Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesi

Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesi



Sayfa Sayısı
:  
230
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2011
ISBN NO
:  
9786055593360

350,00 TL











GİRİŞ KONUNUN TAKDİMİ, SINIRLANDIRILMASI VE İNCELEME PLANI TAKDİM Türk Hukukunda, 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Hak Tesisi başlıklı 86 ncı maddesinde, patent başvurusu veya patentin başkasına devredilebileceği, miras yolu ile intikal edebileceği, rehin edilebileceği ve kullanma hakkının lisans konusu olabileceği öngörülmektedir2. 551 sayılı KHKnin Sözleşmeye Dayalı Lisans başlıklı 88 inci maddesinde ise, patent başvurusunun veya patentin kullanma hakkının, millî sınırların bütünü içinde veya bir kısmında geçerli olacak şekilde lisans sözleşmesine konu olabileceği belirtilmektedir3. Bu düzenlemelerden anlaşıldığı üzere, patent başvurusunun veya patentin kullanma hakkının lisans sözleşmesi ile üçüncü kişilere devredilmesimümkündür. Bahsedilen bu sözleşme, çalışma konumuzu oluşturan patent lisansı sözleşmesidir. Patent lisansı sözleşmesi esas itibariyle, teknik veya endüstriyel bir buluş için patent hakkı elde eden kişinin sahip olduğu inhisarı nitelikteki kullanma hakkını üçüncü kişilere yayabilmesini sağlamaktadır. Dolayısıyla patent lisansı sözleşmesinin konusunu patent, patentin konusunu da buluş oluşturmaktadır. 551 sayılı KHK m. 1/IIde, bu KHK ile sınaî hak tesisine uygun buluşların patent (veya faydalı model belgesi) verilerek korunmasının amaçlandığı belirtilmektedir4. Patentin konusu buluş olmakla birlikte, 551 sayılı KHKde buluş kavramı tanımlanmamış, patent verilebilirlik şartları düzenlenmiştir5. 551 sayılı KHK m. 5te, patent verilerek korunacak buluşlar, Yeni, tekniğin bilinen durumunu aşan ve sanayiye uygulanabilir buluş olarak nitelendirilmiştir. Genel olarak buluş, insan zekâsının ürünü olan, özel, teknik bir sorunun çözümünü sağlayan yenilik unsuru taşıyan fikir olarak tanımlanabilir6. Buluş, maddî varlIğa sahip olmayıp soyut nitelikte bir fikrî üründür7. Gayri maddî mal niteliğinde bir fikir ürünü olan buluş üzerinde fikrî mülkiyet hakkı söz konusudur8. Bu nedenle, insan aklının, yani fikrin ürünü olan buluş, patent hukuku ile fikrî mülkiyet hukukunun ortak paydasını oluşturmaktadır9. Türk Hukukunda fikrî mülkiyet veya fikrî ve sınaî mülkiyet terimleri aynı anlama gelmekte olup kapsam açısından bu terimler arasında fark bulunmamaktadır10. Doktrinde, fikrî ve sınaî mülkiyet teriminin fikrî mülkiyet kısmının, Fikir ve sanat eserlerini başka bir deyiş ile telif haklarını ifade ettiği; sınaî mülkiyet11 kısmının ise, patent, marka, ticaret unvanı, faydalı model, endüstriyel tasarım, menşe ve mahreç işaretlerini kapsa-dığı şeklinde yapılan ayrım12 günümüzde önemini yitirmiştir13. Zira, sadece fikir ve sanat eserlerinde değil, patent ve faydalı modeller üzerinde de fikrî ürün olduğu gibi, fikir ve sanat eserleri alanının da sanayileştiği kabul edilmektedir14. Fikrî