Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Marka Hakkının İnternet Reklamcılığı Yoluyla İhlali ve Sorumluluk Rejimi
Marka Hakkının İnternet Reklamcılığı Yoluyla İhlali ve Sorumluluk Rejimi
Eser RÜZGAR
Sayfa Sayısı
:
320
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786051520148
70,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
Eser RÜZGAR
Eser RÜZGAR, 21 Eylül 1986 yılında Yozgat′ta doğmuş, ilköğretimini Sa¬karya İlköğretim Okulunda; orta öğretimini ise Bursa′da Emek İlköğretim Okulunda tamamlamıştır. 2004 yılında Bursa Anadolu Lisesini bitiren Rüzgâr, İstanbul Hukuk Fakültesini 2009 yılında "iyi" dereceyle tamam¬lamıştır ve 2011 yılında İstanbul Barosuna avukat olarak kaydolmuştur. Lisans eğitimini müteakip yüksek lisans eğitimine Galatasaray Üniver¬sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde devam eden Rüzgâr, Türkiye Adalet Akademisi Dergisinde (Hakemli), Fikri ve Sınai Haklara İlişkin Davalar¬da Belgelerin İbrazı Mecburiyeti (Sayı 6, 2011, s. 383-412); Türkiye Ada¬let Akademisi Dergisinde (Hakemli), Yeni Türk Ticaret Kanunu Işığında Uluslararası Acentelik Sözleşmeleri (Sayı 5, 2011, s. 419-450); Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisinde, Yeni Türk Ticaret Kanununda Azınlık Hakları (Sayı 73-74, 2010, sayfa 83-98); Hukuka Genç Bakış Dergisinde, Karşılıksız Çek Keşide Edilmesinin Bu¬günkü Hukuki Sonuçları, (Sayı 2, 2009) isimli makaleleri ve Stajyer Avu¬katın El Kitabını (İstanbul Barosu Yayınları, 2011 - Komisyon-) yayımla¬mıştır. Eser Rüzgar İngilizce dilini iyi derecede bilmektedir.
GİRİŞ
İçinde bulunduğumuz yüzyılın en önemli yeniliklerinden biri olan internet gün geçtikçe hayatımıza daha çok nüfuz ediyor. İletişim, sağlık, ulaşım, milli güvenlik ve eğitim gibi devletin ve insanlığın neredeyse her faaliyetinde kullanım alanına sahip olan internet, milyonlarca kişiyi bir¬birine bağlamaktadır. Bu bağlantı ile dünya üzerindeki hemen her bilgi veya veri, tüm dünyaya servis edilebilmekte böylece toplumda sosyal ve ekonomik birçok gelişme meydana gelebilmektedir.
İnsanların reel yaşamlarındaki işlemleri internete aktarması, elekt¬ronik ticaretin ve buna bağlı olarak reklamcılığın gelişiminde de büyük rol oynamıştır. Başlangıçta e-ticaret ile ilgili yaşanan problemler, internet üzerinden yapılacak işlemlerin güvenliği, kişisel verilerin nasıl kulla¬nılacağı ve işleme konu ürünün niteliği ile ilgili meseleler olarak ortaya çıkmıştır. Bu problemler günümüzde varlıklarını niteliği değişmiş olarak devam ettirmektedir. Ancak başlangıç dönemindeki güvenlik ve veri koruması gibi diğer sorunların günümüzde kısmen çözüldüğünü göz¬lemlemekteyiz. Bu sayededir ki, milyonlarca internet kullanıcısı, günlük işlemlerinden büyük yatırımlarına kadar internet mecrasını kullanır hale gelmiştir.
Reel yaşamın internet ortamına aktarılması sırasında kullanılan yöntemlerin değişkenliği, bu alanda koyulacak kuralların da teknolojik gelişmeler ile koşut bir yapıda olması gerektiğini göstermektedir. Nite¬kim sanal ortamın getirdiği teknik imkânlar bakımından ifade özgürlüğü¬nün tesisi, kişisel verilerin korunması, elektronik ticaret amacıyla yapılan sözleşmelerin/işlemlerin sınırlarının ne olacağı ve fikri mülkiyet hakla-rının korunması gibi bir takım problemler şekil değiştirerek gündemd kalmaya devam etmektedir. Zaman zaman otoritelerin internet alanın sıkı biçimde denetleme girişimlerini de gözlemlemekteyiz. Oysaki bı alanda yapılan genel sınırlama çalışmaları, teknolojideki baş döndürü cü gelişmeler karşısında artık çaresiz kalmıştır. Bu nedenle otoriteleı internet ortamındaki süj elerin hak ve sorumluluklarını esnek biçimdi ve ayrıntılarıyla düzenleme zorunluluğu duymuşlardır. Anılan düzenle melerle, bir yandan internet kullanıcılarının birbirleri ile ilişkileri; diğe yandan internet servis sağlayıcılarının kullanıcılar ve devlet otoriteleri il olan ilişkileri düzenlenmiştir. Bağımsız internet girişimcilerinin de içindi olduğu bu süreç sonunda, e-ticaretin gelişimi, tüketici hakları, kişilik hak lan ile fikri ve sınai hakları arasında kurulması zorunlu oaln denge tesi edilmeye çalışılmıştır.
İncelememizde temel olarak üç mesele üzerinde durulacaktır. Bun lardan ilki, internet ortamında meydana gelen marka hakkı ihlallerini] saptanmasına ilişkindir. Yabancı mahkeme kararlarında belirtildiği gib internet üzerindeki marka ihlallerine karşı "esnek" davranılıp davranıl maması gerekliliği halen tartışmalı bir husustur. Bu bölümde, gelenekse marka hakkı ihlalleri ile internet ortamındaki ihlaler arasındaki benzerli] ve farklılıklar ortaya koyulacaktır. ABD ve AB Adalet Divanının gelişeı teknolojilere ilişkin hukuka aykırılıkları değerlendirmedeki esnek yak laşımı, marka hakkı ve haksız rekabet bağlamında ele alınacaktır. Bı bölümde ayrıca reklam tipleri ile internet reklamcılığı yöntemleri de kar şılaştırmalı olarak incelenecektir. Bu kapsamda, arama motoru reklamla rının karşılaştırmalı reklam teşkil edip etmediği üzerinde de durulacaktı] Yine ABD′de ortaya çıkan "ticari söylem doktrini", "ilk ilgi karışıklığı teorisi ve "ticari akım teorisi" gibi Marka ve Bilişim Hukukunda ortaya çıkan te oriler de detaylarıyla inceleme konusu yapılacaktır.
