Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mart (135)      Şubat (116)      Ocak (139)      Aralık (134)

İflas Davası

İflas Davası



Sayfa Sayısı
:  
278
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2009
ISBN NO
:  
9786054144396

160,00 TL











TEŞEKKÜR "İflâs davası" isimli bu çalışma Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nde yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır. Tez, 10.07.2007 tarihinde, Prof. Dr. Ömer ULUKAPI, Doç. Dr. Recep AKÇAN ve Yrd. Doç. Dr. İbrahim ÖZBAY′dan oluşan jüri tarafından başarılı bulunarak kabul edilmiştir. Bu çalışma, kabul edilen yüksek lisans tezimin jüri üyelerinin önerileri doğrultusunda yapılan bazı değişikliler ve yayım tarihine kadar geçen süreç içerisinde yayımlanan eserlerden yararlanılarak ortaya çıkan halidir. Öncelikle, öğrencisi ve asistanı olmanın bir ayrıcalık olduğunu düşündüğüm, ilgisini, desteğini ve güvenini benden esirgemeyen, yoğun iş yükü içinde bana zaman ayıran, tavsiyeleri ve eleştirileri ile bu çalışmanın olgunlaşmasındaki katkılarını hiçbir zaman benden esirgemeyen değerli hocalarım; Prof. Dr. Ömer ULUKAPI, Doç. Dr. Recep AKÇAN, Doç. Dr. İbrahim ERCAN ve Yrd. Doç. Dr. İbrahim ÖZBAY′a derin minnet ve şükran duygularımı ifade etmek isterim. Ayrıca tezimin yazımı sırasında desteğini ve emeğini benden esirgemeyen, çalışmaya görüşleriyle önemli katkıları olan, birlikte çalışmaktan mutluluk duyduğum, dostlarım ve çalışma arkadaşlarım, Arş. Gör. Halil DURSUN′a ve Hakan ALBAYRAK′a, tezin yazımı sırasında birçok işi benim için kolaylaştıran, tezin yayınlanmasında benden desteklerini esirgemeyen bütün arkadaşlarıma da teşekkür ederim. Her zaman yanımda olan ve beni destekleyen, üzerimdeki emeklerini hiçbir zaman ödeyemeyeceğim annem Sayime KIRTILOĞLU ve babam Servet KIRTILOGLU′na, bana her zaman sevgisi ve desteğiyle güç veren eşim Av. M. Gamze KIRTILOĞLU′na minnet duygularıyla teşekkür ederim. Bu çalışmanın kitap haline gelmesinde, basımında ve diğer aşamalarında emeği geçen tüm Adalet Yayınevi çalışanlarına da teşekkür ederim. GİRİŞ Günümüzde ekonomik hayat, birey olarak her insanı, toplumun tamamını, yakından ve derinden ilgilendiren bir unsur olmuştur. Öyle ki ülkelerin gelişmişlik düzeyinden tutun, toplumdaki huzurdan, şahsi ilişkilerine kadar her yerde, ekonominin izlerine rastlamak mümkündür. Ülke ekonomilerinde dalgalanmaların ortaya çıkması mümkündür. Çünkü ekonomik hayat nasıl toplumun tüm unsurlarını etkileyebiliyor-sa, bunlardan da aynı oranda etkilenebilecektir. Bazen insanın toplum içindeki hareketleri, bazen toplumlar arasındaki mücadeleler, bazen de doğal felaketler ekonomik hayatta dalgalanmaların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bu dalgalanmaların temelinde yatan sebepler, kimi zaman ekonomi içinde bir tarafın menfaatine olabileceği gibi kimi zaman da zararına hatta daha ileri giderek yok olmasına