mülkiyet terimindeki fikrî sözcüğü, konuyu değil, mülkiyetin türünü anlatmak üzere kullanılmaktadır. Fikrî olan mülkiyet olup bu mülkiyet MK. m. 638deki mülkiyetten farklıdır. Türk Hukukunda sadece maddî şeyler eşya15 olup soyut nitelikteki fikrî ürün eşya olmadığı halde16, bu te-imdeki mülkiyet sözcüğü, fikrî ürün üzerindeki mutlak hakkın özel nhisarî niteliğini belirtmektedir17. Bu çerçevede fikrî mülkiyet hakkı, bir fikrî mülkiyet konusu üzerindeki mutlak nitelikli haktır18. Bir diğer ifade ile, fikrî mülkiyet hakları üstbaşlığı, insan beyninin düşüncesinin ürünü olan gayri maddî mallar üzerindeki mutlak hâkimiyeti ifade etmektedir20. Patent, marka, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaretler, faydalı modeller, entegre devre topografyaları, ticaret unvanı, işletme adı, bilgisayar programlan dahil fikir ve sanat eserleri fikrî mülkiyet hukukunun konusuna girmektedir21. Yargıtay da patent hakkı ile benzer nitelikte bir mutlak hak olan marka hakkına ilişkin bir kararında22, gayri maddî mallar üzerindeki marka hakkının mutlak hak niteliği taşıdığı, ekonomik bir değer olarak malvarlığına dahil olduğu ve hukukî işlemlere konu olabileceği hususlarına yer vermiştir. Fikrî mülkiyet hukukunun konusunu oluşturan fikrî ürünlerin maddî varlıkları bulunmamaktadır23. Fikrî ürün maddî varlığa sahip olmayıp soyut niteliktedir24. Doktrinde fikrî mülkiyet hukukunun konusu olan fikir ürünlerinin gayri maddî mallardan23 olduğu çoğunlukla kabul edilmektedir26. Soyutnitelikteki fikrî ürünlerin eşya olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Bunlar, eşyadan farklı olarak kullanılmakla tükenmeyen değerlerdir27. Fikrî ürünün bir eşya üzerinde somutlaşması onun soyutluk niteliğini ortadan kaldırmaz28. Fikrî ürün eşya olmadığından, üzerinde mülkiyet ve klasik anlamda zilyetlik söz konusu olmayacaktır. Buna bağlı olarak MK.nın zilyetliğe ilişkin hükümlerinin fikrî ürünler için uygulanması mümkün değildir29. Yargıtay da marka hakkına ilişkin bir kararında bunların maddî varlığı bulunmaması nedeniyle fikrî ürünler üzerinde zilyetlik kurulabileceğini kabul etmemiştir30. Fikrî ürünler üzerindeki haklar, mutlak hakların sahibine verdiği yetkiler nedeniyle aynî haklara benzemekle birlikte, bu ürünler aynî hak konusu da olmazlar31. Gayri maddî mal niteliğinde bir fikir ürünü olan buluş üzerindeki fikrî mülkiyet hakkı da sahibine inhisarî nitelikte yararlanma hakkı sağlayan mutlak hak32 niteliğindeki patent hakkıdır33. Patent lisansı sözleşmesinin konusunu oluşturan patent34, iki anlamda kullanılmaktadır. Dar anlamda patent, buluşu belgeleyen maddî unsuru ifade eder35. Bu yönden patent, teknik alandaki veya endüstri alanındaki bir buluşun sahibine, resmî bir organ tarafından verilen ve bu buluşun belirli bir süre kendisinin izni olmaksızın başkalarınca kullanılmasını (özellikle buluşun üretimi, kullanımı, satımı ve ithali işlemlerini) engelleme yetkisini sağlayan bir belgedir36. Geniş anlamda patent ise, bir yandan sahibine bir buluş üzerinde