İkinci mesele, internet süjelerinin özel hukuk karakterli bir hukuk aykırılıktaki sorumluluk rejimine dairdir. İçerik hakkında herhangi bi aktif irade beyanı olmayan internet servis sağlayıcılarının marka hakk ihlali veya haksız rekabetten ne zaman sorumlu olacağı konusu, soı günlerin en çok tartışılan konularından biridir. Teknolojinin gelişimini paralel olarak geliştirilen yeni iş süreçlerinin de sorumluluk rejiminiı paylaştırılmasına etkisi oldukça büyüktür. Bu nedenle, özellikle inter¬netin teknik altyapısını veya içerikten "bağımsız" hizmet veren internet servis sağlayıcıların reklamlar yoluyla ortaya çıkan marka hakkı ve haksız rekabetten doğan sorumlulukları üzerinde durulacaktır.
Üçüncü mesele ise, fikri ve sınai haklara ilişkin Türk uygulamasına ilişkin konularla ilgilidir. Bu bölümde, Türk uygulamasının internet or¬tamındaki uyuşmazlıklara yabancı olması nedeniyle ortaya çıkan prob¬lemler incelenecektir. Bu konularda internet servis sağlayıcılara karşı ihtiyati tedbirin onların ekonomik faaliyetini bitirecek şekilde uygulanıp uygulanmadığı, erişimin engellenmesinin mümkün olup olmadığı, uyuş¬mazlığa uygulanacak hukukun ve yetkili mahkemenin ne olacağı gibi sorunları örnek gösterebiliriz.
Yukarıda ortaya koyulan meseleler irdelenirken, özellikle internet ortamında haksız fiilin özel biri türü görünümündeki, marka ihlali ve haksız rekabet durumunun internet reklamları yoluyla ortaya çıkardığı durumlar esas alınacaktır. Geleneksel problemlerin sanal ortama aktarıl¬masının bir sonucu olarak, insanların onları kavrayış biçimleri değişmiş¬tir. Bu değişiklik kendisini, sadece bu alana has mevzuatın oluşumunda da göstermiştir. Bu nedenle incelememizde geleneksel marka hukuku ve onun bilişim hukuku ile temas eden noktaları ABD, AB Adalet Divanı ve Yargıtay kararlan ile zenginleştirilerek aktarılmaya çalışılacaktır.
İncelememizde, internet çağının geleneksel markaya olan etkisi ve interaktif reklamcılık modelleri ele alınacaktır. Sonrasında internet servis sağlayıcıların özel hukuk anlamındaki sorumluluk rejimi çizilerek, marka hakkı ihlalinden dolayı internet servis sağlayıcılarının sorumluluğu or¬taya koyulacaktır. Son olarak ise anılan durumlarda ortaya çıkan hukuki sorunların çözümü için başvurulacak hukuki imkânlar tartışılacaktır.
ÖNSÖZ
Marka Hakkının İnternet Reklamcılığı Yoluyla İhlali ve Sorumluluk Rejimi konulu yüksek lisans tezim, saygıdeğer hocalarım Prof. Dr. Ham di Yasaman, Prof. Dr. Tekin Memiş ve Doç. Dr. Tolga Ayoğlu′ndan oluşan tez jürisi önünde savunulmuş ve jüri tarafından 12.03.2013 tarihinde oybirliği ile başarılı bulunmuştur. Tezlerin savunulan şekli ile yayımı ilke¬sine sadık kalınarak, tezimizde anlatım ve dil bilgisi düzeltmeleri dışında herhangi bir değişildik yapılmamıştır.
Tezimizde, bu satırların yazıldığı tarihte halen yürürlüğe girmemiş bulunan Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı da ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bunun yanında incelememizde, Türk Hukuk Mevzuatı yanı sıra AB Adalet Divanı ve ABD Federal Mahkeme kararlarına da bolca atıf yapılmıştır.
Tez yazım sürecinde gerek yabancı mahkeme kararları gerekse ilgili akademik çalışmalara ilişkin önerileriyle tezimin olgunlaşmasında büyük payı olan Prof. Dr. Tekin Memiş e teşekkür ediyorum. Tezimde işleme¬ye çalıştığım fikirlere farklı bir bakış açısıyla bakmamı sağlayan ve tezin anlatımı konusundaki eleştirilerinden dolayı Doç. Dr. Tolga Ayoğlu′na teşekkür ediyorum. Tez araştırmalarım sırasında beni yönlendiren Prof. Dr. Hamdi Yasamana ve yazım sürecinde beni sürekli cesaretlendiren Dr. Fatih Aydoğan′a da ayrıca teşekkür etmem gerekir.
incelememiz çok yoğun bir iş temposu ile birlikte uzun bir süreçte hazırlanabilmiştir. Avukatlık mesleğinin yoğun çalışma temposu içinde, tezimin yazımı sürecinde hiçbir yardımdan kaçınmayan Sayın Av. Muhit-tin Alioğlu ve zarif eşi Av. Işıl Eren Alioğlu′na teşekkürü bir borç bilirim. Birlikte birçok zorluğu aştığımız, tezin yazımı konusunda teknik bilgisiy¬le bana destek olan meslektaşım ve mesai arkadaşım Av. Deniz Duma′ya da teşekkür ederim. Yoğun programına rağmen tezin tashihlerinde yardımlarını esirgemeyen Sayın Dilara Yapana da buradan şükranlarımı sunuyorum.
