Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (43)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Ünal Tekinalp in Banka Hukukunun Esasları - ÜNAL TEKİNALP

Ünal Tekinalp in Banka Hukukunun Esasları - ÜNAL TEKİNALP

- Vedat Kitapçılık

Sayfa Sayısı
:  
713
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2009
ISBN NO
:  
9786054002115

1.330,00 TL











Ünal Tekinalp in Banka Hukukunun Esasları Ünal Tekinalp in Banka Hukukunun Esasları nın 2. basısı, birinci basıdaki sistemine uygun olarak Türkiye de uygulanan bankacılık hukuku ile genel kabul gören evrensel ve uluslararası kuralların hem kuramsal hem de dogmatik düzen bağlamında kapsamlı bir panoramasını vermektedir. Bu panoramaya giren konuların başlıcaları şöyle sıralanabilir: Banka hukukunun hukuk sistemimiz içindeki yeri, düzenleniş şekli, niteliği, ulusal ve uluslararası kaynakları, ilkçağlardan başlayarak tarihçesi. T.C. Merkez Bankası hukukunun açıklaması. 5411 Sayılı Bankacılık kanununun yorumu bağlamında: Bankanın kuruluşu, faaliyete geçmesi, pay edinilmesi ve devirleri, paysahipliği hakları. Kurumsal yönetim ilkeleri açısından bankanın yönetimi, İç denetim sistemleri, dış ve konsolide, denetimi, finansal tabloları ve kayıt raporlama düzeni. Finansal yapıda bozulma hâlleri, iyileştirici önlemler, önlemlerin etkisiz kalması, borca batıklığın ve banka kaynaklarının dolanlı işlemlerle hakim ortağa aktarılmasının asıl sonuçları. Fona alma. Fondaki bankanın konumu, TMSF tarafından yönetimi. Fon takip hukuku ve Fon alacaklılarının tahsili. Banka sözleşmelerine ilişkin genel ilkeler, banka ile müşteri arasındaki ilişkiler, genel işlem şartları, bankaların davranış kuralları, sır saklama, danışmanlık yükümlülükleri. Tevdi, banka hesabı, nakdî veya gayrinakdî kredi işlemleri. Akreditif, tahsil karşılığı belge, karşılıklı ticaret (svvap, kliring, takas) işlemleri. E-Bankacılık. Karaparanın aklanması. İkinci bası, özgün kurgusunu ve alışılmış hacmini koruyarak; bilimsel örgüsü, etkin görüşler, seçilmiş literatür ve mahkeme kararlan ile güçlendirilmiş ve güncelleştirilmiş bir şekilde yeniden kaleme alınmıştır. Üna! Tekinalp, İstanbul Hukuk Fakültesi öğretim üyelerindendir; 2002′de emekli olmuştur. Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanlığı, Avrupa Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Türk Ticaret Kanunu Komisyon Başkanı da olan Teklnalp, halen 48 sanat ve bilim akademisinin oluşturduğu European Federation of National Academies of sciences and Humanities′in bir kuruluşu olan Ali European Academies (Allea)′nın Fikri Mülkiyet Bölümü Yönetim Kurulu Üyesidir. İkinci Basıya Önsöz "Banka Hukukunun Esaslarfnvcı birinci basısı 1988′de yapıldı ve kısa bir süre içinde tükendi, ikinci bası, hemen hemen yeniden yazılmış bir metin ile yirmibir yıl sonra, 2009′da okuyucuya sunulmuş bulunuyor. Bu kadar uzun bir ara, halâ aranan ve literatürde yollama yapılan bir kitap için normal değildir. Yazar yıllar süren suskunluğunun sebebini açıklamalıdır. Sebep doğrudan doğruya, bankalar kanununun hazırlanmasına ve çıkarılmasına ilişkin anlayıştan kaynaklanmaktadır. "Banka Hukukunun Esaslarının ilk basısı yapıldığında 1985 tarihli 3182 sayılı Bankalar Kanunu yürürlükteydi. Bu kanun 3222 (1985), 3291 (1986), 3332 (1987), 3494 (1988), 3794 (1992), 512/KHK (1993), 538/KHK (1994) sayılı kanunlar ve KHK′larla her yıl değiştirilmiştir. 3182 sayılı BankK yerini, 1999′da yürürlüğe giren 4389 sayılı kanuna bırakmıştır. Anılan kanun da 4491 s.k. ile (1999), 4672 s.k. ile (2001), 4743 s.k. ile (2002) ve 5020 s.k. ile (2004) değiştirilmiştir. 5411 sayılı ve 19.10.2005 tarihli Bankacılık Kanunu, 4389 sayılı kanunu ilga etmiş ve 5020 sayılı kanunu yeni hükümlerle ağırlaştırarak bünyesine almış yeni bir düzenleme olup, bu arada iki defa değiştirilmiştir Bunlar 5472 (2005) ve 5766 (2008) sayılı kanunlarla gerçekleştirilmiştir. Yukarıda görsel bir listesi verilen bu kanun değişikliklerinden her biri yeni belirsizlikleri, yorum zorluklarım ve iç çelişkileri birlikte getirmiştir. Böyle bir değişiklikler fırtınası yaşanırken "Banka Hukukunun Esaslarını yenilemek çok zordu. Beklemeyi tercih ettim. Fakat sadece, 4389 sayılı kanunla gelen sistemi bir anlamda tanımlayan 14-17. maddeleri, 2003 yılında yayımladığım "Fondaki Bankanın Hukuku, Lebib Yalkın Yayımları ve Basım işleri A.Ş., istanbul" adlı kitabımla değerlendirip açıklamaya çalıştım. Sözkonusu eser de 5020 sayılı kanunla birden eskidi. "Fondaki Bankanın Hukuku"nu ikinci basıya hazırlayarak yenilemedim, onun yerine şimdi okuyucuya sunmuş bulunduğum "Banka Hukukunun Esasları"nı çıkarabilmek için hemen hazırlıklara giriştim. Çünkü, Türkiye′de bankalara ilişkin kanunun daima ve çok sık değişeceğini artık anlamıştım, ikinci bası üzerinde dört yıldan beri çalışmaktaydım. Aradan yirmibir yıl geçtiği için kitap hemen hemen tamamen yeniden yazılmış olarak çıkıyor. Nedeni de şu: ikinci basıya kadar geçen uzun za- man dilimi içinde sadece, 3182′den çok farklı ilkeler ve hükümler içeren 2005 tarihli Bankacılık Kanunu çıkmamış, sadece Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu birçok kez yenilenmemiş, aynı zamanda; bu arada kitabın "Banka Sözleşmeleri" bölümü de, yeni kanunlar, idarî tasarruflar, kuramdaki ve öğretideki modern yaklaşımlarla başka yörüngelerde dönmeye başlamıştır, işte birkaç çarpıcı örnek: Kitabın 1. basısında Milletlerarası Ticaret Odasının belgeli akreditiflere ilişkin 1983 tarihli ve 400 sayılı yayını yerini, önce 500, daha sonra da 600 sayılı yayına bırakmış; aynı şekilde, elektronik ibraz daha teknik kurallara bağlanmış; tüketici kredileri, mortgage denilen konut finansmanı hukukumuzda kanunî düzenlemeye ulaşmış, kredi