Cemaat Vakıflarının Mülkiyet Sorunları ( Yargıtay, Danıştay Ve AİHM Kararları Işığında )

GÃRÃŞ

Cemaat vakıfları, azınlık vakıfları, gayrimüslim vakıflar ya da di-yanÃ® vakıflar olarak adlandırılan müesseseler, Osmanlı İmparatorluğu döneminde padişah fermanları ile kurulmuştur. Lozan Antlaşması ile cemaat vakıflarının varlıkları tanınmış ve varlıklarını sürdürmeleri bu Antlaşmayla teminat altına alınmıştır. Gayrimüslim Türk vatandaşları tarafından kurulan bu vakıflar, cemaat mensuplarına hizmet etmektedirler. Aslında 743 sayılı Türk Kanunu MedenÃ®sinde 1967 yılında yapılan değişiklikle1, cemaat mensuplarına hizmet etmek amacıyla vakıf kurulması yasaklanmıştır. Bu yasak, 4721 sayılı Türk MedenÃ® Kanununda2 da aynen yer almaktadır. Ancak cemaat vakıfları, Osmanlıdan Cumhuriyete miras kalmış; Lozan Antlaşması ile varlıklarını sürdürmeleri teminat altına alınmış olan müesseselerdir. 1967 yılında getirilen yasağa rağmen cemaat vakıflarının, tasfiye edilmesi mümkün değildir. Çünkü bu vakıflar, Lozan Antlaşmasının sağladığı güvencenin kapsamındadır. Ancak bu tarihten sonra cemaat mensuplarını desteklemek amacıyla vakıf kurulamamıştır. Belirtmek gerekir ki, Türk MedenÃ® Kanununda, gayrimüslim Türk vatandaşlarının vakıf kurma hakkı ortadan kaldınlmamakta, cemaat mensuplarını desteklemek amacıyla vakıf kurulması yasaklanmaktadır.

Cemaat vakıfları, azınlık olarak kabul edilen gayrimüslim Türk vatandaşları tarafından Türkiyede kurulmuş olmalarına rağmen bazen yabancı vakıflarla karıştırılmaktadırlar. Bu vakıfları, gerek kurucularının Türk vatandaşı olması ve gerekse kuruluş yerinin Türkiyede bulunması sebebiyle yabancı vakıf olarak nitelemek doğru değildir.

Cemaat vakıfları, azınlık vakıfları, gayrimüslim vakıflar, diyanÃ® vakıflar gibi değişik isimlerle adlandırılan vakıfların taşınmaz mal sorunları hiçbir zaman gündemden düşmemiştir. Cemaat vakıflarının, genellikle satın alma suretiyle taşınmaz mal edinme olanakları bulunmadığından, cemaate mensup gayrimüslim Türk vatandaşlarının yaptıkları vasiyet veya bağışlarla taşınmaz mal edindikleri ifade edilmiştir4.

Çalışmamızda, öncelikle, Osmanlı Devletinde kimlerin cemaat olarak kabul edildiği hususu açıklandıktan sonra cemaat vakıflarının kuruluşu; Osmanlı Devletinde, Lozan Antlaşmasında ve Cumhuriyet döneminde cemaat vakıflarının tabi olduğu hukukÃ® rejim üzerinde durulacaktır. Çalışmamızın ikinci bölümünde, cemaat vakıflarının, Osmanlı döneminde taşınmaz mal iktisapları; Lozan Antlaşması\′ndE azınlıklara ve bu bağlamda cemaat vakıflarına tanınan haklar; Lozar Antlaşmasından sonra taşınmaz mal iktisabı açısından cemaat vakıf larının tabi olduğu hükümler ile bu hükümlerin mahkemeler tarafın dan nasıl yorumlandığı incelenecektir. Üçüncü bölümde, cemaat va kıfları tarafından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde açılan dava lar ve bu davalarda verilen kararlar irdelenecektir. Değerlendirmele rimiz ve önerilerimiz, çalışmamızın sonuç kısmında belirtilecektir.

ÖNSÖZ

Cemaat vakıfları, azınlık vakıfları, gayrimüslim vakıflar ya da diya-nÃ® vakıflar olarak adlandırılan müesseseler, Osmanlı İmparatorluğu döneminde padişah fermanları ile kurulmuştur. Bu müesseseleri kuranlar, Türk vatandaşı olmakla beraber Müslüman değillerdir. Lozan Barış Antlaşması uyarınca varlıkları tanınan cemaat vakıfları, Museviler, Ermeniler ve Rumlar tarafından kurulmuşlardır. Cemaat vakıflarının, vakfedeninin ve vakfiyelerinin bulunmaması sebebiyle öncelikle bunların vakıf statüsünde olup olmadıkları konusunda tereddüt edilmiştir. Ancak cemaat vakıflarının, vakıf statüsü 1935 yılında yürürlüğe giren 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile belirlenerek tereddütler ortadan kaldırılmıştır. Ayrıca cemaat vakıflarının tüzel kişiliğinin bulunup bulunmadığı da tereddüt edilen diğer bir hususu teşkil etmekteydi. Bu tereddüt de 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile açık bir şekilde giderilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zamanında kurulan, Lozan Barış Antlaşması ile varlıkları tanının ve varlıklarını sürdürmeleri teminat altına alman cemaat vakıfları, 1935 yılında, 2762 sayılı Vakıflar Kanununa tabi kılınmıştır. 2008 yılında 2762 sayılı Vakıflar Kanununun yerini 5737 sayılı Vakıflar Kanunu almıştır. Bugün için, cemaat vakıfları, Lozan Antlaşmasınm yanı sıra 2008 yılında yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve bu Kanuna ilişkin Yönetmelik hükümlerine tabidir.

Cemaat vakıfları, eskiden beri çeşitli vesilelerle her zaman gündeme gelmiştir. Cemaat vakıflarıyla ilgili en temel sorun, bunların taşınmaz mal iktisabına ilişkindir. Sözkonusu vakıflar, ilk defa 1328/1913 yılında, diğer Osmanlı tüzel kişileriyle birlikte taşınmaz mal edinme hakkına sahip olmuşlardır. Bu tarihten itibaren cemaat vakıflarının taşınmaz mal iktisabı inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. Yaklaşık yüzyıldır bu vakıfların taşınmaz mal edinmesi kamuoyunun gündeminden düşmediği gibi sürekli olarak yargıyı da meşgul etmiştir. Hatta sorun ülke sınırlarını aşarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, muhtelif tarihlerde verdiği kararlarında, Türkiyenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ek 1 Numaralı Protokolün 1. maddesiyle güvence altına alman mülkiyet hakkını ihlal ettiğine karar vermiştir.

Cemaat vakıflarının taşınmaz mal iktisabına ilişkin inişli çıkışlı seyrin politik kaygılardan kaynaklandığı bazı çevrelerce ifade edilmiştir. Av-rupa Birliğine uyum sürecinde, özellikle de 2002 ve 2003 yıllarında yapılan yasal değişikliklerle, cemaat vakıfları açısından beyaz bir sayfanın açıldığı kabul edilmekle beraber ard arda yapılan yasal değişiklikler yetersiz bulunmuştur. 2008 yılında yürürlüğe giren ve cemaat vakıflarının taşınmaz mal edinmesi açısından radikal düzenlemeler getiren 5737 sayılı Vakıflar Kanununa rağmen halen sorunlar tam olarak çözüme kavuşturulamamıştır. Çalışmamızda, Osmanlı İmparatorluğu döneminden başlayarak günümüze kadar olan süreçte cemaat vakıflarının taşınmaz mal edinmesi, doktrindeki görüşler, Yargıtay, Danıştay ve AİHM kararları ışığında incelenmiştir.

1328 Kanun-i Muvakkatin tamamının transkripsiyonunu yaparak, değerlendirme ve önerilerde bulunarak çalışmamıza katkıda bulunan değerli hocam Prof. Dr. Hüseyin Hatemiye; kaynak göndererek katkıda bulunan Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Kültür ve Tescil Dairesi Başkanlığı Yayın Müdürü Sayın Mehmet Kurtoğluna; değerli hocam Prof. Dr. Mehmet Akif Aydına; değerli arkadaşım Prof. Dr. Mehmet Ak-mana; Fransızca AİHM kararlarının tercümesini yapan değerli arkadaşım Yrd. Doç. Dr. Oya Boyara şükranlarımı sunarım.

Kitabın, kısa sürede basılmasını sağlayan Beta Yaymevinin değerli yöneticisi Sayın Seyhan Satara; dizgisini özenle gerçekleştiren Sayın Gülgonca Çarpıka; Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kütüphane Uzmanı Serpil Yıldırıma; Özlem Gündoğan ve R. Handan Karaçam başta olmak üzere Yeditepe Üniversitesi Kütüphanesi ve Sayın Canan Er-gun başta olmak üzere Koç Üniversitesi Kütüphanesi çalışanlarına yardımları için içten teşekkür ederim.