Tezimin yayımlanmasında emeği geçen On İki Levha Yayıncılık çalışanlarına ve özellikle tezi yayıma hazırlayan Hevdan Sönmeze teşek¬kürlerimi sunuyorum.
Gerek elinizde bulunan kitabın ortaya çıkmasını gerekse şu an sahip olduğum her şeye sahip olmamı mümkün kılan, benden sevgilerini ve yardımlarını bir an için dahi olsa esirgemeyen annem Hatice Rüzgâr ve babam Gürkan Rüzgâr′a huzurlarınızda minnetlerimi sunuyorum. Ço¬cukluğumdan bugüne kadar beni hiç yalnız bırakmayan abim Üst. Teğ. Mustafa Kemal Sayar′a da teşekkür etmek isterim. Son olarak, İstanbul′da geçirdiğim öğrencilik yıllarından ve bugüne kadar birçok zorluğu birlikte göğüslediğimiz Dr. Azar Hasanlı′yı ve kardeşim Kadir Doğukan Rüzgar′ı da burada anmadan geçemeyeceğim. Onlar olmasaydı yaşadığım zorluk¬ları göğüslemem ve bugünlere gelmem mümkün olmazdı. İyi ki varsı¬nız ...
Eser Rüzgâr
Kocamustafapaşa, Mayıs 2013
İÇİNDEKİLER
1 § REKLAMLAR VE İNTERNET REKLAMCILIĞI
I.Genel Olarak Reklam
A.Reklam Kavramı ve Hukuki Niteliği
B.Reklamın Unsurları ve Çeşitleri
C.İnteraktif Reklamcılık
II.İnternet Reklamcılığı ve Uygulama Modelleri
A.Genel Olarak
B.Uygulama Modelleri
1.Hedef Web Sitesi (Destination Web Site)
2.Arama Motoru Reklamcılığı
3.Banner Reklamcılığı
4.E-Mail Reklamları
5.İstenmeyen E-mailler (Spamming)
6.Online Sponsorluk
7.Oyun reklamcılığı (Advergame)
2 § MARKANIN REKLAMLARDA KULLANIMI
I.Marka Kavramı ve Hakkı
A.Marka Kavramı
1.Markanın Unsurları
a.Markada Esaslı Unsur
b.Markada Yardımcı Unsur
c.Betimleyici İşaretler
d.Serbest İşaretler
e.Kullanılma Sonucu Ayırt Edici Hale Gelen İşaretler
2.Bütünlük İlkesi
B.Marka Hakkı ve Hukuki Niteliği
II.Markanın Reklam İşlevi ve Koruma Kapsamı
A.Genel Olarak Markanın İşlevleri
1.Ayırt Etme İşlevi
2.Köken Belirtme İşlevi
3.Garanti İşlevi
B.Reklam İşlevi
C.Markanın Koruma Kapsamı
1.Koruma Kapsamındaki İşaretler
2.Bağlantı İhtimali ve Karıştırma Tehlikesi Kavramı
a.Karıştırma Tehlikesi Türleri
aa.Doğrudan (dar anlamda) karıştırma tehlikesi
bb.Dolaylı karıştırma tehlikesi
cc.Geniş Anlamda Karıştırma Tehlikesi
dd.Bağlantı İhtimali ve Karıştırma Tehlikesi Arasındaki İlişki
b.Karıştırma Tehlikesinin Unsurları
aa.Aynı/Benzer İşaretler
bb.Aynı/Benzer Mal veya Hizmetler
cc.Alıcı Kitlesi
dd.Markanın Tanınmışlık Düzeyi
c.Avrupa Adalet Divanı Kararlarında \\\"Karıştırılma Tehlikesi\\\" Kavramı
d.Yargıtay Kararlarında \\\"Karıştırılma Tehlikesi\\\" Kavramı
3.Tescilli Markanın Ticari Etki Yaratacak Şekilde İnternet Ortamında Kullanılması
a.Genel Olarak
b.Markanın İnternette Meşru Bağlantı Olmaksızın Kullanımı
c.İnteretnette İşaretin Markasal Kullanımı ve Markanın Ticari Etki Doğurması
aa.Genel Olarak
bb.Ticari Söylem Doktrini ve Örtülü Reklamlarda Marka Kullanımı
cc.Markanın İnternette Ticari Kullanımı Kavramı
dd.Marksal Kullanımıma İlişkin Avrupa Adalet Divanı Kararları
ee.Markanın İnternette Dürüst Ticari Uygulamalara Uygun Kullanımı
ff.Markanın İfade Özgürlüğü Kapsamında Kullanılması
d.Markanın Aynısının veya Benzerinin İnternet Üzerinde Kullanılması
e.İnternet Üzerinde Kullanılan İşaret ile Markanın Aynı veya Benzer Mal veya Hizmet Sınıflarına Hitap Etmesi
4.Tanınmış Marka Bakımından Korumanın Kapsamı
a.Ayırt Etme Gücünün İstismarı
b.Marka İtibarının İstismarı
c.İmaj Transferi
d.Sonuç
III.Marka Hakkının Tükenmesi İlkesinin İstisnası Olarak Markanın Reklamlarda Kullanılması
A.Tanımı
B.Çeşitleri
1.Ülkesel Tükenme İlkesi
2.Bölgesel Tükenme İlkesi
3.Uluslararası Tükenme İlkesi
4.Türk Hukukundaki Durum
C.Koşulları
1.Ticaret Markası Olma Zorunluluğu
2.Marka Sahibinin İzniyle Piyasaya Sunulması
a.Markalı Malın Piyasaya Sunulması ve Sunulduğu Yer Kavramları
b.Marka Sahibinin İzni
aa.İkinci El Yazılımların Satışı Marka Sahibinin İzni Olmadığı Gerekçesiyle Engellenebilir mi?
D.İstisnaları: Markanın Reklamlarda Kullanılmasının Tükenme İlkesi Açısından Bir Sınırı Var mıdır?
