülüğünün Kapsamı............................. 738

G) Aylık Bağlanmasından Sonra Çalışma Halinde Yersiz Ödeme
Kapsamının Belirlenmesi...................................................... 743

H) Sözleşme Aylığına Hak Kazanma Halinde Yersiz Ödeme

Kapsamının Belirlenmesi...................................................... 744

I)   Geçerli Borçlanma Bedeli Mahsup Edilemez.......................... 744

J)   Mahkemece Yapılması Gereken Araştırma............................ 744

II) FAİZ......................................................................................... 745

3. YERSİZ ÖDEMEDE MİRASÇILARIN SORUMLULUĞU...... 746
4. İCRA İNKAR TAZMİNATI.................................................... 753

V) KURUM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI........................ 756

VI) MAHSUP ve TAKAS............................................................... 758

VII) YARGITAY KARARLARI...................................................... 760

XVffl.BÖLÜM

ÖRNEK OLAY ÇÖZÜMLERİ ve AYLIK BAĞLAMA TABLOLARI

I. OLAY (506 SK Aylığına Hak Kazanma)..................................... 787

1. Sigortalılık Başlangıç Tarihinin Tespiti.................................... 787
2. Aylık Bağlanacak Sigortalılık Halinin Belirlenmesi................... 788
3. Aylık Bağlama Koşullarının İncelenmesi................................ 789

II. OLAY (506 SK Aylığına Hak Kazanma)........................................ 790

1. Sigortalılık Başlangıç Tarihinin Tespiti.................................... 790
2. Aylık Bağlanacak Sigortalılık Halinin Belirlenmesi................... 790
3. Aylık Bağlama Koşullarının İncelenmesi................................ 791

III.  OLAY (1479 SK Aylığına Hak Kazanma)................................... 791

1. Sigortalılık Başlangıç Tarihinin Tespiti.................................... 791
2. Aylık Bağlanacak Sigortalılık Halinin Belirlenmesi................... 792
3. Aylık Bağlama Koşullarının İncelenmesi................................ 792

IV.  OLAY (Kesin Dönüş Koşulu).................................................... 792

V. OLAY (Kesin Dönüş Koşulu)..................................................... 793

1. Aylığa Hak Kazanma........................................................... 793
2. Yersiz Ödeme Kapsamı....................................................... 793
3. Aylık Miktarında 3201 SK Borçlanmasının Dikkate Alınması .794
4. Kesin Dönüş Koşulunun Kesintili Olması............................... 794

E)  3201 SK Borçlanmasının Tekrar Dikkate Alınması................. 795

VI. OLAY (Aylığın Kesilmesi ve SGDP'ye Tabı Çalışma).................. 795

1. Yurt Dışında Çalışma Aylığın Kesilme Nedenidir.................... 795
2. 08.05.2008 Öncesinde Yurt İçinde Çalışma Aylığın Kesilme
   Nedeni Değildir.................................................................... 796
3. Kazanılmış Hakkın Korunması.............................................. 796
4. SGDP Tabi Çalışma............................................................. 797

VII)  SSK (4/1-a) AYLIK BAĞLAMA TABLOLARI........................ 797

1. Geçici 81. Maddenin (A) Bendi............................................. 797
2. SSK Tam Aylık Tabloları (Kademeli Geçiş)........................... 798
3. SSK Kısmi Aylık Şartlan...................................................... 799

VIII) BAĞ-KUR (4/1-b) AYLIK BAĞLAMA TABLOLARI.............. 800

1. Geçici 10. Maddenin Birinci Fıkrası....................................... 800
2. Bağ-Kur Tam Aylık Tabloları (Kademeli Geçiş)..................... 801
3. Kısmi Aylık Tabloları............................................................ 802

XIX.BÖLÜM

DAVA DİLEKÇESİ, BİLİRKİŞİ RAPORU VE HÜKÜM ÖRNEĞİ

I) DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ................................................... 803

II) BİLİRKİŞİ RAPORU ÖRNEĞİ................................................ 806

3. HÜKÜM ÖRNEĞİ................................................................... 813
4. BİLİRKİŞİ RAPORU ÖRNEĞİ................................................ 814

XX.BÖLÜM ÖRNEK BELGELER ve GÜNLÜK KAZANÇ TABLOSU Ek: 1 - YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMA TALEP DİLEKÇESİ..... 819 Ek: 2 - BULGARİSTAN HİZMETLERİNİ BORÇLANMA TALEP

DİLEKÇESİ........................................................................... 823

Ek: 3 - TAHSİS TALEP VE BEYAN TAAHHÜT BELGESİ.............. 826

Ek: 4 - 3201 SAYILI KANUNA GÖRE AYLIK TALEBİNDE

BULUNANLARA MAHSUS BEYAN VE TAAHHÜT

BELGESİ............................................................................... 831

Ek: 5 - 3201 SAYILI KANUNA GÖRE AYLIK ALANLARA

MAHSUS YOKLAMA BELGESİ.......................................... 834