Prof. Dr. Nuray EKŞİ

Aralık 2010, Bostancı

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ III

KISALTMALAR XXV

GÃRİŞ 1

Birinci Bölüm

GENEL OLARAK CEMAAT VAKIFLARI

I. Cemaat Vakıflarının Kuruluşu ve Tabi Oldukları Hukuki Rejim ...3
A. Osmanlı Devleti Dönemi Cemaat Vakıflarının Kuruluşu ve
Tabi Oldukları Hukuki Rejim 3
1. Osmanlı Devletİnde Cemaat/Azınlık Kavramı 3
2. Osmanlı Hukukunda Vakıf Müessesesi ve Cemaat
Vakıflarının Gayrimüslim Osmanlı ZimmÃ®leri
Tarafından Kurulması 7
3. Osmanlı Devleti\′nde Vakfiyesi Olmayan Cemaat
Vakıflarının HukukÃ® Durumu 11
4. Osmanlı Devletinde Vatandaşlık Kavramı ve Cemaat
Vakıflarının Vatandaşlığı 13
B. Lozan Antlaşmasında Azınlık Kavramı ve Cemaat
Vakıflarının Durumu 14
C. Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Yargıtay Kararlarında
Cemaat Vakfı Olarak Kabul Edilen Vakıflar 19
D. 2762 Sayılı Vakıflar Kanunu ile 5737 Sayılı Vakıflar
Kanunu\′nda Cemaat Vakıflarının Tanımı 24
II. Cemaat Vakıflarını Yabancı Vakıflardan Ayırma Zorunluluğu 26
III. Cemaat Vakıflarına İlişkin Yasal Düzenlemeler 29
IV. Cemaat Vakıflarının Tüzel Kişiliği Meselesi 36

İkinci Bölüm

MEVZUAT VE YARGI KARARLARINDA
CEMAAT VAKIFLARININ TAŞINMAZ
MAL İKTİSABI

I. Osmanlı Döneminde Cemaat Vakıflarının Taşınmaz
Mal İktisabı 45
II. Lozan Antlaşmasında Cemaat Vakıflarının Taşınmaz
Mal İktisabının Düzenlenmemiş Olması 52
III. Türk KanunÃ® MedenÃ®sine, 2762 Sayılı Vakıflar Kanununa ve
Yargıtay Kararlarına Göre 1926-2002 Yılları Arasında Cemaat
Vakıflarının Taşınmaz Mal İktisabı 55
IV. 2762 Sayılı Vakıflar Kanununa ve Yargıtay Kararlarına Göre
2002-2008 Yılları Arasında Cemaat Vakıflarının Taşınmaz
Mal İktisabı 68
V. 2008 Yılında Yürürlüğe Giren 5737 Sayılı Vakıflar
Kanununa ve Yargıtay Kararlarına Göre Cemaat
Vakıflarının Taşınmaz Mal İktisabı 77
A. 5737 Sayılı Vakıflar Kanununun Hazırlık Çalışmaları 77
B. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu Hükümlerine Göre
Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal İktisabı ve Bu
Hükümlere İlişkin Yargıtay Kararları 91

Üçüncü Bölüm

CEMAAT VAKIFLARI TARAFINDAN AVRUPA İNSAN
HAKLARI MAHKEMESİTSfDE AÇILAN DAVALARDA
VERİLEN KARARLAR

I. Cemaat Vakıflarının AİHM Davalarında Dayandıkları
Hükümler 97
II. Cemaat Vakıflarının AİHMde Açtığı Davalarda Verilen
Kararlar 97

1. Özbek ve Diğerleri v. Türkiye (Başvuru no. 35570/02) 97
2. Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı v. Türkiye
(Başvuru no. 50147/99 ve 51207/99) 99
3. Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı
v. Türkiye (No. 2) (Başvuru No. 36165/02) 100
4. Samatya Surp Kevork Ermeni Kilisesi, Mektebi ve
Mezarlığı Vakfı Yönetim Kurulu v. Türkiye
(Başvuru no. 1480/03) 101
5. Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı v. Türkiye
(Başvuru no. 34478/97) 102
6. Fener Rum Patrikliği (Ecumenical Patriarchate)
v. Türkiye (Başvuru no. 14340/05) 103
7. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi Vakfı
v. Türkiye Davaları 106
a. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfının Mülkiyet Davalarına İlişkin Yargıtay
Kararları 106
b. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfı Tarafından Açılan ve AİHM Tarafından
Kabul Edilemez Bulunan Davalar 108
aa. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfı v. Türkiye (Başvuru no. 22522/03, 28903/03,
28904/03, 28906/03, 28907/03, 28908/03, 28909/03
ve 28910/03 108
bb. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks
Kilisesi Vakfı v. Türkiye (Başvuru no. 42668/04) 113
c. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Kilisesi Vakfının
AİHM Tarafından Kabul Edilen Davaları 114
aa. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfı v. Türkiye (Başvuru no. 37639/03, 37655/03,
26736/04 ve 42670/04) 114
bb. Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfı v. Türkiye (No. 2) (Başvuru no. 37646/03,
37665/03, 37992/03, 37993/03, 37996/03,
37998/03, 37999/03 ve 38000/03) 116