1.Markanın Reklamlarda Kullanılması
a.Mal ve Reklam Arasında Orantılılık Olması
b.Reklamların Markanın Saygınlığına Uygun Olması
2.Malın Değiştirilmesi veya Kötüleştirilmesi
3.Malların Yeniden Paketlenmesi
3 § SORUMLULUK REJİMİ
I.İnternet Alanında Hukuken Sorumlu Tutulabilecek Süjeler
A.Genel Olarak
B.Erişim Sağlayıcı
C.Yer Sağlayıcı
D.İçerik Sağlayıcı
II.Sorumluluk Rejimi
A.AB Hukuku Açısından
B.ABD Hukuku Açısından
C.Türk Hukuku Açısından
1.6102 Sayılı TTK Açısından
2.Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (Tasarı) Açısından
D.İnternet Yer Sağlayıcılara Genel Bir Yükümlülük Yüklenemeyeceğine İlişkin Bir Karar İncelemesi: Scarlet Extended SA v. Societe belge des auteurs, composireurs et editeurs SCRL (SABAM)
a.Genel Olarak İnternet Servis (Yer) Sağlayıcıların Denetim Yükümlülüğü
b.Divan Kararı
III.Arama Motoru Reklamcılığı
A.Genel Olarak
1.AdWords (Keyword Advertising)
a.Genel Olarak
b.AdWords / Megatag Ayrımı
c.Adwords\\\′ün Marka Hukuku Açısından Kullanımı
aa.İşaretin Ticari Etki Doğuracak Şekilde Kullanımı
bb.AdWords\\\′ün Dürüst Ticari Uygulama İçinde Kullanımı
d.AdWords Reklamların Karşılaştırmalı Reklamdan Farkı
B.İşaretin AdWords Olarak Markasal Kullanımı ve Sorumluluk Rejimi
1.Reklam Veren Açısından
a.Markanın İşlevi Açısından Adwords Kullanımı
b.Sorumluluğun Normatif Dayanakları
2.Arama Motoru Açısından
a.İşaretin Arama Motorunca Marka Olarak Kullanımı Nedeniyle Arama Motorunun Sorumluğu
b.İşaretin Müşteriler (Reklam Veren) Tarafından Arama Motoru Aracılığıyla Kullanımı Nedeniyle Arama Motorunun Sorumluğu
aa.AB Hukuku Açısından
bb.ABD Hukuku Açısından
cc.Türk Hukuku Açısından
C.Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Verilmiş Bazı İlk Derece Mahkemeleri Kararları
1.Road Tech Computer Systems Limited v. Mandata davası
2.Google Inc. v Louis Vuitton Malletier SA
3.Die BergSpechte Outdoor Reisen und Alpinschule Edi Koblmüller GmbH v. Günther Guni ve trekking.at Reisen GmbH, Portakabin Ltd, Portakabin B.V. v Primakabin B.V. davası
D.ABD Federal ve Bölge Mahkemeleri Kararı
1.Playboy Enterprises Inc. v. Calvin Designer Label, Calvin Fuller, and Calvin Merit, davası
2.Niton Corp. v. Radiation Monitoring Devises, Inc. davası
3.Brookfield Commc\\\′ns, Inc. v. West Coast Entm\\\′t Corp. davası
4.Playboy Enterprises, Inc. v. Welles davası
5.1-800 Contacts, Inc. v. WhenU.com and Vision Direct, Inc., davası
6.800-JR Cigar, Inc. v. Goto.com, Inc.
7.Designer Skin LLC v. S & L Vitamins, Inc.,
8.Google Inc. v. American Blind & Wallpaper Factory, Inc.
9.Google Inc. v. American Blind & Window Factory, Inc. davası
10.Merck & Co., Inc., et al. v. Mediplan Health Consulting, Inc., davası
11.Playboy Enterprises, Inc. v. Netscape Communications Corp.,
12.Rescuecom Corp. v. Google, Inc.
13.Network Automation, Inc. v. Advanced Systems Concepts, Inc.
IV.İstenmeyen Seri E-Mailler (Spamming)
A.Genel Olarak
1.ABD Hukuku Açısından
a.ABD Georgia Eyalet Mahkemesinde görülen Biblio Tech Ltd v Benckmark Print Suplly davası
b.United States of America v. Cyberheat, Inc. davası
2.AB Hukuku Açısından
3.Türk Hukuku Açsından
V.İnternet Alanında Marka İhlallerinin Tespiti İle İlgili Bir Uygulama Önerisi: Sleekcraft Faktörleri
A.Markanın Gücü
B.Malların Çeşidi
C.Alıcı Kitlesinin Özellikleri
D.Fiili Karışıklık İhtimali
1.Reklamların Niteliği
2.İlk Merak/İlgi Karışıklığı Teorisi (Inital Interest Confution Theory)
E.Malların Yakınlığı
F.Ciro Artışı
G.Markaların Benzerliği
H.Niyet
I.İnternet Ortamında Bulunan Fikri ve Sınai Hak Süjelerine Sağlanacak Korunmanın Özel Sınırları
1.Özel Mülkiyet
2.Dijital Ortamda Korumanın Kapsamı
4 §HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI
I.Hukuk Davaları
A.Marka Hakkında Tecavüzün Tespiti Davası
B.Marka Hakkında Tecavüzün Durdurulması/Önlenmesi Davası
C.Marka Hakkında Tecavüzün Refi/Kaldırılması Davası
D.Maddi/Manevi Tazminat Davası
1.Maddi Tazminat Davası
a.Genel olarak
b.Şartları
c.Tazminat Miktarının Belirlenmesi
2.Manevi Tazminat Davası
E.İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti
1.İhtiyati Tedbir
a.İhtiyati Tedbir Yoluyla İnternet Sitelerine Erişimin Engellenmesi Talebi
b.Mahkeme Hükmünün İlgililere Tebliği ile Kamuya İlan Yoluyla Duyurulması Talebi
2.Delil Tespiti ve Belgelerin İbrazı Mecburiyeti (HMK m. 216 vd.)