sebep olabilecektir. Ekonomik hayatın hukuk boyutuyla ele alınması halinde üzerinde durulması gereken hukuk dalları ortaya çıkmaktadır. Bu anlamda ilk olarak ticaret hukuku ön plana çıkıyor gibi görünse de ticaretin temelinde yatan alış - veriş ilişkisinde karşılıklı edimlerin yerine getirilmesini sağlayan İcra ve İflâs Hukuku′nun önemi de göz ardı edilmemelidir. Toplumda yaşayan insanların tamamının borçlarını kendiliğinden, hiçbir baskı ve zorlama olmadan yerine getirdikleri bir toplum "ütop-ya"dır. Çünkü insanoğlunun yapısı gereği, toplum içinde mutlaka borçlarını kendiliğinden yerine getirmekten kaçınan insanlar olacaktır. İşte cebri icra hukuku olarak da tanımlanan İcra ve İflâs Hukuku, burada kendisini göstermektedir. Ekonomi içindeki alacak borç ilişkisi her zaman para alacağına ilişkin olmak zorunda değildir. Diğer bir ifadeyle alacak - borç ilişkisini para ilişkisinin temeline dayandırmak kısır bir düşüncedir. Alacak borç ilişkisi bugünkü hukuk düşüncemiz de dikkate alınırsa, para, teminat ve bunlar dışındaki sebeplerden dolayı ortaya çıkabilir. İcra ve İflâs Hukuku sistematiğimizde farklı cebri icra yolları benimsenmiştir. Bu farklı yollar en temel anlamda icra ve iflâs takibi olarak sınıflandırılabilir. Alacak ve borç ilişkisinin para ve teminat ilişkisinden doğması halinde alacaklı ve borçlunun özelliklerine göre, icra veya iflâs yollarından biri seçilebilir. Eğer alacak - borç ilişkisi para ve teminattan başka bir şeye dayanıyorsa burada gidilebilecek cebri icra yolu, yalnızca icra hukuku olacaktır. Bu halde iflâs yoluna gidilemez. Alacak - borç ilişkisinin temelinde yatan sebep, izlenecek takip yolunun belirlenmesi bakımından büyük bir etkiye sahiptir. Ancak burada üzerinde durulması gereken nokta, alacak - borç ilişkisinin para ve teminat ilişkisine dayanması halinde izlenecek takip yolunun hangi takip yolu olacağıdır. Çünkü böyle bir durumda, hakkının devletin yetkili organları aracılığıyla kendisine teslimini isteyen kişinin, seçimlik bir hakkı söz konusudur. Ancak, alacaklı durumunda olan bu kişiler, seçimlerini yaparken tamamen bağımsız değildirler. Kişiler izleyecekleri takip yolunun özelliklerini de dikkate alarak bu yollara başvurabilirler. Para ve teminat borçlarında haklarının kendilerine teslim edilmesini isteyenler, yani alacaklılar, icra yoluna gidebilecekleri gibi iflâs yoluna da gidebilirler. Ancak hangi takip yolu izlenirse izlensin sonuç olarak alacaklının tatmini, borçlunun mal varlığının paraya çevrilmesi sonucunda elde edilecek parayla olacaktır (m.106 vd.). İcra hukukunda (cüz′i icrada), borçlunun karşısında bir veya birkaç alacaklı bulunur ve borçlunun malvarlığına dâhil olan şeylerden bir veya birkaçı cebri icranın konusunu oluşturur. Oysaki iflâsta (külli icrada), borçlunun karşısında tüm alacaklılar bulunur ve takibin konusunu borçlunun tüm malvarlığı oluşturur. Çalışmamızın konusunu ikinci