SONUÇ 117

EKLER

Ek. I Faaliyette Bulunan Cemaat Vakıflarının Listesi 125
Ek. II 2762 Sayılı Vakıflar Kanununun Muvakkat Maddesi
Mucibince Mütevelliler veya Mütevelli Heyetleri Tarafından
Verilmesi Lazım Gelen Beyanname (1936 Beyannamesi) 132
Ek. III Cemaat Vakıflarına İlişkin Mevzuat ve Antlaşmalar 135
1. EşhÃ¢s-i Hükmiyyenin Emvali Gayr-i Menkuleye
Tasarruflarına Mahsus Kanun-i Muvakkat
Transkripsiyon: Prof. Dr. Hüseyin HATEMİ 135
2. Lozan Sulh Muahedenamesi Fasıl II
Kısım III Azınlıkların Korunması 138
3. Kanunu Medeninin Sureti Mer\′iyet ve Şekli Tatbiki
Hakkında Kanun (İlgili Hükümler) 141
4. 2762 Sayılı Vakıflar Kanunu (İlgili Hükümler) 142
5. Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal Edinmeleri ve
Bunlar Üzerinde Tasarrufta Bulunmaları Hakkında
Yönetmelik 145
6. Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal Edinmeleri ve
Bunlar Üzerinde Tasarrufta Bulunmaları ve
Tasarrufları Altında Bulunan Taşınmaz Malların
Bu Vakıflar Adına Tescil Edilmesi Hakkında
Yönetmelik 149
7. Türk MedenÃ® Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama
Şekli Hakkında Kanun 153
8. 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu (İlgili Hükümler) 154
9. Vakıflar Yönetmeliği (İlgili Hükümler) 158
Ek. IV 2762 Sayılı Vakıflar Kanununun 44 ncü Maddesinin
Yorumlanmasına Gerek Bulunmadığına Dair TBMM
Kararı, No. 1972, 2 Temmuz 1956 163
Ek. V Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal İktisabına İlişkin
Yargıtay Kararları 167
1. YİBGK, E. 1942/8, K. 1942/24, T. 2.12.1942: 319 senesinden beri Ermeni Hastahanesinin tasarrufu altında olup muvazaalı olarak Bardik Gülenkyan adına tescil edilmiş taşınmaza, millÃ® emlak idaresince
2. kayıt malikinin firari olduğundan bahsile elkonula-
rak başkalarına verilmiş olması; Ermeni Hastaha-
nesi tarafından taşınmazın iadesinin ve tapu sicil
kaydının tashihinin istenilmesi; Vakıflar Kanunu
nun 44. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı
hususunda Yargıtay dairleri tarafından farklı ka
rarların verilmiş olması; tapu sicilinde gayrimen
kulun maliki olarak adı yazılı bulunan hakiki şah
sın ikrar ve beyanı olmadıkça cemaat vakfı adına
tapu memuru tarafından tashih yapılamaması 167
5. HD, E. 2470, K. 978, T. 9.4.1949: Balıklı Rum
Hastanesi vekili tarafından hazine aleyhine açılan
davada, kadastroca hazine adına tescil edilmiş olan
gayrimenkulun tapu kaydının tashihi ve gayrimen
kulun Balıklı Rum Hastanesi adına tescilinin talep
edilmesi; 1328 Kanun-i Muvakkat uyarınca Patrik
hane tarafından Defteri Hakani idaresine verilen
listede buranın Balıklı Rum Hastanesine ait oldu
ğunun belirtilmiş olması; Patrikhanece verilen
5.8.1929 tarihli listede nizalı gayrimenkulun Balık
lı Rum Hastanesine aid olduğu yazılı olduğundan
tapuca nizalı gayrimenkulun Balıklı Rum Hastane
si adına kaydının düzeltilmesi 169
8. HD, E. 4760, K. 7154, T. 4.11.1961: davacı kilise
tarafından yetmiş senelik zilyetliğe müsteniden
gayrimenkullerin hazine adına olan tapularının ip
tali ile kilise adına tescilinin istenilmesi; eşhası
hükmiyenin gayrimenkul iktisabı hakkındaki ka
nun ve bu kanunda yazılı sürenin uzatılmasına iliş
kin kanunlarda yazan süre içinde rahip Avadis ev
latları adına tapuda kayıtlı olan gayrimenkulle ilgi
li olarak davacı kilise tarafından tapu idaresine lis
te verildiğinin ispat edilememesi; yıkılan kilisenin
bulunduğu taşınmaz üzerinde davacı kilisenin, en
az 1910 senesinden beri iktisabını sağlayacak şekil
de zilyetlik tesis etmediğinin şahit ifadeleriyle sabit
olması
8. HD, E. 3163, K 3787, T. 6.7.1962: dava konusu taşınmazın 20 Ağustos 1329\′da Defteri HakÃ¢niyeye sunulan listede kayıtlı olması; mahkemece bilirkişi marifetiyle İstanbul Tapu Gurup Müdürlüğü defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan incelemede, Rum
Patrikhanesinin 20 Ağustos 1329 tarihli tezkeresi
ve eki listede taşınmazın yer alması; ancak mahze
nin nakli ve evrakın karışması sebebiyle bu tezke
re ve eki cetvellerin bulunmamış olduğunun tespit
edilmesi; mahzende bulunamadığından cetvellerin
gönderilmesine imkÃ¢n olmadığının bildirilmiş bu
lunması sebebiyle mahkemece dava konusu gayri
menkulun listesinin 16 Şubat 1328 tarihli eşhası
hükmiye kanunu gereğince süresi içinde Defteri
HakÃ¢niyeye verilmiş olduğunun kabul edilmesi 171
HGK1, T. 23.10.1963: Aya Dimitri, Aya Tanaş ve
Aya Lefter Rum Ortodoks Kiliseleri Vakfı\′nm, niza-
lı gayrimenkule 1328 yılından beri tasarruf ettiğini
ve Patrikhane tarafından tapuya tevdi edilen be
yannamede gayrimenkulun yer aldığını iddia etme
si; dava konusu taşınmazların tapuda kayıtlı olma
ması; taşınmazların tapuya kayıtlı olmamasının,
cemaat vakfı tarafından bunların zilyetlikle iktisa
bına engel teşkil etmemesi; Kiliseye ait zilyetliğin
ne zaman, ne sebeple ihdas edildiği ve ne şekilde
cereyan ettiğinin şahitlerden sorulup tespit edilme
si; şahit ifadelerinin, vergi kayıtları ve patrikhane
tarafından verilen defter münderecatıyla karşılaş
tırıldıktan sonra gayrimenkulun kilise vakfı adına
tescil edilip edilmeyeceğine karar verilmesi 172
8. HD, E. 5481, K. 5502, T. 21.12.1964: 2762 sayılı
Vakıflar Kanunu ile gayrimüslim vatandaşlara ait
hayrı ve içtimaÃ® müesseselerin mülhak vakıflar
kapsamına alınması ve Kanunun 6. maddesinde
mülhak vakıfların tüzel kişiliğinin olduğunun be
lirtilmesi; vakıflar idaresinin yazısında, davacı Mu
sevÃ® cemaatinin 1949 senesine kadar mülhak vakıf
şeklinde idare edildiği, 1949 senesinde cemaat vak
fı şeklinde kendisini idareye devam ettiğinin bildi
rilmesi sebebiyle tüzel kişiliğinin ve dolayısıyla da
va ehliyetinin olduğunun kabul edilmesi
4. HD, E. 6483, K. 6440, T. 26.11.1965: Enfanti\′nin, 1310\′da ölümüyle, taşınmazın, kilise vakfının eline geçtiğinin iddia edilmesi; tapudaki Enfanti\′niye ilişkin kaydın muvazaa olduğunun ve taşınmazın
kilise vakfına ait olduğunun 1328 Kanun-i Muvak
kat uyarınca 7 Ağustos 1329\′da tapuya verilen cet
velle bildirildiğinin ifade edilmesi; mahkemece, ta
puya gönderilen yazıya verilen cevapta taşınmaza
ilişkin cetvelin verilmediğinin belirtilmesi; MedenÃ®
Kanun\′dan önceki hükümlere göre taşınmazlarda
zamanaşımı işlemeyeceğinden 1319\′dan başlayan
zilyetliğin, Medeni Kanunun yürürlüğe girdiği 4
Ekim 1926 gününe kadar geçen 32 yıl içinde dava
cıya hiçbir hak sağlamaması; bu günden sonra da
valı mirasçıların 24.10.1827\′de kendi adlarına yap
tırdıkları tapu kaydı intikali ile 1945 yılında yapı
lan kadastro tespiti ve 1952\′de bir paya ilişkin inti
kalin, MedenÃ® Kanunun 639. maddesine dayanan
zamanaşımını kesmesi; böylece 4 Ekim 1926\′dan
dava günü olan 21.4.1955 gününe kadar her işlem
le kesilen zamanaşımının yeniden ve aralıksız 20
yıl işlemiş sayılmaması sebebiyle davacının MedenÃ®
Kanunun 639. maddesine dayanan bir hakkının da
bulunmaması
8. HD, E. 2166, K 3493, T. 21.6.1966: Dışişleri Ba-
kanlığı\′mn yazısında, davacı kilisenin, yalnız mez
kÃ»r kiliseye münhasır olmak ve sadece kilisenin bi
na, arsa ve müştemilÃ¢tı ile ilgili bulunmak üzere
tüzel kişilik tanındığının belirtilmesi; dava konusu
yerin kilise arsası, binası ve müştemilÃ¢tı olmadığı
nın tarafların beyanından anlaşılması
8. HD, E. 2919, K. 4962, T. 24.10.1967: davacı Ha-
sırköy Ayaparaşkavi Rum Ortodoks Kilisesi Vakfı
nın tasarrufunda bulunan gayrimenkullere ait par
sellerin kadastroca hazine adına tescil edilip beledi
yeye devredilmesi; eşhası hükmiyenin emvali gay-
rimenkuleye tasarrufuna dair Şubat 1328 tarihli
kanun gereğince Ermeni Patrikliği tarafından Def
teri HakÃ¢niyeye süresinde verilen listede, dava ko
nusu taşınmazın Hasırköy Ayaparaşkavi Rum Or
todoks Kilisesi Vakfına ait olduğunun belirtilmesi
sebebiyle tapu kaydının kilise vakfı adına düzeltil
mesi için hazine aleyhine dava açılması
10. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu, E. 1968/6, K 1968/14, T. 16.11.1968: mezarlıkların umuma mahsus yerlerden olması sebebiyle, mülkiyetinin cema-
at vakfı tarafından edinilemeyeceğine ilişkin Yargı
tay Birinci ve Yedinci Hukuk Daireleri kararları ile
Yedinci Hukuk Dairesinin \"Rum Ortodoks şahısla
rın defnine mahsus mezarlık olan dava konusu ta
şınmazın, 200 yıldan fazla bir zamandan beri bu
yönde kullanılması ve 16 Şubat 1328 günlü kanun
hükümleri uyarınca Fener Rum Patrikhanesince
verilen listeye eklenmiş olması; dava konusu gayri
menkulun halen davacı kiliseler tarafından mezar
lık olarak kullanılması sebebiyle metruk ve kimse
siz mezarlıklardan sayılmaması; mevcudiyeti ta
nınmış ve gayrimenkul tasarrufuna ehil olan dava
cı kiliselerin 200 yıldan fazla bir zamandan beri
gayrimenkulu kullanması; etrafı duvarla çevrili