kartlarına ve karaparaya ilişkin kanunlar yayımlanmış, e-bankacılık adeta yeni bir dal haline gelmiş, daha da önemlisi 2008′de şiddetlenen krizin bir numaralı tetikleyicisi türev araçlar bankacılık piyasasını sarmıştır. Bu sebeple yeni bası okuyucuya yeni bir metinle yeni bir banka hukuku sunuyor; yeni bir dil ve söylem deniyor. Arzuladığım belagat değil, düşünceyi okuyucuya aktarmaktır. Bu kitap düşünceye ağırlık veriyor. Yeni metne rağmen eserin biçimi ile kapsamı aynı kalmıştır; ancak içerik yıllara yayılmış bulunan gelişmelere uyarlanmıştır; dogmatik düzenin kuramlar ve öğretiler bağlamında izahının yapılmasına çalışılmıştır. Hukukun temel ilkelerine dayalı yorum ile menfaatler dengesinin gözetilmesi bu defa da tercih edilen bilimsel hedef olmuştur. Bu bası ile ilgili olarak bazı yalanlanma şükran borçluyum. Bunların başında asistanım ve yakın çalışma arkadaşım, metinleri en az dört defa ta-pe eden Serpilhan Türkan Burgucu geliyor. îki yardımcım Avukat Mehtap Mertol Digili ile Avukat Melike Demirci son düzeltmeleri okudular, çok dikkatliydiler, onlara teşekkür ediyorum. Kitabım büyük bir özenle dizildi ve basıldı. Bunu, Vedat Kitapçılık′m başarılı sahibi ve yöneticisi dostum Vedat Carbaş ile Sami Abbas′a ve diğer çalışanlara borçluyum. Kendilerine minnettarım. Ünal Tekinalp Fenerbahçe, Nisan 2009 İÇİNDEKİLER Önsöz VII Ayrıntılı Konular Dizini IX Kısaltmalar LI BİRİNCİ BÖLÜM GENEL BİLGİLER § 1. Bağımsız Bir Dal Olarak Banka Hukuku 1 Literatür 1 A. Tanım ve Konu 1 B. Banka Hukukuna İlişkin Hukuk Kurallarının Nitelikleri 3 I. Düzen Kuralları 4 II. Düzen Kurallarına Yardımcı Kurallar 6 III. Özel Hukuk Kuralları 6 IV. Banka Ceza ve Ceza Yargılaması Hukuku Kuralları 7 C. Banka Hukukunun Niteliği 7 D. Uluslararası Standartlar Hukuku Olarak Banka Hukuku 7 E. Elektronik Bankacılık 8 E Banka Hukukunda Yorum 8 G. Banka Hukukunda Kapsam Genişlemesi 8 I. Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerinin (Karaparanın) Aklanması 8 II. Terörün Finansmanı 9 III. Ürün Hukuku Olarak Banka Hukuku 9 § 2. Banka işletmesi 11 Literatür 11 A. Banka 11 B. Kredi Kuruluşu 11 C. Finansal Kuruluş 12 D. İşletmenin Kanunî Adı 12 E. İşletmenin Türü ve Sahibi 13 F. İşletmenin Konusu 13 I. Önbilgiler 13 II. BankK′ya Göre Faaliyet Konuları 13 III. Nitelikler 14 IV. Banka İşlemlerinden Doğan Davalar 14 V. Bankacılık işlemlerinin Sınıflandırılması 14 1. Bilançoda Konuldukları Yere Göre 15 2. Konularına Göre 15 § 3. Banka Türleri 17 Literatür. 17 A. Konularına Göre 17 I. Banknot ihracı ile Diğer Kamusal Yetki ve Görevleri Haiz Bankalar 17 II. Kamusal Yetkileri Bulunmayan Bankalar 18 1. Mevduat Kabul Eden Bankalar 18 a) Ticaret Bankaları 19 b) iş Bankaları 20 c) Tasarruf Sandıklan 20 2. Mevduat Kabul Edemeyen Bankalar 21 a) Katılım Bankaları 21 b) Kalkınma ve Yatırım Bankaları 22 3. Merchant Bank 25 4. Uzmanlık Bankaları ile Sektör Bankaları 27 B. Millîlik Ölçütüne Göre 27 C. Bağlı Oldukları Hükümlere Göre 28 D. Bir Ülke içinde Faaliyet Gösterdikleri Yerlere Göre 29 I. Serbest Bölgelerde Bankacılık Faaliyetleri 29 II. Offshore (Kıyı) Bankacılığı 29 1. Genel olarak 29 2. Türk Hukukunda 32 E. Özel ve Kamu Sektörü Bankaları 32 § 4. Bankacılığın Tarihçesi, Gelişimi ve Kanunlaştırma 33 Literatür. 33 A. Tarihçe ve Gelişim 33 B. Kanunlaştırma 36 I. İngiltere 36 içindekiler II. Amerika Birleşik Devletleri 37 III. Fransa 37 IV. Almanya 38 V. isviçre 38 C. Türk Bankacılığının Gelişimi ve Kanunlaştırma 39 I. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 39 1. Murabaha Nizamnamesi 39 2. "Bank-ı Osmanî-i ŞÃ¢hâne"nin İmtiyaz Sözleşmesi 39 3. Memleket Sandıkları Nizamnamesi 41 4. Umum Borsalar Hakkında Nizamname 41 5. Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshâme Münkasem Şirketlerle Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkında Kanunu Muvakkat 42 6. Millî Bankalar ve 21 Şubat Tarihli Kanun 42 II. Cumhuriyet Dönemi 44 1. 30 Mayıs 1933 Tarihli Mevduatı Koruma Kanunu 44 2. 2999 Sayılı ve 1 Haziran 1936 Tarihli Bankalar Kanunu 45 3. 7129 Sayılı 23 Haziran 1958 Tarihli Bankalar Kanunu ve Bu Kanunu Esaslı Şekilde Değiştiren 28 ve 70 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler 45 4. 3182 Sayılı Bankalar Kanunu 46 5. 4389 Sayılı Bankalar Kanunu 47 6. 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu 48 7. Merkez Bankası Kanunları 48 § 5. Uluslararası Banka Hukuku 51 Literatür. 51 A. Genel Olarak 51 B. Basel Banka Denetim Komitesinin Standartları , 52 C. Standartlara ve Kanunlara Ne Kadar Uyulduğuna ilişkin Rapor. 55 D. Avrupa Topluluğu ve Banka Hukuku 55 § ö.Ulusal Kaynaklar ve Seçilmiş Literatür 59 Literatür. 59 A. Kaynaklar 59 I. Ana Kanunlar 59 1. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu 59 XI XII İçindekiler 2. Bankacılık Kanunu 59 II. Seçilmiş Mevzuat 60 III. Diğer Kaynaklar 60 1. Yönetmelikler ve Tebliğler 60 2. Örf ve Adet ile Teamül 61 3. Bankalann Genel îşlem Şartları 62 4. Mahkeme Kararları ve Öğreti 62 B. Seçilmiş Literatür 62 I. Genel Olarak 62 II. Dergiler 63 İKİNCİ BÖLÜM TÜRK BANKACILIK SiSTEMÃ� BlRÃ�NCÃ� KISIM TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI § 7. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Türk Bankacılık Sistemi içindeki Yeri ve İşlevi 65 Literatür. 65 A. Genel Olarak 65 I. İşlevi 65 1. Fiyat istikrarının Sağlanması ve Bu Bağlamda Para Politikaları 66 2. Banknot İhracı 67 II. "Merkez"in Anlamı 67 III. Kredi Piyasasındaki Sınırlı İşlevi 68 IV. Bankaların Denetlenmesinde Rolünün Bulunmaması 68 V. Bağımsızlığı 68 B. Hukukî Niteliği 70 I. Çift Karakterli Tüzel Kişilik 70 II. Anayasal Kurum Sorunu 70 § 8.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Görevleri, Yetkileri, Yapabileceği ve Yapamayacağı İşlemler 73 Literatür. 