F.Yetkili Mahkeme / Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi ve Görevli Mahkeme
G.Uygulanacak Hukuk
Eser RÜZGAR, 21 Eylül 1986 yılında Yozgat′ta doğmuş, ilköğretimini Sa¬karya İlköğretim Okulunda; orta öğretimini ise Bursa′da Emek İlköğretim Okulunda tamamlamıştır. 2004 yılında Bursa Anadolu Lisesini bitiren Rüzgâr, İstanbul Hukuk Fakültesini 2009 yılında "iyi" dereceyle tamam¬lamıştır ve 2011 yılında İstanbul Barosuna avukat olarak kaydolmuştur. Lisans eğitimini müteakip yüksek lisans eğitimine Galatasaray Üniver¬sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde devam eden Rüzgâr, Türkiye Adalet Akademisi Dergisinde (Hakemli), Fikri ve Sınai Haklara İlişkin Davalar¬da Belgelerin İbrazı Mecburiyeti (Sayı 6, 2011, s. 383-412); Türkiye Ada¬let Akademisi Dergisinde (Hakemli), Yeni Türk Ticaret Kanunu Işığında Uluslararası Acentelik Sözleşmeleri (Sayı 5, 2011, s. 419-450); Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisinde, Yeni Türk Ticaret Kanununda Azınlık Hakları (Sayı 73-74, 2010, sayfa 83-98); Hukuka Genç Bakış Dergisinde, Karşılıksız Çek Keşide Edilmesinin Bu¬günkü Hukuki Sonuçları, (Sayı 2, 2009) isimli makaleleri ve Stajyer Avu¬katın El Kitabını (İstanbul Barosu Yayınları, 2011 - Komisyon-) yayımla¬mıştır. Eser Rüzgar İngilizce dilini iyi derecede bilmektedir.
GİRİŞ
İçinde bulunduğumuz yüzyılın en önemli yeniliklerinden biri olan internet gün geçtikçe hayatımıza daha çok nüfuz ediyor. İletişim, sağlık, ulaşım, milli güvenlik ve eğitim gibi devletin ve insanlığın neredeyse her faaliyetinde kullanım alanına sahip olan internet, milyonlarca kişiyi bir¬birine bağlamaktadır. Bu bağlantı ile dünya üzerindeki hemen her bilgi veya veri, tüm dünyaya servis edilebilmekte böylece toplumda sosyal ve ekonomik birçok gelişme meydana gelebilmektedir.
İnsanların reel yaşamlarındaki işlemleri internete aktarması, elekt¬ronik ticaretin ve buna bağlı olarak reklamcılığın gelişiminde de büyük rol oynamıştır. Başlangıçta e-ticaret ile ilgili yaşanan problemler, internet üzerinden yapılacak işlemlerin güvenliği, kişisel verilerin nasıl kulla¬nılacağı ve işleme konu ürünün niteliği ile ilgili meseleler olarak ortaya çıkmıştır. Bu problemler günümüzde varlıklarını niteliği değişmiş olarak devam ettirmektedir. Ancak başlangıç dönemindeki güvenlik ve veri koruması gibi diğer sorunların günümüzde kısmen çözüldüğünü göz¬lemlemekteyiz. Bu sayededir ki, milyonlarca internet kullanıcısı, günlük işlemlerinden büyük yatırımlarına kadar internet mecrasını kullanır hale gelmiştir.
Reel yaşamın internet ortamına aktarılması sırasında kullanılan yöntemlerin değişkenliği, bu alanda koyulacak kuralların da teknolojik gelişmeler ile koşut bir yapıda olması gerektiğini göstermektedir. Nite¬kim sanal ortamın getirdiği teknik imkânlar bakımından ifade özgürlüğü¬nün tesisi, kişisel verilerin korunması, elektronik ticaret amacıyla yapılan sözleşmelerin/işlemlerin sınırlarının ne olacağı ve fikri mülkiyet hakla-rının korunması gibi bir takım problemler şekil değiştirerek gündemd kalmaya devam etmektedir. Zaman zaman otoritelerin internet alanın sıkı biçimde denetleme girişimlerini de gözlemlemekteyiz. Oysaki bı alanda yapılan genel sınırlama çalışmaları, teknolojideki baş döndürü cü gelişmeler karşısında artık çaresiz kalmıştır. Bu nedenle otoriteleı internet ortamındaki süj elerin hak ve sorumluluklarını esnek biçimdi ve ayrıntılarıyla düzenleme zorunluluğu duymuşlardır. Anılan düzenle melerle, bir yandan internet kullanıcılarının birbirleri ile ilişkileri; diğe yandan internet servis sağlayıcılarının kullanıcılar ve devlet otoriteleri il olan ilişkileri düzenlenmiştir. Bağımsız internet girişimcilerinin de içindi olduğu bu süreç sonunda, e-ticaretin gelişimi, tüketici hakları, kişilik hak lan ile fikri ve sınai hakları arasında kurulması zorunlu oaln denge tesi edilmeye çalışılmıştır.
İncelememizde temel olarak üç mesele üzerinde durulacaktır. Bun lardan ilki, internet ortamında meydana gelen marka hakkı ihlallerini] saptanmasına ilişkindir. Yabancı mahkeme kararlarında belirtildiği gib internet üzerindeki marka ihlallerine karşı "esnek" davranılıp davranıl maması gerekliliği halen tartışmalı bir husustur. Bu bölümde, gelenekse marka hakkı ihlalleri ile internet ortamındaki ihlaler arasındaki benzerli] ve farklılıklar ortaya koyulacaktır. ABD ve AB Adalet Divanının gelişeı teknolojilere ilişkin hukuka aykırılıkları değerlendirmedeki esnek yak laşımı, marka hakkı ve haksız rekabet bağlamında ele alınacaktır. Bı bölümde ayrıca reklam tipleri ile internet reklamcılığı yöntemleri de kar şılaştırmalı olarak incelenecektir. Bu kapsamda, arama motoru reklamla rının karşılaştırmalı reklam teşkil edip etmediği üzerinde de durulacaktı] Yine ABD′de ortaya çıkan "ticari söylem doktrini", "ilk ilgi karışıklığı teorisi ve "ticari akım teorisi" gibi Marka ve Bilişim Hukukunda ortaya çıkan te oriler de detaylarıyla inceleme konusu yapılacaktır.