ekonomik yararlanma ve başkalarının yararlanmasını menetme yetkilerini sağlayan devlet tarafından bahşedilen mutlak hakkın kendisi, diğer yandan da bu hakkı kanıtlayan belgedir . Bu yönüyle patent kavramı, patent hakkını da içine alır ve genel olarak hukuk düzeninin buluş sahibine tanıdığı hukukî korunma durumunu anlatır38. Çalışmamız kapsamında da patent kavramının patent hakkInı ifade eden yönü önem arz etmektedir. Buluşa patent verilmesi ile ortaya çıkan patent hakkı kavramı, patent sahibine ait tüm yetkileri içeren üst bir kavram olup buluşun yapılmasından patentin alınmasına kadar geçen aşamalardaki bütün hakları kapsamaktadır Bu kapsamda ilk aşama, buluş sahibinin buluşu gerçekleştirdiği durumdur. Buluş üzerindeki hak, buluşun yapılması ile başkaca herhangi bir işleme gerek olmaksızın buluş sahibinin kişiliğinde ve buluş sahibi lehine kendiliğinden oluşur40. Buluş sahibinin buluş gerçekleştirildikten sonra buluş için patent başvurusunda bulunmaya yönelik bir beklenen hakkı bulunmaktadır41. Bu hak, patent isteme hakkıdır42. İkinci aşamada, TPEye patent için başvuruda bulunulması ile birlikte buluş sahibi patent başvurusuna bağlanan hakları kazanır43. Bu aşamada patent başvurusu yapılmış fakat henüz patent alınmamıştır. 551 sayılı KHK m. 82/Ide, Patent başvurusunun ilgili bültende yayınlandığı tarihten itiba- ren ve başvuru yürürlükte kaldığı sürece, bu KHK hükümlerine göre verilen patentlerin sahiplerine tanınan koruma patent başvurusu sahibi için de tanınır. hükmü ile patent başvurusu sahibinin hukukî durumu belirlenmektedir. Üçüncü aşama ise, buluş sahibinin yaptığı başvuru neticesinde TPE tarafından buluşa patent belgesinin verildiği durumdur. Buluşa patent belgesi verilmesi ile ortaya çıkan hak ise teknik anlamdaki patent hakkı, bir diğer ifadeyle patentten doğan hakır44. Patentten doğan hak, 551 sayılı KHK ile tanımlanmış ve korunmuş haklar olarak da tanımlanabilir45. Geniş anlamda patent hakkı kavramı ile de patentten doğan hak kastedilmektedir46. Patent hakkı, sadece hak sahibinin rızası dışındaki kullanımları değil, bağımsız olarak aynı buluşu yapanları dahi engellediği için fikrî mülkiyet haklan içinde en temel ve en değerli sınaî hak olarak kabul edilir47. Teknik veya endüstriyel bir buluş için patent hakkı elde edildiğinde bu hakkın sahibine inhisarî bir kullanma hakkı verilmektedir. Patent alınmadığı sürece üretim sırrı olarak korunabilecek bir bilgi, patent alınması ile 551 sayılı KHKnin sağladığı korumadan yararlanacaktır. Patent hakkı sahibi de herkese karşı ileri süreceği bir mutlak hakka sahip olacaktır. Gerek patent gerekse patent başvurusu hakkı hukukî işlemlere konu olabilecektir. Bu hukukî işlemlerden biri de lisans sözleşmesidir. SINIRLANDIRMA Türk Hukukunda lisans sözleşmesi Borçlar Kanununda düzenlenmiş sözleşmelerden değildir. Bu durum doktrinde, lisans sözleşmesinin kanunda düzenlenen sözleşme tiplerinden birine sokulup sokulamayacağı hususunda tartışmaların yapılmasına neden olmuştur. Bu nedenle patent