takip yolu olan iflâs oluşturmaktadır. Takip yollarından iflâs yolunu seçen alacaklı, borçlusu hakkında iflâs kararı aldırmak istiyorsa mutlaka bir iflâs davası açmalıdır. Bunu sağlayabilmesi için de bazı şartların yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Bu şartlar genel olarak; hakkında iflâs talep edilecek kişinin iflâsa tabi olması ve bu kişinin herhangi bir borcunu ödeyememesi veya mali durumunun kötü olmasıdır. Ancak burada göz ardı edilmemesi gereken bir nokta da iflâsın, yalnızca alacaklının alacağına kavuşmasına, borçlunun borcunu ödemesine yarayan bir amaca hizmet etmediğidir. Diğer bir ifadeyle iflâs, borçlunun borcunu ödememesi halinde alacaklının alacağına kavuşmasını sağlamak yanında, ekonomik sebeplerden dolayı mali yapısı bozulan iflâsa tabi kişilerin, mali sistem dışına çıkarılmasını sağlamaya da hizmet etmektedir. Aslında bu anlamda iflâs sebeplerini genel olarak, borcun yerine getirilmemesi ve mali durumun bozulması olarak ikiye ayırabiliriz. Bu çalışmanın konusu söz konusu iki iflâs sebebinin gerçekleşmesi halinde, iflâsa tabi bir kişi hakkında iflâs kararının nasıl verileceğidir. İcra ve İflâs Kanunumuza göre, bir kişi hakkında iflâs kararı farklı yolların izlenmesi suretiyle sağlanabilmektedir. Ancak hangi yol izlenirse izlensin, bir kişi hakkında iflâs kararı verilebilmesi için mutlaka ticaret mahkemesi, hakkında iflâs talep edilen kişi için iflâs karar vermiş olmalıdır, (m. 154). Diğer bir ifadeyle; iflâsa tabi bir kişi hakkında iflâs kararının alınabilmesi için önce bir iflâs takibi yapıp daha sonra bir iflâs davası açılabileceği gibi, şartlan oluşmuşsa doğrudan doğruya iflâs davası da açılabilir. Ancak bir borcunu ödeyemeyen veya ekonomik durumu zayıflamış olan kişinin durumu nasıl olursa olsun, hakkında iflâs takibi yapılabilmesi için mutlaka bir iflâs davası açılmalıdır. Yetkili ve görevli mahkemede açılan bu iflâs davası sonucunda, kişi hakkında iflâs kararı verilmedikçe, kişiye iflâsın sonuçlarından hiçbiri uygulanamayacaktır. Örneğin kişi müflis sıfatını kazanamayacak, hakkında iflâs masası oluşturu-lamayacaktır. Çalışmamızda önce iflâs yolları hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Çünkü asıl konumuz olan iflâs davası, takip edilen iflâs yollarına göre farklı durumlarda ortaya çıkabilir. Daha doğru bir ifadeyle iflâs davasına, içinde bulunulan iflâs yoluna göre farklı hükümler uygulanabilir. İflâs davası, takipli iflâs yollarından birinin devamında ortaya çıkmışsa farklı bir şekilde; doğrudan doğruya iflâs yollarından birinin devamında ortaya çıkıyorsa farklı bir şekilde ortaya çıkacaktır. Bu farklılık dava sırasında mahkemenin yapacağı incelemelerin şeklinden, incelenecek hususlara kadar değişik konularda görülebilir. İflâs davasında mahkeme, bazen borcun varlığını incelemek zorunda kalacak, bazen borcun varlığını incelemeden yalnızca şeklî bazı hususları inceleyecektir1. İflâs yollarını inceledikten sonra ikinci bölüm başlığı altında ilk paragrafta iflâs davasının hukuki niteliği ve iflâs davasının özellikleri başlığı altında, asıl konumuz olan iflâs davasının özellikleri üzerinde durulmaya çalışılacaktır. Bundan sonraki iki paragrafta ise iflâs davasındaki usul hükümleri ve iflâs davası yargılamasında ortaya çıkabilecek özel durumlar hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Aslında bu bölümde yapmaya çalıştığımız; iflâs davasını İcra ve İflâs Hukuku ile Medeni Usul Hukuku′nun birleştiği noktadan gözlemlemektir. Bkz. II. Bölüm §2-1-1, §2-1-11. Konu hakkındaki açıklamalarımızı yaparken konunun daha iyi anlaşılabilmesi ve daha kalıcı olması amacıyla yargılama faaliyetinde iflâs davasını inceleyen mahkeme hangi aşamaları izliyorsa, buna uygun bir şekilde hareket etmeye çalışacağız. Buna göre üçüncü bölümde, iflâs kararı hakkında bilgi verdikten sonra iflâs kararma karşı gidilebilecek kanun yolları hakkında da bilgi verip çalışmamızı sona erdireceğiz. Genel olarak belirtmek gerekirse; çalışmamızda üzerinde durmak istediğimiz önemli noktalar şunlardır: İflâs davası yargılamasının çekişmeli yargı faaliyeti ve çekişmesiz yargı faaliyetindeki yeri2; iflâs davasının hukuki niteliği itibariyle bir dava veya iflâs takibi devamında yer alan tespit nitelikli bir vakıa olarak görülmesinin dayanak noktaları3; iflâs davasında mahkemenin takipli iflâs yollarında nasıl bir inceleme yapacağı, takipsiz iflâs yollarında nasıl bir inceleme yapacağı hususu4; takipli iflâs yollarında borçluya gönderilen ödeme emrine borçlu itiraz ederse iflâs davasında yapılacak incelemenin nasıl olacağı; ödeme emrine itiraz edilmezse iflâs davasında yapılacak incelemenin nasıl olacağıdır5. Bunların yanında çalışmamızda üzerinde durmaya çalışacağımız diğer önemli noktalar şunlardır: İflâs davası devam ederken veya iflâs davası sonunda, alınacak muhafaza tedbirleri ve bu tedbirlerin hangi şartlar altında alınacağı6; depo kararının niteliği ve sonuçları7; iflâs davasında iflâs kararının ne zaman veriliceği ve bu karararın sonuçları8; iflâs kararına karşı hangi kanun yollarına, hangi şartlarda gidilebileceğidir.9 İÇİNDEKİLER GİRİŞ. I. BÖLÜM İFLÂS HAKKINDA GENEL BİLGİ VE İFLÂS YOLLARI §1- İFLÂS HAKKINDA GENEL BİLGİ 5 A. GENEL OLARAK İFLÂS KAVRAMI 5 B. İFLÂSIN HUKUKİ NİTELİĞİ 15 §2. İFLÂS YOLLARI 18 A. TAKİBE DAYALI İFLÂS YOLLARI 19 I. Genel İflâs Yolu 19 1. Yetkili İcra Dairesi 20 2. Takip Talebi 24 3. Ödeme Emri 25 4. Ödeme Emrine İtiraz 26 a. İtiraz Prosedürü ve Hukuki Sonuçları 27 b. İtirazın İçeriği 27 c. İtirazın İnceleneceği Yer 28 d. Ödeme Emrine Kısmi İtiraz 28 5. Gecikmiş İtiraz 28 6. Şikâyet 31 II. Kambiyo Senetlerine Mahsus İflâs Yolu 32 1. Yetkili İcra Dairesi 33 2. Takip Talebi 34 3. Ödeme Emri 35 4. Ödeme Emrine İtiraz 36 a. İtiraz Prosedürü ve Hukuki Sonuçlan 36 b. İtirazın İçeriği 37 c. İtirazın İnceleneceği Yer 38 d. Ödeme Emrine Kısmi İtiraz 38 5. Gecikmiş İtiraz 38 6. Şikâyet 39 B. DOĞRUDAN DOĞRUYA (TAKİPSİZ) İFLÂS YOLU 39 I. Alacaklının Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs 40 1. Borçlunun Yerleşim Yerinin Belli Olmaması 41 2. Borçlunun Taahhütlerinden Kurtulmak Amacıyla Kaçması 42 3. Borçlunun Alacaklıların Haklarını İhlâl Eden Hileli İşlemlerde Bulunması veya Bunlara Teşebbüs Etmesi 44 4. Borçlunun Haciz Yoluyla Yapılan Takip Sırasında Mallarım Gizlemesi 46 5. Borçlunun Ödemelerini Tatil Etmesi 47 6. İlâma Bağlı Alacağın İcra Emriyle İstenildiği Halde Ödenmemesi 49 7. Konkordatonun Reddi, Mühletin Kaldırılması ve Konkordatonun Feshi Hallerinde 51 8. Kollektif ve Komandit Şirket Ortaklarının İflâsı 53 a. Kollektif Şirkete Tebliğ Edilen İcra Emrine Rağmen Borcun Ödenmemiş Olması 53 b. Kollektif Şirkete Verilen Depo Kararının Şirket Ortaklarına da Tebliği 54 9. Alacaklının Talebi İle Sermaye Şirketlerinin İflâsı 55 II. Borçlunun Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs 55 1. İhtiyari İflâs Halleri 56 2. Mecburi İflâs Halleri 58 III. Sermaye Şirketlerinin İflâsı ve İflâsın Ertelenmesi 59 IV. Bankaların İflâsı 68 II. BÖLÜM İFLÂS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİKLERİ, USUL HÜKÜMLERİ VE YARGILAMADA KARŞILAŞILABİLECEK ÖZEL DURUMLAR §1- İFLAS DAVASI 75 A. GENEL OLARAK 75 B. İFLÂS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 76 C. İFLÂS DAVASINA HÂKİM OLAN ÖZELLİKLER 80 I. İflâs Davasında Mahkemenin İflâsa Tabi Kişileri Kendiliğinden (Re′sen) Araştırması 81 II. İflâs Davasında Uygulanacak Yargılama Usulü 83 III. İflâs Davasında İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı 86 IV. İflâs Davasında Mahkemenin İnceleme Yetkisi 89 V. İflâs Davasının Çekişmeli ve Çekişmesiz Yargı İçerisindeki Yeri 90 VI. İflâs Davasına Konu Olan Borcun Ticari İlişkiden Doğmuş Olmasının Şart Olmaması 94 §2- İFLÂS DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ 96 A. GENEL OLARAK 96 B. GÖREV 96 C. YETKİ 99 D. TARAFLAR 104 I. Takibe Dayalı İflâs Yollarında Taraflar 107 1. Genel İflâs Yoluyla Takipte Taraflar 107 2. Kambiyo Senetlerine Mahsus İflâs Yolunda Taraflar (Kambiyo Senedinde Birden Fazla Borçlu Bulunması) 108 II. Doğrudan Doğruya İflâs Yolunda Taraflar 111 E. HARÇ VE GİDERLER 115 I. İflâs Davasında Harçlar 115 II. İflâs Davasında Giderler 116 F. DAVA SÜRESİ 119 G. DAVA DİLEKÇESİ 121 H. CEVAP LAYİHASI 123 I. TAHKİKAT 124 I. Takibe Dayalı İflâs Yollarında Tahkikat 125 1. Genel İflâs Yoluyla Takipte Tahkikat 127 a. Borçlunun Ödeme Emrine İtiraz Etmesi Halinde 127 b. Borçlunun Ödeme Emrine İtiraz Etmemesi Halinde 131 c. Borçlunun Ödeme Emrine Kısmi İtirazı Halinde 136 2. Kambiyo Senetlerine Mahsus İflâs Yoluyla Takipte Tahkikat 137 a. Borçlunun Ödeme Emrine İtiraz ve/veya Şikâyet Etmesi Halinde 137 b. Borçlunun Ödeme Emrine İtiraz ve Şikâyet Etmemesi Halinde 142 c. Borçlunun Ödeme Emrine Kısmi İtirazı Halinde 144 II. Doğrudan Doğruya İflâs Yollarında Tahkikat 144 1. Alacaklının Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs Davasında Tahkikat 145 2. Borçlunun Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs Davasında Tahkikat 149 a. Borçlunun Talebiyle İhtiyari İflâs Hallerinde Ortaya Çıkan İflâs Davasında Tahkikat 149 b. Borçlunun Talebiyle Mecburi İflâs Hallerinde Tahkikat 153 J. İFLÂS TALEBİNİN İLÂNI 154 K. MÜDAHALE 158 L. YARGILAMA 162 I. Takibe Dayalı İflâs Yollarında Yargılama 163 1. Genel İflâs Yoluyla Takipte Yargılama 163 2. Kambiyo Senetlerine Mahsus İflâs Yoluyla Takipte Yargılama 164 II. Doğrudan Doğruya İflâs Yolunda Yargılama 165 1. Alacaklının Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs Davasında Yargılama 166 2. Borçlunun Talebiyle Doğrudan Doğruya İflâs Davasında Yargılama 168 M. MAHKEMENİN KARARI 171 I. İflâs Davasının Reddi Kararı 171 II. İflâs Davasının Kabulü Karan 172 1. Depo Kararı 173 2. İlân 174 N. MENFİ TESPİT DAVASI 174 0. İSTİRDAT DAVASI 178 §3- YARGILAMADA KARŞILAŞILABİLECEK ÖZEL DURUMLAR 180 A. GENEL OLARAK 180 B. İCRA MAHKEMESİNDE YAPILAN ŞİKÂYET İNCELEMESİNİN İFLÂS DAVASINDA BEKLETİCİ SORUN YAPILMASI 180 C. TALEBİN GERİ ALINMASI 181 D. DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI 183 E. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ 186 I. Feragat 186 II. Kabul 188 III. Sulh 191 F. İFLÂS KARARININ DERDEST DAVAYA ETKİSİ 192 G. MUHAFAZA TEDBİRLERİ 193 I. Defter Tutulması (m.161-163) 196 II. Defter Tutma Dışındaki Diğer Muhafaza Tedbirleri 197 H. İFLÂS AVANSI 200 1. DEPO KARARI 205 J. KONKORDATO MÜHLETİNİN İFLÂS KARARINA ETKİSİ 215 K. KONKORDATONUN ONANMASINA İLİŞKİN YARGILAMANIN DEVAM ETTİĞİ SIRADA İFLÂS KARARI VERİLEMEMESİ 216 L. KAMU ALACAKLARI İÇİN İFLÂS DAVASI AÇILMASI 217 III. BOLÜM İFLÂS KARARI VE KANUN YOLLARI §1- İFLAS KARARI 219 A. GENEL OLARAK 219 B. İFLÂSIN AÇILMA ZAMANI 220 C. İFLÂS KARARININ SONUÇLARI 221 D. İFLÂS KARARININ TEBLİĞİ ve İLÂNI 224 §2- KANUN YOLLARI 227 A. GENEL OLARAK 227 B. İFLÂS KARARI HAKKINDAKİ OLAĞAN KANUN YOLLARI 229 I. 5236 Sayılı Kanun Değişikliğinin Yürürlüğe Girmesinden Önceki Durum 229 1. Temyiz 230 a. Genel Olarak 230 b. Temyiz Süresi ′. 233 c. Temyiz İncelemesi 234 d. Temyizin İflâs Kararının İcrasına Etkisi 235 e. Temyiz İncelemesinin Sonuçları 236 2. Karar Düzeltme 238 II. 5236 Sayılı Kanun Değişikliğinin Yürürlüğe Girmesinden Sonraki Durum 241 1. İstinaf 241 2. Temyiz 244 C. İFLÂS DAVASININ REDDİ KARARI HAKKINDAKİ OLAĞAN KANUN YOLLARI 244 I. 5236 Sayılı Kanun Değişikliğinden Önceki Durum 244 1. Temyiz 244 2. Karar Düzeltme 246 II. 5236 Sayılı Kanun Değişikliğinden Sonraki Durum 246 1. İstinaf 246 2. Temyiz 247 D. İFLÂS KARARI ve İFLÂS DAVASININ REDDİ KARARI HAKKINDAKİ OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI 248 I. Kanun Yararına Temyiz 248 II. Yargılamanın Yenilenmesi 252 SONUÇ 257 KAYNAKÇA.. 263