İkinci mesele, internet süjelerinin özel hukuk karakterli bir hukuk aykırılıktaki sorumluluk rejimine dairdir. İçerik hakkında herhangi bi aktif irade beyanı olmayan internet servis sağlayıcılarının marka hakk ihlali veya haksız rekabetten ne zaman sorumlu olacağı konusu, soı günlerin en çok tartışılan konularından biridir. Teknolojinin gelişimini paralel olarak geliştirilen yeni iş süreçlerinin de sorumluluk rejiminiı paylaştırılmasına etkisi oldukça büyüktür. Bu nedenle, özellikle inter¬netin teknik altyapısını veya içerikten "bağımsız" hizmet veren internet servis sağlayıcıların reklamlar yoluyla ortaya çıkan marka hakkı ve haksız rekabetten doğan sorumlulukları üzerinde durulacaktır.
Üçüncü mesele ise, fikri ve sınai haklara ilişkin Türk uygulamasına ilişkin konularla ilgilidir. Bu bölümde, Türk uygulamasının internet or¬tamındaki uyuşmazlıklara yabancı olması nedeniyle ortaya çıkan prob¬lemler incelenecektir. Bu konularda internet servis sağlayıcılara karşı ihtiyati tedbirin onların ekonomik faaliyetini bitirecek şekilde uygulanıp uygulanmadığı, erişimin engellenmesinin mümkün olup olmadığı, uyuş¬mazlığa uygulanacak hukukun ve yetkili mahkemenin ne olacağı gibi sorunları örnek gösterebiliriz.
Yukarıda ortaya koyulan meseleler irdelenirken, özellikle internet ortamında haksız fiilin özel biri türü görünümündeki, marka ihlali ve haksız rekabet durumunun internet reklamları yoluyla ortaya çıkardığı durumlar esas alınacaktır. Geleneksel problemlerin sanal ortama aktarıl¬masının bir sonucu olarak, insanların onları kavrayış biçimleri değişmiş¬tir. Bu değişiklik kendisini, sadece bu alana has mevzuatın oluşumunda da göstermiştir. Bu nedenle incelememizde geleneksel marka hukuku ve onun bilişim hukuku ile temas eden noktaları ABD, AB Adalet Divanı ve Yargıtay kararlan ile zenginleştirilerek aktarılmaya çalışılacaktır.
İncelememizde, internet çağının geleneksel markaya olan etkisi ve interaktif reklamcılık modelleri ele alınacaktır. Sonrasında internet servis sağlayıcıların özel hukuk anlamındaki sorumluluk rejimi çizilerek, marka hakkı ihlalinden dolayı internet servis sağlayıcılarının sorumluluğu or¬taya koyulacaktır. Son olarak ise anılan durumlarda ortaya çıkan hukuki sorunların çözümü için başvurulacak hukuki imkânlar tartışılacaktır.
ÖNSÖZ
Marka Hakkının İnternet Reklamcılığı Yoluyla İhlali ve Sorumluluk Rejimi konulu yüksek lisans tezim, saygıdeğer hocalarım Prof. Dr. Ham di Yasaman, Prof. Dr. Tekin Memiş ve Doç. Dr. Tolga Ayoğlu′ndan oluşan tez jürisi önünde savunulmuş ve jüri tarafından 12.03.2013 tarihinde oybirliği ile başarılı bulunmuştur. Tezlerin savunulan şekli ile yayımı ilke¬sine sadık kalınarak, tezimizde anlatım ve dil bilgisi düzeltmeleri dışında herhangi bir değişildik yapılmamıştır.
Tezimizde, bu satırların yazıldığı tarihte halen yürürlüğe girmemiş bulunan Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı da ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bunun yanında incelememizde, Türk Hukuk Mevzuatı yanı sıra AB Adalet Divanı ve ABD Federal Mahkeme kararlarına da bolca atıf yapılmıştır.
Tez yazım sürecinde gerek yabancı mahkeme kararları gerekse ilgili akademik çalışmalara ilişkin önerileriyle tezimin olgunlaşmasında büyük payı olan Prof. Dr. Tekin Memiş e teşekkür ediyorum. Tezimde işleme¬ye çalıştığım fikirlere farklı bir bakış açısıyla bakmamı sağlayan ve tezin anlatımı konusundaki eleştirilerinden dolayı Doç. Dr. Tolga Ayoğlu′na teşekkür ediyorum. Tez araştırmalarım sırasında beni yönlendiren Prof. Dr. Hamdi Yasamana ve yazım sürecinde beni sürekli cesaretlendiren Dr. Fatih Aydoğan′a da ayrıca teşekkür etmem gerekir.
incelememiz çok yoğun bir iş temposu ile birlikte uzun bir süreçte hazırlanabilmiştir. Avukatlık mesleğinin yoğun çalışma temposu içinde, tezimin yazımı sürecinde hiçbir yardımdan kaçınmayan Sayın Av. Muhit-tin Alioğlu ve zarif eşi Av. Işıl Eren Alioğlu′na teşekkürü bir borç bilirim. Birlikte birçok zorluğu aştığımız, tezin yazımı konusunda teknik bilgisiy¬le bana destek olan meslektaşım ve mesai arkadaşım Av. Deniz Duma′ya da teşekkür ederim. Yoğun programına rağmen tezin tashihlerinde yardımlarını esirgemeyen Sayın Dilara Yapana da buradan şükranlarımı sunuyorum.
Tezimin yayımlanmasında emeği geçen On İki Levha Yayıncılık çalışanlarına ve özellikle tezi yayıma hazırlayan Hevdan Sönmeze teşek¬kürlerimi sunuyorum.