lisansı sözleşmesinin, hem borçlar hukukunun genel sözleşme teorisi hem de sözleşmenin konusuna ilişkin özel düzenlemeler yönüyle incelenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda çalışmamızın amacı, Türk Hukukunda patent lisansı sözleşmesinin hukukî yapısını ayrıntılı bir şekilde ele almak, bu konudaki ulusal düzenlemeleri olması gereken hukuk açısından incelemektir. Genel olarak, Türk Hukukunda patent lisansı sözleşmesinin bir sözleşme tipi olarak özellikleri ve benzer sözleşmelerden ayırt edilmesi ile hukukî niteliği tartışılması gereken konulardır. Patent lisansı sözleşmesinde, tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olarak tarafların karşılıklı yükümlülükleri, sözleşmenin geçerlilik şartla-rındaki eksikliklerin sözleşmeye etkileri ve sözleşmenin sona ermesi hususları da önem arz etmektedir. Bu çalışma yapılırken, sözleşmenin konusunu oluşturan patent hakkı ve bunun korunmasına ilişkin incelemeler ile konunun rekabet hukuku ve uluslar arası hukuk boyutu incelenmeyecektir. Zira, bunlar çeşitli çalışmalarda yer almış; ancak patent hakkının lisans sözleşmesine konu olması 551 sayılı KHK kapsamında bağımsız bir incelemenin konusu yapılmamıştır. Patent lisansı sözleşmesinin, yargı kararlarına nadiren konu olduğu da çalışma sırasında gözlemlenmiş, bu nedenle benzer nitelikteki haklara ilişkin lisans sözleşmelerine ilişkin yargı kararlarından yararlanılmaya çalışılmıştır. Patent ve Faydalı Model Kanun Taslağının konumuzla ilgili düzenlemeleri de önemli hususlarda yürürlükteki düzenleme ile karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Bu nedenlerle, Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesinin bağımsız bir çalışmanın konusu yapılmasında fayda bulunduğu düşünülmektedir. İNCELEME PLANI Çalışmamız, giriş ve sonuç hariç olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Girişte, öncelikle konunun takdimi yapılıp sınırları aktarılarak konu tanıtılmaya çalışılmış; ardından çalışmanın planı verilmiştir. Birinci bölümde, Türk Hukukunda patent lisansı sözleşmesinin önemi ve işlevleri ile tanımı ve türleri konularına yer verilmiştir. İkinci bölüm, sözleşmenin özellikleri ve hukukî niteliği ile kurulması ve unsurları konularına ayrılmıştır. Üçüncü bölümde, tarafların karşılıklı yükümlülükleri incelenmiş-tir. Dördüncü bölümde ise patent lisansı sözleşmesinin sona ermesi ve sona ermeye bağlanan sonuçlar incelenmiştir. Çalışmamızın sonuç bölümünde, konunun genel bir değerlendirmesi yapılarak, çalışmada yapılan tespitler ile ulaşılan sonuçlar ve tartışmalı konulardaki görüşlerimize ve mevzuat değişikliği açısından önerilerimize kısaca yer verilerek tez çalışması bitirilmiştir. SUNUŞ Dr. Saadet Hande ÖZSOY, okurların hizmetine sunduğu bu çalışmasıyla, 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname′de yer verilen bir hukuki işlem türü olan Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesinin hukuki boyutunu incelemiştir. Patent lisansı sözleşmesi, yeni sözleşme türleri içinde önem arz eden bir sözleşme türü olarak karşımıza çıkmakta ve bu özelliği itibariyle de incelenmeye muhtaç görülmektedir. Bu nedenle sözleşmenin bir tez konusu olarak alınması ve üzerinde çalışılması isabetli bir tercih olmuştur. Çalışmada, yürürlükte bulunan hükümler ile birlikte Patent ve Faydalı Model Kanun Taslağı hükümleri de karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve somut çözüm önerileri getirilirken yargı kararlarından da yararlanılmıştır. Dr. Saadet Hande ÖZSOY, konuyu bilimsel esaslara uygun şekilde incelemiş olup, kitap akademik bir nitelik taşımaktadır. Benim danışmanlığımda bir doktora tezi olarak hazırlanan eser, Ankara Üniversitesi ve Gazi Üniversitesinin konusunda yetkin bilim adamları huzurunda savunulmuş ve başarılı bulunmuş bir çalışmadır. Kitabın kullanıcılara faydalı olmasını temenni eder, yazara bundan sonraki çalışmalarında başarılar dilerim. Prof.Dr. Kudret GÜVEN Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Ocak 2011, Ankara ÖNSÖZ Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesi başlıklı bu doktora tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yapılan Özel Hukuk Doktora programında hazırlanarak 08.03.2010 tarihinde Prof. Dr. Rıza AYHAN, Prof. Dr. Kudret GÜVEN, Prof. Dr. İhsan ERDOĞAN, Prof. Dr. Zarife ŞENOCAK ve Doç. Dr. Cemal OĞUZdan oluşan jüri önünde savunulmuş ve kabul edilmiştir. Bu çalışma ile 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında KHK hükümleri çerçevesinde patent hakkına ilişkin olarak tesis edilebilen bir hukuki işlem türü olan patent lisansı sözleşmesinin borçlar hukuku yönüyle incelenmesi amaçlanmaktadır. Patent lisansı sözleşmesinin, konusu olan patent hakkının fikri mülkiyet haklan alanındaki ve özellikle sözleşmenin teknoloji transferi aracı olmasına bağlı olarak ekonomik hayattaki önemi nedeniyle bağımsız bir sözleşme türü olarak incelenmesinde fayda görülmüştür. Tez konusuna özellikle devletler özel hukuku ve rekabet hukuku alanında çeşitli çalışmalarda yer verilmiş, ancak 551 sayılı KHK kapsamında bu sözleşmeye ilişkin bağımsız bir inceleme yapılmamıştır. Bu durum, sözleşmenin tez konusu olarak seçilmesinde etkili olmuştur. Akademisyenliğin meslek değil, hayat tarzı olduğu vurgusuyla bilimsel çalışma sevdasını yüreğime işleyen değerli hocam Prof. Dr. Rıza AY-HANa, bu çalışma sırasında ve üniversiteye başladığım ilk günlerden bu yana kendilerinden çok şey öğrendiğim, örnek aldığım, bana destek veren değerli hocam, tez danışmanım Prof. Dr. Kudret GÜVENe, bu çalışmayı neticelendirebilme cesaretini kendisine borçlu olduğum değerli hocam Prof. Dr. İhsan ERDOĞANa, tezin daha proje aşamasından beri desteğini hiç esirgemeyerek bana güç veren değerli hocam Prof. Dr. Zarife ŞENOCAKa, desteğini dostça sunan değerli hocam Doç. Dr. Cemal OĞUZa ve özel olarak -kısa sürse de- Gazi Ünivers-itesinin akademik kadrosunda olma şeref ve ayrıcalığını bana layık görerek beni onurlandıran, değerli hocam Prof. Dr. Kürşat ÜNALa tüm emekleri için, ayrıca, dostça yardımları için Yrd. Doç. Dr. Hayrettin ÇAĞLAR ve Yrd. Doç. Dr. Dilşad KESKİNe sonsuz teşekkürü bu vesileyle borç bilirim. Ayrıca, varlıklarından güç aldığım ve kamuda yoğun bir mesai ile birlikte yürütülen bu çalışmanın tüm zorluklarına, kendilerine ithaf edebilmek gayesiyle direndiğim anne ve babama, başta kardeşlerim olmak üzere bana güvenen tüm dostlarıma ve özel olarak kendilerinden ödünç aldığım tüm zamanlar için, Mehmet Atakhanım, Elifim, Aslım ve sevgili eşim Saite teşekkür ederim. Son olarak, kitabın basımı ve yayınında emek veren Turhan Kitabevi çalışanlarına da teşekkür ederim. Dr. Saadet Hande ÖZSOY Ocak 2011, Ankara İÇİNDEKİLER Sunuş Önsöz Kısaltmalar GİRİŞ 1 Konunun Takdimi, Sınırlandırılması ve İnceleme Planı 1 I. TAKDİM 1 II. SINIRLANDIRMA 9 III. İNCELEME PLANI 10 Birinci Bölüm PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN ÖNEMİ VE İŞLEVLERİ İLE TANIMI VE TÜRLERİ I. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN ÖNEMİ VE İŞLEVLERİ 13 A. Önemi 13 B. İşlevleri 15 1. Teknoloji Transferi Sağlama İşlevi 15 2. Ekonomik Yönden İşlevi 16 3. Teşebbüslerin Ekonomik Güç Birliğine Gitmeleri Yönünden İşlevi 18 4. Piyasada Hâkimiyet Kurma İşlevi 19 5. Sulh İşlevi 19 6. Tazminat Belirleme İşlevi 20 II. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 20 A. Genel Olarak Lisans Sözleşmesi 21 B. Patent Lisansı Sözleşmesinin Tanımı 29 III. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 30 A. Kullanım Şekline Göre Patent Lisansı Sözleşmeleri 32 1. Geliştirme ve Yeniden Yapma Lisansı 32 2. V5reüm Lisansı 33 3. Montaj Lisansı 35 4. Kullanma Lisansı 35 5. İthal Lisansı - İhraç Lisansı 36 6. Satış Lisansı 37 B. Yöre İle Sınırlı Patent Lisansı Sözleşmeleri 37 C. Süre İle Sınırlı Patent Lisansı Sözleşmeleri 39 D. Kişiye Bağlı - İşletmeye (Teşebbüse) Bağlı Patent Lisansı Sözleşmeleri 40 E. Teknik Olarak Sınırlanmış Patent Lisansı Sözleşmeleri 41 F. Nicelik Bakımından Sınırlanmış Patent Lisansı Sözleşmeleri 41 G. Lisans Bedelinin Saptanış Şekline Göre Patent Lisansı Sözleşmeleri 41 1. Parça Lisansı 42 2. Götürü Lisans 42 3. Karışık Lisans 43 H. Lisanstan Doğan Hakkın İçeriğine Göre Patent Lisansı Sözleşmeleri 43 1. Basit Lisans Sözleşmesi 44 2. İnhisarî Lisans Sözleşmesi 45 I. Tarafların İradeleri Açısından Patent Lisansı Sözleşmeleri 47 1. İsteğe Bağlı Lisans Sözleşmesi (Sözleşme Lisansı) 47 2. Zorunlu Lisans 48 a. Genel Olarak 48 b. Zorunlu Lisansın Öngörüldüğü Haller 52 c. Zorunlu Lisans Verilme Usulü 52 d. Zorunlu Lisansın Özellikleri 54 İkinci Bölüm TÜRK HUKUKUNDA PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ VE HUKUKÎ NİTELİĞİ İLE KURULMASI VE UNSURLARI PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ 57 A. İsimsiz Sözleşme Olması 58 B. Kullandırma Sözleşmesi Olması 62 C. Kural Olarak İvazlı ve Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşme Olması ., 63 D. Sürekli Borç İlişkisi Kuran Bir Sözleşme Olması 66 E. Borçlandırıcı İşlem (Taahhüt Muamelesi) Niteliğinde Olması 67 F. Lisans Sözleşmesi ile Lisans Alanın Kazandığı Lisans Hakkının Şahsî Hak Niteliğinde Olması 70 1. Patent Lisansı Sözleşmesine Konu Hakkın Niteliği 70 2. Lisans Hakkının Niteliği 72 3. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kendi Görüşümüz 74 II. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 76 A. Türk Hukukunda Patent Lisansı Sözleşmesinin Hukukî Niteliği Hakkındaki Görüşler 77 1. Kira Sözleşmesi Görüşü 77 a. Adi Kira Sözleşmesi Görüşü 78 b. Hasılat (Ürün) Kirası Sözleşmesi Görüşü 79 2. Satım Sözleşmesi Görüşü 81 3. Adi Ortaklık Sözleşmesi Görüşü 83 4. İntifa Sözleşmesi Görüşü 84 5. Karma İçerikli Sözleşme Görüşü 86 6. Franchise Sözleşmesi Görüşü 86 7. Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşme Görüşü 87 B. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kendi Görüşümüz 88 C. Sözleşmeye Uygulanacak Hükümler 91 III. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 92 A. Genel Olarak 92 B. Lisans Verme Teklifi Halinde Sözleşmenin Kurulması 93 C. Sözleşmenin Kurucu Unsurları 96 1. Tarafları 97 a. Lisans Sözleşmesinde Taraflar 97 (1) Lisans Veren 97 (2) Lisans Alan 98 b. Alt Lisans Sözleşmesinde Taraflar 99 2. Tarafların Karşılıklı İrade Beyanlarının Uygunluğu 100 a. Patent Lisansı Sözleşmesinin Esaslı Unsurları 101 (1) Patent Lisansı Sözleşmesinin Konusu 103 i. Patentten Doğan Hakkın Özellikleri 104 ii. Patentten Doğan Hakkın Kapsamı 106 (2) Lisans Bedeli 107 b. Patent Lisansı Sözleşmesinin Talî Unsurları 110 D. Patent Lisansı Sözleşmesinin Şekli ve Tescili 113 Üçüncü Bölüm TÜRK HUKUKUNDA PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER GENEL OLARAK SÖZLEŞME İLİŞKİSİNDEN DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER II. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 124 A. Lisans Verenin Yükümlülükleri 124 1. Lisans Verenin Edim Yükümlülükleri 126 a. Patentten Doğan Hakları Lisans Alanın Kullanımına Sunma Yükümlülüğü 127 (1) Lisans Konusu Hakkın Varlığını ve Geçerliliğini Garanti Yükümlülüğü 127 i. Patent Başvurusu Yapılmadan Önce Lisans Sözleşmesi Yapılmışsa 128 u.Patent Başvurusu Yapılmış Fakat Henüz Patent Verilmemişse 129 111. Patent Sonradan Hükümsüz Kalmışsa 131 (2) Lisans Konusu Hakkın Teknik Değerine ve Lisanstan Beklenen Yararlanmanın Elde Edileceğine İlişkin Garanti Yükümlülüğü 131 Patentten Doğan Hakkın Kullanımının Devamını ve Beklenen Yararlanmayı Sağlama Yükümlülüğü 132 c.Lisans Konusunu Kullanma ve Daha Sonra Lisans Verme İle İlgili Yükümlülükleri 134 d. Patent Hakkından Vazgeçmeme Yükümlülüğü 135 2.Lisans Verenin Yan Yükümlülükleri 137 a. Lisans Konusu Patentin Devamını Sağlamaya İlişkin b. c. Yükümlülüğü 137 Patent Başvurusunda Bulunma Yükümlülüğü 138 Teknik Gelişme ve İyileşmeleri Haber Verme Yükümlülüğü 138 Teknik Eleman Gücünü Lisans Alanın Yararına Kullandırma Yükümlülüğü 139 e. Rekabet Etmeme Yükümlülüğü 139 f. Marka Lisansını Lisans Alana Verme Yükümlülüğü 140 g. Mal Teminine İlişkin Bilgi Verme Yükümlülüğü 140 h. Patent İhlâllerinde Takip Yükümlülüğü 140 ı. Lisans Alanı Diğer Lisans Alanlara Karşı Koruma Yükümlülüğü 141 i. Güven İlişkisinden Doğan Diğer Yan Yükümlülükleri .... 141 3. Zorunlu Lisans Verenin Yükümlülükleri 142 B. Lisans Alanın Yükümlülükleri 143 1. Lisans Alanın Edim Yükümlülükleri 143 a. Lisans Bedelinin Ödenmesi Yükümlülüğü 143 b. Lisans Konusunu Sözleşmeye Uygun Kullanma Yükümlülüğü 144 (1) Kullanma Yükümlülüğü 144 (2) Sözleşmeye Uygun Kullanma Yükümlülüğü 147 c. Hesap Verme Yükümlülüğü 149 d. Reklam Yapma Yükümlülüğü 150 2. Lisans Alanın Yan Yükümlülükleri 150 a. Sadakat Yükümlülüğü (Saldırmazlık Anlaşmasından Doğan Yükümlülük) 150 b. Lisans Sözleşmesi ile Edinilen Hakları İzinsiz Genişletmeme ve Bu Hakları Üçüncü Kişilere Devretmeme Yükümlülüğü 152 c. Patent İhlâllerini Hak Sahibine Bildirme Yükümlülüğü... 153 d. Dava Açma Yükümlülüğü 154 e. Teknik Gelişme ve İyileşmeleri Haber Verme Yükümlülüğü 156 f. Lisans Verenden Mal Sağlama Yükümlülüğü 156 g. Basit Lisans Alanın Lisans Verenin Patenti Kullanmasına Katlanma Yükümlülüğü 156 h. Lisans Alanın Alt Lisanstan Doğan Yükümlülüğü 157 ı. Fiyat Belirlemede Lisans Verene Bağımlılık Yükümlülüğü 157 i. Lisans Alanın Diğer Yan Yükümlülükleri 157 3. Zorunlu Lisans Alanın Yükümlülükleri 157 Dördüncü Bölüm TÜRK HUKUKUNDA PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME NEDENLERİ 160 A. Sürenin Bitmesi Nedeniyle Sona Erme 160 1. Sözleşme Süresinin Sona Ermesi 160 2. Sözleşme Konusu Hakkın Koruma Süresinin Sona Ermesi.... 161 B. Sürenin Bitmesinden Önce Sona Erme 163 1. Sözleşmede Geçersizlik Sebebi Bulunması Nedeniyle Sona Erme 163 a. Patent Lisansı Sözleşmesinin Geçersizlik Sebepleri 163 (1) Sözleşme Yapma Ehliyetinin Bulunmaması 163 (2) Sözleşme Konusunun Hukuka ve Genel Ahlâka Aykırı Olması 164 i. Hukuka Aykırılık 165 ii. Ahlâka Aykırılık 167 (3) Sözleşme Konusunun Objektif Olarak İmkansız Olması 168 i. Sözleşme Konusu Hakkın Mevcut Olmaması 170 aa. Sözleşmenin İcrasına Hiç Başlanmamışsa.... 171 bb. Patent Hakkı Mevcut Olmadığı Halde İfa Hareketlerine Başlanmışsa 173 ii. Sözleşme Konusu Hakkın Görünürde (Şeklen) Mevcut Olup Sözleşmenin Devamı Sırasında Hükümsüz Kalması 174 (4) Taraf İradelerinin Sakatlanmış Olması 175 b. Geçersizlik Sebeplerine Bağlanan Yaptırım 177 (1) Genel Olarak Geçersizlik 177 i. Butlan (Kesin Hükümsüzlük) 177 ii. İptal (İptal Kabiliyeti) 178 iii. Eksiklik 178 (2) Geçersizlik Kavramının Fesih ve Dönme Kavramlarından Ayrılması 179 (3) Patent Lisansı Sözleşmesinde Geçersizliğin Yaptırımı 179 i. Tam butlan 180 ii. Kısmî butlan 180 2. Tarafların İradesiyle Fesih 181 3. Haklı Nedenle Fesih 182 4. Sözleşmeden Dönme 184 C. Diğer Nedenlerle Sona Erme 185 1. Taraflardan Birinin Ölümü 186 2. Taraflardan Birinin İflası 187 3. İşlem Temelinin Çökmesi 188 II. PATENT LİSANSI SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 190 A. Sözleşme Konusunu Kullanmama ve Üretimi Sona Erdirme Yükümlülüğü 191 B. Belgelerin Geri Verilmesi Yükümlülüğü 192 C. Tanıtma ve Takdim Şekline İlişkin Yükümlülükler 192 Sonuç 193 Kaynakça 205 Özet 227 Abstract 229