73 A. Görev, Yetki ve işlem Aynını 73 B. Temel Görevler ve Yetkiler 74 I. İşlemler 74 içindekiler XIII 1. Açık Piyasa İşlemleri a) Kavram ve İşlevi , b) MerbankK′daki Düzenleme 2. Reeskont a) Kavram b) Nitelik c) Reeskonta Kabul Edilecek Senetler ve Belgeler 3. Avans II. Usul ve Esas Belirlemek 1. Zorunlu Karşılıklar a) Genel Olarak b) Amacı 2. Umumî Disponibilite III. Bankanın Faize İlişkin Görevleri 1. Belirleme Görevi a) Bakanlar Kurulundan Devralınan Belirleme Görevi b) Bankanın Kendi İşlemlerinin Faizini Belirleme Görevi ve Yetkisi 2. Faizle İlgili Olarak Bankaların Bilgi Vermelerini İsteme Yetkisi IV. Yönetmek Görevleri V. Mevduata İlişkin Görev ve Yetkileri VI. TL′nin İç ve Dış Değerini Korumak, Yabancı Paralara Göre Denk Değerini Belirlemek, Hacim ve Tedavülünü Düzenlemek, Malî Piyasaları İzlemek VII.Hükümetle İlişkilerden Doğan Görevler 1. Malî ve Ekonomik Müşavirlik 2. Malî Ajanlık 3. Hazinedarlık VIII. Bilgi İsteme Yetkisi 1. Bankaların Bilançolarını ve Raporlarını Bankaya Gönderme Yükümlülükleri 2. Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi 3. Denetlemeye ve Düzenlemeye Yetkili Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi İsteme, Görüş Bildirme Yetkisi IX. Risklerin Toplandığı Merkezler Kurma Yetkisi 1. Müşterilerin Risk Durumları ile İlgili Bildirimler 74 74 75 76 76 77 78 78 79 79 79 80 80 81 81 81 82 82 82 82 83 83 84 84 85 85 85 85 86 86 86 XIV İçindekiler 2. Protestolar 87 X. Ödeme, Menkul Kıymet Transferleri ve Mutabakat Sistemleri Kurmak 87 XI. 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanundan Doğan Görev ve Yetkiler 88 XII.Diğer İşlemler 88 XIII. TC Merbank′ın Yapamayacağı İşlemler 88 C. Bankanın Denetlenmesi 89 D. TBMM′nin Bilgilendirilmesi 89 E. Kamuyu Aydınlatma 89 § 9.Hukukî Yapı 91 Literatür 91 A. Kuruluş, Hukukî Tür, Ticaret Unvanı ve Merkez 91 B. Nitelik 91 C. Sermaye, Pay ve Paysahipliği 92 D. Organlar 93 I. Genel Kurul 93 II. Banka Meclisi 94 1. Genel Olarak 94 2. Görev ve Yetkileri 94 III. Para Politikası Kurulu 96 1. Genel Olarak 96 2. Görev ve Yetkileri 96 IV. Denetleme Kurulu 97 V. Başkan (Guvernör) 97 VI. Yönetim Komitesi 98 E. Kârın Dağıtılması 98 F. Sona Erme 98 § 10. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Hesapları ve Denetlenmesi 99 Literatür. 99 A. Hesaplar. 99 I. Kaynaklar 99 II. TC Merbank′a IFRS/UFRS′nin Uygulaması 99 B. Denetleme : 101 İçindekiler I. Genel Olarak 101 II. Bağımsız Denetleme Kuruluşu Eliyle Denetleme 101 III. Özel Denetim 101 IV. Bilgilendirme, Kamuyu Aydınlatma 102 1. Bakanlar Kuruluna Rapor ve TBMM′yi Bilgilendirme 102 2. Kamuyu Aydınlatma 102 3. Hedeflere Ulaşamamasının Sebeplerinin Açıklanması 102 IKÃ�NCI KISIM BANKACILIK KANUNU 1. Ayrım Genel Bilgiler § 11. Dogmatik Yapı 103 Literatür. 103 Metinler 103 A. Mimarînin Genel Olarak Değerlendirilmesi 104 I. Genel Olarak 104 II. Genel Gerekçe 106 III. Kanunun Adı 107 B. Dogmatik Yapıyı Şekillendiren Açılımlar 108 I. Genel Olarak 108 II. Basel Standartları 109 III. AT Yönergeleri 112 C. Hedefler, Amaç ve Faaliyet Konulan 114 D. Yasak İşlemler 117 I. Taşınmaz ve Mal Ticareti 117 1. Kurallar , 117 2. İstisnalar 117 E. Bankalarla ilgili Sandık ve Vakıflar 118 F. Bağış Sınırlan 118 G. Dogmatik Yapıda İşlevi Olan Kavramlar 119 I. Banka 119 1. Mevduat Bankası 120 2. Katılım Bankalan 120 3. Yatınm ve Kalkınma Bankası 121 XV XVI İçindekiler 4. Fon Bankası 121 II. Kredi Kuruluşu 122 III. Finansal Kuruluş 122 IV. Kıyı Bankacılığı 123 V. Topluluk/Grup Bankacılığı 123 VI. Konsolide Denetim 124 VII.Finansal Holding Şirketi 124 VIII. Şube 125 2. Ayrım iki Temel Kurum § 12. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 127 Literatür. 127 A. Kurum ve Kurul 127 I. Görev ve Yetkiler 127 II. Kurumun Niteliği 128 III. Kurumun Kararlarının Yerindelik Denetimine Tabi Tutulamaması Sorunu. AY 125 (4) 129 B. Kurum ve Kurulun Yapısal Düzeni 129 I. Kurumun Yapısal Düzeni 129 II. Kurulun Yapısal Düzeni 129 § 13. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu 131 Literatür. 131 A. Üç Kişilik 131 I. Kişilikler 131 1. Sigortacı Fon 131 2. İyileştirici/Kurtarıcı Fon 132 3. Takip ve Tahsil Dairesi Fon 133 B. Dogmatik Yapı 133 I. Fon Kuruluşu 133 II. Özerkliği ve Bağımsızlığı 133 III. Fonun Görevleri ve Yetkileri 133 IV. Fonun Yapısal Düzeni 134 İçindekiler 3. Ayrım Banka Anonim Ortaklığı § 14. Kuruluş ve Faaliyet İzinleri 135 Literatür. 135 Metinler 135 A. Zorunlu Tür: AO 135 I. Banka AO′nun Özellikleri 135 II. Kuruluşun Özellikleri 136 III. Banka AO′nun Ana Sözleşmesinin Niteliği 136 IV. Kuruluş ve Faaliyete Geçme İşlemlerinin Şeması 136 B. İzinler. 136 II. Kıyı Bankacılığına İlişkin Düzenlemeler 137 C. Kuruluş İşlemleri 137 I. Kuruluş Aşamaları 137 1. STB′den AO′nun Kurulması îzni 137 2. Kuruldan izin Alınması. Sunulacak Belgeler 137 3. Sermaye 138 4. Yönetim 138 5. Bankanın Yapısı 139 6. Kurucularda Aranan Şartlar 139 a) Âciz Duruma Düşmüş Olmamakla İlgili Şartlar 139 b) Fona Devredilmiş Bir Banka Bağlamında Konulmuş Bulunan Şartlar 140 c) Zorunlu Tasfiyeye Tabi Tutulmamış Olma Şartı 140 d) Sabıkalı Olmama Şartı 140 e) Yeterli Finansal Güce Sahip Olma Şartı 140 f) Dürüstlük Şartlan 140 g) Şeffaf Yapıya Sahip Olma Şartı 140 7. Yabancı Bankanın Şube Açması 141 8. Kuruluş ile Faaliyete Geçme Ayrılığı 141 D. Faaliyet İzninin iptali veya Sınırlandırılması 144 I. Bankanın Faaliyet İzninin İptali veya Geri Alınması 144 II. Teker Teker Sınırlandırma 145 E. Yurt içinde Şube Açma 145 F. Sınır Ötesi Faaliyetler 146 XVII XVIII § 15. Ana Sözleşme Değişikliği 147 Literatür. 147 A. Genel Olarak Değişiklikler 147 B. Özel Değişiklik: Sermayenin Artırılması 148 § 16. Pay ve Paysahipliği 149 Literatür. 