Gerek elinizde bulunan kitabın ortaya çıkmasını gerekse şu an sahip olduğum her şeye sahip olmamı mümkün kılan, benden sevgilerini ve yardımlarını bir an için dahi olsa esirgemeyen annem Hatice Rüzgâr ve babam Gürkan Rüzgâr′a huzurlarınızda minnetlerimi sunuyorum. Ço¬cukluğumdan bugüne kadar beni hiç yalnız bırakmayan abim Üst. Teğ. Mustafa Kemal Sayar′a da teşekkür etmek isterim. Son olarak, İstanbul′da geçirdiğim öğrencilik yıllarından ve bugüne kadar birçok zorluğu birlikte göğüslediğimiz Dr. Azar Hasanlı′yı ve kardeşim Kadir Doğukan Rüzgar′ı da burada anmadan geçemeyeceğim. Onlar olmasaydı yaşadığım zorluk¬ları göğüslemem ve bugünlere gelmem mümkün olmazdı. İyi ki varsı¬nız ...
Eser Rüzgâr
Kocamustafapaşa, Mayıs 2013
İÇİNDEKİLER
1 § REKLAMLAR VE İNTERNET REKLAMCILIĞI
I.Genel Olarak Reklam
A.Reklam Kavramı ve Hukuki Niteliği
B.Reklamın Unsurları ve Çeşitleri
C.İnteraktif Reklamcılık
II.İnternet Reklamcılığı ve Uygulama Modelleri
A.Genel Olarak
B.Uygulama Modelleri
1.Hedef Web Sitesi (Destination Web Site)
2.Arama Motoru Reklamcılığı
3.Banner Reklamcılığı
4.E-Mail Reklamları
5.İstenmeyen E-mailler (Spamming)
6.Online Sponsorluk
7.Oyun reklamcılığı (Advergame)
2 § MARKANIN REKLAMLARDA KULLANIMI
I.Marka Kavramı ve Hakkı
A.Marka Kavramı
1.Markanın Unsurları
a.Markada Esaslı Unsur
b.Markada Yardımcı Unsur
c.Betimleyici İşaretler
d.Serbest İşaretler
e.Kullanılma Sonucu Ayırt Edici Hale Gelen İşaretler
2.Bütünlük İlkesi
B.Marka Hakkı ve Hukuki Niteliği
II.Markanın Reklam İşlevi ve Koruma Kapsamı
A.Genel Olarak Markanın İşlevleri
1.Ayırt Etme İşlevi
2.Köken Belirtme İşlevi
3.Garanti İşlevi
B.Reklam İşlevi
C.Markanın Koruma Kapsamı
1.Koruma Kapsamındaki İşaretler
2.Bağlantı İhtimali ve Karıştırma Tehlikesi Kavramı
a.Karıştırma Tehlikesi Türleri
aa.Doğrudan (dar anlamda) karıştırma tehlikesi
bb.Dolaylı karıştırma tehlikesi
cc.Geniş Anlamda Karıştırma Tehlikesi
dd.Bağlantı İhtimali ve Karıştırma Tehlikesi Arasındaki İlişki
b.Karıştırma Tehlikesinin Unsurları
aa.Aynı/Benzer İşaretler
bb.Aynı/Benzer Mal veya Hizmetler
cc.Alıcı Kitlesi
dd.Markanın Tanınmışlık Düzeyi
c.Avrupa Adalet Divanı Kararlarında \\\"Karıştırılma Tehlikesi\\\" Kavramı
d.Yargıtay Kararlarında \\\"Karıştırılma Tehlikesi\\\" Kavramı
3.Tescilli Markanın Ticari Etki Yaratacak Şekilde İnternet Ortamında Kullanılması
a.Genel Olarak
b.Markanın İnternette Meşru Bağlantı Olmaksızın Kullanımı
c.İnteretnette İşaretin Markasal Kullanımı ve Markanın Ticari Etki Doğurması
aa.Genel Olarak
bb.Ticari Söylem Doktrini ve Örtülü Reklamlarda Marka Kullanımı
cc.Markanın İnternette Ticari Kullanımı Kavramı
dd.Marksal Kullanımıma İlişkin Avrupa Adalet Divanı Kararları
ee.Markanın İnternette Dürüst Ticari Uygulamalara Uygun Kullanımı
ff.Markanın İfade Özgürlüğü Kapsamında Kullanılması
d.Markanın Aynısının veya Benzerinin İnternet Üzerinde Kullanılması
e.İnternet Üzerinde Kullanılan İşaret ile Markanın Aynı veya Benzer Mal veya Hizmet Sınıflarına Hitap Etmesi
4.Tanınmış Marka Bakımından Korumanın Kapsamı
a.Ayırt Etme Gücünün İstismarı
b.Marka İtibarının İstismarı
c.İmaj Transferi
d.Sonuç
III.Marka Hakkının Tükenmesi İlkesinin İstisnası Olarak Markanın Reklamlarda Kullanılması
A.Tanımı
B.Çeşitleri
1.Ülkesel Tükenme İlkesi
2.Bölgesel Tükenme İlkesi
3.Uluslararası Tükenme İlkesi
4.Türk Hukukundaki Durum
C.Koşulları
1.Ticaret Markası Olma Zorunluluğu
2.Marka Sahibinin İzniyle Piyasaya Sunulması
a.Markalı Malın Piyasaya Sunulması ve Sunulduğu Yer Kavramları
b.Marka Sahibinin İzni
aa.İkinci El Yazılımların Satışı Marka Sahibinin İzni Olmadığı Gerekçesiyle Engellenebilir mi?
D.İstisnaları: Markanın Reklamlarda Kullanılmasının Tükenme İlkesi Açısından Bir Sınırı Var mıdır?