mezarlığın gerek Belediye Kanunu ve gerekse me
zarlıklar nizamnamesi uyarınca belediyeye devro-
lunan mezarlıklardan olmaması\" şeklindeki kararı
arasındaki çelişkinin içtihadı birleştirme yoluyla
giderilmesi 181
11. 2. HD, E. 4449, K. 4399, T. 6.7.1971: vakıfnameleri
bulunmayan cemaat vakıflarının süresinde verdik
leri beyannamelerinin vakıfname olarak kabul edil
mesi; beyannamelerinde bağış kabul edeceklerine
dair açıklık bulunmayan cemaat vakıflarının gerek
doğrudan doğruya gerekse vasiyet yoluyla gayri
menkul iktisap edememesi 186
12. 2. HD, E. 1972/1322, K 1972/2454, T. 20.4.1972:
2762 sayılı Vakıflar Kanunu\′nun 44. maddesi uyarınca, bu kanunun neşri tarihinden en az on beş yıl evvelinden beri vakıf olarak tasarruf edildikleri vergi kayıtları icar kontratları ve eşhası hükmiye-nin gayrimenkule tasarruflarına dair olan 16 Şubat 1328 tarihli kanunun neşrinden sonra tapuya verilmiş defterler ve müesseselerin hesap defterleri ve buna benzer vesikalarla anlaşılacak olan yerlerin o suretle vakıf kütüğüne kaydolunması; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile vakıf niteliği kazanan cemaatlere ait hayrÃ® ilmÃ® ve bediÃ® amaçlar güden teşekküllerin düzenlenmiş vakıfnameleri bulunmadığından 44. maddeye göre bunların süresinde verdikleri beyannamelerin vakıfname olarak kabul edilmesinin zorunlu olması; nasıl ki, vakıfnamede mal iktisabı için açıklık olmayan hallerde vakıf tüzel kişiliğimal iktisap edemezse, beyannamelerinde bağış ka
bul edeceklerine dair açıklık bulunmayan hayrÃ®
müesseselerin de gerek doğrudan doğruya, gerekse
vasiyet yolu ile taşınmaz iktisap edememesi; bu se
beple Balıklı Rum Hastahanesinin vasiyet yolu ile
taşınmaz iktisap etmesinin mümkün olmaması 188
13. HGK, E. 1973/6-609, K 1973/959, T. 28.11.1973:
vakfın tescil olunabilmesi için gayesi açısından ön
görülen yasaklayıcı unsurlardan herhangi birinin
gerçekleştiğinin anlaşılması halinde artık diğer un
surları araştırmaya gerek kalmaması; vakfın, ce
maat mensuplarını desteklemek gayesi ile kuruldu
ğunun kesinlikle anlaşılmasının tescil isteminin
reddi için yeterli olması; cemaat teşkil eden Bahai
topluluğunun mensuplarını desteklemek gayesi ile
vakıf kurulmasının MedenÃ® Kanunu\′nun 74.
maddesine aykırı olması 190
14. HGK E. 1971/2-S20, K. 1974/505, T. 8.5.1974: Va
kıflar Kanunu uyarınca vakıf niteliği kazanan ce
maatlere ait hayrÃ®, ilmÃ®, bediÃ® amaçlar güden kuru
luşların düzenlenmiş vakıfnameleri bulunmaması
sebebiyle 1936 beyannamelerinin vakıfname olarak
kabul edilmesi; beyannamelerinde bağış kabul ede
cekleri yolunda açıklık olmayan hayır kurumları
nın gerek doğrudan doğruya ve gerekse vasiyet yo
lu ile taşınmaz iktisap edememesi
15. 1. HD, E. 3648, K. 6594, T. 24.6.1975: taşınmazın
Balıklı Rum Hastanesi Vakfı\′na kayıtsız ve şartsız
olarak bağışlanmasına ilişkin işlemin iptali için
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından dava açılma
sı; Balıklı Rum Hastanesi Vakfı tarafından Vakıf
lar Genel Müdürlüğü\′nün dava açma yetkisine iti
raz edilmesi; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu\′nun 1.
maddesi uyarınca Balıklı Rum Hastanesi Vakfı\′nm
mülhak vakıflardan olması; mülhak vakıfların, Va
kıflar Genel Müdürlüğü\′nün kontrolüne tabi tutul
ması; Vakıflar Genel Müdürlüğü\′nün dava açma
yetkisinin, kontrol ve denetim yapma görevinin bir
gereği olması
16. 1. HD, E. 11168, K. 11351, T. 11.12.1975: cemaatlere ait hayrÃ®, ilmÃ® ve bediÃ® amaç güden kuruluşların düzenlenmiş vakıfnameleri bulunmadığı için ver-dikleri beyannamelerin vakıfname olarak kabulünün zorunlu olması; vakıfnamesi olmayan ve vakıfname olarak nitelendirilmesi gereken beyanname
sinde bağış kabul edebileceği açıkça belirtilmeyen
cemaat vakfının taşınmaz malı bağış yoluyla edine-
memesi 197
HGK, E. 1975/12-858, K. 1977/9, T. 14.1.1977: İs
tanbul Belediyesi tarafından istimlak edilen Aya
Tiryade ve Aya Efemiye Rum Ortodoks Kilisesi
vakfına ait taşınmazın istimlak bedelinin vakıf yö
netimine mi yoksa Vakıflar Genel Müdürlüğüne mi
verileceği konusunda uyuşmazlık çıkması; bir vakıf
taşınmazının satılması halinde paraya dönüşen va
kıfın bir gelir olarak nitelendirilememesi; buna gö
re, istimlak bedelinin gerek murakabe ve gerekse
nemalandırılmak üzere Vakıflar Genel Müdürlüğü
emrine verilmesinin zorunlu olması 198
8. HD, E. 1976/6584, K1977/3072, T. 30.3.1977:
Surp Karabat Ermeni Kilisesi Vakfına ait olduğu
halde kadastroca Hazine adına tescil edilen taşın
mazın tapu kaydının iptali ile kilise tüzelkişiliği
adına tescilinin istemesi; Surp Karabat Ermeni Ki
lisesi Vakfının ayrıca kazandırıcı zamanaşımına da
dayanması; 1328 Kanun-i Muvakkat uyarınca da
vacı kilise vakfının süresinde defteri hakani idare
lerine başvurmaması; 2762 sayılı Vakıflar Kanu-
nu\′nun 44. maddesinde yer alan koşulların yerine
getirilmemiş olması; tapuda kayıtlı olsun veya ol
masın, kanun uyarınca devlete kalan gayrimenkul-
lerin kazandırıcı zaman aşımı yoluyla iktisab edile
memesi 203
1. HD E. 1981/1180, K 1981/1245, T. 9.2.1981: Ba
lıklı Rum Hastanesi Vakfının, 2762 sayılı Vakıflar
Kanunu uyarınca mülhak vakıflardan olması; ce
maat vakıflarının, taşımaz mal edinebilmelerinin
yasaların, vakfiyelerinin ya da vakfiye yerine geçen
beyannamenin buna olanak vermesine bağlı olma
sı; vakfiye yerine geçen 1936 tarihli beyannamesin
de davalı vakfın sonradan taşınmaz mal edinebile
ceği yolunda bir açıklık bulunmaması; düzenlenmiş
vakfiyesi bulunmadığından vakıfname olarak nite
lendirilmesi gereken beyannamesinde taşınmaz
mal edinebileceği açıkça belirtilmeyen davalı vak
fın taşınmaz mal edinmesinin mümkün olmaması 206
20. 1. HD E. 1981/4849, K. 1981/4947, T. 13.4.1981: Ba
lıklı Rum Hastanesi Vakfının, mülhak vakıf niteli
ğinde olması; cemaat vakıflarının, taşınmaz mal
edinebilmelerinin yasaların, vakfiyelerinin ya da
vakfiye yerine geçen beyannamenin buna olanak
tanımasına bağlı olması; dosyada yer alan 1257 ta
rihli vakfiyenin, davalı Balıklı Rum Hastanesine
değil Hanna Veledi Nikola\′nin vakfiyesi olması;
vakfiye yerine geçen 1936 tarihli beyannamesinde
davalı Balıklı Rum Hastanesi Vakfının sonradan
taşınmaz mal edinebileceği yolunda bir açıklık bu
lunmaması sebebiyle taşınmaz mal edinememesi 208
21. 6. HD, E. 1983/6816, K 1983/8279, T. 13.9.1983:
Beyoğlu Üç Horon Ermeni Kilisesi Vakfının, Mede
ni Kanunun neşrinden evvel kurulmuş bir vakıf ol
ması sebebiyle vakıflar idaresinin teftiş ve denetle
mesine tabi olmadığını, ayrıca teftiş ve denetleme
masraflarına katılma payının kendilerinden tahsil
edilemeyeceğini iddia etmesi; cemaat vakıflarının
ödeyecekleri teftiş ve denetleme masraflarına katıl
ma payının genel bütçeden ödenmesine Bakanlar
Kurulunca karar verilebileceğinin öngörülmesi; da
valı kilise vakfının Bakanlar Kurulu kararma dahil
olan vakıflardan bulunduğuna dair bir belge ibraz
edilmemesi nedeniyle davalı vakıftan teftiş ve de
netleme masraflarına katılma payının alınması 209
22. 1. HD, E. 1983/9381, K 1983/10888 T. 21.10.1983:
dava konusu taşınmazın Mois Eskanazi Veledi Ma-
yer Sönmen adına 1309/1893 yılında tapuda kayıtlı
olması; padişah Sultan 2. Abdülhamit tarafından
çıkarılan ferman ile açıkça terzi kalfası Mayer Şö-
men uhdesinde bulunan bu taşınmaz üzerinde si
nagog yapılmasına izin verilmesi ve yapım için ih
tiyaç bulunan 1000 Osmanlı altınının ne yolla te
min edileceği belirtilmesi; binanın yapıldığı tarih
itibariyle cemaat vakıflarının gayrimenkul edinme
haklarının olmaması ve bu tür vakıfların ibadetha
ne yapımı için izin almaları zorunluluğu ile birlikte
değerlendirildiğinde kayıt maliki görülen Mayer
Şömen\′e baba adı olarak takılan Mois Eskanazi is
minin davacı tarafından ileri sürüldüğü üzere Mu
sevilerin Peygamberi Musa\′yı, Eskanazi\′nin de da
vacı vakfın da ismini aldığı Musevi cemaatini sim
gelediği ve namı müstear olduğunun hiçbir durak
samaya yer bırakmayacak biçimde anlaşılması 210
6. HD, E. 1987/6964, K. 1987/11186, T. 10.11.1987:
Bakanlar Kurulu kararı uyarınca, bütün cemaat
vakıflarının, teftiş ve denetleme masrafına katılma
payından muaf kabul edilememesi; davacı vakfın
Bakanlar Kurulu kararma eki listede ismi olmadı
ğı için teftiş ve denetleme masrafına katılmak zo
runda olması 212
16. HD, E. 1989/4849, K 1990/4192, T. 29.3.1990:
2762 sayılı Vakıflar Kanunu uyarınca cemaatlerce
idare olunan vakıfların, mülhak vakıflar arasına
alınması; mülhak vakıfların, belirli şartların varlı
ğı halinde zilyetlikle mal iktisab edebilen tüzel ki
şilerden olması; bu tür tüzel kişilerin zilyetlikle
mal iktisab edebilmesi için mülhak vakıf haline ge
lerek tüzel kişilik kazanması, vakıfnamenin zilyet
likle mal iktisabına imkÃ¢n vermesi ve iktisaba ko
nu olan malın vakfın kuruluş amacına uygun ola
rak kullanılması; davalı vakfın, kuruluş tarihinin,
cemaat vakfı haline dönüşerek tüzel kişiliği kazan
ma anının araştırılması; vakıfnamede, vakfın, ka
zandırıcı zamanaşımı ile mal iktisap edip edemeye
ceğine dair hüküm bulunup bulunmadığının soruş
turulması; taşınmazın vakfa ne şekilde intikal etti
ği, taşınmazın bağışlamaya konu olup olmadığı ve
vakfın vakıfnamesinde bağış kabul etmeye yetkili
kılınıp kılmmadığı belirlenmesi 213
1. HD, E. 1992/14847, K 1993/2047, T. 22.2.1993:
cemaatlere ait hayri, ilmi ve bedii amaçlar güden
kuruluşların düzenlenmiş vakıfnameleri bulunma
dığı için 2762 sayılı Vakıflar Kanunu\′nun 44. mad
de gereğince bunların süresinde verdikleri beyan
namelerinin \"vakıfname\" olarak kabulü zorunluğu-
nun ortaya çıkması; nasıl ki, vakıfnamede mal
edinme için açıklık olmayan hallerde vakıf tüzel ki
şiliği mal edinemezse, beyannamelerinde bağış ka
bul edecekleri yolunda açıklık olmayan cemaat va
kıflarının da gerek doğrudan doğruya, gerekse vasi
yet yolu ile taşınmaz mal iktisap edememesi; öyle
ise, Balıklı Rum Hastanesi Vakfının gerek doğru
dan gerekse vasiyet yolu ile taşınmaz mal edineme-
yeceğinin kabul edilmesi
26. 17. HD, E. 1996/6055, K 1997/107, T. 28.1.1997: ce
maat vakfı olan davacının 1936 beyannamesi ve eş
hası hükmiye cetvelinde kayıtlı olduğunu öne süre
rek taşınmazın kendi adına tescili için dava açma
sı; davacı cemaat vakfının, dava konusu çekişmeli
Sinagog binasını, 16 Şubat 1328 tarihli yasaya göre
düzenlenip verilen beyannamede bildirmesi ve tapu
kadastro kayıtlarında da MusevÃ® Sinagogu olarak
yazılması 217
27. 1. HD, E. 1997/6931, K 1997/7701, T. 5.6.1997: ce
maat vakıflarının herhangi bir yolla taşınmaz mal
edinebilmeleri için gerekli yasal koşulların varol
ması; ayrıca vakıfnamelerinde ve beyannamelerin
de bu yönde açıklık bulunması; edinilen ya da edi
nilecek olan malın, vakfın amacını aşmaması; ce
maat vakıflarının amaç dışı doğrudan doğruya ya
da vasiyet yoluyla taşınmaz mal edinmelerine yasal
olarak mümkün olmaması 218
28. 1. HD, E. 105/2, K. 12284, T. 14.10.1997. Sinagog
Vakfı tarafından, çekişmeli taşınmazın kendilerine
ait olduğu, taşınmazı namı müstear olarak kullan
dığı ve nizalı taşınmazın mutasarrıfı olarak Av-
ram\′m gösterildiği, davalı idarenin bu kişinin mü-
tegayyip eşhasından olduğundan bahisle taşınma
za elkoyduğu ve 1971 yılında idare adına kayıt
oluşturulduğu, oysa bu taşınmazın 1936 beyanna
mesinde kendi mülkleri olarak gösterildiği ileri sü
rülerek tapu kaydının iptalinin ve taşınmazın ken
di adına tesciline karar verilmesinin talep etmesi;
ilk derece mahkemesi tarafından on yıllık hak dü
şürücü sürenin geçmesi sebebiyle davanın reddedil
mesi; 1936 beyannamesinde taşınmazın Sinagog
Vakfına ait olduğunun bildirilmesi ve bu tarihten
beri Sinagog Vakfı tarafından müştemilat olarak
kullanılması sebebiyle taşınmazın Sinagog Vakfı
adına tapuya tesciline karar verilmesi
29. 1. HD, E. 1999/12630, K 12902, T. 6.12.1999: Di-
mitri Deveais adına kayıtlı olan dava konusu taşın
mazın davalı cemaat vakfına tapuda koşulsuz ola
rak hibe edilmesi; cemaat vakfının tüzel kişiliğinin
ve taşınmaz mal edinme hakkının bulunması; bu
nunla beraber, cemaat vakfının maksadına uygun
bir iktisabının bulunup bulunmadığının araştırıl
ması
30. 1. HD, E. 2001/6038, K. 2001/9650, T. 25.9.2001:
uyuşmazlığın, Osmanlı İmparatorluğu döneminde
kurulmuş gayrimüslim cemaat vakfı tüzel kişiliği
niteliğini taşıyan vakıfların taşınmaz malları kay-
den edinip edinemeyeceklerine ilişkin olması; Os
manlı döneminde, Müslüman olmayan kişilerce de
özel mülklerinden hastane, imaret, çeşme şifahane,
kütüphane gibi yerler için sahih vakıfların kurul
ması; davaya konu cemaat vakıflarının, padişah
fermanı ile kurulduklarının, vakfiyelerinin bulun
madığının doktrin ve uygulamada tartışmasız ola
rak kabul edilmesi; 16 Şubat 1328/1912 tarihli ka
nun ile cemaat ve hayır müesseselerine ait malla
rın adlarına kayıt edilmesi bakımından kanunla bir
süre tayin edilmesi; 2762 sayılı yasanın geçici mad
desi ile cemaat vakıflarına, vakfa ait taşınmazları
bildirme ve bu suretle adlarına tescil olanağının
sağlanması; Osmanlı İmparatorluğunun ilk dönem
lerinden itibaren padişah fermanı ile kurulmuş,
sonraki tahsislerle genişletilmiş, akarlarıyla da
desteklenmiş ve vakfiyesi olmayan cemaat vakıfla
rının 1936 yılında verilmiş beyannamelerinin, ta
şınmaz mal varlıklarını belli etme ve sonradan ta
şınmaz mal edinme bakımından \"vakıfname\" niteli
ğinde kabul edilmesi zaruretinin ortaya çıkması;
vakfiyesi olmayan ve 1936 beyannamesinde de ta
şınmaz mal edinebileceği belirtilmeyen cemaat va
kıflarının bu tarihten sonra sebebi ne olursa olsun
taşınmaz mal edinemeyeceklerinin gözetilmesi
31. 1. HD, E. 2001/7572, K. 2001/9660, T. 25.9.2001:
Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulmuş gay
rimüslim cemaat vakıflarının padişah fermanı ola
rak emri mahsusa ile kurulması ve vakfiyelerinin
bulunmaması; 1328 Kanun-i Muvakkat ile cemaat
vakıflarına tüzel kişilik ve taşınmaz mal edinme
olanağının verilmesi; vakfiyesi olmayan cemaat va
kıflarının 1936 yılında verilmiş beyannamelerinin,
taşınmaz mal varlıklarını belli etme ve sonradan
taşınmaz mal edinme bakımından vakıfname nite
liğinde kabul edilmesi; vakfiye niteliği ile değerlen
dirilen 1936 tarihli beyannamesinde taşınmaz mal
edinebileceği belirtilmeyen cemaat vakıflarının bu
tarihten sonra sebebi ne olursa olsun taşınmaz mal
edinemeyeceklerinin gözetilmesi
32. 17. HD, E. 2002/2188, K. 2002/2113, T. 2.4.2002:
vakfiyesi olmayan cemaat vakıflarının, vakfiye ye
rine geçen 1936 beyannamelerini idareye vermeme
si veya vermiş olsa bile beyannamesinde taşınmaz
mal edinebileceğinin belirtilmemesi sebebiyle ce
maat vakıflarının sebebi ne olursa olsun taşınmaz
mal edinememesi; Bozcaada Kimisis Teodoku Rum
Ortodoks Kilisesi Vakfına ait vakfiye veya 1936 be
yannamesinin bulunmadığı belirlendiğine göre da
vanın reddine ve taşınmazın Hazine adına tapuya
tesciline karar verilmesi
33. 1. HD, E. 2002/4616, K. 5106, T. 24.4.2002: Osman
lı imparatorluğu döneminde kurulmuş gayrimüs
lim cemaat vakfı tüzel kişiliği niteliğini taşıyan
vakfın ya da vakıfların taşınmaz mal veya malları
kayden edinip edinemeyecekleri meselesi; 1328 Ka-
nun-i Muvakkat ile cemaat vakıflarına tüzel kişilik
tanınması üzerine cemaat vakıflarının tasarrufun
da bulunan taşınmazların adlarına kayıt edilmesi
için bir süre tayin edilmesi; Osmanlı döneminde ka
bul edilmiş kanun hükümleri, Lozan Antlaşması ve
Cumhuriyet döneminde yapılan yasal düzenleme
ler bir bütün olarak ele alınıp değerlendirildiğinde,
Osmanlı İmparatorluğunun ilk dönemlerinden iti
baren padişah fermanı ile kurulmuş, sonraki tah
sislerde genişletilmiş, akarlarıyla da desteklenmiş
ve vakfiyesi olmayan cemaat vakıflarının, 1936 yı
lında verilmiş beyannamelerinin, taşınmaz mal
varlıklarını belli etme ve sonradan taşınmaz mal
edinme bakımından vakıfname niteliğinde kabul
edilmesi
34. HGK, E. 2002/16-159, K. 2002/355, T. 8.5.2002:
Türk Kanunu Medenisi\′nin yürürlüğe girdiği 1926 yılından önce azınlıklar tarafından kurulan vakıfların \"cemaat vakıfları\" olarak adlandırılması; cemaat vakıflarının 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile mülhak vakıflar kapsamına alınması ve bu kanunun 6. maddesinde mülhak vakıfların tüzel kişiliğe sahip olduğunun belirtilmesi; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu\′nun 44. maddesinde belirli koşulların varlığı halinde vakıf malların vakıf kütüğüne kaydedilmesi ve tescilleri yapılarak tapu verilmesinin hükme bağlanması; bu hükmün işlerlik kazanması
için beyanname verilmesinin öngörülmesi; süresin
de verilen beyannamelerin, vakfiye yerine geçen
belge olarak kabul edilmesi; beyannamede gösteri
len taşınmazların cemaat vakfı tüzel kişiliği adına
kanun hükmü uyarınca tescilinin yapılması; dava
konusu taşınmazla ilgili olarak beyanname verildi
ğini kanıtlanmak yükümlülüğünün cemaat vakfına
ait olması; vergi kaydının beyanname olarak kabul
edilememesi 238
35. 16. HD, E. 2002/4872, K 2002/4336, T. 9.5.2002:
Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi
Vakfının, yasal süresi içinde 1936 tarihli vergi kay
dı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayana
rak taşınmazın kendi adına tescili için dava açma
sı; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile cemaat vakıfla
rının mülhak vakıflar arasına alınması ve bu kanu
nun 6. maddesinde mülhak vakıfların tüzel kişiliği
nin bulunduğunun belirtilmesi; cemaat vakıfları ta
rafından süresinde verilen beyannamelerin, vakfi
ye olarak kabul edilmesi; beyannamelerde gösteri
len taşınmaz malların ilgili cemaat vakıfları adına
tescil edilmesi ve beyannameye dahil edilmeyen ta
şınmaz malların vakfiye kapsamında değerlendiril
mesinin mümkün olmaması; dava konusu parselle
ilgili olarak beyanname verildiğinin kanıtlanama
ması nedeniyle Vakıflar Kanunu\′nun 44. maddesi
uyarınca taşınmazın vakıf adına tescilin mümkün
olmaması 242
36. 16. HD E. 2002/4873, K 2002/4337, T. 9.5.2002: ce
maat vakıflarının 2762 sayılı Vakıflar Kanunu uya
rınca tasarruflarında bulunan taşınmazlar için be
yanname vermelerinin gerekmesi; beyanname ve
rildiğini kanıtlama yükümlülüğünün davacı vakfa
ait olması ve davacı vakfın dava konusu parselle il
gili olarak beyanname verildiği kanıtlayamaması;
vergi kaydının, beyanname olarak değerlendirile-
memesi; bu itibarla Vakıflar Kanununun 44. mad
desi uyarınca taşınmazın vakıf adına tescilinin
mümkün olmaması 244
37. 7. HD, E. 2002/3240, K. 2002/4650, T. 16.5.2002:
kadastro sırasında taşınmazın kilise vakfına ait olduğunun ancak vakfın süresinde gerekli beyanna-
meleri vermemesi nedeniyle malik hanesi boş bıra
kılmak suretiyle kaydedildiğinin tespit edilmesi;
4771 sayılı kanun ile 2002 yılında 2762 sayılı Vakıf
lar Kanununa yapılan değişiklik sonucunda cema
at vakıflarının, vakfiyeleri olup olmadığına bakıl
maksızın Bakanlar Kurulu\′nun izni ile dinÃ®, hayrÃ®,
sosyal, eğitsel, sıhhÃ® ve kültürel alanlardaki ihti
yaçlarını karşılamak üzere taşınmaz mallar üzerin
de tasarrufta bulunabilmesi
38. 7. HD, E. 2002/3709, K. 2002/5307, T. 12.11.2002:
ilk derece mahkemesince, davacı vakfın süresinde
beyannamesini vermediği gerekçe gösterilmek su
retiyle tescil talebinin reddedilmesinden sonra yü
rürlüğe giren 4771 sayılı yasa ve aynı yasa hükmü
ne istinaden 4 Ekim 2002 tarihli ResmÃ® Gazete\′de
yayımlanarak suretiyle yürürlüğe giren Cemaat
Vakıflarının Taşınmaz Mal Edinmeleri ve Bunlar
Üzerinde Tasarrufta Bulunmaları Hakkındaki Yö
netmelik ile cemaat vakıflarına taşınmaz mal edin
me olanağının tanınması; yasa ve yönetmelikteki
düzenlemenin lehe olması nedeniyle bunlar dikka
te alınarak hüküm ihdas edilmesi
39. 7. HD, E. 2002/3817, K. 2002/5375, T. 18.11.2002:
davacı Bozcaada Kimisis Tedoku Rum Ortodoks Ki
lisesi Vakfı tarafından vergi kaydına ve zilyetliğe
dayanarak hazine aleyhine, tapu kaydının düzeltil
mesi için dava açılması; 2002 yılında Vakıflar Ka-
nunu\′nda yapılan değişiklik ve bu değişikliğe isti
naden Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal Edinme
leri ve Bunlar Üzerinde Tasarrufta Bulunmaları
Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uyarınca cema
at vakıflarının taşınmaz mal edinmesinin mümkün
olması
40. 7. HD, E. 2002/4639, K. 2003/500, T. 27.2.2003: ka
dastro sırasında 529 ada 2 parsel sayılı taşınmazla
rın Bozcaada Kimisis Tedoku Rum Ortodoks Kilise
si Vakfı tarafından süresinde beyanname verilme
diğinden söz edilerek malik haneleri boş bırakıl
mak suretiyle tespit edilmesi; davacı Bozcaada Ki
misis Tedoku Rum Ortodoks Kilisesi Vakfının, ver
gi kaydına ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine
dayanarak taşınmazın kendi adına tescili için dava
açması; Mahkemece davacı vakfın süresinde beyan
namesini vermediği gerekçesiyle davanın reddedil
mesi; Mahkemece karar verildikten sonra yapılan
yasal düzenleme ile cemaat vakıflarına 1936 beyan
namelerinde yer alamayan taşınmazları da edinme
olanağının tanınması
41. 1. HD, E. 10975, K 13977, T. 22.12.2003: davacı
Hazinenin, 337 ada 11 parsel sayılı taşınmazın, Yu
nan tebaalı kişi adına kayıtlı iken, bağış yoluyla da
valı cemaat vakfına temlik edildiğini, bu taşınma
zın 1936 tarihli beyannamede yer almadığını ileri
sürerek tapu kaydının iptalini ve eski maliki adına
tescilini istemesi; cemaat vakıflarının padişah fer
manı ile kurulması ve vakfiyelerinin bulunmaması;
vakfiyesi olmayan cemaat vakıflarının 1936 beyan
namelerinin taşınmaz malvarlıklarını belli etme ve
sonradan mal edinme bakımından \"vakıfname\" ni
teliğinde kabul edilmesinin bir zorunluluk olarak
ortaya çıkması; Avrupa Birliğine uyum çalışmaları
nedeniyle 2002 ve 2003 yıllarında yapılan yasal dü
zenlemelerle, 1936 tarihli beyannamede yer alma
yan malların da cemaat vakıflarmca edinilebilmesi
yolunun açılması
42. 1. HD, E. 2004/7507, K. 2004/8334, T. 7.7.2004: davacı Hazine, taşınmazın, Yunan tebaalı kişiler adına kayıtlı iken, bağış yoluyla davalı F. Rum Ortodoks Kilisesi Vakfı\′na temlik edildiğini, bu taşınmazın Vakfın 1936 beyannamesinde yer almadığını ileri sürerek tapu kaydının iptalinin ve eski maliki adına tescilinin istenilmesi; Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulmuş, cemaat vakfı tüzel kişiliğini taşıyan vakfın taşınmaz mal edinip edinemeye-ceği meselesi; cemaat vakıfların padişah fermanı ile kurulması ve vakfiyelerinin bulunmaması; vakfiyesi olmayan cemaat vakıflarının 1936 yılında verilmiş beyannamelerinin taşınmaz malvarlıklarını belli etme ve sonradan mal edinme bakımından \"vakıfname\" niteliğinde kabul edilmesinin bir zorunluluk olarak ortaya çıkması; çekişmeli taşınmazın 1936 tarihli beyannamede yer almaması ve beyannamede vakfın taşınmaz mal edinebileceğinin yazılmamış olması sebebiyle davalı vakfın başka yollarla da mal edinememesi; bu durumda bağış su-
retiyle edinilen taşınmazın ve tescilinin yolsuz nite
likte bulunduğu ve iptalinin gerekeceği kuşkusuz
olmakla beraber Avrupa Birliği\′ne uyum çalışmala
rı nedeniyle 2002 ve 2003 yıllarında yapılan yasal
düzenlemelerin, 1936 beyannamesinde yer alma
yan malların da edinilebilmesi yolunu açması, an
cak bu imkÃ¢nının belirli kurallara ve koşullara bağ
lanması 252
43. 1. HD, E. 2004/8622, K. 2004/9589, T. 22.9.2004:
davacı Hazinenin, 14 parsel sayılı taşınmazın Man-
zur Devletyan adına kayıtlı iken vasiyet yolu ile da
valı vakıf adına tescil edildiğini; bu taşınmazın
1936 tarihli beyannamede yer almadığını ileri süre
rek taşınmaz tapusunun iptaline ve hazine adına
tesciline karar verilmesini talep etmesi; vakfiyesi
olmayan cemaat vakıflarının 1936 yılında verilmiş
beyannamelerinin taşınmaz malvarlıklarını belli
etme ve sonradan mal edinme bakımından \"vakıf
name\" niteliğinde kabul edilmesinin bir zorunluluk
olarak ortaya çıkması; çekişmeli taşınmazın 1936
tarihli beyannamede yer almaması ve beyanname
de vakfın taşınmaz mal edinebileceğinin yazılma
mış olması sebebiyle davalı vakfın başka yollarla
da mal edinememesi; bu durumda bağış suretiyle
edinilen taşınmazın ve tescilinin yolsuz nitelikte
bulunduğu ve iptalinin gerekeceği kuşkusuz olmak
la beraber Avrupa Birliği\′ne uyum çalışmaları ne
deniyle 2002 ve 2003 yıllarında yapılan yasal dü
zenlemelerin, 1936 beyannamede yer almayan mal
ların da edinilebilmesi yolunu açması, ancak bu im
kÃ¢nının belirli kurallara ve koşullara bağlanması 255
44. 1. HD, E. 2005/1644, K. 2005/2660, T. 10.3.2005:
davacı Hazinenin, 30 parsel sayılı taşınmazı AVK adına kayıtlı iken hibe suretiyle 1964 yılında davalı vakıf adına tescil edildiğini, 2762 sayılı Vakıflar Kanununun muvakkat A maddesi uyarınca 1936 yılında verilen ve vakfiye yerine geçen beyannamesinde anılan taşınmazlar arasında çekişmeli taşınmazın bulunmadığını, hibede bulunan kişinin 1970 yılında mirasçısız ölmesi sebebiyle mirasının hazineye ait olduğunu ileri sürerek tapu iptali ve tescil isteğinde bulunması; vakfiyesi olmayan cemaat vakıflarının 1936 yılında verdikleri beyannamelerin
taşınmaz malvarlıklarını belli etme ve sonradan
mal edinme bakımından \"vakıfname\" niteliğinde
kabul edilmesinin bir zorunluluk olarak ortaya çık
ması; çekişmeli taşınmazın 1936 tarihli beyanna
mede yer almaması ve beyannamede vakfın taşın
maz mal edinebileceğinin yazılmamış olması sebe
biyle davalı vakfın başka yollarla da mal edineme-
mesi; bununla beraber Avrupa Birliği\′ne uyum ça
lışmaları nedeniyle 2002 ve 2003 yıllarında yapılan
yasal düzenlemelerin, 1936 beyannamesinde yer al
mayan malların da cemaat vakıflarmca edinilebil-
mesi yolunu açması, ancak bu imkÃ¢nının belirli ku
rallara ve koşullara bağlanması
45. 1. HD, E. 2005/5214, K 2005/5919, T. 11.5.2005:
2762 sayılı Vakıflar Kanununun 44. maddesi ile ya
sanın yürürlüğe girdiği 5.6.1935 tarihi itibariyle
vakıf mallarının belirlenip tapu siciline tescilinin
sağlanması için düzenleme getirilmiş olması; ayrı
ca yasanın muvakkat maddesinde, cemaat vakıfla
rına da vakfa ait taşınmazları bildirme ve bu suret
le adlarına tescil olanağının tanınması; 1936 yılın
da verilmiş bu beyannamelerin cemaat vakıflarının
taşınmaz mal varlıklarını belli etme ve sonradan
mal edinme bakımından \"vakıfname\" niteliğinde
bulunması; bu sebeple, davalı vakfın 1936 yılı be
yannamesinde yer alan taşınmazın vakıf adına tes
cil edilmesinin mümkün olması
46. 2. HD, E. 2005/14788, K. 2005/17872, T. 3.10.2005:
Avrupa Birliğine uyum çalışmaları içerisinde 2002 yılında 4771 ve 2003 yılında 4778 sayılı yasalar ile 2762 sayılı Vakıflar Kanunu\′nun 1. maddesinin değiştirilmesi ve 1936 tarihli beyannamede yer almayan mallara vakıfça iktisap edilme yolunun açılması; ancak bu olanağın kurallara ve koşullara bağlanması; bu düzenlemeler uyarınca, cemaat vakıflarının vakfiyeleri olup olmadığına bakılmaksızın Vakıflar Genel Müdürlüğünün izniyle dini, hayri, sosyal, eğitsel, sıhhi ve kültürel alandaki ihtiyaçlarını karşılamak üzere taşınmaz mal edinebilmesi ve taşınmaz mallar üzerinde tasarrufta bulunabilmesi....
47. 7. HD, E. 2007/679, K. 2007/1173, T. 3.4.2007: Kan
dilli Rum Ortodoks Cemaati Metamorfosis Rum Or-
todoks Kilisesi ve Kandilli Rum Muhtelit İlk Mek
tebi Vakfına ait olan taşınmazın, kazandırıcı zama
naşımına ulaşan zilyetlikle kazanılıp kazanılama-
yacağı; Kandilli Rum Ortodoks Cemaati Metamor-
fosis Rum Ortodoks Kilisesi ve Kandilli Rum Muh
telit İlk Mektebi Vakfı\′nın yargılama sırasında da
vaya dahil edilmesi; 2762 sayılı Vakıflar Kanunu
uyarınca tapusuz olan taşınmazın kazandırıcı za
manaşımı ile iktisabını önleyen herhangi bir hü
küm olmaması sebebiyle taşınmazın, Kandilli Rum
Ortodoks Cemaati Metamorfosis Rum Ortodoks Ki
lisesi ve Kandilli Rum Muhtelit İlk Mektebi Vakfı
adına tesciline karar verilmesi
48. 1. HD, E. 2007/8216, K. 2007/10161, T. 25.10.2007:
taşınmazın nam-ı müstear ve muvazaa tarikiyle Asadar oğlu Kapril adına kayıtlı iken, davalı idare tarafından malikin mirasçısız öldüğünden bahisle hükmen Harameyn Şerefeyn Vakfı adına tescilinin yapılması; kadastro sırasında tutulan tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere, tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamaması veya dava açılamaması; kadastro ile, taşınmazların geometrik ve hukuki durumunu belirlenmesi; her ne kadar, kadastro sırasında taşınmazın tespiti kişi adına yapılsa da, yapılan araştırmada malikin muhayyel kişi olduğu sonucuna varılması halinde uygun bir tespit yapıldığından ve malik hanesinin usulen doldurulduğundan sözedilememesi; bu durumda, usulüne uygun bir tespit tutanağı düzenlenmediğinden on yıl geçmiş olsa bile dava açılmasına engel bir durumun olmaması; cemaat vakıflarının padişah fermanı olarak emri mahsusa ile kurulması ve vakfiyelerinin bulunmaması; \"irade-i mahsusanm\" genişletilmesinin günümüz mer-i hukukuna göre mümkün olmaması; Lozan Antlaşması uyarınca azınlık vakıfları ile dini ve hayri kurumların güvence altına alınması; 1328 yılında yürürlüğe giren yasayla cemaat vakıflarına, tasarruflarında bulunan taşınmazları adlarına kaydettirme olanağının tanınması; 2762 sayılı Vakıflar kanunu ile 1936 yılında verdikleri beyannamelerin vakfiye olarak kabul edil-
mesi; 2008 yılında yürürlüğe giren 5737 sayılı Va
kıflar Kanunu ile 2003 yılında yürürlüğe giren yö
netmelik uyarınca cemaat vakıflarına, 1936 beyan
namelerinde yer almayan malları da edinebilme
imkanının verilmesi, ancak bu imkanın, kurallara
ve koşullara bağlanması
49. 1. HD, E. 2008/2561, K 2008/4899, T. 16.4.2008:
nam-ı müstear ve muvazaa tarikiyle Asadar oğlu
Kapril adına kayıtlı olan ve 1936 beyannamesinde
yer alan taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek
taşınmazın cemaat vakfı adına tescil talebinin ya
pılması; mahkemece, kadastrodan itibaren on yıl
geçmesi sebebiyle hak düşürücü sürenin dolduğu
gerekçesiyle davanın reddedilmesi; Dairece, o ta
rihte yürürlükte bulunan 2762 sayılı Vakıflar ka
nunu ile bu kanunda değişiklik yapan kanunlar ve
yönetmelik uyarınca araştırma yapılması gereği
vurgulanmak suretiyle kararın bozulması; Dai-
re\′nin kararından sonra 2008 yılında yürürlüğe gi
ren 5737 sayılı Vakıflar Kanunu uyarınca cemaat
vakıflarının 1936 beyannamelerde kayıtlı olup ha
len tasarruflarında bulunan nam-ı müstear veya
nam-ı mevhumlar adına kayıtlı olan taşınmazlar
ile 1936 beyannamesinden sonra cemaat vakıfları
tarafından satın alınmış veya cemaat vakıflarına
vasiyet edilmiş veya bağışlanmış olduğu halde, mal
edinememe gerekçesiyle halen Hazine veya Genel
Müdürlük veya vasiyet edenler veya bağışlayanlar
adına tapuda kayıtlı olan taşınmazların, tapu ka-
yıtlarındaki hak ve mükellefiyetleri ile birlikte bu
kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onse-
kiz ay içinde müracaat edilmesi halinde, meclisin
olumlu kararından sonra ilgili tapu sicil müdürlük
lerince cemaat vakıfları adına tescil edilebilmesi
50. 1. HD, E. 2008/2529, K 2008/5502, T. 1.5.2008: Aya
Foka Rum Kilisesi ve Ayoyorgi Kilisesi Kabristani ve Mektepleri Vakfının, taşınmazın Sultan Beyazıt Vakfından icareli olarak arsa vasfıyla Yunan Te-baalı Todari kızı Elenko adına tespit ve tescil edildiğini, ancak bu kayıt malikinin gerçek kişi olmadığını, inançlı işlemle onun malik olarak gösterildiğini, gerçekte taşınmazın, kilisenin zilyet ve tasarrufunda olduğunu; taşınmazın 1936 yılında verilen
beyannamede yer aldığını ileri sürerek, taşınmazın
cemaat vakfı adına tescilini istemesi; Osmanlı İm
paratorluğu zamanında kurulmuş bulunan Cemaat
Vakfının dava konusu taşınmazı edinip edinemeye-
ceği meselesi; Cemaat Vakıflarının padişah ferma
nı ile diğer bir deyişle emri mahsusa ile kurulması
ve vakfiyelerinin bulunmaması; 1328 yılında yü
rürlüğe giren Kanun ile Osmanlı cemaati ve mües-
sesatı hayriyesi tarafından şimdiye kadar nam-ı
müstear ile tasarruf oluna gelen gayrimenkullerin
kanunun neşir ve ilanından itibaren altı ay zarfın
da müracaatları halinde müesseseler namına kay
dın düzeltilmesine olanak tanınması; 2762 sayılı
Vakıflar kanunu ile cemaat vakıflarına zımnen tü
zel kişilik verilmesi ve 1936 yılında verdikleri be
yannamelerin vakfiye olarak kabul edilmesi; 2008
yılında yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanu
nu ile cemaat vakıflarının ayrı bir vakıf türü olarak
benimsenmesi ve bunların mülhak vakıf statüsün
den çıkarılması; 5737 sayılı Vakıflar Kanunu uya
rınca cemaat vakıflarının 1936 beyannamelerde ka
yıtlı olup halen tasarruflarında bulunan nam-ı
müstear veya nam-ı mevhumlar adına kayıtlı olan
taşınmazlar ile 1936 beyannamesinden sonra ce
maat vakıfları tarafından satın alınmış veya cema
at vakıflarına vasiyet edilmiş veya bağışlanmış ol
duğu halde, mal edinememe gerekçesiyle halen Ha
zine veya Genel Müdürlük veya vasiyet edenler ve
ya bağışlayanlar adına tapuda kayıtlı olan taşın
mazların, tapu kayıtlarmdaki hak ve mükellefiyet
leri ile birlikte bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih
ten itibaren onsekiz ay içinde müracaat edilmesi
halinde, meclisin olumlu kararından sonra ilgili ta
pu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına
tescil edilebilmesi
51. 1. HD, E. 2008/9768, K. 2008/12049, T. 20.11.2008:
Balat Surp Hreşdagabed Ermeni Kilisesi Vakfı\′nm, dava konusu taşınmazın kadastro tespiti esnasında Asador oğlu Kapriyel adına tespit ve tescil edildiğini, oysa taşınmazın aslının davacı vakfa ait olduğunu ancak muvazaa ve nam-ı müstear tarikiyle bu şekilde yazıldığını, tapu kayıt malikinin gaip olması nedeniyle İstanbul Defterdarının kayyım tayinedildiğini, taşınmazın 1936 Beyannamesinde mev
cut olduğunu bugüne kadar adlarına tescil edilme
diğini ileri sürerek tapunun iptali ile taşınmazın
vakıf adına tescili isteğinde bulunması; Osmanlı
imparatorluğu zamanında kurulmuş bulunan Ce
maat Vakfının dava konusu taşınmazı edinip edi-
nemeyeceği meselesi; Cemaat Vakıflarının padişah
fermanı ile diğer bir deyişle emri mahsusa ile ku
rulması ve vakfiyelerinin bulunmaması; 1328 yılın
da yürürlüğe giren Kanun ile Osmanlı cemaati ve
müessesatı hayriyesi tarafından şimdiye kadar
nam-ı müstear ile tasarruf oluna gelen gayrimen-
kullerin kanunun neşir ve ilanından itibaren altı ay
zarfında müracaatları halinde müesseseler namına
kaydın düzeltilmesine olanak tanınması; 2762 sayı
lı Vakıflar kanunu ile cemaat vakıflarına zımnen
tüzel kişilik verilmesi ve 1936 yılında verdikleri be
yannamelerin vakfiye olarak kabul edilmesi; 2008
yılında yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanu
nu ile cemaat vakıflarının ayrı bir vakıf türü olarak
benimsenmesi ve bunların mülhak vakıf statüsün
den çıkarılması; 5737 sayılı Vakıflar Kanunu uya
rınca cemaat vakıflarının 1936 beyannamelerde ka
yıtlı olup halen tasarruflarında bulunan nam-ı
müstear veya nam-ı mevhumlar adına kayıtlı olan
taşınmazlar ile 1936 beyannamesinden sonra ce
maat vakıfları tarafından satın alınmış veya cema
at vakıflarına vasiyet edilmiş veya bağışlanmış ol
duğu halde, mal edinememe gerekçesiyle halen Ha
zine veya Genel Müdürlük veya vasiyet edenler ve
ya bağışlayanlar adına tapuda kayıtlı olan taşın
mazların, tapu kayıtlarmdaki hak ve mükellefiyet
leri ile birlikte bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih
ten itibaren onsekiz ay içinde müracaat edilmesi
halinde, meclisin olumlu kararından sonra ilgili ta
pu sicil müdürlüklerince cemaat vakıfları adına
tescil edilebilmesi
52. 7. HD, E. 2008/4165, K. 2009/94, T. 22.1.2009: 2002 yılında 2762 sayılı Vakıflar Kanununda yapılan değişiklik sonucunda, cemaat vakıflarının vakfiyeleri olup olmadığına bakılmaksızın Bakanlar Kurulunun izniyle dini, hayri, sosyal, eğitsel, sıhhi ve kültürel alanlardaki ihtiyaçlarını karşılamak üzere ta-
sınmaz mal edinebilmeleri; ayrıca bu vakıfların di
ni, hayri, sosyal, eğitsel, sıhhi ve kültürel alanlar
daki ihtiyaçlarını karşılamak üzere her ne surette
olursa olsun tasarruflan altında bulunduğu vergi
kayıtları, kira sözleşmeleri ve diğer belgelerle belir
lenen taşınmaz malları bu kanunun yürürlüğe gir
diği tarihten itibaren 6 ay içinde başvurmaları ha
linde vakıf adına tescil ettirebilmeleri; Yeniköy Aya
Nikola Kilisesi Vakfı\′nın adının, 2003 yılında yü
rürlüğe giren cemaat vakıflarının taşınmaz mal
edinmeleri bunlar üzerinde tasarrufta bulunmaları
ve tasarruflan altında bulunan taşınmaz malların
bu vakıflar adına tescil edilmesi hakkında yönet
meliğin geçici 1. maddesinde gösterilen listede yer
alması
53. 8. HD, E. 2008/3743, K 2009/773, T. 12.2.2009: Mu
sevi Cemaati Hahambaşılığı \"Talmut, Tora, Hevra,
Kedosa Havrası\" adı altında sinagog olarak birkaç
yüzyıldan beri tasarruf edilen taşınmazın tapu kay
dının açık bulunan malik sütununa Hahambaşılı-
ğın adının yazılması suretiyle tapuya tesciline ka
rar verilmesinin istenmesi; kadastro tahrir varaka
sı ve eklerine göre, Mart 1340 tarih ve 171 sıra nu
marasında Türkiye Cumhuriyeti tebaasından Sul
tan Binti Hayim adına tapuda kayıtlı bu yerin Hav
ra olarak tasarruf edildiği açıklanarak tescile tabi
olmayan yerlerden bulunması nedeniyle malik ha
nesi açık bırakılmak suretiyle tesbitinin yapılması
ve halen sicilin oluşturulmamış olması; 1912 yılın
da kabul edilen Eşhas-ı Hükmiyenin Emval-i Gay-
rimenkuleye Tasarruflarına Mahsus Kanunu Mu-
vakkat\′in 3. maddesinin geçici fıkrası uyarınca da
vacı cemaat vakfının taşınmaz mal edinme ehliye
tinin bulunması; dava konusu taşınmazın, Eski
Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunca birinci grup
korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak
tescil edilmesi sebebiyle, bu yerin uzun yıllardan
beri süregelen kullanımına dayanılarak tapuya tes
cilinin talep edilememesi 54. 1. HD, E. 2009/12853, K 2009/13701, T. 23.12. 2009: Cemaat Vakfı\′nın mevhum muvazaalı kişilerin üzerinde göstererek zilyet ve tasarruf ettiği dava konusu taşınmazın 1936 yılı beyannamesinde yer almasına rağmen cemaat vakfı adına tescil edil-memesi; Kigork adına tapuda kayıtlı olan taşınma
zın bu kişinin firari ve mütegayyip kişilerden oldu
ğu tespit edilerek icareteynli vakıf emlaki olması
nedeniyle metruken Vakıflar Genel Müdürlüğü adı
na tescil edilmesi; cemaat vakfı tarafından tapu
kaydının iptali ve taşınmazın Cemaat Vakfı adına
tescilinin istenmesi
Ek, VI Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal İktisabına
İlişkin Danıştay Kararları
Danıştay 12. Daire, E. 1969/337, K 1970/391, T.
2.3.1970: Ermeni Katolik Sur Agop Hastanesi Vak
fının maliki olduğu Mulenruj adı ile anılan binanın
satışından ve sair kaynaklardan elde ettiği gelirler
le, sahip bulunduğu diğer bir arsa üzerinde han in
şa etmesine Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından
izin verilmemesi üzerine izin talebinin reddine iliş
kin işlemin iptali için dava açılması; gerek Vakıflar
Kanununda gerekse diğer mevzuatta cemaat vakıf
larının yeni akar inşa edemeyeceklerine dair mene-
dici bir hüküm bulunmaması; davacı vakfın kanun
tarafından men edilmemiş bulunan bütün tasarruf
ları yapmaya yetkili olması; davalı idarece yeni
akar inşasına izin verilmemesi işleminin hukuka
aykırı olması
Danıştay 10. Daire, E. 1986/69, K. 1986/1302, T.
27.5.1986: davacı cemaat vakfının bir taşınmazın
üçüncü şahıs adına tescilli bulunan %22 hissesinin
vakfa mal edilmek üzere satın alınması yolundaki
başvurusunun cevap verilmemek suretiyle reddine
ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü işleminin iptali
istemiyle dava açılması; cemaat vakfının taşınmaz
mal edinip tapuya tescil ettirilebilmesi için Vakıflar
Genel Müdürlüğünden izin almak zorunda olması;
cemaat vakıflarının akar olarak yeni taşınmaz edi
nebilmelerinin yasaların, vakfiyenin ya da vakfiye
yerine geçen beyannamelerinin cevaz vermesine
bağlı olması; davacı vakfın vakfiyesi yerine geçen
1936 beyannamesinde mal iktisap edilebileceğine
dair bir hükmün bulunmaması
Danıştay 10. Daire, E. 1991/1596, K. 1992/1144, T. 26.3.1992: cemaat vakfının vakfın taşınmaz edine-
bilmesi için Vakıflar Genel Müdürlüğünden izin al
ması; cemaat vakıflarının akar olarak yeni taşın
maz edinebilmeleri, yasaların, vakfiyenin veya vak
fiye yerine geçen beyannamelerin olanak vermesine
bağlı olması; davacı vakıf tarafından, vakfiye yeri
ne geçmek üzere verilen 1936 beyannamesinde,
vakfın yeni taşınmazlar edinebileceği yolunda her
hangi bir hüküm bulunmaması nedeniyle vakfa ait
üç katlı ahşap binanın yerine kat karşılığı inşaat
yaptırılması için izin verilmesi yolundaki istemin
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından reddine iliş
kin işlemde mevzuata aykırılık görülmemesi
4. Danıştay 10. Daire, E. 2002/3851, K. 2003/4527, T. 19.11.2003: cemaat vakfının mazbut vakıflar arasına alınmasına ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü Meclisi kararının iptali için dava açılması; idare mahkemesince, 2762 sayılı Kanunun l/D maddesine göre, kanunen ve fiilen hayri bir hizmeti kalmadığından cemaat vakfının, mazbut vakıflar arasına alınması yönünde tesis olunan işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddedilmesi; 2762 sayılı Kanun\′un 1. maddesinde cemaat vakıflarının ayrı bir özellik göstermesi nedeni ile 1949 yılında yapılan yasa değişikliği ile cemaat vakıflarının diğer vakıflardan ayrıldığı, bu itibarla Kanun\′un l/D maddesinin cemaat vakıfları için uygulanamayacağı, vakfın hayri hizmetinin devam ettiği, vakfın amacını gerçekleştirmek için

Yorum yapabilmek için üye girişi yapmalısınız, üye değilseniz tıklayınız...

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-
2	187,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-
2	187,00 TL.-	374,00 TL.-
3	124,67 TL.-	374,00 TL.-
4	93,50 TL.-	374,00 TL.-
5	74,80 TL.-	374,00 TL.-
6	62,33 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	374,00 TL.-	374,00 TL.-

Hafta İçi:
Saat 16:00'ya kadar verilen siparişleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki işgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiş olduğunuz siparişleriniz bir sonraki iş gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaşanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen Siparişler:
Cumartesi günü verilen siparişleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen siparişleriniz ise bir sonraki iş gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, İstanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. İstanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koşullarına, yol durumuna ve özel durumlara bağlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

İade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiş, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliği bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiş ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceğiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiği hali ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemişse, eksikse iade kabul edilmez.

İade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı şekilde yapılmalıdır.

İadesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo şirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaştırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleştirilmeli ve kargo şirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koşulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde gerçekleştirilmesi halinde, iade işlemine konu ürün bedeli en geç 7 iş günü içerisinde iade edilecektir.