149 A. Pay 149 I. Adi Pay 149 II. Nitelikli Pay 150 III. Pay Edinimleri, Devirleri ve Grup imtiyazına Sahip Pay Yaratılması 152 1. Pay Edinim ve Devirlerinde Kurul îzni 152 2. Edinme ve Devir Hâlleri 152 3. Grup imtiyazı Veren Payların Oluşturulmasında ve Bu Konumu Sağlayan Payların Devrinde Kurul izni 153 4. izinsiz Devrin Sonucu 153 5. Bankanın Sermayesinin Yüzde On veya Daha Fazlasına Sahip Tüzel Kişi Paysahiplerinin Paylarının El Değiştirmesinde Kurulun izni 154 6. Payların icradan Edinilmesi 154 B. Paysahibi 154 I. Adi Paysahibi 154 II. Nitelikli Paysahibi 155 III. Dolaylı Paysahibi 155 IV. Hakim Ortak (Paysahibi) 156 1. ilkeler 156 2. Tek Ortağın Doğrudan Hakimiyeti 157 3. Birlikte Doğrudan Hakimiyet 157 a) Dolaylı Paysahipliği ve Hakimiyet 158 b) Birlikte Harekete ilişkin Olgular (Prima-Facie Deliller) 160 c) Birlikte Hakimiyetin/Prima-Facie Delillerin Delil Olarak Kabul Edilebilmesi için Gerekli Olan Şartlar 161 § 17. Organlar ve Organlar Arası ilişkiler 163 Literatür. 163 A. Organlar. 163 B. ilişkiler. 163 § 18. Genel Kurul 165 Literatür 165 A. Genel Olarak 165 B. Ana Sözleşme Değişiklikleri 165 D. Esas Sermaye Artırımları 166 E. Kurumun GK Toplantılarına Gözlemci Göndermesi 166 § 19. Yönetim 167 Literatür 167 Metinler. 167 A. BankK′daki Ayrıksı Hükümler 168 B. Yönetiminin Dayandığı Temel ilke: Kurumsal Yönetim 169 I. Risklerin İzlenmesi ile Bağımsız Denetimi de İçeren Yeni Yönetim Anlayışı 169 1. Genel Bilgi 169 2. Yönetimin İşlevsellik Açısından Görevleri 170 a) Vizyon ve Misyon 170 b) Uygulama 171 c) İlkeler 172 3. Yönetim Kurulunun Konumu ve Sorumluluğu Anlayışında Yeni Bir Yaklaşım Gereksinimi 173 II. Yönetim Kurulu 174 1. Oluşumu ve Görev Süresi 174 2. TK′da Açıkça Öngörülmeyen Özel Görevleri 174 3. Seçilebilme Şartlan 175 4. Yıllık Faaliyet Raporu 175 5. Göreve Başlama Şartlan.... 176 a) Yemin 176 b) Mal Beyanı : 176 6. Görevden Alma 176 III. Müdürler Kurulu 176 VI. Genel Müdür ve Yardımcıları 177 V. Denetim Komitesi 178 1. İşlevi 178 2. Seçimi ve Üyelerin Sahip Olmalan Gereken Nitelikler 179 3. Görevleri 180 4. Çalışmalann Sonuçlannı Bildiren Rapor 180 XIX XX İçindekiler VI. îç Denetim Sistemleri 181 1. Genel Olarak 181 2. iç Kontrol Sistemi 182 3. Risk Yönetimi Sistemi 183 a) Risk Yönetiminin Hukukîleşmesi 183 b) Çeşitleri 184 c) BankK Uyanca Bankada Risk Yönetim Sistemi 185 el) Genel Olarak 185 c2) iç SistemlerYön′de Ana Çizgileriyle Risk Yönetimi Sistemi 185 4. iç Denetim Sistemi 186 a) Kavram 186 b) Teftiş Kurulu ve iç Denetim Faaliyetleri ve Çalışma Esasları 187 § 20. Bankaların Bağımsız Denetimi 189 Literatür. 189 Metinler. 189 A. Bankaların Denetimini Yapan Organ ve Kuruluşlar 189 B. BankK′da Ağırlıklı Olan Denetim 190 I. Bağımsız Denetim ve Bu Denetimi Gerçekleştirecek Kuruluşlar 191 1. Bağımsız Denetim 191 2. Bağımsız Denetim Kuruluşu 191 3. Yönetmeliğin içerdiği Konular 191 4. Solo ve Konsolide Denetim 192 II. Kurum Tarafından Yapılan Yerinde Denetim ve Gözetim ... 192 1. Genel Bakış 192 a) Kapsama Giren Kuruluşlar 192 b) Kurumun Yaklaşımı 192 c) Kurum Denetim Komitesi 192 d) Denetim Daireleri, Grupları, Ekipleri 193 e) Döngüsel Denetim 193 2. Denetim Türleri 193 III. Kurum Tarafından Bankalar Yeminli Murakıplarıyla Yetkili Diğer Personeli Tarafından Yapılan Denetim 193 içindekiler § 21. Finansal Raporlama 195 Literatür 195 Metinler. 195 A. Finansal Raporlama Kavramı 196 I. Genel Olarak 196 II. BankK′nın Sistemi 198 1. Muhasebeleştirme ve Solo Finansal Tablolar 198 2. Konsolide Finansal Raporlar 198 B. Finansal Araçların Raporlanması 199 I. Uygulanacak Standartlar 199 II. Açılış Bilançosu 199 III. Finansal Araçlar 200 1. Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlar 200 2. Finansal Araçlar, Türev Finansal Araçlar 200 IV. Finansal Varlıklar ve Borçlar 201 V. Değerleme 202 2. Altayrım Bankaların Güvenilir Şekilde Çalışmalarını Sağlayıcı Düzen § 22. Güvenilir Şekilde Çalışma Kavramı 205 Literatür 205 Metinler 205 A. Genel Olarak 205 B. Kurulun Güvenilir Şekilde Çalışma Düzenine İlişkin Yetkileri 206 1. Düzenleme Yetkisi 206 2. Farklı Azami ve Asgarî Standart Oranlan ile Sınırlan Belirlemek 207 § 23. Özkaynak, Sermaye Yeterliliği ve Likidite Oranı Literatür. 209 Metinler. 209 A. Koruyucu Düzen Bağlamında Özkaynak ve Standartlar 209 B. Kavramlar 210 I. Ödenmiş Sermaye 210 II. Yedek Akçeler 211 III. Özkaynak 211 XXI XXII İçindekiler 1. Ana Sermaye 211 a) Ödenmiş Sermayeye Eklenecek Değerler 211 b) Ana Sermayeyi Oluşturan Kalemler Toplamından Düşülecek Değerler 212 2. Katkı Sermaye 213 a) Katkı Sermayeyi Oluşturan Kalemler 213 b) Katkı Sermayenin Hesabında İkincil Sermaye Benzeri Borçların ve Karşılıkların Belli Oranlarda Dikkate Alınması 214 3. Ödenmiş Sermayeden indirilecek Değerler 214 a) İndirilecek Kalemler 214 b) İndirilemeyecek Kalemler 215 C. Konsolide Özkaynak 215 I. Kavram 215 II. BankK 44 (4) Hükmü 215 D. Sermaye Yeterliliği 217 I. Kavram ve Oran 217 II. Oranın Hesaplanması 217 E. Likidite Yeterliliği 217 I. Kavramlar 217 II. Likidite Yeterlilik Oranının Hesaplanmasında Dikkate Alınacak Yükümlülükler 218 III. En Az Likidite Oranı Hesaplanması 218 IV. Orana Uymama 219 F. Aşımların Giderilmesi 219 4. Ayrım Kredi Düzeni § 24. Ana Çizgileriyle Kredi Sistemimiz 221 Literatür. 221 Metin 221 A. Taşıyıcı Kolonlar 221 B. Düzenin Amaçlan 222 I. Kredi Verme Sınırlarının ve Yasaklarının Dolanılmasının Engellenmesi Amacı 222 II. Riski tzleme ve Saptama Amacı 222 İçindekiler III. Kredi Sınırları Açısından Risk Grubunun Bir Kişi Olarak Düşünülmesi 223 IV. Riskin Dağıtılması Amacı 223 V. Grup Bankacılığını Sınırlandırma Amacı 223 VI. Risksiz İşlemlerde Numerus Clausus 223 C. Düzenin Değerlendirilmesi 223 D. Düzenin Açıklaması 224 I. Mevduat Bankaları Yönünden Kredi Sayılan işlemler (BankK 48.1) 224 1. Bankanın Verdiği Nakdî Krediler 224 2. Gayrinakdî Krediler 224 3. Banka Tarafından Satın Alınan Tahviller ile Benzeri Borç Senetleri ve Sermaye Piyasası Araçlan 225 4. Tevdiatta Bulunmak Suretiyle veya Herhangi Bir Şekil ve Surette Verilen Ödünçler 225 5. Bankaların Varlıklarını Vadeli Satmalarından Doğan Alacakları 226 6. Vadesi Geçmiş Nakdî Krediler 227 7. işlemiş Olmakla Beraber Tahsil Edilmemiş Faizler 227 8. Gayrinakdî Kredilerin Nakde Dönüşen Bedelleri 227 9. Ters Repo işlemlerinden Doğan Banka Alacakları 228 10. Vadeli işlem, Opsiyon Sözleşmeleri ve Benzeri Diğer Sözleşmelerden Doğan Riskler 228 11. Opsiyon Sözleşmeleri 229 12. Ortaklık Paylan 229 13. Kredi Sayılan işlemlerin Tahdîdi Olmadığı 229 II. Kalkınma ve Yatırım Bankaları ile Katılım Bankaları Tarafından Sağlanan Finansmanlar 229 E. Kredi Verilemeyecek Banka ile ilgili Kişiler : 230 I. Genel Olarak 230 II. Bankaların Yöneticilerine ve Onların Yakınlarına Kredi Verme Yasağı 230 III. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları ve Kredi Açmaya Yetkili Kişiler Dışında Kalan Banka Mensuplarına ve Onların Yakınlarına Kredi Verme Yasağı 231 IV. Mensupların Kurduğu veya Bunlar için Kurulan Sandık, Dernek veya Vakıflara Kredi Verilmesi Yasağı 232 XXIII XXIV İçindekiler Y. Banka Mensuplarının Bankanın Ortaklıklarında (İştiraklerinde) Görevli Olmaları, İştirakleri ile İşlem Yapmalarına Engel Olmaması 232 F. Bankanın Dahil Bulunduğu Risk Grubuna Kredi Kullandırabilmesinin Şartlan 232 G. Risk Grupları 233 I. Sistem ve Dayandığı Düşünce 233 1. Birinci Risk Grubu (BankK 49.1) 234 2. ikinci Risk Grubu (BankK 49.2) 234 3. îlk iki Risk Grubunun Kapsamına Ayrıca Girenler (BankK 49.3) 234 4. Üçüncü Risk Grubu (BankK 49.5) 235 5. Dördüncü Risk Grubu (BankK 49.6) 235 6. Risk Gruplarına Bağlanan Hükümler (BankK 54) 235 H. Kredi Sınırları 236 I. Kişi Başına Kredi Sınırı 236 1. Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubu istisnası (BankK 54.1) 237 2. Grup Bankacılığının Ödüllendirilmesi 237 I. J. II. Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklara Kullandırılan Kredilerde (BankK 54.3) 237 III. Büyük Kredi Sınırı 238 IV. Bazı Özel Krediler ile Kredi işlemlerinde Kredi Sınırlarının Hesaplanmasında BDDK′nın Düzenleme Yetkisi 238 V. Kredi Sınırlamalarına Tabi Olmayan işlemler (BankK 55)... 239 Kredi Açma Yetkileri (BankK 51) 240 Kredilerin izlenmesi (BankK 52) 240 K. Karşılıklar ve Teminatlar 241 § 25. Mevduat ve Katılım Fonu Düzeni 243 Literatür. 243 Metinler. 243 A. Genel Bilgi 243 B. Ortak Temel 243 I. Mevduat 244 1. Kavram 244 2. Çerçeve Sözleşmesi 244 3. Mevduat Çeşitleri 244 içindekiler 4. Mevduat Kabulü Sayılmayan Haller 245 5. Bir Kredi Kuruluşunun Yurtdışındaki Bankalar veya Finansal Kuruluşlar için Mevduat Toplaması ve Yönlendirici işlem Yapması (izinsiz Mevduat Katılım Fonu Kabulü) 245 II. Katılım Fonu 246 III. Mevduatın ve Katılım Fonunun Çekilmesi 246 C. Zamanaşımı 247 D. Sigorta 248 XXV 5. Ayrım Kamusal Denetim § 26. Denetim ve Denetimin Olumsuz Sonuç Vermesi Halinde Alınacak Önlemler 249 Literatür. 249 Metinler 249 A. Genel Olarak 249 B. Şirketler Topluluğu Bağlamında Denetim 250 C. Denetim Sonuçlarının Değerlendirilmesi 251 D. Olağan Önlemler 251 I. Önlem Alınmasını Gerektiren Hâller 251 II. Düzeltici Önlemler 252 III. İyileştirici Önlemler 252 IV. Kısıtlayıcı Önlemler 253 E. Olağanüstü Önlemler: Bankanın Faaliyet izninin Kaldırılması veya Fona Devir Karan ve Sebepleri 254 I. Genel Olarak 254 II. Sebepler . 255 1. Bankaya Uygulanan Olağan Sağlığa Kavuşturma Önlemlerinin Etkisiz Kalması veya Yarar Sağlamayacağının Anlaşılması 255 2. Malî Sisteme ve istikrara Zarar Verme Tehlikesi 256 3. Yükümlülüklerin Zamanında Yerine Getirilmediğinin Belirlenmesi 256 4. Yükümlülüklerin Toplam Değerinin Varlıkların Toplam Değerini Aşması 257 XXVI İçindekiler 5. Doğrudan, Dolaylı veya Dolanlı Bir Şekilde Banka Kaynaklarının Hakim Ortakların veya Yöneticilerin Lehine Kullanılarak Bankanın Emin Bir Şekilde Çalışmasının Tehlikeye Düşürülmesi ve Aynı Sonuçlara Dolanlı işlemlerin Yapılmış Olması Sebebiyle Varılması 257 a) Banka Kaynağı Kullanılmış Olmalıdır 257 b) Hakim Ortak veya Yönetici Lehine Kullandırma 258 bl) Banka Hakim Ortağı Kavramı 258 b2) Hakim Ortağa Kredi Açılması 261 b3) Banka Yöneticilerine Kredi Verilmesi (Kullandırılması) 262 b4) Meşru ve Gayrimeşru Kullandırmanın Sının 262 c) Dolanlı işlemle Kullandırma 262 d) Dolaylı Kullanma/Kullandırma 263 e) Bankanın Emin bir Şekilde Çalışmasını Tehlikeye Düşürmek 263 f) Bankanın Zarara Uğramış Olması 264 F. Kurulun Kararı 265 I. Faaliyet İzninin Kaldırılması 265 II. Belli Amaçla Fona Devretme 266 G. SistemikRisk 267 § 27. Faaliyet tzni Kaldırılan ve Fona Devredilen Bankalara İlişkin Hükümler 269 Literatür. 269 A. Hükümlerin Uygulama Alanı 269 B. Faaliyet izninin Kaldırılmasının Sonuçlan (BankK 106) 270 I. Bankanın Yönetiminin ve Denetiminin Fona Geçmesi 270 II. Takiplerin ve İhtiyati Tedbirlerin Durması 270 III. Sigortalı Mevduatın Ödenmesi ve Bankanın iflasının istenmesi 271 IV. Bankanın iflası ve Fonun Bankayı Tasfiye Etmesi 272 1. Fonun imtiyazı ve Yetkileri 272 2. Fona Olan Borçlann Ödenmesi 272 3. iflâs karannın Verilmemesi Durumunda 272 4. Fonun iflâs veya Tasfiye Masalannın Aktifındeki Paralan Saklama ve Ürünlendirme Yetkisi 272 C. Fona Devredilen Bankalarla ilgili Hükümler (BankK 107) 273 İçindekiler XXVII I. ilkeler 273 1. Yetkinin Sınırlan 273 2. Amaç 274 II. Fonun Yetkileri 274 1. Bankanın Faaliyetlerinin Geçici Olarak Durdurulması ve Bilanço Düzenlenmesi 274 2. Bankanın Aktiflerinin, Teşkilatının, Personelinin ve Mevduatının (Katılım Fonunun) Devri 275 3. Bankanın Malî Bünyesinin Güçlendirilmesi Çalışmalannın Dokuz Ay ile Sınırlı Olduğu 276 4. Faaliyet İzninin Kaldırılması 276 5. Fonun Bankanın Zararlannı Devralması Karşılığında Paylannı iktisap Etmesi ve Gereğinde Bankaya Malî Yardımda Bulunması 276 D. Devredilen Bankanın Paylannın Çoğunluğunun Veya Tamamının Fona Geçmesinin Sonuçlan 277 I. Payların Hak ve Takyidata (Sınırlamalara) tlişkin Yüklerden Kurtulması 277 II. Fonun Yetkileri 278 1. Bankanın Varlık ve Yükümlülüklerini Başka Bir Bankaya Devretmek Yetkisi (BankK 107 l/a) 278 2. Bankanın Malî Bünyesinin Güçlendirilmesi ve Yapılandınlması Önlemleri 278 3. Aktiflerin Iskonto Uygulanarak veya Sair Suretlerle Üçüncü Kişilere Satışı (BankK 107.5/c) 279 4. Fonun Kendisine intikal Eden Payları Üçüncü Kişilere Devretmesi 279 III. Devir işlemlerinde Alacaklı ve Borçluların Rızasının Aranmaması (BankK 107.6) , 280 IV. Dokuz Aylık Sürenin Paylarının Çoğunluğu ve Tamamı Fona Nakledilmiş Bankalarda Uygulanmayacağı 280 E. Banka Kaynakları Kötüye Kullanıldığı Takdirde, Hakim Ortakların ve Yöneticilerin iade ve Tazmin Yükümlülükleri (BankK 108) 280 I. Genel Olarak ′. 280 II. "İade veya Tazmin Yükümlülüğü"nün Geçerlilik Kazanması 281 III. Banka Kaynaklarının istismarı 281 XXVIII İçindekiler IV. İade veya Tazmin Yükümünün Süresinde Yerine Getirilmemesi Halinde AATUK′a Göre Takip 282 V. tade veya Tazmin Yükümünün Yerine Getirilmesine Rağmen Bilanço Zararı Tam Olarak Kapatılamamışsa 282 VI. Bakiye Zarar Olmamasına Rağmen Bankanın Fon Tarafından Devralınması 283 F. Faaliyet izinleri Kaldırılan veya Fona Devredilen Bankalara ilişkin Özel Hükümler 283 I. Yetkilerin Kullanılacağı Banka 283 II. Fonun Banka Esas Sözleşmesini Değiştirme Yetkisi 283 III. Mal Beyanı 284 IV. Fonun Hak Sahiplerini Koruyucu Yetkileri ve Görevleri 284 V. Temlik ve Takas Yasağı 285 6. Ayrım Sorumluluk § 28. Kişisel Sorumluluk 287 Literatür. 287 A. Temeller 287 I. Genel Olarak Sistem 287 II. Amaç 288 B. iflâsa Tabi Kişiler 288 I. Yöneticiler 288 II. Denetçiler 290 III. Hakim Ortak 290 IV. Sorumluluğun ve iflâsın Ön Şartı: Kanuna Aykırı Karar ve İşlemleriyle Bankanın Faaliyet izninin Kaldırılmasına veya Fona Devrine Sebep Olmak 290 1. Yöneticilerin ve Denetçinin iflâs Ettirebilmelerinin Şartları 291 a) Kanuna Aykırılık 291 b) Kusur 291 c) illiyet (Nedensellik) Bağı 294 d) Sorumluluğun Sının 294 e) Sorumluluk Davasıyla Bağlantı 295 f) Ayrı Masalar 295 2. Hakim Ortakla ilgili Sorumluluk ve iflâs Sebebi 295 V. iflâs île Elde Edilen Tutarın Kullanılması 295 içindekiler VI. Fonun Takip Yetkisi 295 VII. Uygulanacak Hükümler 296 C. îspatYükü 296 D. Zamanaşımı 296 E. BankK′nın 132 (10). Maddesi Hükmü Uyarınca Borçlularla Yapılan Sözleşmelerin Şahsî Sorumluluk Davalarına Etkisi 296 7. Ayrım Takip ve Tahsil Usulleri § 29. Fon Alacaklarının Takip ve Tahsiline Uygulanacak Kanunlar ve Fonun AATUK Bağlamında Alacak Üzerindeki Yetkileri 299 Literatür 299 Metinler 299 A. Temeller. 299 I. Uygulanacak Kanun 299 II. Fon Alacağı 300 B. Fon Alacaklannm Takibi 302 I. AATUK′un Uygulanacağı Fon Alacakları 302 II. ttK′nın Uygulanacağı Alacaklar 302 III. AATUK′un Uygulanacağı Alacaklarda Fonun Maliye Tahsil Dairesi Olarak Yetkisi 302 B. Fonun AATUK′a Göre Bir Alacağını Takip Etmesi Usulü 302 I. Takibin Başlaması (BankK 132.1) 302 II. İhtiyatî Haciz 303 III. Haciz 304 IV. Hacze iştirak 304 V. Satış 304 C. Fon Takip Ettiği Alacak ile ilgili Yetkileri 305 I. Fonun, AATUK′a Göre Satışa Çıkardığı Mal, Hak ve Alacaklarla İlgili İhalelere Katılması, Pey Sürmesi ve Alacağına Mahsuben ihaleden Mal, Hak ve Alacak Satın Alması 305 II. Fonun Takip Ettiği Alacaklara İlişkin Her Türlü Teminatı Paraya Çevirme Yetkisi 305 III. Fonun BankK 107 Uyarınca Devraldığı Alacaklarda Borçlunun İflâsı Halinde Yetkileri 306 XXIX XXX İçindekiler IV. Fonun Alacaklarında Iskonto Yapmak, Alacakları Üzerinde Tasarruflarda Bulunmak, Sulh Olmak, Takas Etmek Yetkisi 306 V. Fonun Borçlularla Anlaşma Yapmak ve Açılmış Davaları Durdurmak istemi 307 VI. Fonun Diğer Yetkileri 308 1. Teminat Alabilmek, Özellikle Ticarî İşletme Rehni Kurabilmek Yetkisi 308 2. Ceza Davalarında Müdahil ve Şahsî Haklan Haiz Olabilme Yetkisi 308 3. Fon Borçlularının Temsilcilerinin Yurt Dışına Çıkış Yasağı (BankK 132.13) 309 § 30. Tahsil Edilemeyen Alacaklara ilişkin Tazminat Davaları ve Fonun Açılmış Davalara Halef Olması Fonun Sorumluluk Davalarına ilişkin istisnaî Yetkileri 311 Literatür. 311 A. Sorumluluk Davalanna İlişkin İstisnaî Yetkiler 311 I. Tahsil Edilemeyen Alacaklara ilişkin Tazminat Davaları.... 311 II. Davanın Unsurları ve Uygulanma Şartları 311 III. Davanın Özellikleri 312 1. Yöneticiler ve Denetçilere Yöneltilecek Davada İki Talebin Bir Arada Bulunması Zorunluluğu 312 2. Tazminat Davasının Niteliği 312 3. Sorumluluğun Tespit Edilmiş Olması 313 4. Dava Sadece BankK 71′e Göre Faaliyet İzni Kaldmlan Bankalar Bağlamında Açılabilir 314 IV Dava 314 1. Davalılar 314 2. Davacı 314 3. Zamanaşımı... 315 B. Açılmış Davalara Fonun Halef Olması 315 I. Fon Bankasının Tüm Paylarının Üçüncü Kişilere Devredilmesi Halinde 315 II. Bankanın Birleşmesi veya Başka Bankaya Devredilmesi Halinde 316 içindekiler § 31. Fonun, Alacaklarının Tahsili için, Bazı Ortaklıkların ve Payların Yönetimine Elkoyulmasına, Mahcuz Malları Bütünleştirmesine, Tasfiyeye, Açılan Kredilere ve Diğer Konulara İlişkin Yetkileri (BankK 134) 317 Literatür 317 Metinler. 317 A. Fon Alacaklarının Tahsiline ilişkin Sistemin Ana Çizgilerle Açıklanması 318 B. BankK′nm 134. Maddesinin Hareket Noktası: Fon Alacağının Tahsili Bakımından Yararlı Olma 319 C. Fonun, Bazı Ortaklıkların, Bunların Bazı Paylarının Yönetimini ve Bu Ortaklıkların Yönetimiyle Denetimini Devralması ve Bu Ortaklıklar Üzerindeki Yetkileri (BankK 134.1) 319 I. Genel Olarak 319 II. Birinci Fıkranın Uygulanabilirlik Şartı: Fon Bankası 320 III. Ortaklıkların ve Anahtar Kişilerin Tanıtılması 321 1. 1. Grup Ortaklıklar ve Paylar 321 2. Fon Bankasının Hakim Ortağı Olan Tüzel Kişilerin Paylan 322 3. 2. Grup Ortaklıklar 322 4. 3. Grup Ortaklıklar 322 IV. Fonun Bu Üç Grup Ortaklıkta Yönetim Kurullarını Belirleme Yetkisi 322 V. Ortak Sayısının TK′daki Zorunlu En Az Sayının Altına Düşmesi 323 VI. Fonun Yönetim ve Denetimine Sahip Olduğu veya Bu işlevi Devraldığı Şirketlerin Malvarlığını veya Paylarını Satma Yetkisi 324 NTL^a^ancûara Satış 325 ffEMahcuz Malların Ticarî ve iktisadî Bütünlük Oluşturarak Satışı 325 1. Genel Olarak 325 2. Ticarî-Iktisadî Bütünün Anlamı 326 3. Sonuçlar 327 4. Bağlama Noktası Sorunu 327 5. Muhafaza Altına Alınması ve Batış Yasağı 328 6. İhalenin Feshi Davalarında Yetkili Mahkeme 329 7. Fonun Ticarî-Iktisadî Bütün ile İlgili Yetkileri 329 XXXI XXXII İçindekiler 8. Fonun Telekomünikasyon, Enerji, Ulaşım, iletişim Sektörü Ortaklıklarına İlişkin İzinlerin Alıcılar Lehine Tescili 329 VIII. Fonun Mahsup ve Paylaştırma Yetkisi 330 IX. Fon Ortaklıklarının Tasfiyesi (BankK 134.8) 331 1. Amaç 331 2. Tasfiyeye Tâbi Fon ortaklıkları 331 3. Fon Kurulunun Tasfiye Kararı ve Tasfiye Sonunda Yapılması Gereken İşlemler 331 4. Tasfiyeye İlişkin Diğer Hükümler 332 X. Fonun, Bazı Bankaların Kaynaklarını Kullandıkları Varsayılan Tüzel Kişilerle Gerçek Kişilere ve Bu Gerçek Kişilerin Kan ve Kayın Hısımlarıyla Üçüncü Kişilere Karşı Yetkileri 333 1. Karinenin Kapsamındaki Kişiler 333 2. Kaynağı Kullanılan Fon Bankaları 334 3. Karine (BankK 134.10) 334 4. Karinenin Konusu 335 5. Karinenin Aksinin ispat Edilmemesinin Sonuçlan 336 XI. Anahtar Kişilere Kullandırıldığı Varsayılan Krediler (BankK 134.12) 337 1. BankK 134 (12)′nin Genel Olarak Resmi 337 2. Kredi Açılarak Fon Bankasının Kaynaklarının Kullanılmasında Kendisine Rol Verilen Kişiler 337 3. Karinenin Aksinin ispat Edilememesinin Sonuçları 338 XII. Fon Kararıyla Bazı Sözleşmelerin Geçersiz Sayılması (BankK 134.14) 339 1. Genel Olarak 339 2. Hareket Noktası Olan Banka 339 3. Geçersiz Sayılabilecek Sözleşmeler 340 4. Geçersizliğin Sonuçlan 341 § 32. İspat Yükü, Görevli Mahkeme ve Zamanaşımı ile Fon Alacaklarına Tanınan Yasal Teminata ve Malî istisnalara ilişkin Hükümler 343 Literatür. 343 A. Genel Olarak 343 B. ispat Yükü 343 C. Zamanaşımı 344 D. Fon Alacaklannın Yasal Teminatı 345 içindekiler XXXIII I. Konu 345 II. Yasal Teminatın Anlamı 345 E. Görevli ve Yetkili Mahkeme (BankK 142) 347 I. Genel Olarak 347 II. Fon Kararlarına Karşı İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay 348 III. Asliye Ticaret Mahkemesinin Açıkça Yetkili Kılındığı Hâller 348 F. Fona ve Faaliyet İzni Kaldırılan Bankalara ilişkin Malî İstisnalar... 349 I. Fona Tanınan Malî İstisnalar 349 8. Ayrım Çeşitli Konular § 33. Varlık 3. İşletme KonularıYönetim Şirketi (BankK 143) 351 Metin 351 A. Genel Olarak 351 1. Kavram 351 2. Niteliği 351 3. İşletme Konulan 351 4. Amaç 352 B. Çeşitleri 352 C. Karşılık Ayırma Yükümlülüğü 353 D. Yararlanabileceği Muafiyetler 353 § 34. Ceza Hükümleri 355 Literatür. 355 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BANKA SÖZLEŞMELERİ HUKUKU BİRİNCİ KISIM GENEL BİLGİLER § 35. Banka Bağlamında Kurulan Çeşitli İlişkiler ve Sorumluluk... 357 Literatür. 357 A. Banka ile Müşterisi Arasındaki İlişkiler 357 I. Genel Olarak 357 II. Genel Banka Sözleşmesi Görüşü 359 1. Açıklama 359 XXXIV İçindekiler 2. Eleştiri 360 3. Yeni Öğretilerin Görüşe Verdiği Değişik Şekil 361 III. Aslî Edim Yükümlülüğü Bulunmayan Kanunî Borç İlişkisi Görüşü 361 IV. Türk Hukuku Açısından Nitelendirme 362 B. Üçüncü Kişinin Zararının Güvenden Doğan Sorumluluğun Kapsamına Alınması 363 C. Banka ile Müşterisine Uygulanacak Hükümler 366 D. Banka Sözleşmelerinin Özellikleri 366 § 36. Genel işlem Şartları 369 Literatür. 369 A. Giriş 370 I. Kavramın Tanıtılması 370 II. Tanım 371 III. GlŞ′lerin Çeşitli Görünüş Şekilleri 371 B. GlŞ′in Ortaya Çıkış Nedenleri ve Denetlemeyi Zorunlu Kılan Gelişme 372 C. Türk Hukukunda Genel işlem Şartları 374 I. Kaynaklar 374 II. Çeşitli iştigal Konuları itibariyle Birörnek Kurallar 375 III. Öğreti 376 IV. Yargıtay Kararları 376 D. Genel işlem Şartlarının Bağlayıcılıklarının ve içeriklerinin Denetlenmesinin Geçirdiği Evrim 377 E. Genel işlem Şartlarının Müşteri için Bağlayıcı Olduğuna ilişkin Görüşler 379 I. Objektif Normlar Görüşü 379 II. Örf, Âdet ve Teamül Görüşü 380 III. Hukukî Uyuşma 381 1. Kural 381 2. Global Kabul 381 a) Müşterinin imzası 382 b) Müşterinin imzasının Yeri 382 3. Örtülü Kabul : 384 F. içeriğin Yargıç Tarafından Denetlenmesi 386 I. Denetleme Kuralları 386 1. Ahlâka, Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırılık 386 2. Bireysel Sözleşmelerin Önceliği 386 3. Açık Olmayan Sözcüklerin veya Hükümlerin Onu Kaleme Alan (Hazırlayan) Aleyhine Yorumlanması Kuralı 387 4. Sıradışı, Beklenilmeyen, Sürpriz Yaratan Hükümlerin Geçersizliği Kuralı 389 a) Kural 389 b) Olağandışılık ve Hakkaniyete Uymama 390 c) Örnekler 391 el) İsviçre Federal Mahkemesinin Kararlan 391 d) Türk Hukukunda 393 II. Bankaların Genel işlem Şartlarının Emredici Hükümler ve Denetleme Kuralları Yönünden İncelenmesi (Özel Kısım).. 393 1. Genel Hükümler 394 a) Fiil Ehliyetine İlişkin Şartlar 394 b) Temsil Yetkisine İlişkin Şartlar 395 c) Yetkili Mahkeme Şartı 395 d) Uygulanacak Hukuk 397 e) Delil Sözleşmesi 398 f) Aslını Değiştirme ve Sahtesini Düzenlemenin Sonuçlarının Müşteriye Yükletilmesi 399 g) Taşıma ve Haberleşme Aksaklıkları 400 h) İrade Beyanlarının Hüküm Doğurması Anı 400 i) Cumartesi Gününün Tatil Olarak Mütalâa Edilmesi 401 2. Müşteriye Değişiklikleri, İtiraz ve Şikayetleri Hemen Bildirme, Açık ve Kesin Olmak Borcunu Yükleyen Şartlar.. 401 3. Kabul Varsayımlan 401 4. Sorumluluğu Sınırlayan veya Kaldıran Kayıtlar 402 5. Teminata İlişkin Hükümler 405 a) Alacağın Rehinle Temin Edilmesi Halinde Bankanın Rehnin Paraya Çevrilmesini Talep Etmek veya Takip Yapmak Hususunda Serbest Olması Hükmü 405 b) Rehnin Özel Olarak Paraya Çevrilmesi 406 6. Bankanın Kefilin BK′dan Doğan Bazı İşlemlerini Yerine Getirmemesi Halinde Kefaletten veya Giderlerden Kurtulmasına Engel Olan 407 XXXV XXXVI İçindekiler § 37. Bankaların Davranış Yükümlülükleri 409 Literatür. 409 A. Genel Olarak 409 B. Sır Saklama Yükümlülüğü 411 I. Kavram 411 II. Banka Sırrı Kavramı 411 1. Tanım 411 2. Yükümlülüğün Özellik ve Nitelikleri 411 3. Yan Yükümlülük Niteliği ve Konusu 412 III. Hukukî Dayanaklar 412 1. Kanunî Dayanaklar 412 a) Anayasa 412 b) Medenî Kanun ve Borçlar Kanunu 413 c) Bankalar Kanunu 414 el) Yükümlülüğü Olan Çevreler 414 c2) Banka istihbaratının Aynksı Durumu 415 c3) Sının Korunması Yükümlülüğünün Kalkması 415 c4) Bilgi istemeye Yetkili Merci 416 2. Özel Hukuk Yönünden 417 a) Sözleşme Varsa 417 b) Sözleşme Yoksa 417 IV. Yüküm ile Korunan Kişiler 417 V. Yükümün ihlâlinin Sonuçları 418 1. Hukukî Sorumluluk 418 a) Sözleşmeden Doğan Sorumluluk 418 b) Haksız Fiil Sorumluluğu 419 2. Ceza Hukuku Yönünden 419 a) Uygulanacak Hükümler 419 b) TCK 239 419 C. Bankanın Doğru Bilgi Verme, Danışmanlık Hizmeti Sunma ve ikaz Etme Yükümlülüğü 420 I. Genel Kural 420 II. Sözleşme Varsa 422 III. Sözleşme Yoksa 423 1. Alman Hukuku 423 2. isviçre 424 ;-?jİ|fJi;"şşfig*i;- içindekiler XXXVII 3. Türk Hukukunda 427 IV. Özel Hâller 427 § 38. Tevdi İşlemleri 429 Literatür. 429 A. Genel Olarak 429 B. Dar Anlamda Tevdi 430 I. Mevduat 430 1. Kavram 430 a) Kanunî Tanım 430 b) Halka Duyurulmak Unsuru 431 c) ivazsız veya Bir ivaz Karşılığında Unsuru 432 d) istenildiğinde veya Belli Vadede Unsuru 432 2. Mevduat Sayılmayan Paralar 433 3. Mevduatta Paranın Mülkiyetinin B ankaya Geçmesi 434 4. Niteliği 434 a) Genel Olarak 434 b) Alman Hukukunda 435 c) isviçre Hukukunda 435 d) Türk Hukukunda 436 5. Türleri 438 a) Vadeli ve Vadesiz Mevduat 439 b) İhbarlı Mevduat 440 c) Kredili Mevduat 440 d) Çekle İşleyen Mevduat 440 e) Kredi Kartı ile işleyen Mevduat 440 6. Mevduatın Hukuka Aykırı Olarak Çekilmesinden Doğan Sorumluluk 440 II. Banka Hesabı 441 1. Temel Bilgiler 441 2. Ciro Sözleşmesi 442 3. Hesabın Açılmasında Katı Kurallar-. 443 4. Banka Hesabının Carî Hesap Niteliği 443 5. Hesap Açılması 444 6. Çeşitleri 444 a) Kişi Hesabı 444 b) Sahibinin Tasarruf Edemediği Hesap 445 XXXVIII içindekiler c) Özel Hesaplar 446 d) Başkasının Hesabı 446 e) Bloke Hesap 447 f) Vadesiz, Vadeli ve ihbarlı Hesap 447 7. Özel Bir Hesap: Carî Hesap 448 a) Kavram 448 b) Çeşitleri 449 c) Süreler ve Bakiyeler 450 d) Hesaba Yazma Sözleşmesi 451 e) Borcun Özelliğini Değiştirme Sözleşmesi 452 f) Takas Sözleşmesi 452 g) Bakiyenin Belirlenmesi Sözleşmesi 453 h) Bakiyenin Kabulünün Sonuçlan 453 i) Faiz 454 j) Bakiyenin Haczi 454 k) Zamanaşımı 455 1) Sona Erme 455 8. Müşterek Hesap 455 a) Tek İmzalı (Teselsüllü) Müşterek Hesap 456 b) Birlikte İmzalı Müşterek Hesap 457 c) Bölünebilir Hesap 458 d) Müşterek Hesaplardan Para Çekilmesine ve Diğer Konulara İlişkin Bazı Sorunlar 458 III. Hesap Cüzdanı 459 1. Kavram 459 2. Hukukî Niteliği 460 3. Nama Yazılı Banka Cüzdanı 460 4. Hamiline Yazılı Banka Cüzdanı 463 IV. Hesap Sahibinin Ölümünden Doğan Bazı Hukukî Sonuçlar 463 1. Medenî Hukuk ve Borçlar Hukuku Açısından 463 2. Vergi Hukuku Açısından 465 V. Hesap Sahibinin Gaipliği, Fiil Ehliyetini Kaybetmesi ve İflas Etmesi ile Temsil Yetkisinin Sona Ermesinin Hükümleri 466 C. Geniş Anlamda Tevdi 467 I. Açık Tevdi 467 içindekiler XXXIX II. Kapalı Tevdi 468 III. Kiralık Kasa 469 1. Kavram ve Türleri 469 2. Niteliği 469 3. Zilyetlik ilişkileri 470 4. Hapis Hakkı 471 IV. Toplu Saklama 471 ÜÇÜNCÜ KISIM KREDİ İŞLEMLERİ § 39 Temeller ve Kredi Çeşitleri 475 Literatür 475 Seçilmiş Metinler 477 A. Kredi Kavramı 477 B. Kredi Açma Sözleşmesi 479 I. Kavram 479 II. Niteliği 480 1. Ön Ödünç Sözleşmesi Görüşü 480 2. Rızaî Ödünç Görüşü 481 3. Çok Aşamalı Sui Generis Sözleşme Görüşü 482 4. Kavram 482 III. Şekil 484 1. Genel Kural 484 2. Şekle ilişkin Bazı Sorunlar 484 IV. İçerik ve Uygulanacak Hükümler 485 1. Genel Olarak 485 2. Tarafların Boçlan ve Faiz Yatırmak 486 3. Delil Sözleşmesine ilişkin Hüküm 486 V. Sona Erme 487 C. Kredinin Türleri 487 D. Nakdî Krediler 488 I. Carî Hesap Şeklinde Çalışmayan ve Limitli Olmayan Sabit Vadeli Para Ödüncü 488 II. Senet ve Emtia Avansı (Lombard) Kredisi 489 1. Kavram 489 2. Hukukî Nitelik 490 XL İçindekiler III. Kıymetli Evrakın Iskontosu ve Iştirâı (Satın Alınması) Yolu ile Kredi Verilmesi 491 IV. Forfeit (Uzun Vadeli Alacak Satın Alınması) tşlemi ile Kredi Verilmesi 492 1. Genel Olarak ! 492 2. Nitelik 493 V. Faktoring tşlemi ve Bu işlem Aracılığı ile Kredi Verilmesi.. 494 1. Genel Olarak 494 2. Tarihçe 495 3. Faktoring için Özel Şirket 495 4. Türleri 495 5. Hukukî Nitelik 496 6. Bazı Sorunlar 496 VI. Tüketici Kredisi 498 1. Tanım 498 2. İlkeler 498 3. Yazılı Şekli ve içerik 499 4. Kredinin Mala ve Hizmete Bağlı Olduğu ilkesi 499 5. Taksitlerin Kıymetli Evraka Bağlanamaması ve Kıymetli Evrak Teminatının Yasak Olması 500 VII. Konut Finansmanı/Mortgage Kredisi 500 VIII. Finansal Kiralama (Leasing) işlemi ile Kredi Verilmesi... 502 IX. Kredi Kartı ve Kredi Kartı Kredisi 502 1. Önbilgiler 502 2. 5464 Sayılı Kanun 505 3. Bazı Sorunlar 505 4. Kartın Hukuka Aykırı Olarak Kullanılması 506 E. Gaynnakdî Krediler (Sorumluluk Kre