1.Markanın Reklamlarda Kullanılması
a.Mal ve Reklam Arasında Orantılılık Olması
b.Reklamların Markanın Saygınlığına Uygun Olması
2.Malın Değiştirilmesi veya Kötüleştirilmesi
3.Malların Yeniden Paketlenmesi
3 § SORUMLULUK REJİMİ
I.İnternet Alanında Hukuken Sorumlu Tutulabilecek Süjeler
A.Genel Olarak
B.Erişim Sağlayıcı
C.Yer Sağlayıcı
D.İçerik Sağlayıcı
II.Sorumluluk Rejimi
A.AB Hukuku Açısından
B.ABD Hukuku Açısından
C.Türk Hukuku Açısından
1.6102 Sayılı TTK Açısından
2.Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (Tasarı) Açısından
D.İnternet Yer Sağlayıcılara Genel Bir Yükümlülük Yüklenemeyeceğine İlişkin Bir Karar İncelemesi: Scarlet Extended SA v. Societe belge des auteurs, composireurs et editeurs SCRL (SABAM)
a.Genel Olarak İnternet Servis (Yer) Sağlayıcıların Denetim Yükümlülüğü
b.Divan Kararı
III.Arama Motoru Reklamcılığı
A.Genel Olarak
1.AdWords (Keyword Advertising)
a.Genel Olarak
b.AdWords / Megatag Ayrımı
c.Adwords\\\′ün Marka Hukuku Açısından Kullanımı
aa.İşaretin Ticari Etki Doğuracak Şekilde Kullanımı
bb.AdWords\\\′ün Dürüst Ticari Uygulama İçinde Kullanımı
d.AdWords Reklamların Karşılaştırmalı Reklamdan Farkı
B.İşaretin AdWords Olarak Markasal Kullanımı ve Sorumluluk Rejimi
1.Reklam Veren Açısından
a.Markanın İşlevi Açısından Adwords Kullanımı
b.Sorumluluğun Normatif Dayanakları
2.Arama Motoru Açısından
a.İşaretin Arama Motorunca Marka Olarak Kullanımı Nedeniyle Arama Motorunun Sorumluğu
b.İşaretin Müşteriler (Reklam Veren) Tarafından Arama Motoru Aracılığıyla Kullanımı Nedeniyle Arama Motorunun Sorumluğu
aa.AB Hukuku Açısından
bb.ABD Hukuku Açısından
cc.Türk Hukuku Açısından
C.Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Verilmiş Bazı İlk Derece Mahkemeleri Kararları
1.Road Tech Computer Systems Limited v. Mandata davası
2.Google Inc. v Louis Vuitton Malletier SA
3.Die BergSpechte Outdoor Reisen und Alpinschule Edi Koblmüller GmbH v. Günther Guni ve trekking.at Reisen GmbH, Portakabin Ltd, Portakabin B.V. v Primakabin B.V. davası
D.ABD Federal ve Bölge Mahkemeleri Kararı
1.Playboy Enterprises Inc. v. Calvin Designer Label, Calvin Fuller, and Calvin Merit, davası
2.Niton Corp. v. Radiation Monitoring Devises, Inc. davası
3.Brookfield Commc\\\′ns, Inc. v. West Coast Entm\\\′t Corp. davası
4.Playboy Enterprises, Inc. v. Welles davası
5.1-800 Contacts, Inc. v. WhenU.com and Vision Direct, Inc., davası
6.800-JR Cigar, Inc. v. Goto.com, Inc.
7.Designer Skin LLC v. S & L Vitamins, Inc.,
8.Google Inc. v. American Blind & Wallpaper Factory, Inc.
9.Google Inc. v. American Blind & Window Factory, Inc. davası
10.Merck & Co., Inc., et al. v. Mediplan Health Consulting, Inc., davası
11.Playboy Enterprises, Inc. v. Netscape Communications Corp.,
12.Rescuecom Corp. v. Google, Inc.
13.Network Automation, Inc. v. Advanced Systems Concepts, Inc.
IV.İstenmeyen Seri E-Mailler (Spamming)
A.Genel Olarak
1.ABD Hukuku Açısından
a.ABD Georgia Eyalet Mahkemesinde görülen Biblio Tech Ltd v Benckmark Print Suplly davası
b.United States of America v. Cyberheat, Inc. davası
2.AB Hukuku Açısından
3.Türk Hukuku Açsından
V.İnternet Alanında Marka İhlallerinin Tespiti İle İlgili Bir Uygulama Önerisi: Sleekcraft Faktörleri
A.Markanın Gücü
B.Malların Çeşidi
C.Alıcı Kitlesinin Özellikleri
D.Fiili Karışıklık İhtimali
1.Reklamların Niteliği
2.İlk Merak/İlgi Karışıklığı Teorisi (Inital Interest Confution Theory)
E.Malların Yakınlığı
F.Ciro Artışı
G.Markaların Benzerliği
H.Niyet
I.İnternet Ortamında Bulunan Fikri ve Sınai Hak Süjelerine Sağlanacak Korunmanın Özel Sınırları
1.Özel Mülkiyet
2.Dijital Ortamda Korumanın Kapsamı
4 §HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI
I.Hukuk Davaları
A.Marka Hakkında Tecavüzün Tespiti Davası
B.Marka Hakkında Tecavüzün Durdurulması/Önlenmesi Davası
C.Marka Hakkında Tecavüzün Refi/Kaldırılması Davası
D.Maddi/Manevi Tazminat Davası
1.Maddi Tazminat Davası
a.Genel olarak
b.Şartları
c.Tazminat Miktarının Belirlenmesi
2.Manevi Tazminat Davası
E.İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti
1.İhtiyati Tedbir
a.İhtiyati Tedbir Yoluyla İnternet Sitelerine Erişimin Engellenmesi Talebi
b.Mahkeme Hükmünün İlgililere Tebliği ile Kamuya İlan Yoluyla Duyurulması Talebi
2.Delil Tespiti ve Belgelerin İbrazı Mecburiyeti (HMK m. 216 vd.)
F.Yetkili Mahkeme / Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi ve Görevli Mahkeme
G.Uygulanacak Hukuk
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı